Quốc tế kêu gọi thả Mẹ Nấm, Việt Nam khẳng định 'đúng luật' (VOA, 30/06/2017)

Tại buổi họp báo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ở thủ đô Washington chiều ngày 29/6, phát ngôn viên Heather Nauert kêu gọi Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho Blogger Mẹ Nấm, bà nói chính phủ Mỹ "quan ngại sâu sắc" về tình trạng gia tăng bắt giữ và kết án những người lên tiếng ôn hòa.

Blogger Mẹ Nấm trong phiên tòa ngày 29/6/2017.

"Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho Mẹ Nấm và tất cả các tù nhân lương tâm, đồng thời cho phép tất cả mọi người dân Việt Nam được bày tỏ quan điểm tự do và ôn hòa mà không sợ bị trừng phạt. Chúng tôi thấy có một số bước tích cực về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam trong vài năm qua. Tuy nhiên, xu hướng gia tăng bắt bớ và kết án những người phản đối ôn hòa từ đầu năm 2016 là điều rất đáng lo ngại".

Đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói thêm rằng "Tiến bộ về nhân quyền sẽ cho phép mối quan hệ đối tác Mỹ - Việt đạt được tiềm năng to lớn nhất".

Blogger Mẹ Nấm, tên thật là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, vừa bị Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa kết án 10 năm tù vào ngày 29/6 về tội "tuyên truyền chống nhà nước" theo Điều 88 của Bộ Luật Hình sự Việt Nam.

Ngay sau khi tòa tuyên án, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Liên hiệp châu Âu và nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế đồng loạt ra tuyên bố, đòi Việt Nam lập tức trả tự do cho bà.

Trưởng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, ông Zeid Ra'ad Al Hussein, trong tuyên bố hôm thứ Sáu 30/6 bày tỏ quan ngại về tình trạng đàn áp ngày càng tăng của chính quyền Việt Nam đối với các nhà hoạt động nhân quyền, trong đó có việc bắt giữ và kết án Mẹ Nấm.

Ông Zeid nói : "Điều 88 rất hiệu quả trong việc biến thành tội phạm bất kỳ công dân Việt Nam nào thực thi các quyền tự do căn bản như bày tỏ quan điểm, thảo luận hoặc thắc mắc về chính quyền hay các chính sách. Phạm vi quá rộng và mơ hồ của điều luật này tạo điều kiện để nhà cầm quyền dễ dàng ngăn chặn bất kỳ quan điểm bất đồng nào, và bắt giữ những cá nhân dám phê phán các chính sách của chính phủ".

Blogger Mẹ Nấm bị chính quyền tỉnh Khánh Hòa bắt vào tháng 10/2016. Trong suốt thời gian từ khi bị bắt cho đến vài ngày trước khi ra tòa, bà không được tiếp xúc với gia đình hay luật sư. Luật sư Võ An Đôn, một trong 3 luật sư bào chữa cho Mẹ Nấm, còn cho VOA biết rằng trại giam thậm chí không cho Mẹ Nấm mặc đồ lót và dùng băng vệ sinh.

Đại diện của Liên Hiệp Quốc nói giam giữ và cấm người bị giam cầm tiếp xúc với người thân trong một thời gian dài như vậy có thể được coi là một hình thức tra tấn, vi phạm Công ước chống tra tấn (CAT) mà Việt Nam đã ký kết vào tháng 2 năm 2015.

Ông Zeid Ra'ad Al Hussein nói :

"Tôi kêu gọi chính phủ Việt Nam tuân thủ các nghĩa vụ của mình theo luật nhân quyền, hủy cáo trạng đối với bà Quỳnh và trả tự do cho bà ngay lập tức".

Đại diện Liên Hiệp Châu Âu tại Việt Nam cũng khẳng định việc bắt giữ Mẹ Nấm là "đi ngược lại các cam kết về quyền con người của Việt Nam với quốc tế và trong nước", theo Reuters.

Nhiều luật sư tại Việt Nam cũng lên tiếng chỉ trích bản án đối với Mẹ Nấm là quá nặng và không công bằng.

Các luật sư, giới quan sát và hoạt động dân chủ tại Việt Nam nói bản án 10 năm cho thấy sự sợ hãi của chính quyền. Một số ý kiến khác cho rằng bản án nhằm để "mặc cả" và "đổi chác" sau này cho những mục đích chính trị và trao đổi nhân quyền.

