 | Tổng quan: | 3083176 |
Vụ Skripal : Liên Hiệp Châu Âu trừng phạt lãnh đạo quân báo Nga (RFI, 21/01/2019)
Hôm nay, 21/01/2019, Liên Hiệp Châu Âu đã ban hành các biện pháp trừng phạt đối với 9 quan chức Nga và Syria, trong đó có lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Nga GRU.
Cảnh sát canh gác trước nơi ở của cựu điệp viên Nga Sergei Skripal tại Salisbury, Anh Quốc. Ảnh 9/01/2019. Reuters/Peter Nicholls
Theo Liên Hiệp Châu Âu, một nhóm người Nga, bao gồm hai nhân viên và phó giám đốc cơ quan GRU, đã "tàng trữ, vận chuyển và sử dụng" chất độc thần kinh Novichok được dùng trong vụ tấn công tại Salisbury, Anh Quốc, tháng 03/2018, đầu độc cha con cựu điệp viên Nga Serguei Skripal. Hội đồng các bộ trưởng Liên Hiệp Châu Âu đã quyết định trừng phạt những người nói trên bằng cách phong tỏa tài sản của họ trong Liên Hiệp Châu Âu và cấm họ đi vào Liên Âu.
Vụ tấn công ở Salisbury, vụ đầu tiên sử dụng vũ khí hóa học ở Châu Âu kể từ sau thế chiến thứ hai, đã bị quốc tế lên án, và đã dẫn đến việc các quốc gia Tây phương trục xuất hàng loạt các nhà ngoại giao Nga. Cho tới nay, Moskva vẫn khẳng định không có liên quan gì đến vụ đầu độc Skripal, đưa ra nhiều giải thích khác nhau, thậm chí cáo buộc trở lại phương Tây.
Ngoài Serguei Skripal, con gái Ioula và một cảnh sát, hai người khác cũng đã bị nhiễm độc chất Novitchok vào tháng 6 trong vùng Salisbury, trong đó có một phụ nữ đã tử vong.
Các biện pháp trừng phạt tương tự cũng đã được ban hành đối với một cơ quan của Syria tham gia sản xuất vũ khí hóa học, SSRC, cũng như đối với 5 quan chức Syria có liên quan trực tiếp với các hoạt động của SSRC.
Trong cuộc họp báo hôm nay, lãnh đạo ngành ngoại giao Châu Âu Federica Mogherini nhấn mạnh các quyết định trừng phạt nói trên "góp phần vào các nỗ lực của của Liên Hiệp Châu Âu nhằm chống phổ biến và sử dụng vũ khí hóa học, một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc tế".
Thanh Phương
********************
Nga : Biểu tình chống trao trả quần đảo Kuril cho Nhật Bản (RFI, 21/01/2019)
Chủ nhật 20/01/2019 tại Moskva, hàng trăm người dân Nga biểu tình chống nguy cơ trao trả một số đảo cho Nhật Bản để đánh đổi một hiệp định hoà bình.
Từ 300 đến 500 người tập hợp dưới chân bức tượng tướng Souvorov, Moskva, Nga, ngày 20/01/2019, để phản đối mọi ý định trả quần đảo Kuril cho Nhật Bản Alexander NEMENOV / AFP
Cuộc biểu tình do các phong trào cộng sản và dân tộc chủ nghĩa tổ chức. Tokyo đòi chủ quyền trên 4 đảo thuộc quần đảo Kuril bị Liên Xô sáp nhập vào cuối Thế chiến thứ hai, 1945. Bất đồng kéo dài cản trở hai bên ký kết một hiệp định hoà bình. Người biểu tình cáo buộc chính quyền Putin đang âm thầm chuẩn bị trao trả một số đảo cho Nhật trong bối cảnh lãnh đạo hai nước gặp nhau vào thứ Ba tới.
Từ Moskva, thông tín viên Etienne Bouche tường thuật :
"Điểm hẹn tập họp được thông báo dưới tượng đài tướng Souvorov. Địa điểm này có ý nghĩa biểu tượng và tướng Souvorov là vị anh hùng đem lại nhiều chiến thắng cho đế chế Nga. Đối với những người biểu tình, nhượng quần đảo Kuril cho Nhật là hành động bán nước. Một phụ nữ giải thích : Tôi không muốn để lại cho con cháu tôi một nước Nga bị cắt mất một phần lãnh thổ. Vì vậy mà tôi có mặt tại đây vào ngày hôm nay. Ông có biết không, một Nhà nước có thể thay đổi nhưng chiếm lại lãnh thổ bị mất là chuyện vô vọng. Tại sao ngày nay người ta phải nhượng một vùng đất mà cha ông của tôi vì nó mà chiến đấu ?.
