Nợ công gần 74 tỉ USD, Hà Nội ‘loay hoay vay mới trả cũ’ (Người Việt, 17/06/2019)
Thu ngân sách không đủ để vừa nuôi guồng máy đảng và nhà nước lại còn trả nợ nên nợ công vẫn tiếp tục leo thang khiến nhà cầm quyền Việt Nam "loay hoay vay mới trả cũ".
Công nhân may quần áo đàn ông để xuất khẩu tại một cơ sở ở Hà Nội. (Hình : MANAN VATSYAYANA/AFP/Getty Images)
Báo VietnamNet hôm Thứ Hai, 17/6/2019 cho biết : "Nợ công dù giảm vẫn lên đến hơn 3,2 triệu tỷ đồng (tức khoảng 73,92 tỉ USD) áp lực trả nợ đang ngày càng lớn lên. Nhưng tiền làm ra vẫn không đủ để trả nợ, cho nên chính phủ vẫn phải vay nợ mới để trả nợ cũ".
Về tỉ lệ nợ công so với năm trước thì báo cáo của Việt Nam nói "về mặt số liệu, thì nợ công so với GDP đã giảm", nhưng đổ đồng, cứ mỗi người dân phải cõng 32 triệu động tiền nợ hay khoảng 1.385 USD.
Chỉ riêng năm 2018, Việt Nam phải trả tổng cộng khoảng 250 ngàn tỷ đồng (khoảng 5,775 tỉ USD). Trong đó, trả nợ trong nước là 198.907 tỷ đồng mà gần một nửa là để trả lãi. Ngoài ra, trả nợ nước ngoài là hơn 51 ngàn tỷ đồng.
"Số liệu của Bộ Tài chính cho thấy, nhu cầu trả nợ gốc tăng nhanh trong một vài năm gần đây, năm 2017 là 144 ngàn tỷ đồng, 2018 là hơn 146 ngàn tỷ đồng. Năm 2019 dự kiến là 181.970 tỷ đồng, nếu tính cả chi trả nợ gốc của ngân sách địa phương, tổng số chi trả nợ gốc năm 2019 là xấp xỉ 200 ngàn tỷ đồng. Điều đáng lưu ý là, dù thu ngân sách hàng năm vẫn liên tục tăng cao, nhưng vẫn không bù nổi chi. Thu ngân sách vẫn thấp hơn số chi ngân sách", theo bản tin VietnamNet nói trên.
Vì thu ngân sách năm 2019 dự trù vẫn thấp hơn chi ngân sách tới 222 ngàn tỷ đồng, cho nên nhà cầm quyền Việt Nam, giống như những năm trước, vẫn phải vay nợ thêm để bù đắp cho phần "chi nhiều hơn thu" làm cho nợ công ngày càng cao chứ không giảm.
Cuối tháng 5/2019 vừa qua, tin tức cho hay nhà cầm quyền Việt Nam phải vay tới 700.000 tỉ đồng (hay khoảng 16,17 tỉ USD) để trả nợ cho ba năm 2019-2021. Chỉ ít ngày trước đó, ngày 22/5/2019, VnExpress nói nhà cầm quyền trung ương đã phải ứng ra 97 triệu USD "trả nợ cho dự án thua lỗ ngàn tỉ" tức nhà máy bột giấy Phương Nam do Bộ Công thương làm chủ đầu tư.
Tháng 3/2018, báo VnExpress dựa vào "báo cáo của kiểm toán nhà nước chuyên đề kiểm toán nợ công" cho biết, "tính đến cuối năm 2016, nợ công của Việt Nam là 2.868 triệu tỷ đồng, tăng 12% so với 2015. Trong đó, nợ chính phủ là 2,37 triệu tỷ đồng (chiếm gần 83%). Nợ được chính phủ bảo lãnh gần 462.000 tỷ đồng, nợ chính quyền địa phương hơn 34.000 tỷ đồng. Riêng nợ nước ngoài của chính phủ là 947.500 tỷ đồng (khoảng 43 tỉ USD), chiếm khoảng 40%". (TN)
*********************
Nợ công của Việt Nam gây tranh cãi, chuyên gia cảnh báo rủi ro (VOA, 17/06/2019)
Vấn đề nợ công của Việt Nam mới đây lại được báo giới trong nước mổ xẻ, lưu ý đến áp lực "vay nợ mới chỉ để trả nợ cũ" và ngân sách không dư bao nhiêu tiền để đầu tư, phát triển. Hai chuyên gia kinh tế, tài chính bình luận với VOA rằng tổng số nợ của Việt Nam vẫn đang ngày càng tăng là "rất nguy hiểm", đặt ra nguy cơ "vỡ nợ".
Việt Nam trả nợ công vay từ trong nước lẫn nước ngoài lên đến hàng trăm tỷ đồng hàng năm
Vấn đề nợ công của Việt Nam mới đây lại được báo giới trong nước mổ xẻ, lưu ý đến áp lực "vay nợ mới chỉ để trả nợ cũ" và ngân sách không dư bao nhiêu tiền để đầu tư, phát triển. Hai chuyên gia kinh tế, tài chính bình luận với VOA rằng tổng số nợ của Việt Nam vẫn đang ngày càng tăng là "rất nguy hiểm", đặt ra nguy cơ "vỡ nợ".
