 | Tổng quan: | 3063168 |
Câu chuyện dài chưa tới một phút, được báo chí khắp thế giới tường thuật. Ông chủ tịch Trung Quốc ám chỉ là ông thủ tướng Canada không trung thực. Ông kia bèn dạy lại một bài học thế nào là trung thực...
Thủ tướng Trudeau (trái) và chủ tịch Tập Cận Bình (phải) tại G20 hôm 16 tháng 11.
Tập Cận Bình làm chủ 1,4 tỷ dân Trung Hoa lục địa, nói gì ai cũng phải nghe. Ông mang ảo tưởng mình có thể dạy dỗ cả thế giới. Justin Trudeau mới phá vỡ ảo tưởng đó.
Tới dự cuộc họp thượng đỉnh 20 nước kinh tế lớn nhất G20 ở Bali, Indonesia, ông Tập Cận Bình kéo thủ tướng Canada ra nói chuyện riêng. Ông trách ông Trudeau tiết lộ để cho báo chí loan tin về những đề tài họ đã bàn bạc. Ông Trudeau gật đầu công nhận, Tập Cận Bình bèn trách rằng không nên làm như thế ; và "lên lớp" dạy : "Nếu ông trung thực thì khi chúng ta nói chuyện ông nên giữ thái độ kính trọng, nếu không sẽ gây những hậu quả khó lường".
Khi nghe thông dịch viên mới dịch câu đầu, "Nếu ông trung thực…", ông Trudeau đã cắt ngang, nói liền : "Ở Canada, chúng tôi tin tưởng vào các cuộc đối thoại tự do, thành thật, không che giấu, và chúng tôi sẽ tiếp tục như thế".
Câu chuyện dài chưa tới một phút, được báo chí khắp thế giới tường thuật. Ông chủ tịch Trung Quốc ám chỉ là ông thủ tướng Canada không trung thực. Ông kia bèn dạy lại một bài học thế nào là trung thực ; bằng cách mô tả lối sống cởi mở, thẳng thắn ở những xã hội tự do dân chủ. Ai cũng thấy thái độ trịch thượng của Tập Cận Bình quá lố và phục cách đối đáp của Trudeau.
Tập Cận Bình đã nổi nóng với Trudeau vì báo chí loan Canada tin ông thủ tướng đã cảnh cáo Trung Quốc về các vụ đàn áp người thiểu số Uyghurs ở Tân Cương. Tháng Chín vừa qua, ông Trudeau đã tuyên bố rằng vị đại sứ Canada mới được cử sang Bắc Kinh phải lên tiếng về những vi phạm nhân quyền. Ông Trudeau còn phản đối Cộng sản Trung Quốc đã tìm cách can thiệp vào việc bầu cử ở Canada.
Báo Globe and Mail ở Toronto cho biết đầu năm nay tình báo Canada tường trình trước quốc hội rằng Trung Quốc đã âm mưu ảnh hưởng trên cuộc bầu cử quốc hội năm 2019. Trung Quốc đã bí mật đóng góp cho quỹ tranh cử của 11 ứng cử viên và thuê người cổ động cho họ. Ngoài ra, gián điệp cộng sản Trung Quốc còn vận động trong cộng đồng người Canada gốc Hoa, bêu xấu những đại biểu quốc hội không thân thiện với Bắc Kinh. Trung Quốc đã bí mật thiết lập một "trạm công an" ở Canada ; cũng giống như FBI đã tố cáo một tổ công an Trung Quốc hiện nằm vùng ở Houston !
Để gỡ thể diện sau những tin xấu đó, Tập Cận Bình có cơ hội gặp Trudeau tại cuộc họp G20 bèn tỏ thái độ hằn học, trịch thượng, cố cho cả thế giới thấy mình coi thường nhà lãnh đạo trẻ tuổi của một "nước nhỏ". Trung Quốc vẫn có thói quen cậy mình "nước lớn", đóng vai đàn anh trên những "nước nhỏ !"