Bay phất phới trên đầu đoàn biểu tình là cờ búa liềm và chân dung của Stalin. Nhiều người biểu lộ lòng hoài niệm thời hùng mạnh của siêu cường quân sự xô-viết không ai dám phản đối.
Một cựu dân biểu cộng sản Nga lý giải : Những đảo này là của Liên Bang Xô Viết, bây giờ là của Liên Bang Nga. Bất cứ một chuyển nhượng nào, dù nhỏ, cho Nhật Bản cũng là nhượng bộ cho một nước thân Mỹ lúc nào cũng hành động cũng phối hợp với Mỹ. Trong bối cảnh người Nhật ủng hộ các biện pháp trừng phạt Nga, đưa đảo cho Tokyo là bán đứng quyền lợi nước Nga. Tại sao phải làm thế ? Nhân danh ai ?
Những người biểu tình nói là họ muốn đánh động công luận Nga về vấn đề sẽ được tổng thống Vladimir Putin và thủ tướng Nhật Shinzo Abe thảo luận trong ngày thứ Ba 22/01/2019. Một cách chính thức, lãnh đạo hai bên mong muốn nhanh chóng đạt được một hiệp định hoà bình."
Tú Anh
**********************
Hoa Kỳ hôm 21/1 mới lên tiếng kêu gọi Nga phá hủy hệ thống tên lửa hành trình mới mà Washington nói là một "sự vi phạm trực tiếp" Hiệp ước các Lực lượng Hạt nhân tầm Trung (INF).
Ông Robert Wood, đại sứ về giải trừ vũ khí của Mỹ.
Theo Reuters, Mỹ cũng cáo buộc Moscow gây bất ổn an ninh toàn cầu.
Ông Robert Wood, đại sứ về giải trừ vũ khí của Mỹ, nói tại một cuộc hội thảo về giải trừ vũ khí, do Liên Hiệp Quốc tài trợ, rằng "Hoa Kỳ ngày càng thấy rằng Nga không đáng tin để tuân thủ các nghĩa vụ kiểm soát vũ khí".
Quan chức này cũng nói thêm rằng "các hành động ác ý và ép buộc trên toàn cầu của nước này đã gây căng thẳng".
Ông Wood nói tiếp rằng "Nga phải thực hiện việc phá hủy có thể kiểm chứng được đối với các tên lửa SSC-8, bệ phóng và các thiết bị liên quan để quay lại tuân thủ Hiệp ước INF".
Reuters dẫn lời ông nói rằng hệ thống tên lửa này có khả năng mang đầu đạn hạt nhân cũng như thông thường và có thể gây ra "mối đe dọa lớn và trực tiếp đối với Châu Á và Châu Âu" vì nó có tầm bắn từ 500 tới 1.500 km.
Đại sứ về giải trừ vũ khí của Mỹ cũng nhấn mạnh lại kế hoạch của chính quyền của ông Trump, rút khỏi hiệp ước đạt được năm 1987 vào đầu tháng Hai.
Hoa Kỳ tuần trước bác bỏ đề nghị của Nga nhằm cứu vãn Hiệp ước INF.
*****************
Cơ quan giám sát truyền thông của Nga hôm 21/1 cho biết đã bắt đầu xem xét các biện pháp hành chính đối với Facebook và Twitter vì không giải thích cách thức hai công ty này tuân thủ với các điều luật về dữ liệu của Nga, hãng tin Interfax đưa tin.
4444444444444444444
Một người sử dụng mạng xã hội Facebook.
Theo Reuters, cơ quan có tên gọi Roskomnadzor được dẫn lời nói rằng Facebook và Twitter đã không giải thích cách thức cũng như thời điểm sẽ tuân thủ với một điều luật, theo đó yêu cầu đặt tại Nga tất cả các máy chủ sử dụng để lưu trữ dữ liệu cá nhân của người Nga.
