Những quyển sách không kiểm duyệt ở Việt Nam bị an ninh "đánh" ra sao ? (RFA, 06/08/2019)
Nhà xuất bản Tự Do, một nhà xuất bản độc lập đang gặp phải sự phản ứng mạnh từ an ninh Việt Nam qua các chương trình phát sách miễn phí cho độc giả trong tháng 7 vừa qua.
Nhà xuất bản Tự Do bị an ninh Việt Nam đánh phá trong chương trình tặng 1000 cuốn sách "Phản kháng phi bạo lực" của tác giả Phạm Đoan Trang. Courtesy : Facebook Nhà xuất bản Tự Do
Đài RFA ghi nhận tình hình phát hành và phổ biến sách không qua kiểm duyệt ở trong nước như thế nào qua vụ việc vừa nêu ?
Nhà xuất bản bị đánh phá
Tuy mới ra đời vào ngày 14 tháng 2 năm 2019, nhưng Nhà xuất bản Tự Do được rất nhiều độc giả trong và ngoài nước biết đến qua hai chương trình tặng sách, bao gồm cuốn "Cẩm nang nuôi tù", "Chính trị bình dân" và cuốn "Phản kháng phi bạo lực" đều của tác giả Phạm Đoan Trang, một nhà hoạt động dân chủ được Tổ chức People In Need của Cộng hòa Czech trao giải thưởng nhân quyền Homo Homini năm 2017.
Kể từ khi chương trình tặng sách "Cẩm nang nuôi tù" được thông báo trên mạng xã hội, qua trang Fanpage của Nhà xuất bản Tự Do, Đài RFA ghi nhận đã có rất nhiều người liên lạc để được nhận quyển sách này. Song song đó, Nhà xuất bản Tự Do cũng gặp nhiều khó khăn từ phía an ninh Việt Nam.
Nhà xuất bản Tự Do cho biết tài khoản ngân hàng, mở tại Ngân hàng Vietcombank bị khóa một chiều ; nghĩa là chiều chuyển tiền vào tài khoản vẫn hoạt động bình thường khi có những độc giả chuyển tiền mua sách hay những nhà hảo tâm chuyển tiền đóng góp cho việc in ấn sách đều được, nhưng chiều lấy tiền ra hay chuyển tiền qua một tài khoản khác thì bị khóa. Bên cạnh đó, những thành viên làm việc cho Nhà xuất bản Tự Do còn thường xuyên bị an ninh quấy nhiễu nơi ở. Ông Nam Khánh, đại diện của Nhà xuất bản Tự Do cho biết thêm :
"Thật ra họ không biết chắc nơi chúng tôi ở đâu và ai đang làm những công việc này. Tuy nhiên vì một số các thành viên của Nhà xuất bản Tự Do là các nhà hoạt động từ trước đó rồi, cho nên chúng tôi thỉnh thoảng bị theo dõi và lần gần nhất, nặng nề nhất là chúng tôi phải tháo chạy khỏi nơi ở và chúng tôi mất gần như toàn bộ máy móc, thiết bị như laptop, điện thoại…Và đặc biệt, sau khi có chương trình tặng quyển sách ‘Phản kháng phi bạo lực" thì người vận chuyển sách của chúng tôi trong vòng 3 ngày bị vây bắt hai lần và 3 tài khoản ngân hàng của chúng tôi mở ở các ngân hàng nội địa tại Việt Nam đều bị khóa một chiều".
Những người liên quan gặp nguy hiểm
Tác giả 3 quyển sách "Chính trị bình dân", "Cẩm nang nuôi tù" và "Phản kháng phi bạo lực", Nhà hoạt động dân chủ-Nhà báo Phạm Đoan Trang từng bị câu lưu khi quyển sách đầu tiên "Chính trị bình dân" của cô được xuất bản và lưu hành hồi tháng 9 năm 2017. Kể từ thời điểm đó đến nay, cô Phạm Đoan Trang phải sống trong tình cảnh ẩn náu vì sự an toàn của bản thân.
