Trong lúc Việt Nam vẫn chưa chính thức đưa ra bất kỳ một tuyên bố nào sau khi ông Joe Biden đắc cử tổng thống Hoa Kỳ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 15/11 nói rằng dù tổng thống Mỹ là ai thì vẫn là "người bạn có quan hệ tốt đẹp với Việt Nam".
Cảnh Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - tại Hội nghị G20 Osaka, Nhật Bản, ngày 28/06/2020 - vội vàng tới chào và sờ soạng cánh tay Tổng thống Donald Trump gây nhiều đàm tiếu.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã lần lượt chúc mừng tân tổng thống đắc cử Biden, người đã tuyên bố chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ hôm 7/11 và đang xúc tiến hoạt động của một chính quyền mới dù Tổng thống đương nhiệm Donald Trump từ chối chấp nhận thất cử. Trung Quốc, sau một thời gian chần chừ, đã đưa ra lời chúc mừng tới ông Biden hôm 3/11 và nói "tôn trọng sự lựa chọn của người dân Mỹ".
Việt Nam, cùng một số quốc gia khác trong đó có Nga, vẫn chưa chính thức gửi lời chúc mừng tới ông Biden trong bối cảnh ban vận động tranh cử của ông Trump vẫn đang theo đuổi các thách thức pháp lý. Vị tổng thống đương nhiệm của Mỹ hôm 15/11 vẫn cho rằng ông "thắng cuộc bầu cử" qua một tuyên bố đưa ra trên Twitter.
Tại cuộc họp báo kết quả hội nghị cấp cao ASEAN hôm 15/11, Thủ tướng Phúc đã lần đầu tiên lên tiếng về kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ khi báo chí quốc tế đặt câu hỏi với ông về việc nó sẽ có ảnh hưởng thế nào đến quan hệ với Việt Nam.
"Dù là ai là người thắng cử, ông Joe Biden hay ông Donald Trump, Mỹ vẫn là người bạn có quan hệ tốt đẹp với Việt Nam trên tinh thần hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau", Thủ tướng Phúc được trang tin VietNamNet trích lời nói tại buổi họp báo.
Người đứng đầu chính phủ Việt Nam nêu rõ rằng "Việt Nam tôn trọng quyết định của người dân Mỹ", theo báo Điện tử Chính phủ.
Thủ tướng Phúc là người đã sớm chúc mừng ông Trump ngay sau khi ông đắc cử tổng thống Mỹ năm 2016 và theo nhận định về việc chính quyền Việt Nam vẫn im lặng trước chiến thắng của ông Biden, Giáo sư Carl Thayer của Đại học News South Wales, người theo dõi sát sao chính trường Việt Nam, nói với VOA hồi tuần trước rằng các nhà lãnh đạo Việt Nam "là những người thận trọng" và "không muốn hành động nóng vội và bị cuốn vào cuộc xung đột trong lòng nước Mỹ".
Theo thủ tục và luật pháp Mỹ, kết quả kiểm phiếu ở 50 tiểu bang sẽ được chứng nhận sau khi hoàn tất và Đại cử tri sẽ bỏ phiếu bầu chọn theo kết quả của các tiểu bang vào ngày 14/12.
Nói với VOA hôm 14/11, nguyên Giáo sư Đại học Harvard Tạ Văn Tài nhận định rằng Việt Nam "dè dặt vì kết quả (bầu cử tổng thống Mỹ) chưa dứt khoát" nhưng cho rằng các lãnh đạo Hà Nội "không nên để chậm quá, tại vì nếu trì hoãn nhiều quá thì có vẻ như là Việt Nam thiếu thiện chí với chính phủ của ông Biden".
Mối quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ trở nên nồng ấm hơn dưới thời của Tổng thống Barack Obama, mà ông Biden là phó tổng thống, với chiến lược xoay trục Châu Á và chuyến thăm tới Việt Nam của ông Obama trước khi kết thúc nhiệm kỳ cùng việc dỡ bỏ cấm bán vũ khí sát thương cho Hà Nội. Tuy nhiên hai cựu thù Việt-Mỹ được cho là có quan hệ khăng khít hơn dưới thời Tổng thống Trump khi Thủ tướng Phúc trở thành nhà lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên được mời tới Nhà Trắng sau khi ông Trump nhậm chức và người đứng đầu nước Mỹ hai lần công du tới Việt Nam trong 4 năm nhiệm kỳ của mình.
Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh từng nói rằng Việt Nam coi Mỹ là đối tác chiến lược hàng đầu, trong khi Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink cho biết rằng Washington xem Việt Nam là "trung tâm" trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở của chính quyền Trump.
Nguồn : VOA, 16/11/2020