Luật sư Lê Công Định viết trên trang Facebook cá nhân :

"Bản án 10 năm tù thật bất ngờ với tôi. Không phải vì tính chất phi nhân tàn bạo của nhà cầm quyền đối với một bà mẹ trẻ đơn thân, mà bởi tôi không ngờ đảng cầm quyền hoảng loạn đến mức như vậy".

Bà Tuyết Lan, mẹ Blogger Mẹ Nấm, cũng bày tỏ quan điểm tương tự và nói bản án là một "đòn thù" đối với con gái và gia đình bà.

"Họ sợ hãi con tôi, sợ cái cộng hưởng lan rộng, được nhiều người hưởng ứng, nên họ phải bóp cổ, bóp miệng con tôi".

Trong khi đó, tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam vào chiều 29/6, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng khẳng định : "Phiên tòa xét xử Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đang diễn ra công khai đúng theo các quy định pháp luật Việt Nam".

Bà nói : "Như tại các nước khác trên thế giới thì tại Việt Nam, mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị xử lý nghiêm theo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam".

Bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh nhận được nhiều giải thưởng quốc tế, nhờ nhiều bài viết trên mạng xã hội về các vấn đề chính trị xã hội như trưng thu đất đai, công an bạo hành, bảo vệ chủ quyền, môi trường và các hoạt động cổ xúy cho tự do ngôn luận, dân chủ, nhân quyền tại Việt Nam.

Gần đây nhất, vào tháng 3/2017, Mẹ Nấm được Đệ nhất Phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump vinh danh với "Giải Phụ nữ Can đảm Quốc tế". Trước đó, bà được trao giải Người Bảo vệ Quyền Dân sự của tổ chức Người bảo vệ Quyền Dân sự năm 2015, và giải Hellman/Hammett của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền năm 2010.

Khánh An

**************************

Giới chức Ngoại giao Hoa Kỳ : ‘Dân chủ Việt Nam hiện trong tình trạng báo động’ (RFA, 30/06/2017)

Nhân Ngày Vận động Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 7, giới chức ngoại giao, những nhà hoạt động xã hội dân sự Việt Nam và những người quan tâm đến tình hình nhân quyền Việt Nam đã lên tiếng về việc Việt Nam tuyên án tù với Blogger Mẹ Nấm. RFA

Mỹ cần áp lực Việt Nam cải thiện nhân quyền

Nhân Ngày Vận động Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 7, giới chức ngoại giao, những nhà hoạt động xã hội dân sự Việt Nam và những người quan tâm đến tình hình nhân quyền Việt Nam đã lên tiếng về việc Việt Nam tuyên án tù với Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, về tình hình nhân quyền của Việt Nam hiện nay và những áp lực Hoa Kỳ có thể tạo cho Việt Nam nhằm thay đổi tình hình đó.

Chúng tôi đã nhận được báo cáo sáng nay về việc Việt Nam tuyên án 10 năm tù với một nữ hoạt động nhân quyền ôn hòa, một người đoạt giải Phụ nữ quả cảm quốc tế 2017, mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh. Chúng tôi đã kêu gọi Việt Nam ngay lập tức phải thả tự do cho mẹ Nấm cũng như tất cả các tù nhân lương tâm khác và cho phép mọi công dân Việt Nam có quyền được bày tỏ ý kiến một cách tự do, ôn hòa mà không phải sợ bị trả thù.

Đó là phát biểu của bà Virgina Bennett, Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về việc Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa vừa tuyên án 10 năm tù cho blogger Mẹ Nấm, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh theo tội "Tuyên truyền chống phá nhà nước" tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 29/6.

Bà Virgina Bennett cũng là trưởng phái đoàn Hoa Kỳ tại cuộc Đối thoại Nhân Quyền Hoa Kỳ - Việt Nam diễn ra cuối tháng 5 vừa qua. Bà cho biết qua buổi đối thoại hai bên đã cùng nhau nhìn nhận nhiều vấn đề về nhân quyền còn tồn tại ở Việt Nam và phía Hoa Kỳ rất kỳ vọng vào những thay đổi của Chính phủ Hà Nội sau buổi đối thoại. Tuy nhiên bà cho biết phía Hoa Kỳ chưa dừng lại ở đó mà sẽ còn tiếp tục lên tiếng đấu tranh cho quyền con người của người dân Việt Nam :