Ông Alexander Zharov, người đứng đầu Roskomnadzor, được trích lời nói rằng các công ty có một tháng để cung cấp thông tin, và nếu không, sẽ phải đối mặt với các hệ quả.
Theo Reuters, Nga đã thi hành các điều luật cứng rắn hơn về Internet trong vòng 5 năm qua, yêu cầu các công cụ tìm kiếm xóa một số kết quả, các công ty nhắn tin trên mạng phải chia sẻ khóa mã hóa với cơ quan an ninh hay các mạng xã hội phải lưu trữ dữ liệu cá nhân của người sử dụng Nga trên các máy chủ đặt tại nước này.
Hiện thời, tin cho hay, các công cụ mà Nga áp dụng để thi hành các điều luật về dữ liệu là các khoản tiền phạt hàng nghìn đôla hoặc chặn các dịch vụ trên mạng bị coi là vi phạm luật lệ, nhưng điều này gặp khó về mặt kỹ thuật.
Tuy nhiên, các nguồn tin nói với Reuters hồi tháng 11 năm ngoái rằng Moscow có kế hoạch áp đặt các khoản tiền phạt lớn hơn đối với các công ty công nghệ không tuân thủ pháp luật của Nga.
Hai người Nga, ông Alexander Petrov và Ruslan Boshirov xác nhận họ bay sang Anh chỉ để đến thăm Salisbury rồi về ngay.
Cảnh sát Đô thành London - Metropolitan Police - cung cấp các hình chụp CCTV về hai người Nga Alexander Petrov và Ruslan Boshirov tại hiện trường Thành phố Salisbury
Trả lời truyền hình Nga RT hôm 13/09, cả hai bác bỏ cáo buộc là có dính líu đến vụ dùng chất độc thần kinh Novichok để tấn công ông Sergei Skripal và con gái.
Hai người mang tên Alexander Petrov và Ruslan Boshirov nói họ không phải sĩ quan tình báo quân đội Nga (GRU) mà làm nghề bán chất dinh dưỡng thể thao.
Họ xác nhận đúng là họ có đến thành phố Salisbury, và thậm chí có thể đi qua ngõ nhà ông Skripal nhưng không biết nó ở đâu.
Thủ tướng Anh, bà Theresa May đã nói hôm 05/09 rằng hai người đàn ông : Alexander Petrov (trái) và Ruslan Boshirov "là nhân viên tình báo quân đội GRU" của Nga
Cảnh sát Anh đã công bố các hình ảnh của hai người Nga này khi tới sân bay, ra ga tàu hỏa và đến Salisbury.
Phía Anh cho rằng Alexander Petrov và Ruslan Boshirov là hai cái tên giả.
Cách giải thích của hai người Nga là họ yêu quý thành phố vùng Tây Nam Anh nên đến thăm di tích ở đây.
Nhưng họ đã không thăm các di tích nổi tiếng của vùng này như đền đá Stonehenge, điểm thờ của người cổ đại là Old Sarum.
Hai người đàn ông Nga đã 'ngại trời tuyết' nên không đến thăm di chỉ cự thạch Stonehenge
Họ chỉ vào thăm Thánh đường Salisbury, và ông Boshirov giải thích vì sao :
"Đây là thánh đường Gothic không chỉ nổi tiếng ở Châu Âu mà trên toàn thế giới, có tháp cao 123 mét, có chiếc đồng hồ rất nổi tiếng".
Alexander Petrov (trái) và Ruslan Boshirov trả lời truyền hình Nga RT hôm 13/09.
Trong cuộc phỏng vấn video hơn 20 phút được phát trên đài truyền hình RT của Nga, hai người đàn ông tỏ ra hồi hộp, theo báo Anh.
Ngạc nhiên về tình yêu Salisbury
Nhưng câu chuyện của họ, được chính quyền Nga quảng bá rộng rãi để bác bỏ cáo buộc phía Anh đưa ra, cũng đặt ra không ít câu hỏi.
Một số tờ báo tiếng Anh và trang mạng xã hội cũng tỏ ra ngạc nhiên về tình yêu đặc biệt của là hai người đàn ông sống ở ngoại ô Moscow với một thành phố Anh.
Cả hai nói họ chỉ đến Salisbury mà không thăm bất cứ nơi nào ở Anh.
Lịch trình chuyến thăm
Theo BBC News thì lịch trình chuyến thăm ngắn ngủi là như sau :
Họ bay tới sân bay Gatwick vào 15:00 ngày thứ Sáu 02/03/2018, rồi đi tàu về khách sạn ở London.