Vào tối ngày 6 tháng 8, Nhà báo Phạm Đoan Trang nói với RFA ngay đợt tặng sách mới nhất của Nhà xuất bản Tự Do cho độc giả, 1.000 cuốn "Phản kháng phi bạo lực" :
"Thật khó tưởng tượng được trong vòng không đầy 4 ngày thì 1.000 cuốn hết sạch. Lúc đầu tôi nghĩ là an ninh mua. Nhưng sau đó, tôi nghĩ lại rằng thứ nhất là an ninh không bỏ tiền ra mua vì an ninh Việt Nam quen cướp, quen cưỡng chế, quen tịch thu nên không có chuyện ra mua ; thứ hai nếu có thì thường là ở trung tâm như Sài Gòn và Hà Nội, chứ không thể nào cả nước được. Trong khi đó đơn đặt hàng ở khắp cả nước, đặc biệt nhiều ở nông thôn và miền núi xa xôi ở Cà Mau, Bạc Liêu…ở phía Nam và Sơn La, Lai Châu…ở phía Bắc đều có người mua cả. Cho nên khả năng an ninh rất là khó".
Mặc dù vậy, lực lượng an ninh luôn xuất hiện khi những quyển sách này đang trên đường được vận chuyển đến tay độc giả. Cô Phạm Đoạn Trang cho biết, an ninh liên tục đóng giả làm độc giả, gửi thư về xin sách và thường hẹn chỗ vắng hay chỗ công cộng để nhận sách và họ huy động cả côn đồ, dân anh chị xăm trổ cầm dao rượt đuổi người giao sách (shipper). Nhà báo Phạm Đoan Trang bày tỏ sự lo lắng :
"Không biết tình hình này kéo dài được bao lâu ? Trước sau gì thì cũng có lúc công an sẽ bắt được, và lúc đó thì chắc sẽ kinh khủng lắm".
Tuy vậy, nhà hoạt động nhân quyền Phạm Đoan Trang vẫn chia sẻ cảm xúc buồn vui, xót xa lẫn lộn, qua việc có rất nhiều người đón nhận các quyển sách của cô ngoài cả sự tiên liệu :
"Riêng cuốn ‘Cẩm nang nuôi tù’ thì thật sự tôi không biết nên vui hay nên buồn khi có quá nhiều người muốn mua nó. Nhiều khi tự nghĩ thật là quái lạ sao số lượng tù ở Việt Nam đông đến thế ? Hầu hết những người mua không phải là những người hoạt động dân chủ, nhân quyền, họ là những người dân bình thường. Có người nhắn tin rằng có người em bị bắt vì tội giết người thì nghe nói có cuốn sách đấy nên muốn mua để học xem làm thế nào. Nói chung có những thư gửi về mà mình nghe xong là muốn khóc, bởi vì có cảm giác như họ tuyệt vọng và không biết làm gì nên nghe có cuốn sách như vậy thì mua giống như kiểu trong nhà có người bị bệnh ung thư và có bệnh thì vái tứ phương để tìm mọi cách cứu con mình, cứu chồng mình. Tôi đau lắm. Và người nào đi tù thì việc họ làm là không tìm đến luật sư mà lại tìm đến cuốn sách dạy cách đối phó khi ở tù. Với tôi, đó là một điều rất đáng ngại. Đó là chỉ dấu của một xã hội bất thường, bất ổn kinh khủng. Làm sao một cuốn sách viết về chuyện sống trong tù như thế nào, đối phó với công an ra sao mà lại bán chạy được ?"
Qua vô số các tin nhắn và cuộc gọi liên lạc với tác giả hai cuốn sách "Cẩm nang nuôi tù" và "Phản kháng phi bạo lực", nhà báo Phạm Đoan Trang không thể hình dung rằng cô đã nhận được những câu hỏi hay những yêu cầu hướng dẫn làm thế nào để đối phó với những hoàn cảnh hay tình huống xảy ra trong đời sống xã hội ở Việt Nam hiện nay.
Nhà báo Phạm Đoan Trang lấy làm cảm kích sự đón nhận của độc giả đối với các quyển sách của cô bao nhiêu thì cô càng cảm thấy lo lắng cho họ bấy nhiêu bởi cô nhận ra có quá nhiều những con người yếu thế trong xã hội Việt Nam không biết làm thế nào để bảo vệ cho chính họ, trong đó có những người mua sách, nhận sách và đọc các cuốn sách của cô gặp không ít khó khăn, thậm chí có người còn bị công an bắt hay truy bức liên quan đến những quyển sách này.
Tiếp tục những việc đang làm
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận bà Phạm Thanh Nghiên, tác giả quyển sách "Những mảnh đời sau song sắt" cũng đối diện với tình cảnh tương tự khi cựu tù nhân lương tâm này xuất bản một số lượng hạn chế để bán nhằm quyên góp cho các cư dân ở vườn rau Lộc Hưng bị Chính quyền phường 6, quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh cưỡng chế hồi tháng tháng 1 năm 2019.
