Phản ứng về cụm từ 'các thế lực thù địch' (BBC, 28/04/2019)
Cụm từ 'các thế lực thù địch, phản động' từ lâu được dùng khá phổ biến trên truyền thông nhà nước Việt Nam. Nhưng các 'thế lực' ấy là ai ?
Cụm từ này trở nên quen thuộc tới mức gần như ít người Việt nào thắc mắc khi nghe hoặc đọc thấy.
Đặc biệt vào các dịp lễ lớn, các sự kiện quan trọng của đất nước, hệ thống báo của nhà nước Việt Nam thường đưa các bài viết có nhắc nhở người dân đề phòng bị lôi kéo bởi 'các thế lực thù địch, phản động, lưu vong'.
Video trên mạng xã hội về buổi gặp của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với Việt Kiều tại Czech
Mới đây, cụm từ này nhận được nhiều chú ý hơn, khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc được cho là phát biểu trong cuộc gặp cộng đồng người Việt tại Trung tâm thương mại Sapa, Cộng hòa Czech.
Trong một đoạn video trên mạng xã hội ghi lại buổi gặp gỡ hồi trung tuần tháng Tư, ông Phúc nới với bà con Việt Nam xa xứ ở Czech rằng "bọn phản động, lưu vong rã rời chân tay" khi Tổng thống Trump cầm lá cờ của Việt Nam tại thượng đỉnh Trump-Kim.
"Khi tôi đón ông Donald Trump vào thăm chính phủ, thì ổng cầm lá cờ Việt Nam ổng đưa lên cao thế này, lên khỏi đầu ổng, bà con có thấy hình ảnh đó không ? Đó là gì ? Là bọn phản động, lưu vong người Việt và chống chúng ta rã rời chân tay luôn", ông Phúc được nhìn thấy nói trong đoạn video.
Có tiếng vỗ tay rào rào khi ông Phúc dứt câu, nhưng sau đó nhiều ý kiến trên mạng xã hội tỏ ý bất bình.
Người Việt ở hải ngoại nói gì ?
Đảng Cộng sản Việt Nam luôn nói cộng đồng người Việt hải ngoại là bọn phản động lưu vong - Ảnh minh họa
Bà Điệp Lê từ California bình luận với BBC hôm 26/4 :
"Tôi không biết nguồn gốc cụm từ này có từ đâu. Nhưng tôi thấy rằng những lực lượng tuyên truyền viên [của Đảng Cộng sản Việt Nam] luôn nói về người Việt hải ngoại - những người góp ý, hay phê phán về tình trạng trong nước là bọn phản động lưu vong".
"Bản thân 4 chữ này gợi một cái nhìn tiêu cực cho người Việt hải ngoại. Tại sao khi cần đóng góp hay giúp đỡ gì trong nước thì họ gọi người Việt sống ở hải ngoại chúng tôi là 'khúc ruột ngàn dặm', nhưng khi chỉ trích thì lại nói là 'bọn phản động lưu vong' ?
"Tôi cho rằng để trung lập trong danh xưng dành cho người Việt đã và đang sinh sống ngoài lãnh thổ Việt Nam, nên dùng cụm từ 'người Việt hải ngoại' để thay thế 'bọn phản động lưu vong' thì tốt hơn.
Một ý kiến khác từ bà Mỹ Lan sống tại New York cho rằng hiện kiều bào đang đóng góp tích cực cho quê hương Việt Nam và họ không phải 'bọn phản động'.
Bà Mỹ Lan nói với BBC hôm 26/4 : "Trong 4 triệu kiều bào, nếu tính mỗi người gửi ít nhất 1.000 đôla mỗi năm về Việt Nam thì tổng cộng số tiền Việt Nam nhận được là khoảng tỷ đôla một năm. Trên thực tế số tiền này còn có thể lớn hơn nhiều lần. Tính ra mấy chục năm qua tổng cộng đã có bao nhiêu tỷ đô kiều bào đổ về Việt Nam ?"
