Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

samedi, 19 novembre 2022 21:40

Justin Trudeau đụng Tập Cận Bình

Câu chuyn dài chưa ti mt phút, được báo chí khp thế gii tường thut. Ông ch tch Trung Quc ám ch là ông th tướng Canada không trung thc. Ông kia bèn dy li mt bài hc thế nào là trung thc...

trudeau1

Thủ tướng Trudeau (trái) và ch tch Tp Cn Bình (phi) ti G20 hôm 16 tháng 11.

Tp Cn Bình làm ch 1,4 t dân Trung Hoa lc đa, nói gì ai cũng phi nghe. Ông mang o tưởng mình có th dy d c thế gii. Justin Trudeau mi phá v o tưởng đó.

Ti d cuc hp thượng đnh 20 nước kinh tế ln nht G20 Bali, Indonesia, ông Tp Cn Bình kéo th tướng Canada ra nói chuyn riêng. Ông trách ông Trudeau tiết l đ cho báo chí loan tin v nhng đ tài h đã bàn bc. Ông Trudeau gt đu công nhn, Tp Cn Bình bèn trách rng không nên làm như thế ; và "lên lp" dy : "Nếu ông trung thc thì khi chúng ta nói chuyn ông nên gi thái đ kính trng, nếu không s gây nhng hu qu khó lường".

Khi nghe thông dch viên mi dch câu đu, "Nếu ông trung thc", ông Trudeau đã ct ngang, nói lin : " Canada, chúng tôi tin tưởng vào các cuc đi thoi t do, thành tht, không che giu, và chúng tôi s tiếp tc như thế".

Câu chuyn dài chưa ti mt phút, được báo chí khp thế gii tường thut. Ông ch tch Trung Quc ám ch là ông th tướng Canada không trung thc. Ông kia bèn dy li mt bài hc thế nào là trung thc ; bng cách mô t li sng ci m, thng thn nhng xã hi t do dân ch. Ai cũng thy thái đ trch thượng ca Tp Cn Bình quá l và phc cách đi đáp ca Trudeau.

Tp Cn Bình đã ni nóng vi Trudeau vì báo chí loan Canada tin ông th tướng đã cnh cáo Trung Quốc v các v đàn áp người thiu s Uyghurs Tân Cương. Tháng Chín va qua, ông Trudeau đã tuyên b rng v đi s Canada mi được c sang Bc Kinh phi lên tiếng v nhng vi phm nhân quyn. Ông Trudeau còn phn đi Cng sn Trung Quc đã tìm cách can thip vào vic bu c Canada.

Báo Globe and Mail  Toronto cho biết đu năm nay tình báo Canada tường trình trước quc hi rng Trung Quốc đã âm mưu nh hưởng trên cuc bu c quc hi năm 2019. Trung Quốc đã bí mt đóng góp cho qu tranh c ca 11 ng c viên và thuê người c đng cho h. Ngoài ra, gián đip cng sn Trung Quc còn vn đng trong cng đng người Canada gc Hoa, bêu xu nhng đi biu quc hi không thân thin vi Bc Kinh. Trung Quốc đã bí mt thiết lp mt "trm công an" Canada ; cũng ging như FBI đã t cáo mt t công an Trung Quốc hin nm vùng Houston !

Đ g th din sau nhng tin xu đó, Tp Cn Bình có cơ hi gp Trudeau ti cuc hp G20 bèn t thái đ hn hc, trch thượng, c cho c thế gii thy mình coi thường nhà lãnh đo tr tui ca mt "nước nh". Trung Quốc vn có thói quen cy mình "nước ln", đóng vai đàn anh trên nhng "nước nh !"

Năm 2009, b trưởng ngoi giao Trung Quốc Dương Thiết Trì đã nói vi mt s nhà ngoi giao Đông Nam Á rng "Trung Quc là mt nước ln, quý v là nhng nước nh ; đó là mt s tht !" Canada, dù vn thuc nhóm G7, by nn kinh tế ln nht thế gii không k Trung Quc, nhưng ch có 38 triu dân, phi biết mình phn là nước nh !