Cuốn sách "Những mảnh đời sau song sắt" của tác giả Phạm Thanh Nghiên cũng bị an ninh Việt Nam ngăn chặn với nhiều hình thức. Thế nhưng, những quyển sách không qua kiểm duyệt như thế lại càng được độc giả ở trong nước tìm kiếm. Cựu tù nhân lương tâm Phạm Thanh Nghiên đưa ra một số nguyên nhân mà bà lý giải vì sao có hiện tượng như vậy :
"Tôi nghĩ một trong những yếu tố quan trọng đó là chúng tôi phản ánh đúng sự thật. Ở một đất nước mà không có các quyền tự do căn bản như ở Việt Nam, quyền phản biện không có, tự do ngôn luận, tự do biểu đạt đều không có, tự do phản ánh về các mặt đời sống xã hội đều không có và phải nói theo định hướng của Đảng cộng sản Việt Nam thì sự thật là một điều cực kỳ hiếm hoi và chính vì hiếm hoi nên sự thật rất đáng quý. Thành ra bây giờ nhu cầu của người ta muốn được biết sự thật tăng lên rất nhiều so với bối cảnh ở Việt Nam những năm trước.
Và tôi cũng nghĩ rằng chính vì sự thật và chính vì nó bị cấm cho nên nhiều người tò mò muốn biết là xem nội dung cuốn sách và tác giả của những cuốn sách nói về cái gì mà Nhà nước phải sợ và cấm đoán như thế. Thêm nữa là mong muốn tìm kiếm thông tin đa chiều, muốn có thêm kiến thức từ sách mà vốn những cuốn sách ở trong nước của nhưng người dám vượt rào dám nói lên toàn bộ sự thật đang diễn ra trong cuộc sống ở xã hội Việt Nam vốn bị bưng bít này. Tôi cho rằng đó là những yếu tố quan trọng khiến cho những cuốn sách không chỉ của tôi, của Phạm Đoan Trang và của nhiều tác giả viết độc lập khác được tìm kiếm, đón nhận.’
Đồng quan điểm, Nhà báo Phạm Đoan Trang nhấn mạnh bản thân cô không tự hào mình là người tài giỏi trong việc viết lách, nhưng cô tin rằng sẽ có rất nhiều quyển sách giống như của cô, được viết bởi những người dốc lòng vì quê hương, đất nước Việt Nam sẽ được độc giả đón nhận qua những vấn đề thực tiễn đang diễn ra trong xã hội như : tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông ; xóa bỏ các trạm thu phí BOT "bẩn" ; cưỡng chế đất đai trái phép hay vấn đề ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến đời sống của hàng triệu con người Việt Nam…
Nhà xuất bản Tự Do còn khẳng định với RFA rằng cho dù phải đối mặt với rất nhiều thách thức, rủi ro và nguy hiểm phía trước nhưng những thành viên của Nhà xuất bản Tự Do không lùi bước trong sứ mệnh của mình là phổ biến thông tin và kiến thức "không bị nhà nước kiểm duyệt" đến với độc giả và công chúng không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới.
****************
Nhà xuất bản Tự do bị đóng tài khoản vì ‘thách thức’ sự kiểm duyệt của nhà nước (VOA, 05/08/2019)
Ba tài khoản ngân hàng của một nhà xuất bản ở Việt Nam được cho là bị an ninh ra lệnh khóa bởi vì các ấn phẩm của họ không chịu sự kiểm duyệt của chính quyền.
Hai quyển sách của Nhà báo độc Phạm Đoan Trang do Nhà xuất bản Tự do ấn hành. Photo Facebook Nhà xuất bản Tự do.
Ông Nam Khánh, đại diện của Nhà xuất bản Tự do, hôm 4/8 cho VOA biết :
"Trong vòng một tháng qua, ba tài khoản ngân hàng của chúng tôi đã bị can thiệp khóa một chiều. Kể từ tuần trước, chúng tôi không thể rút tiền mặt và cũng không thể rút tiền online, mặc dù tài khoản vẫn nhận được chuyển khoản từ độc giả".
Ông Nam Khánh cho biết ba tài khoản này được đăng ký ở các ngân hàng Vietcombank, VP Bank, và Eximbank.
"Chúng tôi đã liên lạc với ngân hàng nhưng họ chỉ phản hồi là ‘chờ kiểm tra lại và báo sau,’" ông Khánh chia sẻ.