"Thủ tướng Phúc từng kêu gọi kiều bào tích cực đóng góp xây dựng đất nước, gọi kiều bào là khúc ruột ngàn dặm. Ông Phúc không biết hay quên rằng trong số đó có những người bị ông gọi là "phản động lưu vong" ? Họ không phá hoại Việt Nam. Họ chỉ muốn đóng góp tài chánh cho thân nhân, góp phần lớn cho việc xoá đói giảm nghèo và tạo công ăn việc làm, vốn liếng đầu tư để dân đóng thuế cho các ông. Ngoài ra, họ đóng góp bằng cách lên tiếng đòi hỏi tự do dân chủ nhân quyền và an ninh, an sinh cho người dân trong nước".
"Nếu Việt Nam có được những điều đó, họ không mắc gì phải lao tâm tổn trí hướng vọng về, đau đáu bức xúc phê phán những bất ổn ở Việt Nam, khi họ có tất cả cuộc sống đủ đầy bình yên nơi xứ người. Họ là những người cấp tiến mong muốn một Việt Nam tiến bộ hơn. Họ không phải phản động. Phản động là những kẻ độc tài cai trị ngăn cản bước tiến và sự phát triển của con người về mọi mặt".
Bà Nancy Nguyễn từ California thì nói : "Cộng hòa Czech là nơi mà chủ nghĩa cộng sản đã khá thịnh vượng trước khi nó bị đào thải hoàn toàn ở Đông Âu. 'Lưu vong phản động' ra đời trong nhu cầu phân biệt giữa những người Việt tị nạn cộng sản và những kiều bào 'ưu tú, tiến bộ' - nói theo kiểu của họ - tức là thành phần trung với Bác, Đảng, và chế độ, đã sang các nước đông Âu. Câu nói này là tàn dư đáng tiếc của một hệ tư tưởng đã bị nhân loại bỏ lại phía sau, và một nền cai trị đã bị chính nhân dân của nó đào thải".
"Dẫu có viện dẫn gì đi chăng nữa, thì việc nhiều triệu con người nối đuôi nhau bỏ nước ra đi trong nhiều thập niên liên tiếp cũng là một trang sử đáng hổ thẹn của nhà cầm quyền đương thời, và đen tối của dân tộc này. Do vậy, những cụm từ chẳng phục vụ một điều gì tốt đẹp ngoài gây chia rẽ người với người, và khơi gợi lại một trang sử bi thương của dân tộc, phải nên cáo chung".
Kiều hối từ Mỹ gửi về các nước, trong đó có Việt Nam xếp thứ 5.
Bọn phản động lưu vong là ai ?
Trên Facebook cá nhân, luật sư Trần Đình Thu viết rằng "quan chức Việt Nam cần bỏ dần cách nói 'thế lực thù địch phản động' vốn có 'từ thời bao cấp'.
Luật sư Thu nhận định rằng phát biểu của ông Phúc ở cuộc gặp với Kiều bào tại Czech có thể chỉ là 'một cú lỡ miệng', nhưng sâu xa cũng do 'thói quen' từ lâu nay.
"Cụm từ này có lẽ bắt nguồn từ một số văn bản pháp luật được ban hành từ rất lâu trong thời bao cấp, về sau phổ biến trong văn nói của một số người. Cụm từ này hiện nay ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần đoàn kết dân tộc vì người ta hiểu rằng nó được dùng để chỉ những người Việt ở hải ngoại tại một số quốc gia".
"Ngoài ra nó cũng còn được hiểu là dùng để chỉ những người trong nước có ý kiến phản biện với đường lối của nhà nước Việt Nam. Về mặt thuật ngữ không nên duy trì sự tồn tại của cụm từ này vì nó rất không chuẩn mực về mặt ngữ nghĩa.
