Vương quốc Bỉ từng cống hiến nhiều tài năng lớn cho làng nhạc Pháp. Jacques Brel và Adamo là hai biểu tượng hiển nhiên nhất. Thế hệ kế tiếp có Maurane và Lara Fabian. Trẻ hơn nữa có Angèle và Stromae. Nhìn chung họ là những nghệ sĩ đến từ các vùng nói tiếng Pháp. Riêng trong cộng đồng người Bỉ nói tiếng Hà Lan, có ca sĩ Dana Winner nổi tiếng nhờ tài hát rất chuẩn trong nhiều thứ tiếng.
Ca sĩ Dana Winner. © Wikimedia
Sinh trưởng tại thành phố Hasselt, thuộc vùng Flandres nói tiếng Hà Lan tại vương quốc Bỉ, Dana Winner (tên thật là Chantal Vanlee) từ thuở thiếu thời có hai niềm đam mê : thể thao và ca hát. Năm lên 10 tuổi, cô tham gia vào dàn đồng ca nhà thờ. Vào những kỳ nghỉ hè, cô được mời đi biểu diễn tại các liên hoan địa phương có khiêu vũ ở ngoài trời. Dana nhớ lại rằng cô thích hát đến nổi ngay cả những lúc không có sân khấu tại các thị trấn nhỏ, cô vẫn trèo lên các thùng rượu bằng gỗ, cất tiếng hát mà không cần dùng micro. Dana chủ yếu hát tiếng Hà Lan, bên cạnh đó, cô ca sĩ tí hon cũng hát các bản nhạc nổi tiếng của Jacques Brel hay Adamo.
Ngoài âm nhạc, Dana còn thích chơi môn bóng chuyền với các bạn nữ học cùng trường. Đến khi các đồng đội ghi tên Dana vào một cuộc thi hát cấp vùng, chính cô cũng không ngờ rằng cuộc sống của mình kể từ đó sẽ thay đổi hoàn toàn. Lọt vào chung kết sau nhiều vòng tuyển với hơn hàng chục thí sinh tham gia, Dana gây ngạc nhiên khi về đầu cuộc thi hát. Giải nhất là một hợp đồng ghi âm. Bản nhạc đầu tiên của Dana được phát hành vào năm 1989 là phiên bản tiếng Hà Lan của nhạc phẩm ăn khách ''Top of the World'' của nhóm The Carpenters. Dana lấy nghệ danh Winner, chủ yếu cũng vì sự nghiệp của cô bắt đầu nhờ lập thành tích đoạt giải đầu cuộc thi hát.
Chất giọng trong sáng có đủ nội lực mà vẫn dịu dàng của Dana lọt vào tai của nhà sản xuất Jean Klüger. Cha ông là một nhà sản xuất đĩa hát quan trọng đầu tiên tại Bỉ từ những năm 1930. Nối nghiệp thân phụ, ông Jean Klüger trở thành nhà soạn nhạc đồng thời sản xuất nhiều đĩa hát cho nhiều ban nhạc nổi tiếng trong hai thập niên 1970-1980, kể cả các danh ca Dalida, Sheila, Petula Clark và các nhóm như Bananarama, Gibson Brothers, Ottawan, La Compagnie Créole …. Về phía các nghệ sĩ xuất thân từ cộng đồng nói tiếng Hà Lan, Jean Klüger giúp cho nhiều giọng ca chinh phục thị trường nội địa rồi quốc tế, trong đó có Johan Verminnen, John Terra và nhất là Dana Winner.
Nhờ sự dìu sắt của Jean Klüger, sự nghiệp ca hát của Dana thật sự cất cánh vào năm 1993. Ban đầu cô chủ yếu hát tiếng Hà Lan, rồi sau đó hát thêm tiếng Anh, tiếng Đức cũng như tiếng Pháp. Những thành công bước đầu giúp cho Dana Winner tự tin hơn, phát hành vào những năm 2000 nhiều album ghi âm trong nhiều thứ tiếng, hầu chinh phục thị trường nước ngoài.
Ngoài các quốc gia thuộc vùng ảnh hưởng văn hóa Đức, kể cả nước Áo, Hà Lan, Thụy Sĩ, Dana Winner còn trở nên nổi tiếng tại Nam Phi, đồng thời tại các nước Bắc Âu như Đan Mạch và Thụy Điển. Một trong những bản ghi âm thành công nhất của giọng hát này là liên khúc Eurovision bao gồm các bài hát từng đoạt giải. Trong đó có bản nhạc ''Après toi'' (Vắng bóng người yêu) từng giúp cho ca sĩ người Hy Lạp Vicky Leandros, đại diện cho Luxembourg, đoạt giải nhất cuộc thi hát truyền hình Châu Âu Eurovision vào năm 1972.
Còn trong hệ ngôn ngữ La Tinh, do có lối phát âm hoàn chỉnh (tròn vành rõ chữ không kém gì Nana Mouskouri), Dana Winner có thể hát tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý cũng như tiếng Pháp. Khi ghi âm lại các giai điệu của các tác giả đàn anh như Jean Vallée (L'amour ça fait chanter la vie) hay Salvatore Adamo (C'est ma vie), Dana Winner muốn đề cao các nhà soạn nhạc tiếng Pháp mang quốc tịch Bỉ.
Gần đây Dana Winner đã cho tái bản bộ đĩa gồm 3 cuộn CD mang tựa đề ''30'', phản ánh ba thập niên hoạt động trong nghề ca hát, cho thấy cô là một những nghệ sĩ nói tiếng Hà Lan thành công nhất ở nước ngoài. Trong suốt sự nghiệp của mình, Dana Winner đã phát hành hơn hàng trăm bản nhạc trong 7 thứ tiếng và đã bán gần 5 triệu đĩa hát trên thế giới.
Dana Winner có một chất giọng truyền cảm bẩm sinh, nhờ nghiêm túc trau dồi nên càng trở nên điêu luyện với thời gian.Khi hát các giai điệu tiếng Pháp, Dana có một phong cách diễn đạt tự nhiên, trau chuốt nhưng không làm dáng, giúp cho bản nhạc trữ tình lãng mạn càng thêm sâu đậm nồng nàn.
TuấnThảo
Nguồn : RFI, 15/07/2023