VOA chưa liên lạc được với các ngân hàng trên để tìm hiểu lý do các tài khoản của Nhà xuất bản Tự do bị khóa.
Ra đời từ ngày 14/2/2019, Nhà xuất bản Tự Do, một tổ chức có phương châm "Nói ‘không’ với kiểm duyệt, lan tỏa tri thức và tôn trọng sự thật" gây chú ý với việc phát hành một loạt sách của nhà báo độc lập Phạm Đoan Trang : "Chính Trị Bình Dân", "Cẩm Nang Nuôi Tù", "Phản Kháng Phi Bạo Lực", cùng một số sách của các tác giả khác có nội dung liên quan đến nhân quyền, tù nhân lương tâm, phong trào đấu tranh dân chủ ở Việt Nam, theo báo Người Việt.
Được hỏi có phải vì xuất bản các quyển sách vừa nêu mà bị an ninh sách nhiễu chăng, ông Nam Khánh nói : "Việc NBX bị đánh phá, tôi cho rằng không phải chỉ vì chúng tôi hợp tác với cô Phạm Đoan Trang, mà vì tiêu chí không chịu kiểm duyệt của Nhà xuất bản".
"Một Nhà xuất bản hoạt động độc lập, không chịu sự kiểm duyệt của nhà nước, thường xuyên bị chính quyền đánh phá là điều không có gì lạ. Gần đây nhất là việc người giao sách của chúng tôi bị an ninh giả dạng mua sách để vây bắt 2 lần trong 3 ngày, các thành viên của Nhà xuất bản bị truy đuổi phải bỏ chạy khỏi nơi ở, lần đó chúng tôi đã mất gần như toàn bộ tài sản có giá trị".
Trong một thông cáo hôm 1/8, Nhà xuất bản Tự Do nói : "Sự việc này (khóa tài khoản ngân hàng) cùng với việc người giao hàng của công ty dịch vụ vận chuyển sách bị gài bẫy chứng tỏ an ninh quyết phá cho bằng được các hoạt động xuất bản độc lập. Họ quyết chặn nguồn tài chính giúp duy trì và tái đầu tư cho việc in ấn và phát hành sách".
Hôm 5/8, nhà báo Phạm Đoan Trang viết trên Facebook :
"Sau lần "vồ hụt" người vận chuyển cuốn sách "Phản kháng phi bạo lực" và "Chính trị bình dân" sáng 30/7, lực lượng an ninh đã tiếp tục rình bắt các shipper…, trong đó có một lần an ninh huy động cả côn đồ vào cuộc đuổi bắt.
"Bên cạnh đó, gần như bất cứ tài khoản cá nhân nào được Nhà xuất bản Tự Do mở ra (để nhận tiền mua sách và ủng hộ từ bạn đọc) đều bị phong toả ngay lập tức".
Ngoài ra, các hoạt động tặng sách miễn phí của Nhà xuất bản Tự Do trong thời gian gần đây được cho là khiến lực lượng an ninh văn hóa của chính quyền Việt Nam nổi giận và tìm cách ngăn chặn ráo riết, theo Người Việt.
Sách do Nhà Xuất bản Tự do ấn hành. Photo Nhà xuất bản Tự do
Bà Phạm Đoan Trang cho biết thêm :
"Trước tình hình đó, Đài phát thanh Đáp Lời Sông Núi – một đài phát thanh của người Việt hải ngoại – đã đứng ra đảm nhận việc phát hành tác phẩm "Phản kháng phi bạo lực" ở bên ngoài Việt Nam, nhằm giúp Nhà xuất bản Tự Do quảng bá các ấn phẩm độc lập".
Trong một cuộc phỏng vấn với VOA vào cuối tháng 7, đại diện Nhà xuất bản Tự do cho biết :
"Sự cai trị độc đoán và kiểm duyệt gắt gao của chính quyền Việt Nam đã dần biến Tự Do thành một cái gì đó rất xa xỉ đối với người Việt, vì vậy với mong muốn giúp người dân Việt Nam tiếp cận với kho tàng tri thức mênh mông của nhân loại và vén bức màn sắt đang bao phủ lên đời sống xã hội Việt Nam, cũng như góp phần thúc đẩy một ngành in ấn, xuất bản thật sự độc lập, chúng tôi muốn mục tiêu của mình thể hiện ở ngay từ cái tên của nhà xuất bản. Đó là tự do sáng tác, truyền thông báo chí tự do, xuất bản tự do, tự do học thuật, và cái tên Nhà xuất bản Tự Do đã ra đời như chính mục tiêu và lý do mà nó tồn tại".