"Trong nhóm thuật ngữ liên quan chỉ nên dùng các cụm từ như "kẻ khủng bố", "nhóm khủng bố" để chỉ những cá nhân tổ chức dùng các phương tiện sát thương để gây ảnh hưởng đến tính mạng người dân và an ninh quốc gia hoặc cụm từ "thế lực xâm lược" để chỉ những nhà nước hay vùng lãnh thổ đưa phương tiện chiến tranh đến vùng biển vùng trời của Việt Nam với mục đích lấn chiếm hay chiếm đóng trên lãnh thổ Việt Nam".
"Về cụm từ "thế lực thù địch phản động" lâu nay được dùng một cách vô cớ và bừa bãi tới mức gần như là câu cửa miệng của nhiều quan chức Việt Nam đương chức hay là của những cán bộ về hưu có quan điểm bảo thủ".
"Và vì dùng bừa bãi như thế nên ông thủ tướng Phúc khi phát biểu đã không kịp tìm từ thích hợp mà từ cứ thế tuôn ra gây nên một cảm giác rất phản cảm cho người nghe và cũng làm mất uy tín cá nhân ông thủ tướng, gây chia rẽ thù oán với đồng bào người Việt hải ngoại", luật sư Thu viết.
'Thế lực thù địch' trên báo Việt Nam
Tìm kiếm trên Google cụm từ "Cảnh giác với các thế lực thù địch ra hơn" 3 triệu kết quả sau một giây và hơn 4 triệu kết quả với cụm từ "Bọn phản động lưu vong".
Một bài trên báo Người lao động tháng 11/2018 viết : "Báo cáo của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày chỉ rõ các tổ chức phản động lưu vong tiếp tục tăng cường hoạt động chống phá Đảng và nhà nước với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thâm độc…"
Báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh hồi tháng 7/2018 cho hay : "Có bàn tay của phản động lưu vong trong vụ nổ ở Tân Bình". Bài báo đề cập đến vụ nổ xảy ra tại trụ sở Công an phường 12 (quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh) từng gây xôn xao dư luận, qua điều tra đã tìm ra những kẻ 'khủng bố' có liên quan đến "nhóm phản động triều đại Việt Nguyễn, hiện sống ở Mỹ".
Báo Vietnamnet cũng hồi tháng 7/2018 tường thuật rằng "Thời gian gần đây, các tổ chức phản động lưu vong như "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời", "Triều đại Việt Nguyễn"... đã liên tiếp có các hoạt động khủng bố, phá hoại, vi phạm pháp luật Việt Nam". Các nhóm này sẽ bị xử lý nghiêm "để giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội".
Một loạt các bài viết khác trên báo chính thống của Việt Nam cuối năm 2018, dịp cận Tết Nguyên đán, kêu gọi nhân dân 'cảnh giác với các thế lực thù địch".
Chẳng hạn trang Tuyengiao.vn có bài viết hôm 3/12/2018 viết rằng "Không để các thế lực thù địch tạo "khoảng trống" về tư tưởng, văn hóa". Trong đó đưa ra bốn cách để bảo vệ mặt trận văn hóa và ba cách để bảo vệ mặt trận tư tưởng.
*******************
Nhóm Văn Lang ở Czech phản hồi lời kêu gọi "hướng thiện" của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (RFA, 27/04/20198)
Ngày 27/4/2019, nhóm Văn Lang, một tổ chức của người Việt hoạt động chuyên về lĩnh vực nhân quyền ở Việt Nam vừa ra Thông cáo báo chí khẳng định những phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trước đồng hương người Việt ở Cộng hòa Czech hôm 17/4 là "phạm pháp và phản ngoại giao".
Hình minh họa. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (trái) bắt tay Thủ tướng Czech Andrej Babis ở Prague hôm 17/4/2019 - AFP
"Giám sát, hạn chế tối đa" các tổ chức chống đối
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam vừa có chuyến thăm chính thức nước Cộng hòa Czech từ ngày 16/04/2019 đến ngày 18/04/2019.
Chiều ngày 17/04, ông Phúc có buổi nói chuyện với cộng đồng người Việt tại Trung tâm thương mại Sapa - ở thủ đô Praha.