Nếu chính ph Canada có chng Trung Quốc trên các mt trn ngoi giao, kinh tế, thì cũng không gây nh hưởng đáng k, mà các công ty Canada có th phn đi vì h s b thit hi ! Năm 2009 Th tướng Canada Stephen Harper, thuc đng Bo Th, qua thăm Trung Quc, đã b Th tướng Ôn Gia Bo công khai trách c ti sao ông nhm chc t ba năm trước mà không qua đây sm hơn ! Ôn Gia Bo nói, "Đây là cuc hi kiến đu tiên trong 5 năm tri gia th tướng Trung Quc và th tướng Canada !". Ông Harper đáp li : "Cũng vy, t 5 năm tri nay chưa thy ông và Ch tch H Cm Đào ti nước tôi !". Năm 2008, Harper không qua d l khai mc Thế Vn Hi Bc Kinh mc dù b đng Cp Tiến đi lp đ kích v thái đ "ty chay" đó !

Có th đoán Tp Cn Bình đã chn cơ hi "lên lp" th tướng Canada vì mun "mng làm gương" cho các nước nh khác ! Tp đã lm khi gây s vi Trudeau, mt người thuc đng Cp Tiến, vì t khi cm quyn ông rt thân thin vi Trung Quc, đã b các đi biu Bo Th đi lp trong quc hi phàn nàn. Chính ph Trudeau đã vn đng ký mt hip ước mu dch t do vi Trung Quc, còn mun ký thêm mt hip ước v dn đ.

Chc ông ta rt cay cú sau khi b Justin Trudeau lên ging gii thích v quyn t do phát biu ti các nước t do dân ch khác cách sng nhng nước đc tài chuyên chế như thế nào. Có l chưa có mt chính khách quc tế nào nói thng vi các lãnh t Trung Quốc như thế, trước mt công chúng và các máy truyn hình, cho c thế gii chng kiến !

Nghe Trudeau nói, người Trung Hoa nào trong lc đa biết suy nghĩ chc cũng thy xu h vì chính h không ai được nói mt li nào khác vi ý kiến ca "lãnh t vĩ đi !". Cho nên trong my ngày sau còn Bali, Tp Cn Bình vn hp mt chính thc vi các nhà lãnh đo các "nước ln" như Tng thng Joe Biden (M), Emmanuel Macron (Pháp), các Th tướng Narendra D. Modi (n Đ) và Anthony Albanese (Úc Châu), vân vân, mà không thèm hp riêng vi Trudeau.

Nhưng trong thi gian hi ngh, Trudeau và Tp Cn Bình vn có dp trao đi ý kiến v các vn đ chiến tranh Ukraine, mi đe da ca Bc Hàn, và v hi ngh bo v môi trường trong tháng ti, mà hai nước cùng đóng vai ban t chc. Khi đó thì không còn phân bit nước ln, nước nh na !

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : VOA, 19/11/2022

Additional Info

  • Author Ngô Nhân Dụng
Published in Diễn đàn

Khi Trung Quốc phản công bằng vũ khí tư pháp

Trong một hành động hiếm hoi chống lại một phán quyết, 50 nhà ngoại giao của 25 nước đã sát cánh với nhau tại đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh, chụp tấm ảnh chung bày tỏ tình liên đới với Ottawa. Vụ Michael Spavor bị tuyên 11 năm tù vì cáo buộc "gián điệp" đã mang tầm vóc địa chính trị.

canada1

Phó đại sứ Canada Jim Nickel (hàng đầu, ở giữa) và đại diện ngoại giao của 25 nước chụp ảnh chung tại đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh để tỏ tình liên đới với Ottawa trong vụ công dân Michael Spavor bị Trung Quốc kết án 11 năm tù, ngày 11/08/2021.  AP - Mark Schiefelbein

Le Figaronhận định Trung Quốc dùng "vũ khí tư pháp để tấn công Canada". Đối vớiLibération "Trước Canada, Trung Quốc coi thường công lý".