********************
Công an ráo riết săn lùng, tấn công Nhà xuất bản Tự Do
Phạm Đoan Trang, 04/08/2019
Trong vài tháng qua, lực lượng an ninh gần như điên cuồng truy tìm dấu vết của những người làm sách thuộc Nhà xuất bản Tự Do và ngăn chặn việc phát hành các cuốn sách từ Nhà xuất bản này, đặc biệt là "Phản kháng phi bạo lực", "Anh Ba Sàm", "Cẩm nang nuôi tù", "Những mảnh đời sau song sắt" và "Chính trị bình dân".
Logo Nhà xuất bản Tự Do
Trang facebook của Nhà xuất bản được lập ngày 14/02 và bị đánh sập chỉ sau ba ngày hoạt động. Nhà xuất bản phải mở trang mới; trang này cũng bị tấn công (hack mật khẩu, report) liên tục mà chưa thành.
An ninh đặc biệt ưa dùng thủ đoạn giả làm người mua hoặc xin sách để giăng bẫy, bắt shipper (người vận chuyển).
Gần đây nhất, ngày 30/7, sau khi rình bắt hụt một shipper ở quận 3, Sài Gòn, an ninh tăng cường đánh phá bằng cách ép ngân hàng khóa các tài khoản của Nhà xuất bản Tự Do. Ít nhất ba tài khoản tại ba ngân hàng nội địa đã bị đóng, "từ chối phục vụ", do có các giao dịch nhận tiền mua sách hoặc hỗ trợ tài chính cho Nhà xuất bản.
Hiện nay, Nhà xuất bản Tự Do đang kêu gọi bạn đọc ủng hộ, ít nhất về mặt tinh thần, nhưng tạm ngừng gửi tiền về các tài khoản của Nhà xuất bản.
Tự Do là một nhà xuất bản độc lập, mới ra đời vào ngày 14/02 năm nay với sứ mệnh in ấn, phổ biến các ấn phẩm về chính trị, lịch sử, kinh tế, xã hội Việt Nam, do các tác giả người Việt (trong nước hoặc nước ngoài) viết, KHÔNG CHỊU SỰ KIỂM DUYỆT.
THÔNG BÁO
(Về việc các tài khoản của NXB Tự Do bị khóa)
Bạn đọc thân mến,
Trong vòng một tháng vừa qua, từ ngày 02/7/2019 đến ngày hôm qua 01/8/2019, phía an ninh đã can thiệp và khóa của chúng tôi 3 tài khoản ngân hàng.
Điều trớ trêu là họ chỉ khóa chiều rút tiền ra, trong khi chiều nộp tiền vào thì vẫn hoạt động. Nghĩa là, bạn đọc mua sách và các nhà hảo tâm ủng hộ vẫn có thể chuyển tiền vào tài khoản của Nhà xuất bản, song chúng tôi lại không thể rút tiền từ các tài khoản của mình.
Sự việc này cùng với việc shipper của công ty dịch vụ vận chuyển sách bị gài bẫy chứng tỏ an ninh quyết phá cho bằng được các hoạt động xuất bản độc lập. Họ quyết chặn nguồn tài chính giúp duy trì và tái đầu tư cho việc in ấn và phát hành sách.
Nhưng, những việc làm này của bên an ninh sẽ không làm chúng tôi chùn bước. Việc phát hành sách chắc chắn vẫn được duy trì và phát triển.
Chúng tôi mong muốn vẫn tiếp tục nhận được sự ủng hộ của đông đảo bạn đọc như suốt thời gian qua.
Nguồn : FB Phạm Đoan Trang, 04/08/2019
__________________
Dear our valued readers and donors,
Since July 2nd until now, three of our bank accounts have been blocked. While deposits can still be made into these accounts, withdrawal is not allowed.
At the same time, one of our shippers has just been trapped and narrowly escaped from an arrest.
It is likely that this banking blockade and entrapping our shipper is not a technical issue but a clear sign of interference by the Vietnamese security agencies, who are willing to go to great lengths to secretly disrupt and destroy legitimate activities by independent publishers, authors and journalists.
In light of these oppressive actions by the government, we kindly ask our sponsors, donors, and readers to stop depositing money into our accounts until further notice.
Nguồn : #nhaxuatbanTuDo, 04/08/2019