Mỹ-Anh-Pháp tấn công trừng phạt Syria sử dụng vũ khí hóa học (RFI, 14/04/2018)

"Cách đây không lâu, tôi đã ra lệnh cho quân đội Hoa Kỳ oanh kích chính xác vào các mục tiêu liên quan đến vũ khí hóa học của chính quyền độc tài Syria Barchar al-Assad". Đúng 21 giờ ngày 13/04/2018 (giờ địa phương, 4 giờ sáng ngày 14/04 ở Damascus), tại Nhà Trắng, tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo mở màn chiến dịch quân sự, phối hợp với Pháp và Anh, nhắm vào hai thành phố Damascus và Homs để trừng phạt chế độ Syria đã tấn công vũ khí hóa học vào đông Ghouta hôm 07/04, làm 70 thường dân thiệt mạng.

Ảnh của hãng tin Syria SANA cho thấy một tên lửa của phương Tây bay qua bầu trời Damas rạng sáng ngày 14/04/2018. SANA/ Reuters

Cùng lúc, qua thông cáo, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và thủ tướng Anh Theresa May khẳng định chiến dịch "đồng loạt", kéo dài một giờ, nhắm vào ba địa điểm chiến lược có liên quan đến chương trình vũ khí hóa học của Syria.

Mục tiêu thứ nhất là một "trung tâm nghiên cứu" nằm ở khu phố Barzeh ở phía đông bắc Damas khiến "một trung tâm đào tạo và nhiều phòng thí nghiệm tại đây bị phá hủy hoàn toàn", theo tổ chức Đài Quan Sát Nhân Quyền được AFP trích dẫn. Hai mục tiêu khác nằm ở thành phố Homs, miền trung Syria, gồm một trung tâm nghiên cứu quân sự và nhiều kho chứa của quân đội Syria.

Trong thông cáo ngày 14/04/2018, Bộ quốc phòng Nga thống kê 103 quả tên lửa hành trình và không đối địa đã được liên quân Mỹ, Anh, Pháp bắn từ ngoài khơi và trên không nhắm vào Syria. Trong số này, có 71 tên lửa hành trình đã bị quân đội Syria bắn chặn nhờ "trang thiết bị được sản xuất thời Liên Xô, trong đó có hệ thống lá chắn tên lửa Buk".

Vẫn theo Bộ quốc phòng Nga, "không một tên lửa hành trình nào của Mỹ và các nước đồng minh nhắm vào khu vực phòng không do Nga phụ trách quanh các căn cứ Tartus và Hmeimim". Nga đã không sử dụng hệ thống phòng không của nước này được triển khai tại Syria để chặn tên lửa của phương Tây.

Trong đợt tấn công rạng sáng 14/04, Mỹ đã tăng gấp đôi lượng vũ khí được sử dụng so với đợt tấn công căn cứ không quân Al Shayrat năm 2017, trong đó có tên lửa hành trình Tomahawk và oanh tạc cơ B-1. Quân đội Pháp huy động bốn tầu hộ tống chống tầu ngầm đang hoạt động ngoài khơi Địa Trung Hải cùng với nhiều chiến đấu cơ Rafale và Mirage. Không lực Hoàng gia Anh sử dụng bốn máy bay tiêm kích Tornado GR4 được trang bị tên lửa Storm Shadow.

Thu Hằng

*********************

Trump : Không kích Syria 'được thực hiện hoàn hảo,' 'sứ mạng hoàn tất' (VOA, 14/04/2018)

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên Twitter ca ngợi các cuộc không kích của phương Tây nhắm vào chính phủ Syria hôm thứ Bảy là "được thực hiện hoàn hảo", và nói thêm "Sứ mạng Hoàn tất".

Tổng thống Mỹ Donald Trump loan báo cuộc không kích của liên quân Mỹ-Anh-Pháp nhắm vào vũ khí hóa học của Syria tại Nhà Trắng ở Washington, Mỹ, ngày 13 tháng 4, 2018.