Ngày hôm sau, cả hai đi ngay đến Salisbury bằng xe lửa lần đầu, ở lại từ 14:25 đến 16:11, theo CCTV của Anh, rồi lên tàu về London.
Nắm đấm cửa nhà ông Skripal 'dính lượng hóa chất cao', theo cảnh sát Anh
Ngày hôm sau, Chủ Nhật 04/03, họ lại đi xe lửa tới Salisbury và xuống bến tàu lúc 11:48.
CCTV cho thấy khoảng 11:58 họ đến gần căn nhà của cựu điệp viên Nga Sergei Skripal.
Sau đó, theo lời kể của chính hai ông Alexander Petrov và Ruslan Boshirov, họ vào thăm Thánh đường Salisbury.
Vào lúc 13:50 cùng ngày họ đã có mặt ở ga xe lửa để quay về London, rồi ra sân bay để về Nga chuyến chập tối.
Chuyến về, họ bay bằng hàng không Aeroflot từ Heathrow, chứ không phải từ phi trường Gatwick như lúc bay đến.
Hai người cũng giải thích trên truyền hình rằng dù họ hâm mộ Salisbury từ bé, nhờ đọc về nó trong sách, họ đã cắt ngắn chuyến thăm "vì thời tiết xấu".
Chuyện hai người đàn ông Nga "ngại đi bộ trời tuyết" dù đã bỏ tiền bay từ Moscow tới Anh thăm nơi yêu thích đang là đề tài đàm tiếu trên mạng xã hội.
Alexander Petrov và Ruslan Boshirov không trả lời câu hỏi của RT họ có là đôi đồng tính nam hay không mà luôn đi cạnh nhau khi sang Anh Quốc.
Anh Quốc không thể dẫn độ hai người này, chính thức bị cho là nghi phạm sát nhân bất thành, vì Nga không bao giờ trục xuất công dân của họ.
Tuy thế, nếu hai ông Alexander Petrov và Ruslan Boshirov sang Châu Âu, họ có thể bị bắt và trao nộp cho Anh.
Hôm 4/03, ông Sergei Skripal và con gái Yulia từ Moscow sang thăm ông phải nhập viện sau khi dính chất độc thần kinh Novichok.
Họ được phát hiện đã gục xuống ở ghế tại công viên thành phố Salisbury.
Chính phủ Anh tuyên bố Nga đứng sau vụ đầu độc.
Ông Sergei Skripal và con gái Yulia trước khi bị trúng chất độc thần kinh ở Salisbury, thành phố yên lặng vùng Wiltshire của Anh
Hai người trong nhà Skripal đã bình phục nhưng hai người Anh, Charlie Rowley và Dawn Sturgess, bị ngất vì dính chất Novichok trong nhà riêng ở Amesbury, gần Salisbury.
Bà Dawn Sturgess đã chết sau đó.
Thứ trưởng Ben Wallace chuyên về an ninh nói trên kênh BBC Radio 4 hôm 06/09/2018 rằng "chung cuộc thì Vladimir Putin phải chịu trách nhiệm về vụ tấn công tại Salisbury" bằng chất độc thần kinh Novichok.
Chính quyền Nga đã bác bỏ hoàn toàn chuyện này.
Tổng thống Mỹ có thể trục xuất hơn 20 nhà ngoại giao Nga (RFI, 25/03/2018)
Nhằm thể hiện tình đoàn kết với đồng minh Anh Quốc, Hoa Kỳ có thể trục xuất hơn 20 nhà ngoại giao Nga. Báo chí Mỹ ngày hôm qua, 24/03/2018 đã đồng loạt nói đến việc Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ đề xuất khả năng trên và tổng thống Donald Trump đang cân nhắc quyết định.
Vụ Skripal : Đại sứ Nga tại Anh, Alexander Yakoveko, tại sân bay Luân Đôn, tiễn các nhà ngoại giao Nga bị Anh trục xuất, ngày 20/03/2018 Reuters
Theo đài truyền hình Mỹ CNN, hãng truyền thông đầu tiên tiết lộ vụ việc ngay từ hôm 23/04/2018, thì Hội Đồng An ninh Quốc Gia Mỹ đã đề nghị chính quyền trục xuất một số nhà ngoại giao Nga. Đây được coi là phản ứng trước việc Nga bị cáo buộc đã cho đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal và người con gái tại Anh.