Chúng tôi sẽ tiếp tục lên tiếng về những trường hợp cần được quan tâm đặc biệt, những trường hợp bị đàn áp, hành hung dã man, những trường hợp công an đàn áp người dân chỉ vì niềm tin tôn giáo của họ. Và chúng tôi sẽ tiếp tục thúc giục các giới chức chính quyền giải quyết các vụ chanh chấp đất đai và những vụ bị cướp đất vì lý do tôn giáo. Và chúng tôi sẽ lên tiếng yêu cầu những nhóm tôn giáo phải được quyền thực thi tôn giáo của họ mà không bị hạch sách các thủ tục dài dòng. Tổng thống Donald Trump sẽ sang Việt Nam vào tháng 11 năm nay để dự hội nghị thượng đỉnh APEC và chúng tôi sẽ tiếp tục nhấn mạnh rằng những tiến triển về nhân quyền của Việt Nam rất quan trọng để mối quan hệ của hai nước đạt được tiềm năng tối ưu và chúng tôi dự tính sẽ lồng chuyện nhân quyền vào mọi vấn đề quan hệ song Phuong với Việt Nam.

Giới chức ngoại giao, những nhà hoạt động xã hội dân sự Việt Nam và những người quan tâm đến tình hình nhân quyền Việt Nam đã lên tiếng về việc Việt Nam tuyên án tù với Mẹ Nấm. RFA

Trả lời phỏng vấn đài RFA về bản án 10 năm tù Việt Nam vừa tuyên phạt Mẹ Nấm, ông Grover Joseph Rec - Cựu đại sứ Mỹ ở Đông Timor nói rằng bản thân ông rất buồn khi nhận được thông tin này nhưng ông không lấy đó làm điều ngạc nhiên là vì :

Thật không may là mẹ Nấm chỉ là một trong số rất nhiều tù nhân lương tâm ở Việt Nam. Họ ban hành hàng loạt các điều luật nào là xâm phạm lợi ích quốc gia, nào là tuyên truyền chống nhà nước, rồi thì thông đồng với kẻ thù của Việt Nam. Nếu bạn ủng hộ tự do, dân chủ, nếu bạn chỉ trích chính sách của nhà cầm quyền, bạn có thể dễ dàng vi phạm những điều luật đó. Thậm chí có những người chỉ vô tình nói sai một điều gì đó cũng phải ngồi tù.

Nói về tình hình nhân quyền ở Việt Nam hiện nay, ông Rec cho rằng tự do, dân chủ của Việt Nam hiện đang trong tình trạng đáng báo động, nói thêm rằng đây là bản chất của chế độ :

Nếu bạn là một blogger và bạn muốn đăng bài nói rằng Việt Nam cần dân chủ hóa và cần đa nguyên đa đảng, khả năng lớn bạn sẽ phải lãnh kết cục trong tù. Họ nói là họ có tự do tôn giáo nhưng nếu người dân dùng quyền tự do tôn giáo đó để xâm phạm lợi ích quốc gia là phạm luật và họ bỏ tù rất nhiều người dân vì tội danh đó. Bạn muốn đi lễ ở nhà thờ thì phải lễ ở những nhà thờ do Nhà nước lập ra và quản lý. Nhiều người theo đạo Thiên chúa, Phật giáo, Hòa Hảo, Cao Đài họ không muốn làm như vậy, họ muốn được thờ tự tại những nơi có giáo lý chân truyền của họ nhưng cũng vì vậy họ bị cho là phạm pháp.

Lên tiếng từ Việt Nam

Ngày Vận động Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 7 năm nay cũng có sự góp tiếng từ Việt Nam của một số nhà hoạt động xã hội dân sự. Cô Huỳnh Thục Vy, Chủ tịch Hội phụ nữ Nhân quyền Việt Nam cho biết về hoạt động của hội :

Công việc của chúng tôi là sát cánh với những phụ nữ dân oan, với những người nữ bất đồng chính kiến, những người bảo vệ nhân quyền mà là nữ giới, những cộng đồng bị ngược đãi như cộng đồng người thượng ở Tây Nguyên, đạo Cao Đài, nhóm Ân Đàn Đại Đạo. Chúng tôi không chỉ hỗ trợ về công việc, mà còn trợ giúp nhân đạo và huấn luyện các chị em trong các chị em trong các cộng đồng đó về nhân quyền, bảo vệ nhân quyền. Chúng tôi cũng viết báo cáo về nhân quyền, làm hồ sơ xin trợ cấp cho các trường hợp tù nhân lương tâm hay những trường hợp bị đàn áp, tra tấn cần trợ giúp khẩn cấp.