"Một cuộc không kích được thực hiện hoàn hảo vào tối hôm qua. Cảm ơn Pháp và Anh vì sự khôn ngoan và sức mạnh của Quân đội ưu việt của họ. Không thể nào đạt kết quả tốt hơn. Sứ mạng Hoàn tất !" ông Trump nói trong một dòng tweet đăng trên Twitter.

Thông điệp của ông Trump gợi nhớ tới những phát biểu của Tổng thống George W. Bush khi ông phát biểu vào năm 2003 từ tàu USS Abraham Lincoln, trong Chiến tranh Iraq.

Hình ảnh đó đã đeo bám nhiệm quyền của ông Bush khi cuộc chiến kéo dài, với số thương vong của Mỹ tăng lên, suốt phần còn lại hai nhiệm kỳ của ông.

******************

Lầu Năm Góc : Không kích của liên quân áp đảo hệ thống phòng không Syria (VOA, 14/04/2018)

Lầu Năm Góc ngày thứ Bảy cho biết Mỹ đã áp đảo và tránh được hệ thống phòng không của Syria trong đêm để tấn công mọi mục tiêu chính yếu của chương trình vũ khí hóa học của Syria, trong một cuộc không kích nhiều mũi nhọn từ trên không và ngoài biển cùng với các đồng minh Anh và Pháp.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Dana White (trái) và Trung tướng Kenneth F. McKenzie Jr. trong một cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc, ngày 14 tháng 4, 2018, ở Washington.

Mặc dù hoạt động này diễn tiến trong vòng bí mật hàng giờ trước vụ nổ đầu tiên, song chỉ mất vài phút từ vụ nổ đầu tiên cho tới vụ nổ cuối cùng để thực hiện 105 cuộc không kích bằng phi đạn điều hướng chuẩn xác nhắm vào ba mục tiêu vũ khí hóa học của Syria, các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết.

Trung tướng Thủy quân lục chiến Kenneth McKenzie, Giám đốc Hội đồng Tham mưu Liên quân Hoa Kỳ, bác bỏ những tuyên bố từ Nga và Syria nói rằng hàng chục phi đạn của phương Tây đã bị bắn hạ.

Ông cho biết hệ thống phòng không của Nga đã không khai hỏa, trong khi hệ thống phòng không của Syria hoàn toàn không hữu hiệu trước một cuộc tấn công từ nhiều hướng không chỉ gồm máy bay của Mỹ, Anh và Pháp mà còn cả các tàu khu trục của Mỹ, một tàu tuần dương và tàu khu trục của Pháp và thậm chí một tàu ngầm của Mỹ.

Hệ thống phòng không của Syria không chỉ không phát hiện được phi đạn đang bay tới mà vẫn cứ bắn dù các cuộc không kích của Mỹ, Anh và Pháp đã hoàn tất. Ông cho biết một số trong số hơn 40 tên lửa đánh chặn của Syria có thể đã bắn trúng các mục tiêu dân sự.

"Khi bạn bắn cục sắt lên trời mà không có sự điều hướng thì đương nhiên nó sẽ rơi xuống đất", ông McKenzie nói với các phóng viên.

Hiện trường một địa điểm bị Mỹ không kích ở Damascus, Syria

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Dana White cảnh báo rằng Nga đang tích cực tung hỏa mù về cuộc tấn công.

"Chiến dịch thông tin xuyên tạc của Nga đã bắt đầu. Những troll (người cố tình kích động trong diễn đàn để khơi lên phản ứng) của Nga đã tăng 2.000 phần trăm trong 24 giờ qua", bà cho biết.

Mục tiêu chính của cuộc tấn công là Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Barzeh ở thủ đô Damascus, nơi mà ông McKenzie lưu ý là "một trong những khu vực không phận được phòng vệ nghiêm ngặt nhất thế giới".