Năm 2009, bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Dương Thiết Trì đã nói với một số nhà ngoại giao Đông Nam Á rằng "Trung Quốc là một nước lớn, quý vị là những nước nhỏ ; đó là một sự thật !" Canada, dù vẫn thuộc nhóm G7, bảy nền kinh tế lớn nhất thế giới không kể Trung Quốc, nhưng chỉ có 38 triệu dân, phải biết mình phận là nước nhỏ !
Nếu chính phủ Canada có chống Trung Quốc trên các mặt trận ngoại giao, kinh tế, thì cũng không gây ảnh hưởng đáng kể, mà các công ty Canada có thể phản đối vì họ sẽ bị thiệt hại ! Năm 2009 Thủ tướng Canada Stephen Harper, thuộc đảng Bảo Thủ, qua thăm Trung Quốc, đã bị Thủ tướng Ôn Gia Bảo công khai trách cứ tại sao ông nhậm chức từ ba năm trước mà không qua đây sớm hơn ! Ôn Gia Bảo nói, "Đây là cuộc hội kiến đầu tiên trong 5 năm trời giữa thủ tướng Trung Quốc và thủ tướng Canada !". Ông Harper đáp lại : "Cũng vậy, từ 5 năm trời nay chưa thấy ông và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào tới nước tôi !". Năm 2008, Harper không qua dự lễ khai mạc Thế Vận Hội ở Bắc Kinh mặc dù bị đảng Cấp Tiến đối lập đả kích về thái độ "tẩy chay" đó !
Có thể đoán Tập Cận Bình đã chọn cơ hội "lên lớp" thủ tướng Canada vì muốn "mắng làm gương" cho các nước nhỏ khác ! Tập đã lầm khi gây sự với Trudeau, một người thuộc đảng Cấp Tiến, vì từ khi cầm quyền ông rất thân thiện với Trung Quốc, đã bị các đại biểu Bảo Thủ đối lập trong quốc hội phàn nàn. Chính phủ Trudeau đã vận động ký một hiệp ước mậu dịch tự do với Trung Quốc, còn muốn ký thêm một hiệp ước về dẫn độ.
Chắc ông ta rất cay cú sau khi bị Justin Trudeau lên giọng giải thích về quyền tự do phát biểu tại các nước tự do dân chủ khác cách sống ở những nước độc tài chuyên chế như thế nào. Có lẽ chưa có một chính khách quốc tế nào nói thẳng với các lãnh tụ Trung Quốc như thế, trước mặt công chúng và các máy truyền hình, cho cả thế giới chứng kiến !
Nghe Trudeau nói, người Trung Hoa nào trong lục địa biết suy nghĩ chắc cũng thấy xấu hổ vì chính họ không ai được nói một lời nào khác với ý kiến của "lãnh tụ vĩ đại !". Cho nên trong mấy ngày sau còn ở Bali, Tập Cận Bình vẫn họp mặt chính thức với các nhà lãnh đạo các "nước lớn" như Tổng thống Joe Biden (Mỹ), Emmanuel Macron (Pháp), các Thủ tướng Narendra D. Modi (Ấn Độ) và Anthony Albanese (Úc Châu), vân vân, mà không thèm họp riêng với Trudeau.
Nhưng trong thời gian hội nghị, Trudeau và Tập Cận Bình vẫn có dịp trao đổi ý kiến về các vấn đề chiến tranh Ukraine, mối đe dọa của Bắc Hàn, và về hội nghị bảo vệ môi trường trong tháng tới, mà hai nước cùng đóng vai ban tổ chức. Khi đó thì không còn phân biệt nước lớn, nước nhỏ nữa !
Ngô Nhân Dụng
Nguồn : VOA, 19/11/2022
Trong một hành động hiếm hoi chống lại một phán quyết, 50 nhà ngoại giao của 25 nước đã sát cánh với nhau tại đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh, chụp tấm ảnh chung bày tỏ tình liên đới với Ottawa. Vụ Michael Spavor bị tuyên 11 năm tù vì cáo buộc "gián điệp" đã mang tầm vóc địa chính trị.