Nhà hoạt động, cựu tù nhân lương tâm Nguyễn Bắc Truyển thì bày tỏ mong muốn được các tín đồ phật giáo Hòa Hảo ở Hoa Kỳ cũng kết nối, hỗ trợ các tín đồ trong nước trước tình trạng đàn áp ngày càng ráo riết của nhà cầm quyền :

Đặc biệt mong các vị làm việc chặt chẽ với dân biểu Alan Lowenthal để vận động, buộc nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền ở Việt Nam, tôn trọng quyền tự do tôn giáo của Phật giáo Hòa Hảo và các tín đồ Phật giáo khác. Tất cả các cộng đồng tôn giáo đều chịu sự đàn áp rất khắc nghiệt của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam bởi vì họ không ghi danh, không chịu sự kiểm soát của ban trị sự do nhà nước dựng lên.

Ngay sau khi nhận được tin về bản án 10 năm tuyên cho blogger Mẹ Nấm, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, một số tổ chức quốc tế khác như Ủy ban Bảo vệ Ký giả, Văn Bút Quốc tế… cũng lên án cho rằng đó là một bản án quá khắc nghiệt và những tiếng nói quốc tế tiếp tục kêu gọi chính quyền Hà Nội trả tự do cho người chỉ ôn hòa bày tỏ quan điểm như blogger Mẹ Nấm - Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.

*********************

Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam thả ngay 'Mẹ Nấm' (BBC, 30/06/2017)

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ "vô cùng quan ngại" về việc Việt Nam kết án Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, tức blogger Mẹ Nấm.

Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu Việt Nam thả Mẹ Nấm ngay lập tức

Trong buổi họp báo tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, sáng 29/6, người phát ngôn Heather Nauert nói với báo giới Hoa Kỳ, "Quỳnh đã bị tuyên án 10 năm với một bản án mơ hồ về tội chống phá nhà nước. Cách đây không lâu, cô đã được vinh danh Phụ nữ Quốc tế Dũng cảm bởi Phu nhân Tổng thống Melania Trump".

Bà Nauert kêu gọi Việt Nam "thả Mẹ Nấm và tất cả những tù nhân lương tâm khác ngay lập tức và cho phép các cá nhân Việt Nam quyền tự do biểu đạt và hội họp mà không sợ bị trả đũa".

Bà Nauert nói mặc dù "Việt Nam đã có một số bước tiến tích cực về nhân quyền thì xu hướng gia tăng các vụ bắt giữ và kết tội những người biểu tình ôn hòa từ đầu 2016 rất đáng quan ngại".

"Tiến bộ về nhân quyền sẽ giúp mối quan hệ song phương Mỹ-Việt đat được tiềm năng tối đa", bà nói.

Ủy ban Bảo vệ Nhà báo tại Washington (CPJ) thì nói "cách đối xử tàn nhẫn của Việt Nam với những nhà báo như Nguyễn Ngọc Như Quỳnh là một nỗi xấu hổ cho các nhà cầm quyền".

"Quỳnh đáng ra không phải chịu một ngày nào sau song sắt. Tuyên án 10 năm tù chỉ vì những bài viết của cô là sự bất công đáng kinh tởm".

Hoa Kỳ vinh danh Blogger Mẹ Nấm là phụ nữ quả cảm

Phản ứng trước bản án, bà Nguyễn Tuyết Lan, mẹ của blogger Mẹ Nấm, nói bản án này là một "đòn thù" và gia đình sẽ kháng án.

Nói với BBC từ Bangkok hôm 30/06, bà Tuyết Lan kể lại gia cảnh và trao đổi ngắn với con gái trước phiên xử :

"Khoảng không trước mắt tôi mênh mông u ám lắm…An ninh Khánh Hòa tới nhà tôi nói vô thăm Quỳnh, đầu giờ chiều tôi dẫn Nấm đi.

Gấu đang bị tốn thương quá nhiều. Đi học về không thấy mẹ. Về nhà nó cứ đi tìm mẹ, nếu không thấy nó rất hoảng sợ... Quỳnh dặn Nấm là phải chăm học, phải viết nhật ký hàng ngày".

Tôi đi cho dù bị giết bị đánh đập. Khi tới cổng thì họ xô tôi ra, tôi hất tay tôi đi vô. Tôi đi vào phòng sát bên. Tôi không được ngồi chung với con tôi. Tôi chỉ thấy Quỳnh qua màn hình. Cuối giờ xử, tôi có nói hãy cho tôi ra gặp con tôi một chút, họ không cho. Họ đi hết, tôi là người ra sau cùng của cái phòng đó.