Barzeh hứng chịu phần lớn hỏa lực, với 57 phi đạn hành trình Tomahawk và 19 phi đạn không đối đất chuẩn xác JASSM.

Mặc dù một số cơ sở hạ tầng vũ khí hóa học của Syria vẫn còn, "Tôi nghĩ chúng tôi đã giáng cho họ một đòn mạnh", ông McKenzie nói, và nói thêm rằng chương trình vũ khí hóa học của Syria sẽ bị đẩy lùi trở lại nhiều năm.

Dù cơ sở hạ tầng vũ khí hóa học của Syria chịu thiệt hại nghiêm trọng, ông McKenzie nói Lầu Năm Góc sẽ không loại trừ khả năng chính phủ Assad vẫn còn năng lực sử dụng các vũ khí đó một lần nữa.

"Tôi sẽ nói rằng vẫn còn một phần sót lại của chương trình của Syria ở đâu đó", ông nói.

"Tôi sẽ không nói rằng họ sẽ không thể tiếp tục thực hiện một vụ tấn công hóa học trong tương lai. Tuy nhiên tôi ngờ là họ sẽ phải suy nghĩ thật kỹ về chuyện đó".

*******************

Tấn công Syria : Nga có được báo trước không ? (RFI, 14/04/2018)

Moskva có được báo trước hay không, và nếu được báo trước, thì vào thời điểm nào trước cuộc tấn công của Mỹ, Pháp, Anh đêm 13 qua ngày 14/4/2018, nhắm vào "các cơ sở hóa học" Syria ? Câu hỏi trên đây hiện còn để ngỏ.

Phát ngôn viên ngoại giao Nga Maria Zakharova trong một cuộc họp báo tại Moskva ngày 13/03/2018. Reuters/Sergei Karpukhin

Trong thông cáo có đoạn "Nga đề nghị triệu tập Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc họp khẩn về các hành động gây hấn của Hoa Kỳ và các đồng minh". Người phát ngôn bộ ngoại giao Nga Maria Zakharova lên án "một đòn tấn công nhắm vào thủ đô của một quốc gia có chủ quyền", từ nhiều năm nay "đã nỗ lực để tồn tại được trong môi trường khủng bố hung hãn". Theo phát ngôn viên bộ ngoại giao Nga, chiến dịch can thiệp phương Tây diễn ra đúng vào lúc Syria đang có cơ may tìm lại được "hòa bình".

Đại sứ Nga tại Mỹ, ông Anatoli Antonov nhấn mạnh rằng cuộc tấn công vừa qua là hành động "lăng nhục đối với tổng thống Nga", "không được phép và không thể chấp nhận được", đồng thời một lần nữa cảnh báo sẽ có các trả đũa.

Dù sao, bộ ngoại giao Nga, trong một thông điệp được hãng thông tấn RIA Novosti dẫn lại, cũng xác nhận "không có bất cứ tên lửa hành trình nào của Hoa Kỳ và các đồng minh đi vào khu vực thuộc phạm vi phụ trách của các hệ thống phòng không Nga, bảo vệ các cơ sở tại Tartous và Hmeimim".

Về phần mình, chính quyền Damas lên án "hành động tàn bạo" của phương Tây, chống lại Syria và vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Giáo chủ Iran Ali Khamenei, đồng minh trụ cột của chế độ Assad, thì lên án cuộc tấn công nói trên là "hành động tội ác".

Trong khi đó, nhiều thủ đô phương Tây, cũng như khối NATO, đứng về phía Mỹ, Anh, Pháp trong cuộc tấn công này. Canada ủng hộ "các biện pháp" nhằm giảm khả năng chế độ Damas tấn công dân chúng nước mình bằng vũ khí hóa học. Đức ủng hộ "một cuộc can thiệp quân sự cần thiết và thích hợp".

