Tăng cường xử phạt nồng độ cồn tác động không nhỏ đến lợi nhuận của các công ty bia rượu năm 2023
Lực lượng cảnh sát giao thông trong năm qua tăng cường xử phạt triệt để các tài xế có nồng độ cồn trong máu khi lái xe, việc này ảnh hưởng không nhỏ đến lợi nhuận của các hãng kinh doanh bia rượu hay các quán nhậu, bên cạnh sự thắt chặt chi tiêu của người dân.
Hai người đàn ông uống bia hơi trong một dịp festival bia hàng năm ở Hà Nội hôm 7/12/2014 - AFP
Việt Nam trong năm 2020 đã đưa ra luật mới về lái xe khi say rượu với mức phạt tiền nặng hơn đối với những người lái xe có bất kỳ lượng cồn nào trong người.
Theo VnExpress, chỉ trong hai tháng cuối năm 2023, Thành phố Hồ Chí Minh đã phát động chiến dịch chống say xỉn khi lái xe lớn nhất từ trước đến nay, bằng cách điều động các đội cảnh sát giao thông hùng hậu hơn đáng kể so với bình thường đến những con đường tập trung nhiều quán bar, nhà hàng và quán nhậu.
Một người lao động tự do ở đô thị lớn nhất cả nước thường xuyên đi uống rượu bia cùng bạn bè ở quán nhậu mỗi cuối tuần hay có dịp vui, tuy nhiên trong khoảng hơn một năm trở lại đây ông đã bỏ bớt thói quen này do mỗi lần ăn nhậu phải thuê xe ôm đến quán làm chi phí sinh hoạt tăng cao.
Ông cho rằng chủ trương cấm người có nồng độ cồn cao khi điều khiển phương tiện giao thông là hợp lý, góp phần làm giảm tai nạn nhưng không nên áp dụng một cách quá cứng nhắc như hiện nay.
Lý do theo ông là uống một - hai ly bia không ảnh hưởng đến khả năng lái xe, nhất là trong nội đô với tốc độ thấp. Ông nói với RFA trong điều kiện ẩn danh :
"Tôi nghĩ phải có cái biện pháp gì đó để kiểm tra sự tỉnh táo của người lái xe. Ví dụ như sau khi bắt thổi vào máy đo nồng độ cồn, nếu thấy cao thì cho đi 10 bước theo đường thẳng hoặc dích dắc mà không bị té, hoặc cho cầm tay lái chạy một vòng, mà vẫn thấy bình thường, thì không nên phạt vì họ đủ khả năng điều khiển xe".
Người dân bớt uống bia, lợi nhuận các công ty sụt giảm
Theo báo Tuổi Trẻ online, báo cáo tài chính năm 2023 của công ty cổ phần Bia Sài Gòn-Hà Nội (BSH) cho thấy doanh nghiệp này đạt doanh thu hơn 609 tỷ đồng, giảm 3% so với 2022 và lợi nhuận sau thuế giảm tới 25%, chỉ đạt 43,4 tỷ đồng.
Còn công ty Bia Hà Nội-Thanh Hóa (THB) cho biết tổng sản lượng tiêu thụ chỉ trong quý 4/2023 đã giảm 2,9 triệu lít so với cùng kỳ.
Phóng viên gửi email cho một số doanh nghiệp bia rượu như Habeco, Sabeco và Bia Huế với đề nghị bình luận về tác động của việc thực hiện Nghị định 100, tuy nhiên chưa nhận được ngay phản hồi.
Chủ của Đại lý Bia Nước Ngọt 115 Ký Con, quận 1 chuyên bán lẻ cho các hộ gia đình cho phóng viên biết số lượng bia bán ra trong năm qua giảm mạnh và mặc dù đang trong thời điểm người dân chi tiền để sắm Tết, nhất là mặt hàng rượu bia nhưng việc bán hàng vẫn chậm.
Người chủ này không rõ lý do vì sao mà khách đến mua ngày một thưa dần, tuy nhiên một người của Đại lý bia, nước ngọt Khương Duy ở quận 12 cho biết việc kinh doanh của doanh nghiệp này vẫn tăng trưởng trong năm 2023 cho dù không cung cấp chi tiết.
Cơ sở này chuyên cung cấp các sản phẩm bia rượu và nước giải khát sản xuất bởi các thương hiệu lớn trong cả nước và nhiều tiệm kinh doanh bán lẻ tại các quận ngoại thành là khách hàng thân thiết vì được giao hàng miễn phí.
Cảnh sát giao thông đo nồng độ cồn trong khí thở một người đi xe máy (VietnamNet)
Theo quan sát của người đàn ông ở Thành phố Hồ Chí Minh, các quán nhậu ở khu vực Bàu Cát (quận Tân Bình) và hai bên bờ kè đường Trường Sa-Hoàng Sa kéo dài từ quận Bình Thạnh đến quận 1 trước kia tấp nập khách hàng bất kẻ giờ giấc, nhưng gần đây rất vắng khách và nhiều chủ quán đã phải đóng cửa, sang mặt bằng.
"Việc Cảnh sát giao thông đóng chốt gần các quán nhậu này để kiểm tra nồng độ cồn của thực khách sau khi rời quán nhậu là nguyên nhân chính gây ra cảnh đìu hiu của các nhà hàng chuyên bán đồ nhậu và bia rượu vốn đông đúc từ trưa cho đến nửa đêm", ông khẳng định.
Tình hình tương tự đối với các quán bán bia hơi ở thủ đô Hà Nội, theo một người dân địa phương cho biết, việc tăng cường kiểm tra nồng độ cồn có thể là nguyên nhân dẫn đến các sự đi xuống của các cơ sở ăn uống.