Nấm về Nấm buồn lắm... Hôm qua đi xử Quỳnh về, Nấm hỏi rồi ra sao rồi bà. Tôi mới nói 'Khi con học đại học, ra trường mẹ con với bà cháu mình mới sống với nhau'. Nấm mới nói, thôi bây giờ con sẽ đi nhà thờ, cầu nguyện riêng cho mẹ, rồi Nấm đi...".

Ở trong nước, một số cá nhân là luật sư, nhà hoạt động và người dân thường cũng đã lên tiếng phản ứng trước bản án của Mẹ Nấm.

Luật sư Vũ Văn Hải nói ông "khâm phục và ngưỡng mộ" Mẹ Nấm.

"Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đã bị toà sơ thẩm kết án 10 năm tù, quá bất nhẫn đối với người mẹ đơn thân có hai con nhỏ. Mặc dù đối mặt với bản án nặng nề, nhưng Mẹ Nấm vẫn ngẩng đầu, khẳng định mình đã lựa chọn hành động đúng vì tương lai nước Việt, trong đó có tương lai hai con chị. Rất nhiều người Việt, trong đó có tôi khâm phục và ngưỡng mộ chị", luật sư Hải viết trên Facebook.

Còn luật sư Lê Công Định, cũng là một cựu tù nhân lương tâm thì bình luận :

"Bản án 10 năm tù thật bất ngờ với tôi. Không phải vì tính chất phi nhân tàn bạo của nhà cầm quyền đối với một bà mẹ trẻ đơn thân, mà bởi tôi không ngờ đảng cầm quyền hoảng loạn đến mức như vậy. Có vẻ càng ngày nhịp độ hoảng loạn càng gia tăng.

"Tuy nhiên, có một điều quan trọng, không phải chế độ này có thể tồn tại thêm ít nhất 9 năm nữa để có thể giam cầm chị Mẹ Nấm hay không, mà chắc chắn trong cuộc đời của mình, chị sẽ có dịp nhìn thấy sự cáo chung của chế độ đã kết án chị".

Một số độc giả cũng bình luận trong bài đăng trên Facebook "Mẹ Nấm bị tuyên án 10 năm tù" của BBC :

Một số người thì cho rằng bản án này là thỏa đáng :

Truyền thông chính thống nói gì ?

Báo chí tại Việt Nam cũng dẫn lại cáo trạng. Báo Vietnamnet viết :

"Nguyễn Ngọc Như Quỳnh sử dụng facebook cá nhân soạn thảo, đăng tải, chia sẻ nhiều bài viết có nội dung sai sự thật, không có căn cứ, xuyên tạc, đả kích, nói xấu đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ;"

"Xuyên tạc lịch sử cách mạng Việt Nam, chia rẽ khối đoàn kết dân tộc ; đưa ra cái nhìn bi quan một chiều, gây hoang mang lo lắng, làm ảnh hưởng đến lòng tin của quần chúng nhân dân đối với sự lãnh đạo đất nước của Đảng, sự điều hành, quản lý xã hội của Nhà nước ; tuyên truyền, kích động chống lại Nhà nước, gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội".

Trước phiên xử, báo Nhân Dân có bài với tựa Vì sao Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị đưa ra xét xử. Bài này cáo buộc Như Quỳnh làm điều mà họ gọi là "soạn thảo, đăng tải, chia sẻ và nhiều bài viết trong đó có nội dung sai sự thật, đả kích, nói xấu Đảng và Nhà nước Việt Nam, xuyên tạc lịch sử cách mạng Việt Nam, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, qua đó tác động, làm ảnh hưởng tới lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước".

Blogger Mẹ Nấm, tên thật là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, bị bắt giam từ tháng 10/2016 vì tội Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo Điều 88 Bộ Luật Hình sự.

Công an tỉnh Khánh Hòa khi bắt bà Quỳnh cáo buộc bà đã "soạn thảo, đăng tải, chia sẻ nhiều bài viết, video có nội dung chống đối đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ; bôi nhọ các cá nhân…".

Trước đó bà cũng đã bị bắt nhiều lần vì tham gia các hoạt động dân sự, đòi dân quyền, biểu tình phản đối Trung Quốc chiếm biển đảo tại Biển Đông, và phản đối tập đoàn Formosa của Đài Loan trong vụ việc cá chết hàng loạt tại miền Trung.