Phó đại sứ Canada Jim Nickel (hàng đầu, ở giữa) và đại diện ngoại giao của 25 nước chụp ảnh chung tại đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh để tỏ tình liên đới với Ottawa trong vụ công dân Michael Spavor bị Trung Quốc kết án 11 năm tù, ngày 11/08/2021. AP - Mark Schiefelbein
Le Figaronhận định Trung Quốc dùng "vũ khí tư pháp để tấn công Canada". Đối vớiLibération "Trước Canada, Trung Quốc coi thường công lý".
Mọi việc bắt đầu từ ngày 01/12/2018, bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou), giám đốc tài chính Hoa Vi (Huawei) bị cảnh sát Canada bắt giữ tại phi trường Vancouver theo yêu cầu của Hoa Kỳ, trong khuôn khổ hiệp định dẫn độ giữa hai nước. Bà Mạnh bị cáo buộc lừa đảo ngân hàng HSBC khi dối trá về việc làm ăn với Iran khiến ngân hàng này có nguy cơ bị trừng phạt vì vi phạm lệnh cấm vận. Thay vì đối đầu trực diện với Mỹ, Bắc Kinh tố cáo "thủ đoạn chính trị" của Ottawa, Global Times đe dọa trả đũa Canada nếu không thả Mạnh Vãn Châu.
Ngày 10/12/2018, chỉ ba ngày sau khi Canada chấp nhận tiến hành thủ tục dẫn độ bà Mạnh, công an Trung Quốc bắt ngay hai công dân Canada là Michael Spavor và Michael Kovrig, với cáo buộc "gián điệp". Một công dân Canada thứ ba là Robert Schellenberg cũng bị rơi vào vòng xoáy.
Người đàn ông 38 tuổi bị bắt vì giúp hai kẻ buôn ma túy Trung Quốc đưa méthamphétamine sang Úc trong một container chứa vỏ xe. Schellenberg vừa bị kết án 15 năm tù và 20.000 euro tiền phạt thì nổ ra vụ Mạnh Vãn Châu, vài tuần sau ông bị xử lại với cáo buộc nặng nề hơn, dù luật sư người Trung Quốc của Schellenberg khẳng định hồ sơ vẫn như cũ. Công dân Canada này đã bị xử y án tử hình hôm thứ Ba 10/08.
Từ 2019, Trung Quốc và Canada dấn sâu vào khủng hoảng ngoại giao. Ottawa biết rằng công dân mình sẽ bị dùng làm công cụ để gây áp lực lên tư pháp Canada, nên khuyến cáo tránh đến Trung Quốc "vì nguy cơ bị áp dụng luật pháp địa phương một cách tùy tiện".
Trong khi tư pháp Canada xem xét đơn kháng cáo của các luật sư, Mạnh Vãn Châu vẫn sống an nhàn trong tòa biệt thự sang trọng ở Vancouver, được di chuyển trong bán kính nhiều cây số. Còn "hai Michael" bị biệt giam trong phòng chiếu sáng 24/24, bị từ chối cho lãnh sự thăm viếng.
Chuyên gia Marie Lamensch của Viện nghiên cứu về diệt chủng và nhân quyền thuộc đại học Concordia ở Montréal nhận xét, việc dẫn độ Mạnh Vãn Châu, sẽ được quyết định vào khoảng 20/08, sẽ là một cú đòn mới nặng nề cho Hoa Vi.
Từng đứng nhì thế giới về số lượng smartphone bán ra, Hoa Vi nay chao đảo với vì bị trừng phạt, tẩy chay, không được sử dụng hệ điều hành Android. Nhiều nước phương Tây do căng thẳng với Trung Quốc, không dùng thiết bị Hoa Vi nữa. Dư luận Trung Quốc cũng không ưa cách điều hành của Nhậm Chính Phi (Ren Zhengfei), cha bà Mạnh và thái độ của "công chúa" Mạnh Vãn Châu. Cuối tháng Bảy, thương hiệu Hoa Vi đã biến mất trong danh sách 5 smartphone bán chạy nhất Hoa lục.