Thổ Nhĩ Kỳ cũng cho rằng các cuộc không kích hôm qua của Hoa Kỳ và đồng minh là hành động đáp trả "phù hợp".

Liên Hiệp Quốc kêu gọi "kiềm chế"

Trong bối cảnh khủng hoảng Syria một lần nữa có nguy cơ bùng phát thành đụng độ trực tiếp giữa các cường quốc, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Duterres kêu gọi các quốc gia thành viên "kiềm chế trong bối cảnh nguy hiểm hiện nay, tránh mọi hành động có thể dẫn đến căng thẳng leo thang và làm trầm trọng thêm nỗi đau khổ của nhân dân Syria".

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc cũng kêu gọi các thành viên Hội Đồng Bảo An đạt thỏa thuận về việc mở ra một cuộc điều ra nhằm xác định thủ phạm của các vụ tấn công bằng vũ khí hóa học tại Syria.

Trọng Thành

***************

Nga thất bại trong nỗ lực ở LHQ lên án không kích nhắm vào Syria (VOA, 15/04/2018)

Một nỗ lực của Nga để Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc lên án các cuộc không kích của Mỹ, Anh và Pháp nhắm vào Syria, liên quan tới một vụ tấn công bị nghi sử dụng vũ khí hóa học, đã thất bại hôm thứ Bảy sau khi chỉ có Trung Quốc và Bolivia cùng Nga biểu quyết ủng hộ dự thảo nghị quyết.

Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia giơ tay biểu quyết ủng hộ dự thảo nghị quyết của Nga trong một cuộc họp của Hội đồng Bảo an về tình hình ở Syria, ngày 14 tháng 4, 2018, tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ.

Hội đồng 15 thành viên đã hội họp vào ngày thứ Bảy, theo yêu cầu của Nga, lần thứ năm về Syria kể từ một vụ tấn công bị nghi sử dụng khí độc nhắm vào thị trấn Douma cách đây một tuần. Mỹ, Pháp và Anh đã bắn 105 phi đạn trong đêm để đáp trả, nhắm vào chương trình vũ khí hóa học của Syria.

"Tại sao quí vị không đợi kết quả cuộc điều tra mà quí vị yêu cầu ?" Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia nói sau cuộc biểu quyết. Ông cáo buộc Mỹ, Pháp và Anh "trắng trợn coi thường luật pháp quốc tế".

"Tôi hy vọng những cái đầu nóng sẽ hạ nhiệt và sẽ dừng lại ở đó", ông nói với các phóng viên.

Các nhà điều tra quốc tế từ cơ quan giám sát vũ khí hóa học toàn cầu đang có mặt tại Syria và bắt đầu cuộc điều tra vào ngày thứ Bảy về một vụ tấn công bị nghi sử dụng khí độc. Nga và Syria đã nói rằng không có bằng chứng cho thấy một tấn công bằng vũ khí hóa học đã xảy ra.

Mỹ, Pháp và Anh biện hộ hành động quân sự của họ là hợp pháp trong cuộc họp Hội đồng Bảo an.

"Chúng tôi tin rằng chúng tôi đã làm tê liệt chương trình vũ khí hóa học của Syria. Chúng tôi sẵn sàng duy trì áp lực này, nếu chế độ Syria dại dột muốn thử ý chí của chúng tôi", Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley nói.

"Nếu chế độ Syria sử dụng khí độc này một lần nữa, Hoa Kỳ đã sẵn tư thế khóa và nạp đạn", bà Haley nói.

Trong một phát biểu tại Hội đồng Bảo an, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres kêu gọi tất cả các nước "kiềm chế trong những tình huống nguy hiểm này và tránh bất kỳ hành động nào có thể leo thang sự việc và làm trầm trọng thêm nỗi đau khổ của người dân Syria".

Tám nước biểu quyết chống lại dự thảo của Nga vào ngày thứ Bảy, dù Peru, Kazakhstan, Ethiopia và Guinea Xích đạo không biểu quyết. Nghị quyết cần có chín biểu quyết thuận và không có phủ quyết nào của Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh hoặc Mỹ để thông qua.