Từ vụ Mạnh Vãn Châu, ba công dân Canada trở thành con tin của Bắc Kinh

Mọi việc bắt đầu từ ngày 01/12/2018, bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou), giám đốc tài chính Hoa Vi (Huawei) bị cảnh sát Canada bắt giữ tại phi trường Vancouver theo yêu cầu của Hoa Kỳ, trong khuôn khổ hiệp định dẫn độ giữa hai nước. Bà Mạnh bị cáo buộc lừa đảo ngân hàng HSBC khi dối trá về việc làm ăn với Iran khiến ngân hàng này có nguy cơ bị trừng phạt vì vi phạm lệnh cấm vận. Thay vì đối đầu trực diện với Mỹ, Bắc Kinh tố cáo "thủ đoạn chính trị" của Ottawa, Global Times đe dọa trả đũa Canada nếu không thả Mạnh Vãn Châu.

Ngày 10/12/2018, chỉ ba ngày sau khi Canada chấp nhận tiến hành thủ tục dẫn độ bà Mạnh, công an Trung Quốc bắt ngay hai công dân Canada là Michael Spavor và Michael Kovrig, với cáo buộc "gián điệp". Một công dân Canada thứ ba là Robert Schellenberg cũng bị rơi vào vòng xoáy.

Người đàn ông 38 tuổi bị bắt vì giúp hai kẻ buôn ma túy Trung Quốc đưa méthamphétamine sang Úc trong một container chứa vỏ xe. Schellenberg vừa bị kết án 15 năm tù và 20.000 euro tiền phạt thì nổ ra vụ Mạnh Vãn Châu, vài tuần sau ông bị xử lại với cáo buộc nặng nề hơn, dù luật sư người Trung Quốc của Schellenberg khẳng định hồ sơ vẫn như cũ. Công dân Canada này đã bị xử y án tử hình hôm thứ Ba 10/08.

Hoa Vi mất thị phần cả trong lẫn ngoài nước

Từ 2019, Trung Quốc và Canada dấn sâu vào khủng hoảng ngoại giao. Ottawa biết rằng công dân mình sẽ bị dùng làm công cụ để gây áp lực lên tư pháp Canada, nên khuyến cáo tránh đến Trung Quốc "vì nguy cơ bị áp dụng luật pháp địa phương một cách tùy tiện".

Trong khi tư pháp Canada xem xét đơn kháng cáo của các luật sư, Mạnh Vãn Châu vẫn sống an nhàn trong tòa biệt thự sang trọng ở Vancouver, được di chuyển trong bán kính nhiều cây số. Còn "hai Michael" bị biệt giam trong phòng chiếu sáng 24/24, bị từ chối cho lãnh sự thăm viếng.

Chuyên gia Marie Lamensch của Viện nghiên cứu về diệt chủng và nhân quyền thuộc đại học Concordia ở Montréal nhận xét, việc dẫn độ Mạnh Vãn Châu, sẽ được quyết định vào khoảng 20/08, sẽ là một cú đòn mới nặng nề cho Hoa Vi.

Từng đứng nhì thế giới về số lượng smartphone bán ra, Hoa Vi nay chao đảo với vì bị trừng phạt, tẩy chay, không được sử dụng hệ điều hành Android. Nhiều nước phương Tây do căng thẳng với Trung Quốc, không dùng thiết bị Hoa Vi nữa. Dư luận Trung Quốc cũng không ưa cách điều hành của Nhậm Chính Phi (Ren Zhengfei), cha bà Mạnh và thái độ của "công chúa" Mạnh Vãn Châu. Cuối tháng Bảy, thương hiệu Hoa Vi đã biến mất trong danh sách 5 smartphone bán chạy nhất Hoa lục.