Cũng theo nhà nghiên cứu Lamensch, "Canada bị kẹt giữa hai bên trong một vụ không liên quan đến mình, không muốn làm mất lòng Hoa Kỳ. Ban đầu dư luận Canada cho rằng đơn giản nhất là nhượng bộ dưới áp lực Trung Quốc. Nhưng đại dịch Covid, số phận người Duy Ngô Nhĩ, rồi đến việc đối xử tệ hại, tước đi các quyền căn bản của "hai Michael" đã làm thay đổi cách nhìn. Giờ đây thực sự cần đến công lý trước một quốc gia đang mưu toan định lại các tiêu chuẩn quốc tế khi dùng công dân các nước khác là con tin".
Libération ghi nhận trong lúc ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken kêu gọi Bắc Kinh "trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện" cho Michael Spavor, số phận của ba người Canada hơn bao giờ hết đang treo lơ lửng với vụ Hoa Vi.
Còn Le Figaro nói thêm, đại sứ Trung Quốc tại Ottawa Tùng Bồi Vũ (Cong Peiwu) hồi tháng 10/2020 đã từng đòi hỏi Canada không cấp quy chế tị nạn chính trị cho các "tội phạm" Hồng Kông, tức các nhà đấu tranh dân chủ, nếu "thực sự quan tâm đến sức khỏe và an ninh của 300.000 người mang hộ chiếu Canada ở Hồng Kông".
Cũng liên quan đến Hoa Vi, không chỉ với Canada, Trung Quốc còn gây áp lực lên Úc. Trong bài "Giữa Bắc Kinh và Canberra là một sự lệ thuộc căng thẳng", Libération nhận xét kể từ 2018, quan hệ giữa hai đối tác kinh tế này không ngừng xấu đi.
Úc và Trung Quốc ký hiệp định tự do mậu dịch từ năm 2015. Nhưng đến 2018, khi Canberra loại Hoa Vi khỏi mạng 5G, Bắc Kinh đã tức giận cho rằng có bàn tay của Mỹ phía sau. Ngoài tư cách thành viên của Five Eyes (gồm Anh, Mỹ, New Zealand, Úc, Canada), Canberra còn tham gia Bộ Tứ (Mỹ, Nhật, Ấn, Úc) với mục tiêu chống lại ý đồ bành trướng của Trung Quốc. Đến cuối 2019, khi thủ tướng Úc Scott Morrison đòi mở điều tra quốc tế về xuất xứ của virus gây ra đại dịch Covid ở Vũ Hán, chủ đề cực kỳ nhạy cảm đối với chế độ cộng sản Trung Quốc, Bắc Kinh liền nổi trận lôi đình.
Lúa mạch của Úc bị áp thuế hải quan nặng nề, thịt bò xuất qua Hoa lục bị giảm số lượng, rượu vang bị điều tra chống phá giá. Chỉ có khoáng sản là tránh được việc trừng phạt, vì Bắc Kinh lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu cho công nghiệp, 60% quặng sắt được nhập từ Úc. Bên cạnh thương mại là số phận các công dân Úc.
Tháng Giêng 2019, Dương Quân (Yang Jun), nhà cựu ngoại giao Trung Quốc từ 2002 trở thành công dân Úc và sống với gia đình tại, bị bắt tại sân bay khi từ New York đến Quảng Châu. Được biết với bút hiệu Dương Hằng Quân (Yang Hengjun), ông di cư sang Úc từ cuối thập niên 90, trở thành tiểu thuyết gia và blogger đấu tranh cho dân chủ hóa Trung Quốc. Sau hai năm giam cầm, ông bị kết tội "gián điệp" hồi tháng Năm, tòa xử kín và không công bố bản án.