Bà là điều phối viên của mạng lưới Blogger Việt Nam, thành viên của các tổ chức "Người Việt yêu nước" và "Tuyên bố công dân tự do".

Nguyễn Ngọc Như Quỳnh được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền trao giải Hellman Hammett năm 2010 dành cho những người cầm bút bảo vệ tự do ngôn luận.

Năm 2015, Tổ chức Bảo vệ Quyền Dân sự trao cho Nguyễn Ngọc Như Quỳnh Giải thưởng Của Năm.

Tháng Ba năm 2017, bà được nhận giải Những Người Phụ nữ Quốc tế Can đảm của Bộ Ngoại giao Hoa kỳ.

********************

Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam trả tự do cho blogger "Mẹ Nấm" (RFI, 30/06/2017)

Hôm 29/06/2017, ngay sau khi một tòa án sơ thẩm ở Việt Nam kết án 10 năm tù với bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, biệt danh "Mẹ Nấm", trong một phiên xử kín, bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đã ra thông cáo kêu gọi chính quyền Hà Nội trả tự do cho nhà tranh đấu nhân quyền.

Blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, "Mẹ Nấm", trước tòa án Nha Trang, ngày 29/06/2017.STR / Vietnam News Agency / AFP

Thông cáo của người phát ngôn bộ Ngoại Giao Heather Nauert bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc tòa án Việt Nam kết án tù đối với blogger tranh đấu ôn hòa, người được trao tặng Giải thưởng Phụ Nữ Quốc Tế Can Đảm. Bộ Ngoại Giao Mỹ kêu gọi Việt Nam "trả tự do ngay lập tức cho "Mẹ Nấm" và tất cả các tù nhân lương tâm khác, và để cho bất kể ai tại Việt Nam cũng có quyền tự do bày tỏ quan điểm và quyền tập hợp một cách ôn hòa, mà không sợ bị đàn áp".

Theo Washington, trong những năm gần đây, chính quyền Việt Nam đã đạt được "một số bước tiến trong lĩnh vực nhân quyền", tuy nhiên, xu hướng gia tăng các bắt bớ và án phạt đối với những người phản kháng ôn hòa kể từ đầu năm 2016 gây "lo ngại sâu sắc". Bộ Ngoại Giao Mỹ nhấn mạnh là "tiến bộ trong lĩnh vực quyền con người mới cho phép quan hệ đối tác Mỹ-Việt phát triển hết tiềm năng".

Về phía Việt Nam, cũng hôm qua, trả lời báo giới trước khi phiên tòa kết thúc, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Lê Thị Thu Hằng tuyên bố : "Phiên tòa xét xử Nguyễn Ngọc Như Quỳnh diễn ra công khai, đúng theo các quy định của pháp luật Việt Nam".

Bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, sinh năm 1979 là một người hoạt động xã hội và bất đồng chính kiến tại Việt Nam. Từ 2009 đến 2016, Mẹ Nấm đã bị bắt giữ nhiều lần do tham gia các hoạt động dân sự, đòi dân quyền, biểu tình phản đối Trung Quốc xâm lấn Biển Đông, phản đối dự án bô-xít có vốn đầu tư Trung Quốc đe dọa môi trường Tây Nguyên, phản đối công ty Formosa Đài Loan gây thảm họa cá chết tại miền trung.

Nguyễn Ngọc Như Quỳnh là điều phối viên của mạng lưới Blogger Việt Nam và là người nỗ lực đưa các vấn đề nhân quyền tại Việt Nam ra quốc tế.

Ngày 10/10/2016, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị bắt tại nhà riêng ở Nha Trang. Cơ quan công an Việt Nam quyết định khởi tố bà căn cứ trên 400 bài viết trên Facebook cá nhân (gồm 1.180 trang) và tập tài liệu "Stop police killing civilians" do bà Quỳnh biên tập, in ấn, tổng hợp 31 trường hợp người dân bị chết sau khi đến cơ quan công an, đã được đăng tải trên các báo điện tử, trang thông tin điện tử trong nước.

Trọng Thành

****************

Phiên tòa Mẹ Nấm : Lời cuối của mẹ và con gái (BBC, 30/06/2017)

Bà Nguyễn Tuyết Lan, mẹ blogger Mẹ Nấm, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh chia sẻ lời tâm trạng về người con gái 'bất khuất' của mình.

Buổi gặp ngắn ngủi trước tòa đã thành buổi gặp cuối cùng trước khi Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (phải) bị đưa đi

"Quỳnh hồi nhỏ là một học sinh giỏi, vốn đã rất bản lĩnh rồi".