Các trang VietnamNet và Tin tức Việt Nam hôm 17/6 dẫn dữ liệu trong một báo cáo của chính phủ trình quốc hội, cho hay năm 2018 Việt Nam có nợ công đạt ngưỡng 3,2 triệu tỷ đồng, bình quân mỗi người dân gánh hơn 32 triệu đồng nợ công.
Theo hai báo mạng, tỷ lệ nợ công Việt Nam đã giảm xuống mức tương đương với 58,4% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), cũng là mức thấp nhất 3 năm qua, song chính phủ đang đối mặt thách thức về trả nợ do "thu không bù nổi chi".
Thu ngân sách năm 2019 dự kiến "vẫn thấp hơn chi ngân sách 222 nghìn tỷ đồng", bài báo của VietnamNet cho biết, vì vậy, chính phủ "vẫn phải vay nợ thêm" để bù đắp cho phần chi nhiều hơn thu này.
Tổng mức vay của ngân sách Việt Nam năm 2019 dự kiến sẽ lên tới hơn 425 nghìn tỷ đồng, trong đó phần vay để bù đắp bội chi là 224 nghìn tỷ đồng còn vay để trả nợ gốc là trên 200 nghìn tỷ đồng, VietnamNet tường thuật.
Cùng lúc, Tin tức Việt Nam trích lại lời phát biểu của đại biểu quốc hội Hoàng Quang Hàm (đoàn Phú Thọ) tại một phiên thảo luận mới đây rằng "sức ép trả nợ đang tăng, có thời điểm số nợ đến hạn trả rất lớn, tiềm ẩn rủi ro thanh khoản, khó khăn cho vay đảo nợ".
Về bức tranh toàn cảnh gồm nợ công và ngân sách Việt Nam, tiến sĩ Lê Đăng Doanh, một chuyên gia kinh tế uy tín, nói với VOA rằng chi trả nợ chiếm 24-25% tổng chi ngân sách, bên cạnh đó là 65-70% chi thường xuyên, phần chi cho đầu tư "không còn được bao nhiêu".
Ông Doanh đưa ra cảnh báo :
"Hiện nay, Bộ Tài chính, chính phủ phải phát hành trái phiếu. Cái trái phiếu đó dùng để chi trả nợ. Trong đó có trả nợ lãi và một phần trả nợ gốc, cho nên là tổng số nợ ngày càng tăng lên chứ chưa giảm đi được, và đó là vấn đề rất nguy hiểm".
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, một chuyên gia tài chính-ngân hàng người Mỹ gốc Việt, nói với VOA rằng dùng nợ mới để trả nợ cũ không phải là cách để giải quyết nợ công vì "cuối cùng dư nợ không thay đổi". Điều quan trọng, theo ông Hiếu, là phải có khả năng trả để dư nợ giảm dần.
Tiến sĩ Hiếu có chung suy nghĩ như nhà kinh tế Lê Đăng Doanh về mối nguy mà Việt Nam phải đối mặt. Ông Hiếu nói :
"Dùng nợ cũ để trả nợ mới ở Việt Nam gọi là tái cơ cấu nợ. Nhưng nếu chúng ta sử dụng ‘tái cơ cấu nợ’ chỉ để trì hoãn việc trả nợ thì điều này rất nguy hiểm vì đến cuối cùng dư nợ cứ thế tăng mãi. Cái rủi ro, cái nguy hiểm của tái cơ cấu nợ là chúng ta có một cái ảo tưởng là mình có trả nợ, nhưng thực tế là nợ càng ngày càng lớn, và nó tạo ra rủi ro về tài chính cho quốc gia".
Chuyên gia tài chính-ngân hàng có hơn 30 năm kinh nghiệm ở Mỹ, Đức và Việt Nam đưa ra đề xuất rằng Việt Nam nên đặt ra ngưỡng về nợ công bằng con số tuyệt đối, thay vì một tỷ lệ phần trăm so với GDP.
Ông Hiếu cho rằng nếu áp dụng như vậy, nợ công sẽ được khống chế và giảm dần, ngược lại, với cách tính bằng tỉ lệ phần trăm, khi GDP tăng, số nợ công cũng gia tăng và khó kiểm soát.
Cũng góp ý về cách kiềm chế nợ công, tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói :
"Điều quan trọng của Việt Nam là phải cắt giảm chi thường xuyên và phải tinh giản bộ máy".
Theo báo cáo của chính phủ được báo chí trích đăng, Việt Nam phải trả tổng cộng khoảng 250 nghìn tỷ đồng năm 2018. Trong đó, trả nợ trong nước là 198 nghìn 907 tỷ đồng và trả nợ nước ngoài là hơn 51 nghìn tỷ đồng. Trong phần trả nợ trong nước, chiếm gần một nửa là để trả lãi.
VietnamNet dẫn lời ông Võ Hữu Hiển, Phó Cục trưởng Cục quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính, cho hay rằng "một trong các vấn đề tác động đến sự an toàn nợ công của Việt Nam là việc các khoản vay sắp đến hạn trả".
Một ví dụ được đưa ra là nhiều khoản vay trong nước cơ bản sẽ đến hạn sau 5 năm vay. "Một số khoản vay ODA, kể cả có lãi và không lãi cũng đến hạn phải trả nợ gốc vào năm 2020… làm gia tăng áp lực trả nợ vào thời gian tới", bài báo có trích lời ông Hiển cho hay.