Mùa hè 2020, Bắc Kinh bắt thêm một công dân Úc khác là Thành Lôi (Cheng Lei), người dẫn chương trình bằng tiếng Anh của kênh truyền hình nhà nước CGTN, đã nhập tịch Úc. Bà bị giam giữ ở một địa điểm bí mật trong sáu tháng, không được gặp luật sư. Đến tháng Hai Trung Quốc loan báo Thành Lôi bị bắt vì làm "gián điệp". Vụ này đã khiến hai thông tín viên của truyền thông Úc, bị công an nửa đêm vào nhà ra lệnh cấm xuất cảnh, phải vội vã về nước nhờ sự can thiệp của đại sứ quán.
Tại một nước cộng sản khác là Cuba, nhà nghiên cứu Vincent Bloch khi trả lời Libération nhận định, mặc cho các cuộc biểu tình quy mô, các nhà lãnh đạo nước này vẫn không muốn hòa giải với dân chúng.
Theo ông Bloch, tình trạng hàng hóa khan hiếm, nạn quan liêu… đã tồn tại từ lâu. Nhưng từ vài tháng qua, những hành động phản kháng liên tục nổ ra và được phổ biến trên mạng xã hội, trong lúc túi tiền eo hẹp của các gia đình bị siết chặt thêm bởi các cải cách tiền tệ của chính quyền vào đầu năm, lạm phát tăng vọt. Đại dịch Covid càng làm tồi tệ thêm, khi du lịch không còn, nguồn hàng tiêu dùng từ Florida, Panama, Guyana cũng bị ngưng lại. Vào đầu hè, chính quyền còn thi hành biện pháp cúp điện - một giọt nước tràn ly.
Bất ngờ trước các cuộc biểu tình khổng lồ hôm 11/07, hai giờ sau đó chính quyền bèn cắt Internet và chưa đầy 24 giờ sau tung lực lượng đặc nhiệm và dân quân đàn áp, nắm lại quyền kiểm soát đường phố. Việc đàn áp này đã làm mất đi tính chính danh của các nhà lãnh đạo Cuba mặc cho chính quyền tuyên truyền ầm ĩ, quy cho người biểu tình là tội phạm, hay lính đánh thuê của Mỹ.
Trong suốt 10 năm từ khi Fidel Castro rút lui đến khi qua đời năm 2016, Raul Castro đã tăng cường quyền lực của quân đội và an ninh. Con trai ông, Alejadro Castro Espin điều phối hai bộ máy này, còn con rể cũ Luis Alberto Rodriguez Lopez-Callejas lãnh đạo Gaesa, tập đoàn của quân đội kiểm soát các lãnh vực béo bở tại Cuba. Các nhóm lợi ích tiếp tục thủ lợi xung quanh phe Castro, dù Fidel và Raul không còn nữa. Theo Vincent Bloch, rất có thể các nhà tranh đấu trẻ tuổi những năm gần đây sẽ nản chí và đi theo vết chân của lớp trước : lưu vong.
Bên cạnh "ngoại giao con tin" của Trung Quốc và đại dịch Covid gia tăng tại lãnh thổ hải ngoại Pháp, tình hình Afghanistan cũng là một trong những chủ đề chính của các báo Paris hôm nay 12/08/2021. La Croix nói về "Afghanistan, cuộc chiến bất tận". Bị Mỹ truy đuổi năm 2001 sau các vụ khủng bố ngày 11 tháng Chín, phong trào Hồi giáo cực đoan này vừa chiếm được nhiều thành phố miền bắc Afghanistan.
Cuộc chiến Afghanistan đã kéo dài trên 40 năm qua và chừng như không dễ dàng chấm dứt. Đó là do sự phức tạp về sắc tộc của đất nước đầy núi non hiểm trở, và vị trí địa lý nằm giữa nhiều thế lực. Taliban được Pakistan chống lưng và được các giáo chủ bán đảo Ả Rập ủng hộ, nhưng bị sự hiện diện quân sự của phương Tây dưới danh nghĩa NATO chận lại. Việc Mỹ rút quân mở ra khoảng trống cho nhiều cường quốc khu vực : Iran, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ. Sự cạnh tranh lẫn nhau sẽ gây ra những căng thẳng mới.