Trong các đoạn video được lan truyền trên mạng xã hội sau đó mà đài Á Châu Tự Do có dịp đăng tải, ông Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại hình ảnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫy cờ đỏ sao vàng qua khỏi đầu bên lề hội nghị Thượng đỉnh Trump - Kim hồi cuối tháng 2 và nói hành động này của ông Trump đã làm cho "bọn phản động rã rời chân tay".
Trong những phút sau đó, ông Phúc cũng đề cập đến các tổ chức hoạt động nhân quyền ở Cộng hòa Czech mà ông cho rằng là các "tổ chức chống đối" và kêu gọi cộng đồng Việt Nam "giám sát, hạn chế tối đa".
"Cũng khuyên các anh các chị, hãy quay về con đường lương thiện, lo làm ăn, xây dựng quê hương đất nước hơn là chống đối đất nước. Chúng ta có khuyết điểm chuyện này chuyện khác, thật sự dĩ nhiên ở đâu cũng có chuyện này chuyện khác, chứ không phải chỉ ở Việt nam…
Chúng tôi sẵn sàng lắng nghe những tồn tại khuyết điểm của bà con, nhưng mà xây dựng đất nước, bảo vệ đất nước, bảo vệ chế độ, cũng là cái hướng cương quyết mà Đảng và nhà nước chúng ta, không có thế lực nào có thể ngăn cản được việc này đối với đất nước, đối với tổ quốc", ông Nguyễn Xuân Phúc cho hay.
Nhóm Văn Lang phản hồi
Trong phát biểu của mình, Thủ tướng Phúc không đề cập đến nhóm Văn Lang, tuy nhiên đây là một trong những nhóm có hoạt động tích cực về nhân quyền ở Praha, có tổ chức biểu tình về một số vấn đề ở trong nước trước tòa đại sứ Việt Nam.
Thông cáo báo chí ký tên Nhóm Văn Lang khẳng định :
"Việc xem các hoạt động cho nhân quyền Việt Nam là phản động và chống nhà nước là một sự nhầm lẫn vì Văn Lang chưa bao giờ kêu gọi lật đổ chính quyền trong nước.
Văn Lang đấu tranh cho nhân quyền và hoạt động này của Văn Lang không nhất thiết liên quan đến chuyện sinh tử của chính quyền.
Đây là cách chụp mũ quen thuộc mà nhiều người hoạt động nhân quyền ở Việt Nam đã trả giá.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là người đại diện gần như cao nhất cho chính quyền Việt Nam lại kêu gọi Hội người Việt Nam tại Czech làm những việc như "giám sát, hạn chế" các tổ chức dân sự khác tại nước ngoài là phạm pháp và phản ngoại giao, trong khi vẫn còn các vụ như vụ Trịnh Xuân Thanh ở Đức hay Trương Duy Nhất ở Thái Lan mà bản thân cộng hòa Czech đang bị vạ lây".
Người đứng đầu chính phủ Việt Nam trong bài nói chuyện cũng thừa nhận cấm nhập cảnh một số người "vì quá đáng trong chuyện này chuyện kia".
Đây cũng là sự việc mà nhóm Văn Lang đề cập đến trước chuyến thăm Cộng hòa Czech của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong lá gửi thư cho Bộ trưởng Bộ ngoại giao Cộng hòa Czech Tomáš Petříček.
Nội dung lá thư nêu rõ quan điểm ủng hộ phát triển các mối quan hệ song phương và đề nghị Bộ ngoại giao Czech, song song với việc phát triển các mối quan hệ trong lĩnh vực kinh tế cũng cần lưu ý Việt nam về mức độ vi phạm nhân quyền và dân quyền ngày càng gia tăng và đồng thời đề nghị Bộ ngoại giao Cộng hòa Czech chất vấn phái đoàn chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc 5 công dân Czech, thành viên của nhóm Văn Lang đã bị chính quyền Việt Nam cấm nhập cảnh.