Hội đồng hôm thứ Ba không thông qua được ba dự thảo nghị quyết về các vụ tấn công vũ khí hóa học ở Syria. Nga phủ quyết một nghị quyết của Mỹ, trong khi hai nghị quyết của Nga không giành đủ chín biểu quyết thuận tối thiểu để thông qua.

Pháp, Mỹ và Anh dự định đệ trình một dự thảo nghị quyết mới nhằm dỡ bỏ chương trình vũ khí hóa học của Syria, diệt trừ khủng bố, đòi hỏi một tiến trình ngừng bắn ở Syria và tìm một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột, Đại sứ Pháp tại Liên Hiệp Quốc, François Delattre, nói với hội đồng vào ngày thứ Bảy.

*******************

Lãnh tụ tối cao Iran : Vụ tấn công của phương Tây nhắm vào Syria là tội ác (VOA, 15/04/2018)

Lãnh tụ Tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei nói các cuộc không kích có phối hợp của Mỹ, Pháp và Anh nhắm vào Syria hôm thứ Bảy là một tội ác không mang lại ích lợi gì cả.

Lãnh tụ Tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei gọi tổng thống Mỹ, tổng thống Pháp và thủ tướng Anh là những tên tội phạm trong một bài phát biểu, theo tài khoản Twitter của ông.

"Cuộc tấn công vào lúc bình minh ngày hôm nay nhắm vào Syria là một tội ác. Tôi tuyên bố xác quyết rằng tổng thống Mỹ, tổng thống Pháp và thủ tướng Anh là những tên tội phạm", ông Khamenei nói trong một bài phát biểu, theo tài khoản Twitter của ông.

"Họ sẽ không được lợi gì (từ vụ tấn công) vì họ đã tới Iraq, Syria và Afghanistan trong những năm qua và đã phạm những tội ác như vậy và không đạt được bất kỳ ích lợi nào", ông Khamenei nói

Iran - cường quốc Hồi giáo phái Shia và là một đối thủ của Ả-rập Saudi và các đồng minh Ả-rập phái Sunni khác của Mỹ - là đồng minh ủng hộ mạnh mẽ nhất của Tổng thống Syria Bashar al-Assad chống lại quân nổi dậy trong suốt cuộc xung đột.

Dân quân được Tehran hậu thuẫn đã giúp quân đội của ông Assad chặn đứng đà tiến của phiến quân, và sau khi Nga tham chiến vào năm 2015, đã lật ngược tình thế theo hướng có lợi cho chính phủ Syria.

Tổng thống có chủ trương thực tiễn của Iran, Hassan Rouhani, cảnh báo rằng các cuộc tấn công bằng phi đạn do Mỹ dẫn đầu sẽ càng gây nên cảnh tàn phá ở vùng Trung Đông, theo hãng tin Tasnim bán chính thức của Iran.

"Các cuộc tấn công như vậy sẽ càng gây nên sự hủy diệt ... Người Mỹ muốn biện minh cho sự hiện diện của mình trong khu vực bằng những cuộc tấn công như vậy", ông Rouhani được dẫn lời nói. Phát biểu này là tín hiệu cho thấy sự hậu thuẫn của Iran đối với ông Assad sẽ tăng lên.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Tehran cho biết Washington và các đồng minh đã tấn công Syria "dù không có bằng chứng được chứng minh là đúng".

"Iran phản đối việc sử dụng vũ khí hóa học dựa trên các chuẩn mực tôn giáo, luật pháp và đạo đức, trong khi đồng thời Iran ... mạnh mẽ lên án (sử dụng điều này) làm cái cớ để hành động chống lại một quốc gia có chủ quyền", bộ nói trong một thông cáo được truyền thông nhà nước đăng tải.