Trong bài diễn văn đọc vào sáng sớm thứ Năm, 24 tháng Hai 2022 vừa qua để thúc quân ra trận xâm lăng Ukraine, Vladimir Putin có nhắc đến "thánh tổ" Lenin : "Ukraine hiện đại hoàn toàn được thiết lập bởi Nga, chính xác hơn, bởi Bolshevik, tức nước Nga cộng sản. Tiến trình này đã khởi sự liền sau cuộc cách mạng năm 1917... Nhờ chính sách của cộng sản Nga, Sô Viết Ukraine mới trổi dậy. Do đó, ngay cả ngày nay, có đủ lý do để gọi Ukraine là "Ukraine của Vladimir Ilyich Lenin". Lenin chính là cha đẻ và kiến trúc sư của Ukraine. Điều này đã được hoàn toàn xác nhận bởi các tài liệu văn khố... Vậy mà giờ đây, những hậu duệ "biết ơn" đã phá hủy các tượng đài của Lenin tại Ukraine. Họ gọi đây là tiến trình giải cộng (decommunisation). Các người muốn giải cộng ư ?... Chúng tôi sẵn sàng cho các người thấy thế nào mới thực sự là giải cộng cho Ukraine" (1).
Năm 1991 Ukraine có 5.500 tượng Lenin (lớn và nhỏ) được dựng lên ở những nơi công cộng ; năm 2020 không còn tượng đài nào
Tiếc nuối thời vàng son của Liên Xô, nhân danh Lenin để xâm lăng Ukraine, phải chăng Putin là một người cộng sản ? Thực tế cho thấy kể từ khi lên cầm quyền tại Nga từ năm 1999 đến nay, Putin không hề là một người cộng sản, mà chỉ là một quái vật được sản sinh từ trong lòng chủ nghĩa cộng sản. Xét cho cùng, kể từ khi chủ nghĩa cộng sản chào đời tại Nga cho đến nay, có lẽ chưa từng có một lãnh tụ cộng sản nào thực sự là một người cộng sản. Từ Lenin, Stalin đến Mao Trạch Đông rồi ngày nay Tập Cận Bình và ngay cả Hồ Chí Minh, Nguyễn Phú Trọng... tất cả đều là những đồ tể tham quyền cố vị, độc tài khát máu và dối trá. Miệng lưỡi họ lúc nào cũng tràn đầy những mỹ từ cao đẹp như bình đẳng, như độc lập, như tự do.. .nhưng bàn tay của họ thì lúc nào cũng vấy máu. Tôi rất tâm đắc với một bài thơ ba dòng của nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng Quốc :
"Các nhà chính trị như Mã Giám Sinh
Biến mọi chữ đẹp
Thành đĩ"
(Thơ ba dòng 262)
Dĩ nhiên, không phải chính trị gia nào cũng đều hãm hiếp ngôn ngữ. Nhưng trên môi miệng các nhà độc tài, nhứt là độc tài cộng sản, mọi "chữ đẹp" đều bị đánh tráo. Rõ ràng nhứt là Sự Thật. Với các nhà độc tài, nhứt là cộng sản, Sự Thật đơn thuần chỉ có nghĩa là dối trá. Chẳng hạn, vào đầu thập niên 1930, Stalin đã đẩy mạnh chính sách tập thể hóa tại Ukraine khiến cho hàng triệu người bị chết đói. Stalin đã nói dối đổ lỗi cho tình báo Ba Lan. Dối trá một cách ngây ngô và buồn cười như thế, vậy mà dân chúng Nga vẫn tin răm rắp. Putin, một hậu sinh khả úy, lập lại cùng một sách đó trong suốt sự nghiệp chính trị của mình.
Là con đẻ của một chế độ xây dựng trên dối trá, Putin biết rõ tác động của dối trá. Đã từng là một sĩ quan mật vụ KGB, ông đã tỏ ra nhuần nhuyễn hơn bất cứ lãnh tụ chính trị nào trong việc dàn dựng những cuộc khủng hoảng giả tạo để ra tay hành động.