"Ngoại giao con tin" khiến công luận chống lại Trung Quốc

Cũng theo nhà nghiên cứu Lamensch, "Canada bị kẹt giữa hai bên trong một vụ không liên quan đến mình, không muốn làm mất lòng Hoa Kỳ. Ban đầu dư luận Canada cho rằng đơn giản nhất là nhượng bộ dưới áp lực Trung Quốc. Nhưng đại dịch Covid, số phận người Duy Ngô Nhĩ, rồi đến việc đối xử tệ hại, tước đi các quyền căn bản của "hai Michael" đã làm thay đổi cách nhìn. Giờ đây thực sự cần đến công lý trước một quốc gia đang mưu toan định lại các tiêu chuẩn quốc tế khi dùng công dân các nước khác là con tin".

Libération ghi nhận trong lúc ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken kêu gọi Bắc Kinh "trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện" cho Michael Spavor, số phận của ba người Canada hơn bao giờ hết đang treo lơ lửng với vụ Hoa Vi.

Còn Le Figaro nói thêm, đại sứ Trung Quốc tại Ottawa Tùng Bồi Vũ (Cong Peiwu) hồi tháng 10/2020 đã từng đòi hỏi Canada không cấp quy chế tị nạn chính trị cho các "tội phạm" Hồng Kông, tức các nhà đấu tranh dân chủ, nếu "thực sự quan tâm đến sức khỏe và an ninh của 300.000 người mang hộ chiếu Canada ở Hồng Kông".

Canberra đòi điều tra đại dịch, Bắc Kinh kết tội hai công dân Úc là gián điệp

Cũng liên quan đến Hoa Vi, không chỉ với Canada, Trung Quốc còn gây áp lực lên Úc. Trong bài "Giữa Bắc Kinh và Canberra là một sự lệ thuộc căng thẳng", Libération nhận xét kể từ 2018, quan hệ giữa hai đối tác kinh tế này không ngừng xấu đi.

Úc và Trung Quốc ký hiệp định tự do mậu dịch từ năm 2015. Nhưng đến 2018, khi Canberra loại Hoa Vi khỏi mạng 5G, Bắc Kinh đã tức giận cho rằng có bàn tay của Mỹ phía sau. Ngoài tư cách thành viên của Five Eyes (gồm Anh, Mỹ, New Zealand, Úc, Canada), Canberra còn tham gia Bộ Tứ (Mỹ, Nhật, Ấn, Úc) với mục tiêu chống lại ý đồ bành trướng của Trung Quốc. Đến cuối 2019, khi thủ tướng Úc Scott Morrison đòi mở điều tra quốc tế về xuất xứ của virus gây ra đại dịch Covid ở Vũ Hán, chủ đề cực kỳ nhạy cảm đối với chế độ cộng sản Trung Quốc, Bắc Kinh liền nổi trận lôi đình.

Lúa mạch của Úc bị áp thuế hải quan nặng nề, thịt bò xuất qua Hoa lục bị giảm số lượng, rượu vang bị điều tra chống phá giá. Chỉ có khoáng sản là tránh được việc trừng phạt, vì Bắc Kinh lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu cho công nghiệp, 60% quặng sắt được nhập từ Úc. Bên cạnh thương mại là số phận các công dân Úc.

Tháng Giêng 2019, Dương Quân (Yang Jun), nhà cựu ngoại giao Trung Quốc từ 2002 trở thành công dân Úc và sống với gia đình tại, bị bắt tại sân bay khi từ New York đến Quảng Châu. Được biết với bút hiệu Dương Hằng Quân (Yang Hengjun), ông di cư sang Úc từ cuối thập niên 90, trở thành tiểu thuyết gia và blogger đấu tranh cho dân chủ hóa Trung Quốc. Sau hai năm giam cầm, ông bị kết tội "gián điệp" hồi tháng Năm, tòa xử kín và không công bố bản án.