"Ban đầu nó có công ty du lịch riêng, xong rồi bị phá sản. Nó làm thuê cho công ty khác, rồi cũng bị đuổi. Nó còn bán nước mía, làm cá khô bán qua mạng. Đủ nghề hết !"

'Mẹ luôn đồng hành với con đi hết cuộc đời này'

Bà Lan kể lại một ngày trước khi phiên tòa diễn ra, công an Khánh Hòa nói bà có thể đến thăm con gái. Đầu giờ chiều, bà dắt cháu gái theo gặp mẹ.

Đó là cuộc gặp sau tám tháng trời không biết gì về tung tích của con, và cũng là cuộc gặp cuối cùng giữa Quỳnh và mẹ, theo lời bà kể với phóng viên BBC từ Bangkok qua mạng.

"Quỳnh nói : 'Mẹ ơi con xin lỗi mẹ. Nếu làm từ đầu con sẽ vẫn đi con đường này mẹ à. Con vẫn đi con đường để con đấu tranh cho tự do dân chủ.'

"Tôi mới nói : Mẹ chưa bao giờ oán trách con điều gì. Con không làm điều gì sai cả và mẹ luôn đồng hành với con đi hết cuộc đời này".

Sau khi gặp con, bà Lan cho biết, bà đã gặp ông Trương Minh Quang, trưởng phòng an ninh điều tra.

"Ổng nói, 'tôi nói luôn cho bà biết ngày mai bà không được dự phiên tòa'. Tôi cũng nói, tôi cũng nói luôn cho ông biết ngày mai tôi vẫn cứ đi !"

"Tôi nói tôi sẽ đi cho dù bị giết bị đánh đập. Khi tới cổng thì họ xô tôi ra, tôi hất tay tôi đi vô".

"Cuối giờ xử, tôi có nói hãy cho tôi ra gặp con tôi một chút, họ không cho. Họ đi hết, tôi là người ra sau cùng của cái phòng đó".

"Tôi về nhà, Nấm buồn lắm. Nấm hỏi, 'Bà ơi sao rồi bà'. Tôi mới nói 'Khi con học đại học, ra trường mẹ con với bà cháu mình mới sống với nhau.'"

"Nấm mới nói, thôi bây giờ con sẽ đi nhà thờ, cầu nguyện riêng cho mẹ, rồi Nấm đi".

Còn về con trai của blogger Như Quỳnh, bà Lan nói "Gấu đang bị tổn thương quá nhiều. Đi học cứ tìm mẹ mà không thấy mẹ, nó rất hoảng sợ".

'Một xã hội không bình thường'

Về cách giáo dục trong gia đình, là một người Bắc gốc 54, bà Lan cho biết :

"Thiệt ra tôi lớn lên ở một xã hội khác, một nền giáo dục khác, nên những chuyện con tôi tôi coi đó là cái chuyện bình thường.

"Khi xã hội không tốt ở mặt này mặt nọ, chúng ta phải lên tiếng để người lãnh đạo họ xem xét. Tôi nuôi dạy con tôi bằng điều đó.

"Nhưng con tôi làm điều bình thường ở cái xã hội bất bình thường nên phải trả giá bằng tù đày, bằng các đòn thù".

Bà Tuyết Lan cho biết gia đình sẽ tìm cách kháng án.

Về tương lai, bà Tuyết Lan nói :

"Thiệt ra trước mắt tôi một khoảng tối rất là mênh mông.. Tôi cũng không biết làm sao… trước mắt hiện nay nhiều người kêu gọi ủng hộ tôi. Nói thật trước mắt tôi cũng hoang mang chưa biết làm sao. Trước mắt tôi là một khoảng đêm đen rất dài".

Blogger Mẹ Nấm bị tuyên án 10 năm tù tại phiên tòa hôm 29/6.

Sau Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nay đến Liên Hiệp Quốc cũng vừa lên tiếng ngày 30/06 yêu cầu chính phủ Việt Nam thả tự do cho bà.

Báo Nhân Dân của Đảng Cộng sản Việt Nam thì viết rằng bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đã có những bài viết "xuyên tạc lịch sử cách mạng Việt Nam, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, qua đó tác động, làm ảnh hưởng tới lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước".