Năm 1999, Putin được Tổng thống Boris Yeltsin bổ nhiệm làm thủ tướng để chuẩn bị thay thế ông. Lúc đó, chỉ có khoảng 2 phần trăm dân chúng Nga ủng hộ Putin. Ông đã cho đánh bom tại nhiều cơ sở và chung cư tại Nga, giết hại gần 300 thường dân. Các cuộc đánh bom đã được gán cho quân khủng bố Chechnya. Lòng ái quốc của dân Nga được khơi dậy. Tỷ lệ ủng hộ của dân chúng dành cho ông bất thần vụt lên 45 phần trăm. Putin liền xua quân đánh chiếm Chechnya. Sự ủng hộ của dân chúng Nga dành cho tân thủ tướng lên cao ngút ngàn. Nhờ vậy, ông đã chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2000. Sau này, nhờ lời khai của các nhân chứng và tiết lộ của những người tố giác, các cuộc điều tra mới cho thấy vai trò của FSB, hậu thân của cơ quan mật vụ KGB, trong các vụ đánh bom. Nhưng dĩ nhiên, trong nước Nga dưới thời Putin, không người nào dám tìm kiếm và nói lên sự thật mà không bị nếm mùi tàn ác của Putin. Phó chủ tịch của Ủy ban điều tra về vai trò của FSB trong các vụ đánh bom đã bị hạ sát bằng súng. Một ký giả điều tra về vụ việc cũng bị đầu độc đến chết. Riêng ông Alexander Litvinenko, người "thổi còi" về vai trò của FSB và tố cáo Putin trực tiếp can dự vào các cuộc đánh bom, đã bị đầu độc đến chết tại London, Anh Quốc, hồi năm 2006.
Cũng liên quan đến Chechnya. Năm 2004, những tên khủng bố Chechnya đã bắt cóc hàng trăm học sinh và giáo viên tại một trường học ở Beslan, Bắc Ossetia. Chính quyền Nga từ chối thương lượng với các tên khủng bố, thay vào đó đã đưa quân đội đến tấn công vào trường học. Hơn 330 người chết và 550 người bị thương. Trong số người chết, có 184 trẻ em. Putin vẫn nại đến những vụ đánh bom khủng bố để biện minh cho việc sử dụng bạo lực một cách tàn bạo dã man của mình.
Bà Ana Politkoskaya, một ký giả chuyên tranh đấu cho nhân quyền đã đến Beslan để tường trình về biến cố. Bà bị đầu độc nhưng sống sót để tiếp tục điều tra về những vi phạm nhân quyền và các cuộc tấn công của Putin vào nền dân chủ. Hậu quả là năm 2006, bà bị bắn hạ ngay trong căn hộ của bà ở Mạc Tư Khoa.
Năm 2005, Sergei Magnitsky,một luật sư làm việc cho một công ty đầu tư của Mỹ ở Nga đã điều tra và phơi bày một vụ gian lận lên đến 230 triệu Mỹ kim có dính líu đến các tài phiệt Nga. Magnitsky đã bị bắt giữ và đánh đập cho đến chết trong tù. Năm 2012, Chính phủ Mỹ đã thông qua luật mang tên ông Magnitsky để chế tài những người Nga nào can dự vào các hành động vi phạm nhân quyền. Sau khi Chính phủ Mỹ ban hành luật Magnitsky, quốc hội bù nhìn do Putin kiểm soát đã trả đũa bằng một luật cấm người Mỹ không được nhận các trẻ em mồ côi Nga làm con nuôi. Riêng Putin, trong một cuộc họp báo khẳng định rằng Magnitsky "không hề bị tra tấn, mà chết vì đột quỵ".
Một trò dối trá và độc ác khác của Putin đã được ghi nhận rõ ràng trong vụ bắn hạ chiếc máy bay MH17 của hãng hàng không dân dụng Mã Lai ngày 17 tháng Bảy năm 2014. Tất cả 298 người, gồm phi hành đoàn và hành khách đều thiệt mạng. Tháng 5/2018, kết quả của một cuộc điều tra được Liên Hiệp Quốc yểm trợ đã kết luận rằng chính Đội Phòng Không 53 của Nga có căn cứ tại Kurks, đã phóng hỏa tiễn bắn hạ chiếc máy bay. Dĩ nhiên, Putin cũng hoàn toàn bác bỏ kết quả điều tra này.
Cuối cùng, nói đến sự độc ác và dối trá của Putin, không thể bỏ qua vụ ám sát lãnh tụ đối lập nổi tiếng là ông Boris Nemtsov tại Mạc Tư Khoa dạo tháng Hai năm 2015. Trước khi bị hạ sát, ông Nemtsov đã cho thu băng một cuộc phỏng vấn truyền hình trong đó ông nói đến những cuộc điều tra của ông về tội ác chiến tranh của Nga tại Ukraine. Trong cuộc phỏng vấn, ông gọi Putin là "chuyên gia về dối trá. Ông ta là một tên dối trá bệnh hoạn".
Sau cái chết của ông Nemtsov, Putin đến gặp mẹ của ông ta và trấn an: "Chúng tôi sẽ làm mọi sự để bảo đảm rằng những kẻ gây ra tội ác xấu xa và bỉ ổi này cũng như những kẻ đứng sau lưng họ đều phải bị trừng phạt đích đáng".
Các băng hình và các cuộc điều tra của các ký giả cho thấy cuộc hạ sát ông Nemtsov cũng như các cuộc ám sát khác đều là công tác chuyên nghiệp và có tổ chức của FSB (2) và dĩ nhiên với bàn tay dàn dựng của chính Putin.