Theo Le Monde, phía sau đà tiến của Taliban là cái bóng của Pakistan. Từ 15 năm qua các tướng lãnh Mỹ và chính quyền Afghanistan công khai tố cáo Taliban không thể hồi sinh nếu không có sự hỗ trợ của tình báo Pakistan (ISI). Chính trên lãnh thổ Pakistan mà các thủ lãnh Taliban đặt bộ chỉ huy, sinh sống với gia đình, dùng các trại tị nạn làm nơi nghỉ ngơi, chăm sóc các chiến binh. Trong 20 năm qua, Taliban thiết lập được các căn cứ quan trọng ở các thành phố Pakistan như Karachi, Quetta.
Les Echosdẫn lời nhà nghiên cứu George Lefeuvre của IRIS cho biết quân chính phủ Afghanistan phải chiến đấu trong hoàn cảnh có những binh sĩ chưa được lãnh lương từ nhiều tháng qua, trong khi quân Taliban túi tiền rủng rỉnh. Vũ khí của quân chính phủ cũng không sánh nổi với các loại vũ khí tiên tiến của quân Hồi giáo. Các báo Pháp đều cay đắng nhắc lại câu nói của Nhà Trắng, rằng người Afghanistan "phải có quyết tâm chiến đấu cho đất nước họ". Còn về đàm phán ? Taliban muốn thiết lập một vương quốc Hồi giáo với luật charia đứng trên Hiến Pháp, còn đoàn đại biểu của Kaboul bảo vệ Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan. Hai quan niệm này không thể tồn tại song song.
Sau nhiều tháng chối cãi, rốt cuộc Andrew Cuomo phải chịu thua trước áp lực từ nhiều phía : báo chí, những người thân cận, đảng Dân Chủ và cả tổng thống Joe Biden. "Cá mập" - biệt danh của thống đốc 63 tuổi – mới cách đây một năm còn là ngôi sao của đảng Dân Chủ. Các cuộc phỏng vấn do em trai ông là Chris Cuomo thực hiện trên CNN được hàng triệu người theo dõi. Andrew Cuomo được tặng giải Emmy, cuốn sách của ông thu về 5 triệu đô la.
Nhưng rồi chiếc mặt nạ dần dần rơi xuống, bắt đầu từ khi công chúng phát hiện ông thống đốc cố tình gian dối về số người chết vì Covid tại các viện dưỡng lão. Đến tháng Hai, cô Lindsey Boylan công bố chi tiết những lần cô bị quấy nhiễu. Thái độ trơ tráo, ngạo nghễ của ông khiến các phụ nữ nạn nhân còn lại, đa số là các trợ lý trẻ, không còn có thể im lặng. Phải từ chức, đòn quá nặng cho thống đốc đầy tham vọng đang muốn tại vị thêm nhiệm kỳ thứ tư.
Thụy My
Trung Quốc : Sa thải đại sứ McCallum là chuyện nội bộ của Canada (VOA, 28/01/2019)
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 28/1 nói rằng việc Thủ tướng Justin Trudeau sa thải đại sứ nước ông ở Trung Quốc là vấn đề nội bộ của Canada.
Đại sứ Canada tại Trung Quốc John McCallum (giữa) tham dự hội nghị kỷ niệm 40 năm chính sách cải cách và mở cửa của Trung Quốc tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh hôm 18 tháng 12 năm 2018.
Đại sứ John McCallum đã gây bối rối cho chính phủ Trudeau khi ông phát biểu rằng giám đốc tài chính của tập đoàn công nghệ Trung Quốc Huawei Technologies Co Ltd, bà Mạnh Vãn Châu có thể đưa ra một lập luận mạnh mẽ chống lại việc bị dẫn độ sang Hoa Kỳ.