Theo thông tin từ website của tổ chức này, Nhóm Văn Lang hay còn gọi là Hội Công dân Văn Lang được đăng ký theo luật pháp Cộng hòa Czech có nhiệm vụ quảng bá và thúc đẩy các nguyên tắc của xã hội dân sự trong cộng đồng người Việt Nam, hỗ trợ phát triển các hoạt động văn hóa trong cộng đồng người Việt Nam.
Trong quá khứ đã có trường hợp sự kiện dự định tổ chức trong khu chợ Sapa bị gây áp lực hủy hợp đồng thuê chỗ tổ chức sự kiện.
https://youtu.be/fI2pkJdJH3M
***********************
Thông cáo báo chí của nhóm Văn Lang qua chuyến thăm Cộng hòa Séc của Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (Văn Lang, 27/04/2019)
Chiều ngày 17/04/2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có buổi nói chuyện với cộng đồng người Việt tại Trung tâm thương mại Sapa – Praha 4. Ông đã kêu gọi cộng đồng giáo dục và làm gương cho một số kẻ xấu phản động đã từng gắn bó với quê hương đất nước, nay quay lại chống chế độ.
Ông nói "…không phải nhiều, nhưng mà kẻ xấu, bọn phản động nó xâm nhập chúng ta rất lớn" và kêu gọi Hội Người Việt Nam tại Cộng hòa Séc "…giám sát, hạn chế tối đa những cái tổ chức như vậy". Ông còn nói thêm "thậm chí có một số vị bị cấm nhập cảnh, cấm nhập cảnh như vậy đấy, vì quá đáng trong chuyện này chuyện kia".
Video tham khảo :
Nhóm Văn Lang thấy cần thiết phải lên tiếng vì trước chuyến thăm Cộng hòa Séc của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nhóm Văn Lang đã gửi thư cho Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Cộng hòa Séc Tomáš Petříček.
Trong thư, nhóm Văn Lang nêu rõ quan điểm ủng hộ phát triển các mối quan hệ song phương và đề nghị Bộ ngoại giao Séc, song song với việc phát triển các mối quan hệ trong lĩnh vực kinh tế cũng cần lưu ý Việt nam về mức độ vi phạm nhân quyền và dân quyền ngày càng gia tăng và đồng thời đề nghị Bộ Ngoại giao Cộng hòa Séc chất vấn phái đoàn chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc 5 công dân Séc, thành viên của nhóm Văn Lang đã bị chính quyền Việt Nam cấm nhập cảnh.
Việc xem các hoạt động cho nhân quyền Việt Nam là phản động và chống nhà nước là một sự nhầm lẫn vì Văn Lang chưa bao giờ kêu gọi lật đổ chính quyền trong nước. Văn Lang đấu tranh cho nhân quyền và hoạt động này của Văn Lang không nhất thiết liên quan đến chuyện sinh tử của chính quyền. Đây là cách chụp mũ quen thuộc mà nhiều người hoạt động nhân quyền ở Việt Nam đã trả giá. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là người đại diện gần như cao nhất cho chính quyền Việt Nam lại kêu gọi Hội người Việt Nam tại Séc làm những việc như "giám sát, hạn chế" các tổ chức dân sự khác tại nước ngoài là phạm pháp và phản ngoại giao, trong khi vẫn còn các vụ như vụ Trịnh Xuân Thanh ở Đức hay Trương Duy Nhất ở Thái Lan mà bản thân cộng hòa Séc đang bị vạ lây.
Nhóm Văn Lang quan tâm đến các vấn đề xã hội có tính chất hệ thống, bằng các cố gắng của mình để đóng góp cho xã hội, cộng đồng tự thay đổi và đi lên. Văn Lang luôn tránh các giằng co với các tổ chức hay cá nhân cụ thể khác nên luôn giữ thái độ kiềm chế. Nhưng liệu đã đến lúc cần phải đặt vấn đề chính danh trước pháp luật và thực thị tôn trọng pháp luật của các hội đoàn hoạt động trong cơ cấu của Mặt trận tổ quốc Việt nam?