Những tiến bộ kỹ thuật trong thế kỷ 21, đặc biệt trong lãnh vực truyền thông xã hội, lại càng đẩy mạnh "nghệ thuật" dối trá của Putin. Chính bằng dối trá mà Putin đã xâm lăng bán đảo Crimea của Ukraine dễ dàng như trở bàn tay. "Nếu bạn thuộc tả khuynh, bạn sẽ nghe nói rằng Ukraine là Đức Quốc Xã ; nếu bạn thuộc cánh hữu, người ta sẽ nói với bạn rằng Ukraine là đồng tính ; nếu bạn là người cực hữu, bạn sẽ nghe nói rằng Ukraine là Do Thái. Những câu chuyện như thế đã khiến cho dân chúng ở Tây Phương không thấy được sự thật đơn giản là : một nước đã xâm lăng một nước khác, chiếm lấy lãnh thổ của nước đó, sát hại và làm cho dân chúng của nước đó ly tán. Thành công ở Crimea, Ukraine, được nước làm tới, Nga (của Putin) đã áp dụng những kỹ thuật tương tự cho cuộc trưng cầu dân ý về Brexit (tại Anh quốc) cũng như trong cuộc bầu cử tại Mỹ 2016 và cũng đạt được những kết quả như thế. Những người sử dụng Facebook và Twitter tại Vương quốc Anh hay tại Hoa Kỳ đều đã không nhận ra được bộ mặt thật của con người đó và đã hành động theo sự ra dấu của một bàn tay giấu ẩn. Đó là bàn tay lừa bịp trên mạng lưới kỹ thuật số" (3).
Độc ác và dối trá là hai mặt của một đồng tiền trong con người của Putin. Putin không che đậy sự độc ác của mình. Putin cũng nói dối một cách trắng trợn. Vậy mà thế giới vẫn có cả khối người tin ông và ủng hộ ông. Cá mè một lứa thì không nói. Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc cho tới nay vẫn không nhìn nhận việc Nga xâm chiếm Ukraine là một cuộc xâm lăng. Cũng không nên ngạc nhiên tại sao có nhiều người Việt Nam trong nước ủng hộ Putin và tán thành việc ông xâm lăng Ukraine. Điều đáng buồn và đáng lo ngại là hiện nay tại Hoa Kỳ vẫn còn nhiều người tự nguyện làm điều mà đồ tể Lenin gọi là "những kẻ ngu xuẩn hữu ích" (useful idiots) của Putin.
Vladimir Putin tỏ ra rất vui với những kẻ ngu xuẩn hữu ích của mình ở phương Tây (Sam Kiley, CNN)
Đứng đầu danh sách "những kẻ ngu xuẩn hữu ích" của Putin, dĩ nhiên phải kể đến cựu Tổng thống Donald Trump. Không ngu xuẩn là gì khi không những tự nhận mình là "thiên tài ổn định" mà còn ca ngợi Putin như một thiên tài trong kế hoạch thôn tính Ukraine và gọi việc ông này đem quân vào hai vùng tự trị của Ukraine là hoạt động "gìn giữ hòa bình". Vậy mà sau lưng một con người ngu xuẩn và tự nguyện làm "người ngu xuẩn hữu ích" cho một đồ tể độc ác và dối trá như thế lại có cả một cái đuôi dài của những người cũng tự nguyện làm "những kẻ ngu xuẩn hữu ích".
Một người đã từng tốt nghiệp Võ bị Quốc gia West Point, làm dân biểu liên bang, giữ chức vụ giám đốc cơ quan tình báo CIA và nhứt là chức vụ ngoại trưởng như Mike Pompeo cũng tự nguyện làm "một kẻ ngu xuẩn hữu ích" cho Putin khi không tiếc lời đề cao hành động độc ác và dối trá của ông này : "Tôi rất kính trọng ông ta" (4).
Nhưng có lẽ bỉ ổi nhứt là đài Fox. Cứ nghe một số nhà bình luận của đài này tự nguyện làm "những kẻ ngu xuẩn hữu ích" để ra rả biện hộ cho hành động xâm lăng Ukraine của Putin, những người tỵ nạn như tôi cứ tưởng như mình phải bị tra tấn bởi các "loa phường" ở Việt Nam.
Độc ác và dối trá là cặp song sinh trong nhân cách của các lãnh tụ độc tài. Ủng hộ, tán thành những hành động độc ác và dối trá của họ cũng chính là đồng lõa với tội ác. Trong các thứ ngu, có lẽ ngu nhứt vẫn là tự nguyện "làm kẻ ngu xuẩn hữu ích" cho những người độc ác và dối trá.
Chu Văn
(27/02/2022)
Chú thích :
1. Extracts from Putin’s speech on Ukraine
2. Vladimir Putin’s lying game