Bà Mạnh, con gái của người sáng lập Huawei, bị bắt tại Vancouver vào tháng trước theo yêu cầu của chính quyền Hoa Kỳ vì bị tình nghi đã vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Iran.
Bắc Kinh sau đó đã bắt giữ hai công dân Canada vì lý do an ninh quốc gia. Tiếp đến, một tòa án Trung Quốc kết án tử hình một người đàn ông Canada về tội buôn lậu ma túy.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói trong cuộc họp báo hàng ngày tại Bắc Kinh rằng : "Vấn đề quý vị đề cập là một chuyện nội bộ của Canada. Trung Quốc sẽ không bình luận".
Ông Cảnh nhắc lại lời kêu gọi của Trung Quốc đối với Canada rằng Ottawa nên "quyết định cho đúng đắn" và trả tự do cho bà Mạnh để bà trở về Trung Quốc. Sau khi bị bắt 10 ngày, bà Mạnh được cho tại ngoại hầu tra.
Xã luận của nhật báo nhà nước China Daily hôm thứ Hai về vụ sa thải Đại sứ McCallum nói rằng "đáng hổ thẹn cho những kẻ đã tấn công ông McCallum".
Nhật báo tiếng Anh này nói rằng : "Việc Thủ tướng Trudeau sa thải Đại sứ McCallum cho thấy Ottawa nhạy cảm như thế nào trong vụ khủng hoảng mà Canada đã dấn thân vào theo lệnh của Mỹ".
Bài xã luận của China Daily nói tiếp rằng : "Giải pháp tốt nhất để Ottawa lấy lại uy tín từ cái mớ hỗn độn mà họ đã gây ra này là thừa nhận đã mắc sai lầm và trả lại tự do cho bà Mạnh.
"Hy vọng Ottawa sẽ đưa ra lựa chọn sáng suốt, một lựa chọn dựa trên lý trí và công bằng chứ không dựa trên các tính toán chính trị về cách làm thế nào tốt nhất với nước láng giềng miền Nam".
Ông McCallum đã đưa ra nhận xét của mình về vấn đề của bà Mạnh cho truyền thông tiếng Hoa được loan tải vào thứ Tư tuần trước.
Đài truyền hình Canada Broadcasting Corp chiếu lại phát biểu của ông McCallum nói rằng : "Bà Mạnh có lập luận xác đáng" và việc dẫn độ bà sang Mỹ sẽ là một kết quả đáng tiếc".
********************
Thủ tướng Canada sa thải đại sứ ở Trung Quốc sau phát biểu về Huawei (VOA, 27/01/2019)
Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm thứ Bảy cho biết ông đã sa thải đại sứ của mình tại Trung Quốc, người đã khơi ra sự phẫn nộ trong chính giới Canada với những bình luận về một vụ án dẫn độ thu hút nhiều sự chú ý.
Đại sứ Canada tại Trung Quốc John McCallum gần đây nói rằng Giám đốc Tài chính của Huawei Technologies Mạnh Vãn Chu có thể biện luận thuyết phục chống lại việc dẫn độ sang Mỹ.
"Tối qua tôi đã yêu cầu và chấp nhận đơn từ chức của John McCallum trong tư cách đại sứ Canada tại Trung Quốc", ông Trudeau nói trong một thông cáo mà không giải thích lí do cho việc này.
Ông Trudeau nói với các phóng viên vào lúc gần đây đây nhất là ngày thứ Năm rằng ông không định thay thế ông McCallum vì ông này nói rằng Giám đốc Tài chính của Huawei Technologies Mạnh Vãn Chu có thể biện luận thuyết phục chống lại việc dẫn độ sang Mỹ.
Các chính trị gia đối lập và các cựu đại sứ cáo buộc ông McCallum can thiệp chính trị một cách không thể chấp nhận được trong một vụ án đã gây tổn hại nghiêm trọng mối quan hệ giữa Canada và Trung Quốc.