****************

Blogger Mẹ Nấm ‘không khuất tất giải thưởng’ (BBC, 30/06/2017)

Tổ chức Civil Rights Defenders khẳng định với BBC 'hoàn toàn ủng hộ' bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, được họ trao giải thưởng nhân quyền hồi năm 2015.

 Mẹ Nấm đã không thể có mặt để nhận giải Phụ nữ Quốc tế Quả cảm do Đệ nhất Phu Nhân Melania Trump trao tặng hồi tháng 5

Trả lời cho BBC đưa ra hôm 29/6, cùng ngày khi Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa tuyên phạt 10 năm tù với bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, sinh năm 1979.

Bản án liên quan tội danh "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".

Tổ chức Civil Rights Defenders, đặt ở Stockholm, là một trong các tổ chức đã phê phán bản án.

Đây cũng là nơi từng trao giải Người Bảo Vệ Nhân Quyền 2015 cho bà Như Quỳnh.

Trong cáo trạng, được tiết lộ trên mạng, có chi tiết ghi rằng giải thưởng nhân quyền này, trị giá 50.000 euro, "thuộc về tổ chức Mạng lưới Blogger Việt Nam", nhưng bà Như Quỳnh "đã sử dụng vào mục đích cá nhân".

Khi được BBC đặt vấn đề về việc sử dụng số tiền giải thưởng, tổ chức Civil Rights Defenders trả lời :

"Chúng tôi không muốn bình luận về các chi tiết của cáo trạng".

"Nhưng chúng tôi có thể xác nhận giải thưởng 2015 được trao cho bà Như Quỳnh vì công tác nhân quyền quan trọng của bà, và chúng tôi hoàn toàn ủng hộ và tin tưởng bà".

Một thông cáo riêng rẽ của Civil Rights Defenders nói bản án cho thấy "gương mặt đàn áp của Việt Nam và sự thiếu tôn trọng nhân quyền của giới chức".

Trước phiên tòa, Civil Rights Defenders cùng một nhóm nhân quyền khác, Ân xá Quốc tế, ra thông cáo chung kêu gọi Việt Nam thả bà Như Quỳnh.

Mạng lưới Blogger Việt Nam hôm 29/6 cũng ra thông cáo nói qua bản án, Việt Nam "đã xem thường dư luận quốc tế, tiếp tục vi phạm những hiệp ước ký kết với quốc tế về nhân quyền".

Ra đời tháng 12/2013, Mạng lưới Blogger Việt Nam nói họ muốn "góp phần phát huy nhân quyền, tranh đấu cho tự do, bảo vệ phẩm cách và giá trị của con người".

Cáo trạng của Viện Kiểm sát

- Sử dụng Facebook để đăng tải thông tin được cho là "tuyên truyền xuyên tạc chống phá nhà nước"

- Thu thập thông tin và viết báo cáo về 31 trường hợp người dân chết sau khi làm việc với công an

- Nhận tiền thưởng từ tổ chức dân sự Civil Rights Defenders sau khi được nhận giải Người bảo vệ nhân quyền

- Khởi xướng chiến dịch vận động nhân quyền năm 2015

- Trả lời báo chí quốc tế

- Lưu giữ tập thơ Bài thơ một vần của Bùi Chát và CD nhạc Về ngư dân Việt Nam của nhạc sĩ Tuấn Khanh

Mẹ Nấm là ai ?

Blogger Mẹ Nấm, tên thật là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, bị bắt giam từ tháng 10/2016 vì tội Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo Điều 88 Bộ Luật Hình sự.

Công an tỉnh Khánh Hòa khi bắt bà Quỳnh cáo buộc bà đã "soạn thảo, đăng tải, chia sẻ nhiều bài viết, video có nội dung chống đối đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ; bôi nhọ các cá nhân."..

Trước đó bà cũng đã bị bắt nhiều lần vì tham gia các hoạt động dân sự, đòi dân quyền, biểu tình phản đối Trung Quốc chiếm biển đảo tại Biển Đông, và phản đối tập đoàn Formosa của Đài Loan trong vụ việc cá chết hàng loạt tại miền Trung.

Bà là điều phối viên của mạng lưới Blogger Việt Nam, thành viên của các tổ chức "Người Việt yêu nước" và "Tuyên bố công dân tự do".

Nguyễn Ngọc Như Quỳnh được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền trao giải Hellman Hammett năm 2010 dành cho những người cầm bút bảo vệ tự do ngôn luận.

Tháng Ba năm 2017, cô được nhận giải Những Người Phụ nữ Quốc tế Can đảm của Bộ Ngoại giao Hoa kỳ.