Tổng thống Trump đã nhận được khuyến nghị trên và sẽ đưa ra quyết định vào đầu tuần sau.
Đến hôm qua, 24/03/2017, nhật báo Washington Post đã trích dẫn một số quan chức Mỹ và châu Âu, cho biết rõ hơn là số nhà ngoại giao Nga bị trục xuất có thể lên đến 20 người, hoặc nhiều hơn một chút. Các cộng sự viên của ông Trump đều khuyên tổng thống ra lệnh trục xuất để thể hiện tình đoàn kết với Anh Quốc.
Hãng tin Bloomberg một mặt khẳng định rằng quyết định trục xuất sẽ được thông báo ngày thứ Hai, 26/03, nhưng mặt khác cũng thận trọng cho rằng tổng thống Mỹ vẫn chưa có quyết định dứt khoát.
Sau khi quy trách nhiệm cho Nga về vụ điệp viên Skripal và con gái bị đầu độc, Luân Đôn đã trục xuất 23 nhà ngoại giao Nga ra khỏi Anh Quốc. Nga đã trả đũa, cũng trục xuất 23 nhà ngoại giao Anh. Liên Hiệp Châu Âu đã ủng hộ Luân Đôn bằng cách triệu hồi đại sứ của mình tại Nga, trong lúc một số thành viên Liên Âu cho biết cũng sẽ trục xuất một số nhà ngoại giao Nga.
Về phần mình, Nga bác bỏ mọi cáo buộc liên quan tới vụ đầu độc cựu điệp viên Sergei Skripal.
Trọng Nghĩa
**********************
Liên Hiệp Châu Âu sắp trừng phạt Nga (RFI, 24/03/2018)
Nhiều quốc gia thành viên Liên Hiệp Châu Âu đã tỏ lòng đoàn kết với Luân Đôn trong vụ Nga bị cáo buộc đầu độc cựu điệp viên nhị trùng Serguei Skripal và con gái Ioulia trên lãnh thổ Anh Quốc. Ngày 23/03/2018, tại thượng đỉnh Liên Âu ở Bruxelles, nhiều thành viên thông báo sẽ đưa ra nhiều biện pháp trừng phạt, có thể là ngay từ thứ Hai 26/03, nhắm vào Nga bị Luân Đôn tố cáo là đứng sau vụ đầu độc.
Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk tại thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu, Bruxelles, ngày 23/03/2018. Reuters/Francois Lenoir
Đặc phái viên RFI Tudor Tépénéag tường trình từ Bruxelles :
"Quá trình đưa ra quyết định trừng phạt Nga diễn ra theo nhiều chặng. Trước hết là cuộc họp ba bên vào tối thứ Năm 22/03 giữa thủ tướng Anh Theresa May, thủ tướng Đức Angela Merkel và tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Cả ba nhà lãnh đạo dĩ nhiên đã xem xét lại những yếu tố nhạy cảm của cuộc điều tra, chứng minh Moskva có dính líu vào vụ đầu độc Serguei Skripal và cô con gái Ioulia.
Tiếp theo đó, đến lượt chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk, bất chấp thái độ lưỡng lự của một số thành viên Liên Hiệp, đã tuyên bố rằng chính Nga đứng sau vụ đầu độc ở Salisburry và không thể có những lời giải thích khác được.
Ngay sau đó, Liên Hiệp Châu Âu đã thông báo triệu hồi đại sứ của mình ở Moskva để tham vấn. Thứ Sáu 23/03, tổng thống Pháp Emmanuel Macron tỏ rõ lập trường về vụ việc. Ông cho rằng cuộc tấn công ngay trên lãnh thổ Anh "cần phải có một lời đáp trả phối hợp và kiên quyết từ phía Liên Hiệp Châu Âu và các thành viên". Ông cam kết sát cánh cùng với thủ tướng Đức Angela Merkel trong vụ việc này.
Các nước Latvia, Lítva, Cộng Hòa Séc và Đan Mạch thông báo đã chuẩn bị các biện pháp nhắm vào Moskva, trong đó có thể bao gồm cả việc trục xuất các nhân viên ngoại giao Nga có liên quan đến hoạt động tình báo".
RFI tiếng Việt