Mùa hè 2020, Bắc Kinh bắt thêm một công dân Úc khác là Thành Lôi (Cheng Lei), người dẫn chương trình bằng tiếng Anh của kênh truyền hình nhà nước CGTN, đã nhập tịch Úc. Bà bị giam giữ ở một địa điểm bí mật trong sáu tháng, không được gặp luật sư. Đến tháng Hai Trung Quốc loan báo Thành Lôi bị bắt vì làm "gián điệp". Vụ này đã khiến hai thông tín viên của truyền thông Úc, bị công an nửa đêm vào nhà ra lệnh cấm xuất cảnh, phải vội vã về nước nhờ sự can thiệp của đại sứ quán.

Cuba : Phe Castro nắm chặt quân đội, cảnh sát và kinh tế

Tại một nước cộng sản khác là Cuba, nhà nghiên cứu Vincent Bloch khi trả lời Libération nhận định, mặc cho các cuộc biểu tình quy mô, các nhà lãnh đạo nước này vẫn không muốn hòa giải với dân chúng.

Theo ông Bloch, tình trạng hàng hóa khan hiếm, nạn quan liêu… đã tồn tại từ lâu. Nhưng từ vài tháng qua, những hành động phản kháng liên tục nổ ra và được phổ biến trên mạng xã hội, trong lúc túi tiền eo hẹp của các gia đình bị siết chặt thêm bởi các cải cách tiền tệ của chính quyền vào đầu năm, lạm phát tăng vọt. Đại dịch Covid càng làm tồi tệ thêm, khi du lịch không còn, nguồn hàng tiêu dùng từ Florida, Panama, Guyana cũng bị ngưng lại. Vào đầu hè, chính quyền còn thi hành biện pháp cúp điện - một giọt nước tràn ly.

Bất ngờ trước các cuộc biểu tình khổng lồ hôm 11/07, hai giờ sau đó chính quyền bèn cắt Internet và chưa đầy 24 giờ sau tung lực lượng đặc nhiệm và dân quân đàn áp, nắm lại quyền kiểm soát đường phố. Việc đàn áp này đã làm mất đi tính chính danh của các nhà lãnh đạo Cuba mặc cho chính quyền tuyên truyền ầm ĩ, quy cho người biểu tình là tội phạm, hay lính đánh thuê của Mỹ.

Trong suốt 10 năm từ khi Fidel Castro rút lui đến khi qua đời năm 2016, Raul Castro đã tăng cường quyền lực của quân đội và an ninh. Con trai ông, Alejadro Castro Espin điều phối hai bộ máy này, còn con rể cũ Luis Alberto Rodriguez Lopez-Callejas lãnh đạo Gaesa, tập đoàn của quân đội kiểm soát các lãnh vực béo bở tại Cuba. Các nhóm lợi ích tiếp tục thủ lợi xung quanh phe Castro, dù Fidel và Raul không còn nữa. Theo Vincent Bloch, rất có thể các nhà tranh đấu trẻ tuổi những năm gần đây sẽ nản chí và đi theo vết chân của lớp trước : lưu vong.

Afghanistan : Cuộc chiến bất tận

Bên cạnh "ngoại giao con tin" của Trung Quốc và đại dịch Covid gia tăng tại lãnh thổ hải ngoại Pháp, tình hình Afghanistan cũng là một trong những chủ đề chính của các báo Paris hôm nay 12/08/2021. La Croix nói về "Afghanistan, cuộc chiến bất tận". Bị Mỹ truy đuổi năm 2001 sau các vụ khủng bố ngày 11 tháng Chín, phong trào Hồi giáo cực đoan này vừa chiếm được nhiều thành phố miền bắc Afghanistan.

Cuộc chiến Afghanistan đã kéo dài trên 40 năm qua và chừng như không dễ dàng chấm dứt. Đó là do sự phức tạp về sắc tộc của đất nước đầy núi non hiểm trở, và vị trí địa lý nằm giữa nhiều thế lực. Taliban được Pakistan chống lưng và được các giáo chủ bán đảo Ả Rập ủng hộ, nhưng bị sự hiện diện quân sự của phương Tây dưới danh nghĩa NATO chận lại. Việc Mỹ rút quân mở ra khoảng trống cho nhiều cường quốc khu vực : Iran, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ. Sự cạnh tranh lẫn nhau sẽ gây ra những căng thẳng mới.