Còn nhớ, trong quá khứ các hội đoàn này đã nhiều lần can thiệp các hoạt động dân sự của người Việt ở Séc, như gây áp lực hủy hợp đồng thuê chỗ tổ chức sự kiện trong khu Sapa của nhóm Văn Lang, hay cắt điện tại buổi tưởng nhớ ngày 17/2 do một nhóm khác tổ chức khi không áp lực được họ hủy bỏ sự kiện này. Không khó để tìm những ví dụ khác về hoạt động của Hội người Việt Nam đi ngược lại với những chuẩn mực của Cộng hòa Séc hiện nay, nơi có nhiều kinh nghiệm từ lịch sử của mình và luôn nhạy cảm với các hoạt động như thế này.
Praha, ngày 27/04/2019
Nhóm Văn Lang
_________
* Trích phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Trung tâm thương mại Sapa, Praha ngày 17/4/2019 :
"Một vấn đề nữa mà tôi muốn đề nghị với bà con là bây giờ thì không phải nhiều, nhưng mà kẻ xấu, bọn phản động nó xâm nhập chúng ta rất lớn. Hôm qua thì tôi có nói chuyện (nghe không rõ)… một ít thôi, chúng ta phải có trách nhiệm ngăn chặn. Không phải thủ tướng, hay là các cơ quan chức năng không biết được các hoạt động này, nhưng mà một đất nước, một dân tộc mà có những thành phần ra đi, cũng là gắn bó đối với quê hương đất nước, kẻ xấu bọn phản động đó đã quay về chống lại đất nước bằng những tổ chức khác nhau, thì là điều nên tránh, nhất là Cộng hòa Séc, một đất nước mà họ rất yêu mến Việt Nam. Tôi mong rằng quý vị sẽ có cộng đồng lớn mạnh để giám sát, hạn chế tối đa những cái tổ chức mà chống đối đối với đất nước. Cái này có ở đây, không nhiều, nhưng chúng ta phải làm rõ cái này.
Cũng khuyên các anh các chị, hãy quay về con đường lương thiện, lo làm ăn, xây dựng quê hương đất nước hơn là chống đối đất nước. Chúng ta có khuyết điểm chuyện này chuyện khác, thật sự dĩ nhiên ở đâu cũng có chuyện này chuyện khác, chứ không phải chỉ ở Việt Nam. Còn cả các nước tư bản, các nước công nghiệp sừng sỏ vẫn có tham nhũng, tiêu cực, chuyện này, chuyện khác.
Mục tiêu của chúng ta là vì nước vì dân, dân giàu nước mạnh, xã hội, công bằng, dân chủ, văn minh (đoạn này nói rất nhanh, cần kiểm tra thêm), thì chúng ta những hướng đó, thì chúng ta hướng về tổ quốc. Chúng tôi sẵn sàng lắng nghe những tồn tại khuyến nghị của bà con, nhưng mà xây dựng đất nước, bảo vệ đất nước, bảo vệ chế độ, cũng là cái hướng cương quyết mà Đảng (đoạn này cũng khó nghe) nhận cho chúng ta, không có thế lực nào có thể ngăn cảm được việc này đối với đất nước, đối với tổ quốc. Tôi mong rằng bà con mình ngoài giáo dục, tôi cũng nói thông qua cộng đồng để mà kêu gọi những người hướng thiện trong bà con hướng tới quê hương đất nước.
Thậm chí có một số vị bị cấm nhập cảnh, cấm nhập cảnh như vậy đấy, vì quá đáng trong chuyện này chuyện kia. Thì mong rằng Trung tâm Sapa, bà con Việt kiều ở Praha, nước Cộng hòa Séc sẽ làm gương cho các tổ chức khác, trong các đất nước khác để mà không có tình trạng đó tái diễn. Tôi nói như thế là có lẽ là hơi nhiều, hơi không cần thiết quá dài, quá nhiều, vì con số đó quá ít so với những chuyện tình cảm của bà con đối với chúng tôi, những cái thành tâm của bà con đối với chúng tôi, những tấm lòng yêu quê hương đất nước của tất cả bà con chúng ta đối với Việt Nam".