Quan hệ Washington - Tokyo đã có dấu hiệu êm đẹp ngay trong ngày đầu tiên chuyến viến thăm Mỹ của thủ tướng Nhật. Hôm qua, 10/02/2017, sau buổi tiếp thủ tướng Nhật Shinzo Abe tại Nhà trắng, tổng thống Donald Trump tuyên bố liên minh Mỹ - Nhật là trụ cột của hòa bình và ổn định trong vùng và khẳng định lại cam kết liên minh quân sự giữa hai nước, trong đó nhấn mạnh đến việc bảo vệ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang có tranh chấp giữa Tokyo và Bắc Kinh.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (trái) và tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi ăn tối ngày 10/02/2017, tại Club Mar-a-Lago, Florida. REUTERS/Carlos Barria
Trong cuộc họp báo chung với thủ tướng Shinzo Abe tại Nhà trắng, tổng thống Donald Trump đã không nhắc lại những tuyên bố trong chiến dịch vận động tranh cử, mà theo đó ông Trump đã chỉ trích Nhật Bản đã lợi dụng được Mỹ bảo đảm an ninh, để lấn át trong quan hệ làm ăn với Mỹ, và dọa sẽ xem xét lại hiệp ước quân sự giữa hai nước.
Trên cương vị tổng thống Mỹ, ông Trump tuyên bố : "Chúng tôi quyết tâm bảo đảm an ninh của Nhật Bản và toàn bộ các khu vực nằm dưới sự quản lý của chính quyền Nhật và tiếp tục củng cố mối quan hệ liên minh tối quan trọng của chúng tôi". Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh : "Mối quan hệ giữa hai nước chúng ta và tình hữu nghị giữa hai dân tộc rất sâu sắc. Chính quyền Mỹ quyết tâm thắt chặt thêm mối liên hệ đó".
Trong thông cáo chung, hai bên khẳng định cam kết của Mỹ bảo vệ Nhật bằng các phương tiện quân sự thông thường cũng như hạt nhân là không suy chuyển.
Thông cáo chung ghi rõ, lãnh đạo hai nước nhắc lại việc bảo vệ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư có ghi trong điều 5 của Hiệp ước an ninh Nhật–Mỹ. Việc Washington khẳng định lại sự ủng hộ đối với Tokyo trong tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với Bắc Kinh, liên quan đến quần đảo nói trên, là một thắng lợi ngoại giao có ý nghĩa của ông Shinzo Abe.
Hai nước cũng khẳng định sẽ cùng nhau bảo vệ quyền tự do lưu thông trên biển "Nam Trung Hoa", tức Biển Đông, cùng nhau đối phó với mối đe dọa của bắc Triều Tiên.
Về phần khách, thủ tướng Nhật tập trung vào quan hệ kinh tế thương mại. Ông Abe cho biết hai nước đã thống nhất để xác định một khuôn khổ cho đối thoại kinh tế và tỏ ra lạc quan về cuộc đối thoại này trong thời gian tới. Những dự án đầu tư đó sẽ được bộ trưởng Tài Chính Taro Aso và ngoại trưởng Fumio Kishida trình bày cụ thể trong chuyến công du này.
Trước khi tới Mỹ, thủ tướng Nhật đã đưa ra những hứa hẹn đầu tư tạo công ăn việc làm cho nước Mỹ. Ông Abe hy vọng không để căng thẳng trong quan hệ kinh tế ảnh hưởng tới mối liên minh chiến lược giữa hai cường quốc.
Cùng với các phu nhân, lãnh đạo hai nước sau đó đã tới Palm Beach, Florida, và cùng nghỉ ngơi ngày cuối tuần trong dinh thự sang trọng riêng của tổng thống Mỹ tại Mar-a-Lago. Ông Abe sẽ có buổi chơi golf với ông Trump ngay tại sân golf của vị tổng thống tỷ phú Hoa Kỳ.
Anh Vũ