Theo Le Monde, phía sau đà tiến của Taliban là cái bóng của Pakistan. Từ 15 năm qua các tướng lãnh Mỹ và chính quyền Afghanistan công khai tố cáo Taliban không thể hồi sinh nếu không có sự hỗ trợ của tình báo Pakistan (ISI). Chính trên lãnh thổ Pakistan mà các thủ lãnh Taliban đặt bộ chỉ huy, sinh sống với gia đình, dùng các trại tị nạn làm nơi nghỉ ngơi, chăm sóc các chiến binh. Trong 20 năm qua, Taliban thiết lập được các căn cứ quan trọng ở các thành phố Pakistan như Karachi, Quetta.

Les Echosdẫn lời nhà nghiên cứu George Lefeuvre của IRIS cho biết quân chính phủ Afghanistan phải chiến đấu trong hoàn cảnh có những binh sĩ chưa được lãnh lương từ nhiều tháng qua, trong khi quân Taliban túi tiền rủng rỉnh. Vũ khí của quân chính phủ cũng không sánh nổi với các loại vũ khí tiên tiến của quân Hồi giáo. Các báo Pháp đều cay đắng nhắc lại câu nói của Nhà Trắng, rằng người Afghanistan "phải có quyết tâm chiến đấu cho đất nước họ". Còn về đàm phán ? Taliban muốn thiết lập một vương quốc Hồi giáo với luật charia đứng trên Hiến Pháp, còn đoàn đại biểu của Kaboul bảo vệ Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan. Hai quan niệm này không thể tồn tại song song.

Thống đốc New York rơi đài vì quấy nhiễu tình dục

Sau nhiều tháng chối cãi, rốt cuộc Andrew Cuomo phải chịu thua trước áp lực từ nhiều phía : báo chí, những người thân cận, đảng Dân Chủ và cả tổng thống Joe Biden. "Cá mập" - biệt danh của thống đốc 63 tuổi – mới cách đây một năm còn là ngôi sao của đảng Dân Chủ. Các cuộc phỏng vấn do em trai ông là Chris Cuomo thực hiện trên CNN được hàng triệu người theo dõi. Andrew Cuomo được tặng giải Emmy, cuốn sách của ông thu về 5 triệu đô la.

Nhưng rồi chiếc mặt nạ dần dần rơi xuống, bắt đầu từ khi công chúng phát hiện ông thống đốc cố tình gian dối về số người chết vì Covid tại các viện dưỡng lão. Đến tháng Hai, cô Lindsey Boylan công bố chi tiết những lần cô bị quấy nhiễu. Thái độ trơ tráo, ngạo nghễ của ông khiến các phụ nữ nạn nhân còn lại, đa số là các trợ lý trẻ, không còn có thể im lặng. Phải từ chức, đòn quá nặng cho thống đốc đầy tham vọng đang muốn tại vị thêm nhiệm kỳ thứ tư.

Thụy My

Additional Info

  • Author Thụy My
Published in Quốc tế

Trung Quốc : Sa thải đại sứ McCallum là chuyện nội bộ của Canada (VOA, 28/01/2019)

Bộ Ngoi giao Trung Quc hôm 28/1 nói rng vic Th tướng Justin Trudeau sa thi đi s nước ông Trung Quc là vn đ ni b ca Canada.

hoavi1

Đại s Canada ti Trung Quc John McCallum (gia) tham d hi ngh k nim 40 năm chính sách ci cách và m ca ca Trung Quc ti Đi l đường Nhân dân Bc Kinh hôm 18 tháng 12 năm 2018.

