Nhà văn Phạm Thành bị đưa vào viện tâm thần, gia đình ‘lo ngại’
VOA, 04/12/2020
Nhà văn Phạm Thành, chủ trang blog Bà Đầm Xòe, đã bị chuyển từ trại tạm giam sang bệnh viện tâm thần. Người nhà của nhà văn bất đồng chính kiến cho VOA biết động thái này gây thêm hoang mang và lo lắng cho gia đình khi nhà chức trách thông báo mục đích việc nhập viện là để "giám định và kiểm tra sức khoẻ".
Nhà văn Phạm Thành, Photo Facebook Nguyễn Nghiêm
Nhà văn Phạm Thành, tên đầy đủ là Phạm Chí Thành, 68 tuổi, bị bắt vào ngày 21/5/2020 với cáo buộc "Tuyên truyền chống Nhà nước" theo Điều 117 Bộ luật Hình Sự năm 2015. Ông bị bắt chỉ vài tháng sau khi viết sách chỉ trích Tổng Bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.
Từ Hà Nội, bà Nguyễn Thị Nghiêm, vợ của nhà văn Phạm Thành, nói với VOA :
"Ngày 24/11, họ chuyển anh ấy từ trại số 1 Hỏa Lò thuộc Công an thành phố Hà Nội đến Viện pháp y Tâm thần Trung ương ở huyện Thường tín.
"Ngày 25/11, Điều tra viên báo với tôi rằng như vậy. Trong lòng tôi rất hỗn loạn. Tôi không biết làm thế nào cả.
"Tôi sống với anh ấy bao nhiêu năm thì tinh thần, sức khỏe của anh ấy bình thường, không có vấn đề gì về tâm thần cả. Bây giờ chuyển xuống Viện thì tôi không rõ họ thẩm định sức khỏe hay làm gì khác".
VOA đã liên lạc Công an thành phố Hà Nội và Viện pháp y Tâm thần Trung ương ở huyện Thường tín để tìm hiểu về việc chuyển viện này của ông Thành nhưng chưa được phản hồi.
Bà Nghiêm cho biết hôm 27/11 bà có đến Viện đã gửi tiền lưu ký và quà nhưng không được gặp trực tiếp ông Thành. Bà viết trên Facebook : "Tôi vô cùng lo lắng nếu có sự cố bất ổn xảy ra".
Bà Nghiêm bày tỏ sự lo ngại với VOA :
"Tôi rất lo ngại một việc là chồng tôi vào viện tâm thần đó mà anh ấy không mắc bệnh. Người ta hành xử cho dùng thuốc men về tâm thần thì tôi rất lo ngại.
"Tôi kêu gọi công an và nhà chức trách rằng [chồng tôi] không có bệnh thì không làm thế nọ thế kia, áp chế đối với chồng tôi. Không nên có những hành xử không tốt hay gây lo ngại cho gia đình".
"Tôi cũng kêu gọi trả tự do cho chồng tôi bởi vì chồng tôi không có tội gì cả", bà Nghiêm nói.
Truyền thông Việt Nam cho rằng ông Phạm Thành là "kẻ chống phá Đảng, Nhà nước có hệ thống".
Báo Yên Bái Online vào tháng 7/2020 viết : "Thành nhiều lần liên lạc, trả lời phỏng vấn đài BBC, VOA, RFA vu cáo Đảng, Nhà nước Việt Nam, xuyên tạc tình hình đất nước. Báo chí chống cộng ở nước ngoài ra sức khích lệ, thường xuyên ngoáy vào cái họng ngứa ngáy của những kẻ đầu óc không bình thường để họ phun ra những lời chống lại Tổ quốc, cho chúng lợi dụng chống phá Việt Nam".
Vào tháng 9/2019, ông Thành cho ra mắt cuốn sách "Nguyễn Phú Trọng : Thế thiên hành đạo hay Đại nghịch bất đạo" được xuất bản ở nước ngoài và phát hành trên mạng xã hội. Có nhiều đồn đoán trên Facebook rằng nhà văn Phạm Thành bị bắt là vì cuốn sách này.
Nhà báo Phạm Thành có nhiều năm làm việc cho Đài Tiếng Nói Việt Nam (VOV), tự ứng cử Đại biểu Quốc hội năm 2016, và đồng thời là tác giả của sách Nền Kinh tế Thị trường Định hướng xã hội chủ nghĩa Xuống hố cả lũ và tiểu thuyết Cò hồn Xã nghĩa.
Một vài blogger và người bất đồng chính kiến trước đây đã từng bị chính quyền đưa vào bệnh viện tâm thần trong thời gian bị giam giữ vì bị cho rằng họ là những người "có đầu óc không bình thường". Gần đây nhất có trường hợp blogger Lê Anh Hùng, một cộng tác viên của đài VOA, hay trước đây là trường hợp của mục sư Thân Văn Trường, nhà hoạt động Nguyễn Trung Lĩnh, luật sư Bùi Kim Thành…
**********************
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức tuyên bố tuyệt thực ‘cho đến chết’
VOA, 03/12/2020
Ông Trần Huỳnh Duy Thức, nhà hoạt động dân chủ hàng đầu của Việt Nam đang thụ án tù 16 năm, đã tuyệt thực từ ngày 24/11 để phản đối việc Tòa án Tối cao không phản hồi đề nghị miễn hình phạt còn lại của ông, và ông quyết sẽ tuyệt thực "cho đến chết", theo tin từ gia đình.
