Không có cái dại nào giống cái dại nào
Hai nước được coi là có khả năng hạt nhân là Israel và Bắc Hàn.
Việc một số nước đã có vũ khí hạt nhân không muốn các nước khác có vũ khí hạt nhân có vẻ như là một sự bất công, phi lý.
Các nước đã có vũ khí hạt nhân thường tìm cách cản trở các nước khác tiến tới có vũ khí hạt nhân. Thế giới đã có hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân được hầu như toàn bộ các nước ký (191). Một số nước ký rồi lại ra… Hiện tại có 4 nước không ký hoặc ký rồi lại ra là Ấn Độ, Israel, Pakistan, Bắc Hàn.
Việc một số nước đã có vũ khí hạt nhân không muốn các nước khác có vũ khí hạt nhân có vẻ như là một sự bất công, phi lý.
Tuy nhiên nếu chúng ta suy nghĩ sâu xa một chút thì "vì lợi ích chúng của toàn nhân loại", không nên có nhiều nước khác có vũ khí hạt nhân. Tuy có bất công thật đấy, nhưng đỡ nguy hiểm hơn nhiều. Nhiều nước có vũ khí hạt nhân chỉ làm tăng thêm nguy cơ hạt nhân. Một thí dụ đơn giản là nếu Nhà nước hồi giáo cực đoan ở Trung Đông (Islamic State of Iraq and the Levant-ISIL) mà có vũ khí hạt nhân, thì chắc chắn chúng đã mang ra quăng lung tung rồi.
Cho đến cách đây hơn một năm, các cường quốc hạt nhân chưa bao giờ chính thức mang ra đe dọa cho nổ. Vũ khí hạt nhân của họ là để phòng vệ và cản trở nước khác không tấn công mình bằng vũ khí hạt nhân.
Khi Liên Xô tan rã, nhiều nước thành viên đã trở thành các nước độc lập, trong đó có Ukraine. Lúc này với lượng vũ khí hạt nhân của Ukraine, khoảng 1.700 đầu đạn hạt nhân chiến lược, Ukraine đứng hàng thứ 3 thế giới về vũ khí hạt nhân. Là một nước cộng sản cũ, lại là một nước mới giành lại được độc lập sau gần trăm năm dưới ách đô hộ của Nga, Ukraine đã trải qua một thời kỳ rất bất ổn và nạn tham nhũng hoành hành dữ dội. Phương tây và cả Nga không thể không lo lắng với lượng vũ khí hạt nhân của Ukraine. Tham nhũng tràn lan có thể làm vũ khí hạt nhân thất thoát ra ngoài, vào tay hồi giáo cực đoan. Đây cũng là một mối đe dọa hàng đầu cho cả nhân loại.
Để giải quyết vấn đề này, Phương tây (với hai đại diện chính là Mỹ và Anh Quốc) cùng với Nga đã "thuyết phục" (thực ra là "lừa") Ukraine giải trừ vũ khí hạt nhân.
Ngày 5/12/1994 tại thành phố Budapest, các nước Mỹ, Anh, Nga và Ukraine đã ký Bản ghi nhớ Budapest, theo đó, Ukraine sẽ tháo dỡ hoặc giao lại cho Nga các vũ khí hạt nhân (đúng là gửi trứng cho ác). Ngược lại, quốc tế sẽ đảm bảo an ninh cho Ukraine với những cam kết chính như sau :
1. Tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
2. Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực chống lại Ukraine.
3. Không sử dụng các biện pháp kinh tế để gây áp lực lên Ukraine.
4. Không vi phạm biên giới của Ukraine.
5. Không sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại Ukraine…
Cho đến 2022, những nước có vũ khí hạt nhân, nói chung, đã có cách hành xử có trách nhiệm. Nhưng sự phát triển tư duy của một người hay một quốc gia nhiều khi lại không theo chiều hướng đi lên, thậm chí là ngược lại với trào lưu tiến bộ.
Sự tráo trở của các nước cộng sản trong lịch sử đã cho các nước Phương tây rất nhiều bài học (Hiệp định Paris về Việt Nam là một thí dụ). Nhưng các nước phương Tây đã không lường trước được mức độ tráo trở khủng khiếp của các nước cộng sản trong vụ này. (Mặc dầu trên giấy Liên bang Nga không còn là một nước cộng sản, nhưng trên thực tế nó vẫn vận hành theo kiểu Nhà nước độc tài cộng sản).
Phương Tây cùng Nga lừa Ukraine (lãnh đạo Ukraine thực sự là quá kém trong vụ này). Nhưng trong vụ này, Nga lừa cả Phương Tây và Ukraine.
Cụ thể là sau đó Nga của Putin đã trắng trợn vi phạm tất cả những cam kết của Bản ghi nhớ Budapest, chiếm bán đảo Crimea, lập phiến quân ở Donbas và rồi tung quân xâm chiếm Ukraine. Mục tiêu xâm lược của Nga đã rất rõ ràng và cũng chính họ đã tuyên bố trong những ngày gần đây về điều kiện đàm phán buộc Ukraine phải nhượng những vùng đất phía đông.
Nhưng khi bị thua to và mất gần như toàn bộ chiến xa trên chiến trường Ukraine thì Putin lại giở trò cùn mang vũ khí hạt nhân ra dọa. Đây là một thái độ vô trách nhiệm chưa từng có của lãnh tụ một đại cường quốc nguyên tử là Nga với tư cách là một trong bốn nước nước lãnh đạo Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc.
Các nước phương Tây cũng có phần vô trách nhiệm trong vụ này, vì chỉ phản ứng rất một cách dè dặt khi Nga chiếm Crimea. Ngay cả khi Nga trắng trợn tung quân xâm lược Ukraine hồi tháng 2/2022, Phương tây đã không viện trợ nhanh chóng và dồi dào vũ khí và đạn dược để Ukraine có thể dứt điểm cuộc chiến ngay từ năm đầu tiên. Tình hình hiện tại cho thấy, Ukraine đang nhận được nhiều loại vũ khí chính xác và tinh vi hơn và được phép sử dụng để đánh thẳng vào đất Nga. Hiện tại Ukraine đã lấy lại được phần nào phong độ của năm đầu tiên (2022). Trong khi Nga lại đang điên cuồng phản ứng và đe dọa lung tung, kể cả đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật… Nói chung, tình hình cũng còn nhùng nhằng và hàng ngày vẫn còn rất nhiều cảng tang thương chết chóc ở cả hai phía, không biết đến lúc nào mới kết thúc.
Năm 1994, người ta chưa thấy được bộ mặt thực của Nga với Putin ngày nay nên đã lấy đi của Ukraine một vũ khí tự vệ hữu hiệu : đầu đạn nguyên tử chiến lược. Bây giờ mặt nạ đã rớt, rõ ràng nước Nga của Putin hiện nay là một nước phát xít, khủng bố, xâm lược. Xâm lược Ukraine chỉ là một trong nhiều cuộc xâm lược khác mà đã Nga tiến hành. Gruzia là một thí dụ giống hệt Ukraine.
Trước chiến tranh thế giới thứ II, giống như Nga, phát xít Đức đã gặm nhấm nhiều vùng lãnh thổ xung quanh mình : Saarland 1935, Rhineland 1936, Áo 1938, Sudeten 1938, Bohemia và Moravia 1939, Memel Territory 1939. Anh quốc, Pháp và các nước Châu Âu nói chung đã có một chính sách gọi là "Nhân nhượng" (Appeasement / Apaisement). Nói tóm là nhượng bộ tất cả các đòi hỏi của Đức về lãnh thổ để có hòa bình. Nhưng cuối cùng thì hòa bình không có mà thiệt hại thì vô kể.
Trở lại thực trạng tại Ukraine, sau hơn hai năm chiến tranh, Phương tây đã hiểu rõ Nga hơn, rút kinh nghiệm từ bài học phát xít Đức, hiện nay đang có thái độ cứng rắn hơn.
Để lấy độc trị độc, Phương tây nên trả lại cho Ukraine những gì đã tước đi của họ, chỉ cần 1% những gì họ đã mất khi ký vào Bản ghi nhớ Budapest 1994 thì Nga sẽ hết dọa nạt và bắt bí. Hay ít ra, nếu Nga mang những thứ "đồ chơi" này ra dùng trên đất Ukraine, thì ngay tức khắc Ukraine cũng có thể đáp trả một cách tương ứng, bình đẳng.
Không ai muốn chiến tranh cả, lại càng không muốn chiến tranh hạt nhân. Nhưng quân cướp cứ nhẩy vào nhà mình cướp của, giết người thì mọi người buộc phải chiến đấu. Thế thôi.
Hôm trước, tình cờ tôi có đọc được một "tút" cũng cỡ giáo sư Việt Nam dậy học ở đâu đó viết đại loại như sau : "Nga xâm lược Ukraine là chuyện bình thường vì đó là bản tính của con người từ thời sơ khai. Hãy ủng hộ Nga". Quá sợ các "dáo xư Việt Lam". Cứ cái đà tư duy này, Trung Quốc xâm lược Việt Nam cũng là chuyện bình thường. Hãy ủng hộ Trung Quốc.
Hòa bình muôn năm !
Hãy ủng hộ Ukraine !
Hoàng Quốc Dũng
(29/06/2024)