Đại s John McCallum đã gây bi ri cho chính ph Trudeau khi ông phát biểu rng giám đc tài chính ca tp đoàn công ngh Trung Quc Huawei Technologies Co Ltd, bà Mnh Vãn Châu có th đưa ra mt lp lun mnh m chng li vic b dn đ sang Hoa Kỳ.

Bà Mạnh, con gái ca người sáng lp Huawei, b bt ti Vancouver vào tháng trước theo yêu cu ca chính quyn Hoa Kỳ vì b tình nghi đã vi phm lnh trng pht ca Hoa Kỳ đi vi Iran.

Bắc Kinh sau đó đã bt gi hai công dân Canada vì lý do an ninh quc gia. Tiếp đến, mt tòa án Trung Quc kết án t hình mt người đàn ông Canada v ti buôn lu ma túy.

Người phát ngôn B Ngoi giao Trung Quc Cnh Sng nói trong cuc hp báo hàng ngày ti Bc Kinh rng : "Vn đ quý v đ cp là mt chuyn ni b ca Canada. Trung Quc s không bình lun".

Ông Cảnh nhc li li kêu gi ca Trung Quc đi vi Canada rng Ottawa nên "quyết đnh cho đúng đn" và tr t do cho bà Mnh đ bà tr v Trung Quc. Sau khi b bt 10 ngày, bà Mnh được cho ti ngoi hu tra.

Xã luận ca nht báo nhà nước China Daily hôm thứ Hai v v sa thi Đi s McCallum nói rng "đáng h thn cho nhng k đã tn công ông McCallum".

Nhật báo tiếng Anh này nói rng : "Vic Th tướng Trudeau sa thi Đi s McCallum cho thy Ottawa nhy cm như thế nào trong v khng hong mà Canada đã dn thân vào theo lnh ca M".

Bài xã luận ca China Daily nói tiếp rng : "Gii pháp tt nht đ Ottawa ly li uy tín t cái m hn đn mà h đã gây ra này là tha nhn đã mc sai lm và tr li t do cho bà Mnh.

"Hy vọng Ottawa s đưa ra la chn sáng suốt, mt la chn da trên lý trí và công bng ch không da trên các tính toán chính tr v cách làm thế nào tt nht vi nước láng ging min Nam".

Ông McCallum đã đưa ra nhn xét ca mình v vn đ ca bà Mnh cho truyn thông tiếng Hoa được loan ti vào thứ Tư tun trước.

Đài truyền hình Canada Broadcasting Corp chiếu li phát biu ca ông McCallum nói rng : "Bà Mnh có lp lun xác đáng" và vic dn đ bà sang M s là mt kết qu đáng tiếc".

********************

Thủ tướng Canada sa thải đại sứ ở Trung Quốc sau phát biểu về Huawei (VOA, 27/01/2019)

Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm th By cho biết ông đã sa thi đi s ca mình ti Trung Quc, người đã khơi ra s phn n trong chính gii Canada vi nhng bình lun v mt v án dn đ thu hút nhiu s chú ý.

canada1

Đại s Canada ti Trung Quc John McCallum gn đây nói rng Giám đc Tài chính ca Huawei Technologies Mnh Vãn Chu có th bin lun thuyết phc chng li vic dn đ sang M.

"Tối qua tôi đã yêu cu và chp nhn đơn từ chc ca John McCallum trong tư cách đi s Canada ti Trung Quc", ông Trudeau nói trong mt thông cáo mà không gii thích lí do cho vic này.

Ông Trudeau nói với các phóng viên vào lúc gn đây đây nht là ngày th Năm rng ông không đnh thay thế ông McCallum vì ông này nói rằng Giám đc Tài chính ca Huawei Technologies Mnh Vãn Chu có th bin lun thuyết phc chng li vic dn đ sang M.

Các chính trị gia đi lp và các cu đi s cáo buc ông McCallum can thip chính tr mt cách không th chp nhận được trong mt v án đã gây tn hi nghiêm trng mi quan h gia Canada và Trung Quc.