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức trong một lần được thăm nuôi tại trại giam
Bà Trần Diệu Liên ở thành phố Hồ Chí Minh, chị của ông Thức, cho VOA biết như trên hôm 2/12, hai ngày sau khi thăm ông ở trại giam số 6 tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.
"Tôi và gia đình có đi thăm Thức hôm 30/11, biết rằng Thức đã bắt đầu tuyệt thực từ 24/11. Hôm đó thấy Thức rất yếu, lúc ra có các nhân viên an ninh đi kèm, lúc nói chuyện thì Thức bị hụt hơi. Thức cho biết đã tuyệt thực đến ngày thứ 7, trong người thấy rất mệt".
Trả lời phỏng vấn của VOA về lý do tuyệt thực của ông Thức, bà Liên nói :
"Thức tuyệt thực là vì Tòa án Tối cao không trả lời đơn của Thức về đề nghị miễn hình phạt còn lại mà Thức đã làm từ 7/7/2018. Đến 19/8/2020, Thức có làm đơn đề nghị Tòa án Tối cao phải phúc đáp. Nhưng cho tới nay Tòa án vẫn im lặng".
"Thức tuyên bố tuyệt thực để yêu cầu nhà nước và Tòa án Tối cao phải thượng tôn pháp luật".
"Thức nói là sẽ tuyệt thực vô thời hạn, và có thể là tuyệt thực cho đến chết, đến khi nào mà Tòa án Tối cao trả lời đơn".
Bà Liên cho biết Bộ luật hình sự Việt Nam sửa đổi năm 2015 đã quy định rõ ràng, trường hợp của Thức đáng ra phải được trả tự do ngay nhưng nhà cầm quyền "cố tình" không áp dụng các quy định đó mà tìm cách diễn giải luật theo cách riêng của họ để duy trì bản án 16 năm như đã tuyên vào năm 2009.
"Điều này không những không đúng với luật pháp hiện hành mà còn đi ngược sự văn minh và tiến bộ của nhân loại", bà Liên nói.
VOA đã liên lạc Bộ Công an Việt Nam, cơ quan quản lý trại giam số 6, và Tòa án Nhân dân Tối cao để tìm hiểu thêm về việc ông Thức tuyệt thực và thư đề nghị của ông, nhưng cả hai cơ quan này đều chưa phản hồi.
Cổng vào Trại giam số 6 Thanh Chương, Nghệ An. Photo Facebook Nguyễn Thúy Hạnh.
Trong một cuộc phỏng vấn hồi cuối tháng 5/2018, luật sư Ngô Ngọc Trai, người tư vấn pháp lý cho gia đình ông Thức, cho VOA biết nỗ lực mới đây xin Chủ tịch nước đặc xá cho ông dựa trên cơ sở là sự thay đổi về luật pháp được xem là "có lợi" cho ông Thức.
Bộ luật Hình sự sửa đổi 2015 của Việt Nam, có hiệu lực từ ngày đầu năm 2018, có điểm thay đổi trong điều luật về tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". Một khoản bổ sung của điều luật nói về "chuẩn bị phạm tội" với mức hình phạt 1 đến 5 năm tù, nhẹ hơn rất nhiều so với hành vi phạm tội.
Nhà hoạt động Nguyễn Tiến Trung ở thành phố Hồ Chí Minh viết trên Facebook hôm 2/12 : "Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đã tuyệt thực hơn 10 ngày để đòi hỏi tòa án phải trả lời các đơn khiếu nại của anh. Tòa án xứ này đang chơi chiêu ‘im lặng là vàng’, giả câm giả điếc giả mù".
Bà Liên cho VOA biết về thông điệp của ông Thức :
"Thức dặn dò gia đình rằng phải tính đến trường hợp xấu nhất. Thức nhờ chúng tôi gửi lời nhắn nhủ đến mọi người".
Bà Liên đọc mẩu giấy mà ông Trần Huỳnh Duy Thức, năm nay 54 tuổi, viết từ trại giam gửi cho gia đình và cộng đồng :
"Con xin lỗi ba, cả nhà và mọi người.
Tôi xin lỗi vì đã không đi được đến thành công với các bạn, hãy tiếp tục con đường khai sáng cho dân tộc và cho nhân loại, các cuộc đấu tranh cần hướng đến thượng tôn quyền con người, hãy tận dụng sự ra đi của tôi để đẩy cuộc đấu tranh này đến cuối cùng trong năm nay và năm sau.
Cảm ơn mọi người, tôi sẽ luôn nhớ theo các bạn".
Vào năm 2009, ông Trần Huỳnh Duy Thức, một doanh nhân trong ngành viễn thông và sáng lập viên phong trào dân chủ mang tên Con đường Việt Nam, bị một tòa án ở Thành phố Hồ Chí Minh tuyên án 16 năm tù giam, 5 năm quản chế với cáo buộc "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". Trong vụ án này còn có các nhà hoạt động Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung, Lê Thăng Long và cả ba người này đều đã mãn án tù.
Ngày 5/5/2016, ông Thức bị cưỡng bức chuyển trại từ trại giam Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ra trại giam số 6 ở tỉnh Nghệ An sau khi có đơn tố cáo phạm nhân bị ngược đãi tại trại giam.
Tại nhà tù số 6 ở Thanh Chương, ông Thức tuyệt thực một vài lần để kêu gọi thượng tôn pháp luật và yêu cầu một cuộc trưng cầu dân ý về thể chế chính trị.
Vào tháng 5/2019, Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos của Hạ viện Hoa Kỳ cho biết Dân biểu Zoe Lofgren đã bảo trợ cho tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức và kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông.