Tôi nhớ nắng vàng chạm vào tóc nàng. Nàng quay đầu lại, và đôi mắt chúng tôi chợt nhìn nhau, nụ tình chớm nở tức thì trong lớp năm huyên náo ấy. Tôi tưởng như ai đang bóp chặt trái tim mình. Tình đầu của tôi bắt đầu như thế, đam mê, nồng cháy. Thuở ban đầu thơ ngây và đau đớn ấy ngờ đâu kéo dài suốt đời.
Nàng tên là Rachel, và tôi mơ tưởng đến nàng suốt từ tiểu học đến trung học, sững sờ mỗi lần thoáng thấy nàng, nói không nên lời lúc trước mặt nàng. Rồi từ đấy tựa như cánh bướm đêm bay tìm ánh sáng tôi cứ đứng mãi trong bóng tối màn đêm nhìn ánh đèn dịu hắt ra từ cửa sổ nhà nàng. Rồi những lúc mơ tưởng về một hình bóng, nỗi ám ảnh ngây thơ và nồng nhiệt ấy giờ đây tưởng lại ngỡ như mơ.
Tôi thường thấy nàng đi dưới hai hàng cây lúc đến trường hay tan trường, và tôi đứng lặng người như kẻ mất hồn. Nàng dường như lúc nào cũng điềm tĩnh và tự tin. Ở nhà, tôi thường hồi tưởng lại mỗi dịp gặp nàng để rồi đau đớn vô vàn khi nghĩ đến bao kém cỏi của mình.
Dù thế nào đi nữa, tình yêu của tôi dành cho Rachel vẫn là tình đơn phương. Học xong trung học, nàng học tiếp lên đại học, còn tôi vào lính. Khi khói lửa Đệ nhị Thế chiến bao trùm lên chúng tôi, tôi được đưa ra hải ngoại để tham chiến. Chúng tôi thư từ qua lại một thời gian, và những lá thư của nàng là niềm vui lớn trong những năm gian khổ, dài bất tận ấy. Có lần nàng gởi cho tôi tấm hình nàng mặc đồ tắm mà khiến tôi mơ màng cuồng dại. Trong thư sau tôi ngỏ ý đến chuyện hôn nhân, và hầu như liền ngay sau đó những lá thư hồi âm của nàng bắt đầu thưa dần và ít thân mật hơn.
Điều tôi làm đầu tiên khi về lại Mỹ là đến thăm Rachel. Mẹ nàng ra mở cửa. Rachel không còn ở nhà. Nàng đã lập gia đình với một sinh viên y khoa nàng quen dưới mái trường đại học. "Bác tưởng nó viết thư cho cháu chứ". mẹ nàng nói.
Cuối cùng lá thư chia tay của nàng đến kịp với tôi trong khi tôi chờ xuất ngũ. Nàng nhẹ nhàng giải bày chuyện chúng tôi không thể lấy nhau. Hồi tưởng lại vết thương lòng ấy, tôi không ngờ mình hồi phục khá nhanh, dù trong mấy tháng đầu tiên tôi chẳng thiết sống. Như Rachel, tôi tìm được người khác, người mà cho đến ngày hôm nay tôi vẫn thương yêu hết lòng và bền chặt.
Rồi, mới đây, sau hơn 40 năm xa cách, tôi lại nhận được tin Rachel. Chồng nàng đã mất. Nàng ghé ngang qua thành phố và biết chỗ ở của tôi qua người bạn chung của hai người. Chúng tôi hẹn gặp nhau.
Tôi cảm thấy tò mò lẫn hồi hộp. Mấy năm qua, tôi đã không nghĩ đến nàng, rồi cuộc gọi bất ngờ của nàng vào sáng hôm ấy khiến tôi sửng sốt. Phải chăng người khách hàng tóc bạc ngồi ở bàn nhà hàng là Rachel của biết bao mộng tưởng và ao ước của tôi, là nàng tiên cá mềm mại trong tấm hình năm xưa ?
Chúng tôi trò chuyện như đôi bạn cũ, và mau chóng nhận ra rằng cả hai đều đã có cháu.
"Anh còn nhớ cái này không ?" nàng trao cho tôi mảnh giấy nhỏ đã mòn cũ. Đó là bài thơ tôi đã làm tặng nàng vào thời đi học. Tôi xem lại những vần thơ vụng về non nớt của mình. Nàng chăm chú nhìn tôi rồi giật lấy bài thơ nhét lại vào ví, như thể sợ tôi sẽ xé nó đi.
Còn tôi kể cho nàng nghe về tấm hình tôi đã mang theo bên mình trong suốt những năm chiến tranh.
"Anh biết đấy, rồi cũng không đi đến đâu", nàng nói.
"Cô này hay, sao biết chắc là không đi đến đâu ?", tôi đáp trả.
Tiếng cười của chúng tôi khiến những người bàn kế bên giật mình. Trong suốt thời gian còn lại, chúng tôi trộm liếc nhìn nhau. Tôi nghĩ lúc nhìn nhau chúng tôi thấy chúng tôi chẳng trẻ mãi như chúng tôi đã từng tưởng.
Trước khi tôi đưa nàng lên tắc xi, nàng quay lại nhìn tôi. "Em chỉ muốn gặp lại anh lần này. Để nói với anh một điều". Mắt nàng nhìn mắt tôi. "Em muốn cảm ơn anh đã yêu em như anh yêu em ngày xưa". Chúng tôi hôn nhau, rồi nàng đi.
Bóng tôi trên cửa kính tiệm nhìn lại tôi đăm đăm, một người già với mái tóc bạc lay động trong làn gió chiều. Tôi quyết định đi bộ về nhà. Nụ hôn của nàng vẫn còn nồng ấm trên môi. Tôi cảm thấy chóng mặt nên ngồi xuống chiếc ghế trong công viên. Xung quanh tôi cỏ và cây đang sáng lên trong ráng chiều diễm huyền. Lòng tôi nhẹ hẳn đi. Đường tình cuối cùng đã đi trọn, và cảnh vật trước mặt tôi đẹp đến nỗi tôi muốn la to, nhảy lên, và ca vang vì sung sướng.
Niềm vui ấy rồi cũng thoáng qua, tựa như mọi sự đều phải thế, và lát sau tôi đứng lên được để bắt đầu đi về nhà.
John Walters
Trần Quốc Việt dịch
Nguồn : Bài viết được đăng lần đầu trên tạp chí New York Times ra ngày 22/11/1987. Tạp chí Reader’s Digest sau đấy đăng lại bản rút ngắn. Bài dịch này được thực hiện từ bản rút ngắn ấy.