Bà Mạnh b bt ti Vancouver vào tháng trước v cáo buc vi phm các chế tài ca M đi vi Iran. Trung Quc sau đó bt gi hai công dân Canada ly lí do an ninh quốc gia.

Khi được hi ti sao ông McCallum b sa thi, phát ngôn viên ca ông Trudeau, Eleanore Catenaro t chi bình lun, Reuters cho biết.

*********************

Huawei : Đại sứ Canada ở Trung Quốc mất chức vì phát ngôn (BBC, 27/01/2019)

Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 26/1 sa thải đại sứ ở Trung Quốc John McCallum.

canada2

Bà Mạnh Vãn Chu là giám đốc tài chính của Huawei, nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ nhì thế giới

Diễn tiến kịch tính theo sau các bình luận của ông McCallum về việc Mỹ yêu cầu Canada cho dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu của Huawei.

Hồi tháng 12/2018, Mạnh Vãn Chu, con gái nhà sáng lập Huawei, đã bị bắt ở Canada và đối mặt với việc dẫn độ về Hoa Kỳ vì những cáo buộc công ty đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Ông Trudeau nói trong thông cáo rằng đã yêu cầu John McCallum từ nhiệm, tuy vẫn không nói rõ lý do.

canada3

Ông John McCallum được bổ nhiệm đại sứ Canada ở Bắc Kinh năm 2017

Nhưng mới hôm thứ Ba, ông McCallum gây tranh cãi khi công khai nói yêu cầu dẫn độ của Mỹ không hoàn thiện.

Ngày hôm sau, ông ra thông cáo xin lỗi rằng ông "nói nhầm".

Nhưng đến hôm thứ Sáu, Đại sứ Canada John McCallum nói với báo StarMetro Vancouver : "Từ quan điểm Canada, nếu Mỹ bỏ yêu cầu dẫn độ, sẽ thật tuyệt cho Canada".

Trước đó cũng trong tuần, Đại sứ Canada gặp báo chí Trung Quốc ở Toronto, nói rằng việc dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ "sẽ không phải là kết cục tốt"

Ông McCallum nói với các phóng viên Trung Quốc rằng bà Mạnh có thể biện hộ vì Canada không tham gia trừng phạt Iran của Mỹ.

Đến hôm 24/1, ông McCallum ra thông cáo rằng ông đã "nói nhầm".

Nhưng việc ông lại tiếp tục nói "thật tuyệt" một ngày sau đó, 25/1, đặt ra những câu hỏi liệu ông đại sứ hay chính phủ Canada có định gửi thông điệp gì cho Mỹ và Trung Quốc.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau đầu tuần này bác bỏ kêu gọi cách chức đại sứ.

Ông Trudeau nói làm vậy chả giúp gì cho hai công dân Canada đang bị bắt ở Trung Quốc.

Trung Quốc đã bắt giam hai người Canada, Michael Kovrig và Michael Spavor ngay sau vụ bà Mạnh nhằm gây sức ép cho Canada.

Một tòa án Trung Quốc cũng kết án tử hình một người Canada, mặc dù ban đầu người này chỉ nhận án 15 năm tù.

Chính phủ Canada từ chối khẳng định hay bác bỏ câu hỏi liệu đại sứ McCallum có phát ngôn thay cho chính phủ không.

Các phát ngôn của đại sứ McCallum gây ra đồn đoán phải chăng Canada muốn gửi tín hiệu cho Trung Quốc để giảm căng thẳng.

Thủ tướng Trudeau vẫn nói Canada không can thiệp chính trị vào vụ bà Mạnh.

Sau lời xin lỗi 'nói nhầm' của đại sứ Canada, một người phát ngôn Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh, tuyên bố : "Dù phía Canada có nói gì, lập trường Trung Quốc về vụ việc vẫn rõ ràng".

Bà Hoa nói : "Chúng tôi hy vọng Canada có thể hiểu bản chất vụ việc rõ ràng thay vì gây hại cho chính mình, có lợi cho người khác".

Published in Quốc tế