Trong vài tháng gần đây, lực lượng công an ở các địa phương thực hiện chuyên đề kiểm tra nồng độ cồn trên tất cả tỉnh lộ và quốc lộ, lưu động và cố định.
Thời gian từ 8 giờ sáng đến 22 giờ hằng ngày, và lực lượng công an cấp xã cũng được tham gia.
Việc xử phạt căn cứ vào hai văn bản chính là Nghị định 100 và Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia (2019).
Điều 8 của luật trên cấm người điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.
Nghị định 100 quy định ba mức vi phạm nồng độ cồn đối với tài xế ô tô và người điều khiển xe máy với mức thấp nhất được quy định là "có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở".
Chỉ cần có cồn trong máu là xử phạt là "quá đáng !"
Quốc hội Việt Nam trong tháng 11/2023 bàn thảo về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Điều 8 của dự luật này nghiêm cấm việc người điều khiển phương tiện tham gia giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.
Quy định dự thảo này có nhiều ý kiến trái chiều. Trong khi nhiều đại biểu đồng tình thì có nhiều đại biểu khác lại cho rằng chỉ nên phạt khi nồng độ cồn vượt ngưỡng cho phép.
Ông Nguyễn Quang Vinh, một sỹ quan quân đội đã về hưu ở Hà Nội, cho rằng Nghị định 100 của Chính phủ ban hành năm 2019 về Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt là "sự lạm quyền của Bộ Công an". Ông nói với RFA hôm 29/1 :
"Quá đáng ở quy định nồng độ cồn của người lái xe phải bằng 0. Thậm chí tôi đã từng biết có cậu tài xế sáng ra không rượu bia gì chỉ vì ăn bát bún riêu có dấm bỗng, bị kiểm tra nồng độ cồn, cũng mắc thế là bị phạt và giữ bằng lái.
Như vậy là làm khó người dân khi tham gia giao thông rồi. Phải nói Nghị định 100 là rất ‘mất dạy’ và không phù hợp".
Ý kiến của cựu sỹ quan quân đội, người không thường xuyên lái xe, không phải là đơn lẻ. Kỹ sư Hoàng Cường, thành viên No-U FC, sinh sống ở Hà Nội, cũng phản đối một cách gay gắt. Ông nói trong tin nhắn gửi RFA :
"Tôi ủng hộ việc hạn chế uống rượu bia khi lái xe nhưng tôi phản đối kịch liệt việc chỉ cần một hàm lượng nhỏ cồn trong máu như vậy (thậm chí chỉ cần có thôi, tức là hàm lượng trên 0) là đã bị xử phạt với một mức phạt tàn bạo.
Bất kỳ điều luật nào của hiến pháp của một quốc gia được viết lên cũng hướng tới một xã hôi tươi đẹp và văn minh chứ không kể đến nghị định (dưới luật pháp nhiều bậc). Bất kỳ điều luật nào viết lên mà không có nghiên cứu xã hội học, bị người dân phản đối đều là vi hiến. Mọi con người đều có quyền mưu cầu hạnh phúc cho bản thân mình, mọi lúc-mọi nơi".
Ông Nguyễn Quang Vinh thì cho rằng Việt Nam nên học các nước văn minh trong việc xử phạt người có nồng độ cồn trong máu.
Trên thế giới chỉ khoảng 20 quốc gia (phần lớn là theo Hồi giáo) là có quy định cứ có nồng độ cồn là xử phạt, trong khi các quốc gia phương Tây và Hoa Kỳ áp dụng "vùng xanh", với mức phạt từ 0,05% (50 miligam/100 mililít máu) trong khi một số quốc gia khác quy định mức giới hạn cao hơn 0,08% (tương đương 80 miligam/100 mililít máu).
Trong cuộc thảo luận về dự luật tại Hội trường Ba Đình ngày 24/11, nhiều đại biểu quốc hội bày tỏ sự chưa đồng tình về quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với người lái ô tô, xe máy có nồng độ cồn trong hơi thở hoặc máu cho dù chưa vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở.
Một số đại biểu phát biểu rằng nếu giữ nguyên quy định tuyệt đối không có cồn trong máu, hơi thở thì bất kỳ ai cũng có thể bị cho là vi phạm vì ăn một số thức ăn hoặc socola cũng gây ra nồng độ cồn trong máu và hơi thở dù ở mức thấp, và bản thân cồn cũng có thể sinh ra trong quá trình trao đổi chất của cơ thể con người.
Tuy nhiên, có đại biểu lại cho rằng việc cho phép uống rượu ở mức nào đấy sẽ tạo ra không gian thúc đẩy hành vi vi phạm.
Theo một bài viết trên Bloomberg hồi tháng 9 năm ngoái, việc người Việt uống bia ít hơn đã ngay lập tức tác động tới những thương hiệu lớn.
Heineken có trụ sở tại Amsterdam và là nhà sản xuất bia lớn nhất Việt Nam đã hạ dự báo doanh thu năm 2023. Công ty cho biết hơn một nửa mức giảm tiêu thụ của hãng trong nửa đầu năm đến từ thị trường Việt Nam và Nigeria.
"Chúng tôi gặp phải sự sụt giảm khá mạnh tại thị trường trọng điểm Việt Nam", Giám đốc điều hành Dolf van den Brink cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg.
Công ty bia này đang có kế hoạch đầu tư thêm từ 500 triệu đến một tỷ USD vào Việt Nam, nơi hãng đang vận hành sáu nhà máy.
Nguồn : RFA, 31/01/2024