Bà Mạnh bị bắt tại Vancouver vào tháng trước về cáo buộc vi phạm các chế tài của Mỹ đối với Iran. Trung Quốc sau đó bắt giữ hai công dân Canada lấy lí do an ninh quốc gia.
Khi được hỏi tại sao ông McCallum bị sa thải, phát ngôn viên của ông Trudeau, Eleanore Catenaro từ chối bình luận, Reuters cho biết.
*********************
Huawei : Đại sứ Canada ở Trung Quốc mất chức vì phát ngôn (BBC, 27/01/2019)
Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 26/1 sa thải đại sứ ở Trung Quốc John McCallum.
Bà Mạnh Vãn Chu là giám đốc tài chính của Huawei, nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ nhì thế giới
Diễn tiến kịch tính theo sau các bình luận của ông McCallum về việc Mỹ yêu cầu Canada cho dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu của Huawei.
Hồi tháng 12/2018, Mạnh Vãn Chu, con gái nhà sáng lập Huawei, đã bị bắt ở Canada và đối mặt với việc dẫn độ về Hoa Kỳ vì những cáo buộc công ty đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.
Ông Trudeau nói trong thông cáo rằng đã yêu cầu John McCallum từ nhiệm, tuy vẫn không nói rõ lý do.
Ông John McCallum được bổ nhiệm đại sứ Canada ở Bắc Kinh năm 2017
Nhưng mới hôm thứ Ba, ông McCallum gây tranh cãi khi công khai nói yêu cầu dẫn độ của Mỹ không hoàn thiện.
Ngày hôm sau, ông ra thông cáo xin lỗi rằng ông "nói nhầm".
Nhưng đến hôm thứ Sáu, Đại sứ Canada John McCallum nói với báo StarMetro Vancouver : "Từ quan điểm Canada, nếu Mỹ bỏ yêu cầu dẫn độ, sẽ thật tuyệt cho Canada".
Trước đó cũng trong tuần, Đại sứ Canada gặp báo chí Trung Quốc ở Toronto, nói rằng việc dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ "sẽ không phải là kết cục tốt"
Ông McCallum nói với các phóng viên Trung Quốc rằng bà Mạnh có thể biện hộ vì Canada không tham gia trừng phạt Iran của Mỹ.
Đến hôm 24/1, ông McCallum ra thông cáo rằng ông đã "nói nhầm".
Nhưng việc ông lại tiếp tục nói "thật tuyệt" một ngày sau đó, 25/1, đặt ra những câu hỏi liệu ông đại sứ hay chính phủ Canada có định gửi thông điệp gì cho Mỹ và Trung Quốc.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đầu tuần này bác bỏ kêu gọi cách chức đại sứ.
Ông Trudeau nói làm vậy chả giúp gì cho hai công dân Canada đang bị bắt ở Trung Quốc.
Trung Quốc đã bắt giam hai người Canada, Michael Kovrig và Michael Spavor ngay sau vụ bà Mạnh nhằm gây sức ép cho Canada.
Một tòa án Trung Quốc cũng kết án tử hình một người Canada, mặc dù ban đầu người này chỉ nhận án 15 năm tù.
Chính phủ Canada từ chối khẳng định hay bác bỏ câu hỏi liệu đại sứ McCallum có phát ngôn thay cho chính phủ không.
Các phát ngôn của đại sứ McCallum gây ra đồn đoán phải chăng Canada muốn gửi tín hiệu cho Trung Quốc để giảm căng thẳng.
Thủ tướng Trudeau vẫn nói Canada không can thiệp chính trị vào vụ bà Mạnh.
Sau lời xin lỗi 'nói nhầm' của đại sứ Canada, một người phát ngôn Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh, tuyên bố : "Dù phía Canada có nói gì, lập trường Trung Quốc về vụ việc vẫn rõ ràng".
Bà Hoa nói : "Chúng tôi hy vọng Canada có thể hiểu bản chất vụ việc rõ ràng thay vì gây hại cho chính mình, có lợi cho người khác".
