Việt Nam vừa trấn an, vừa kêu gọi 'đại bàng' FDI tự nguyện giảm tiêu thụ điện ?
BBC, 22/05/2024
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã nhiều lần khẳng định không để thiếu điện trong bất cứ tình huống nào. Cùng lúc, chính phủ của ông kêu gọi các công ty giảm tiêu thụ điện.
Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ thiếu điện trong mùa hè - Ảnh minh họa
Tập đoàn Foxconn, đối tác lắp ráp hàng đầu cho Apple, là một trong những doanh nghiệp được giới chức Việt Nam khuyến khích tự nguyện cắt giảm tiêu thụ điện, theo nguồn tin của Reuters.
Theo đó, Foxconn được kêu gọi cắt giảm 30% lượng điện tiêu thụ tại các nhà máy lắp ráp ở miền Bắc, nơi từng xảy ra tình trạng thiếu điện nghiêm trọng hồi năm 2023 trong đợt cao điểm nắng nóng.
Theo hai người giấu tên nói với Reuters, đề nghị thực hiện các biện pháp tiết kiệm điện đã được gửi đến nhiều công ty sản xuất để phòng tránh tình trạng mất điện, như từng xảy ra hồi năm 2023 gây thiệt hại hàng tỷ đô la.
Thông điệp gửi đến Foxconn "mang tính chất khuyến khích", không phải là một yêu cầu và không gây tác động nào đến sản xuất, một nguồn tin cho biết.
Foxconn là một trong những "đại bàng" đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam. Samsung, hiện vẫn nhà đầu tư FDI lớn nhất tại Việt Nam, đã tuyên bố sẽ rót thêm 1 tỷ USD mỗi năm vào Việt Nam sau khi đã đầu tư 22,4 tỷ USD.
Hai người này không không nêu cụ thể ai đã gửi đề nghị đến Foxconn, vào thời gian nào và thời gian tự nguyện cắt điện là trong bao lâu.
Một người nói với Reuters rằng yêu đề nghị mang tính mở. Apple không phản hồi trước yêu cầu bình luận của Reuters.
Đợt nắng nóng hồi tháng 5 và tháng 6/2023 đã gây nên tình trạng thiếu điện, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất kinh doanh của các nhà máy ở miền Bắc, gây thiệt hại 1,4 tỷ USD, tương đương 0,3% GDP của Việt Nam, theo số liệu ước tính ban đầu từ Ngân hàng Thế giới (World Bank).
Thời điểm đó đã xảy ra tình trạng cắt điện có báo trước, tần suất 1-2 lần một tuần, theo tường thuật từ truyền thông Việt Nam.
Hồi tháng 3/2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cam kết với các nhà đầu tư nước ngoài là sẽ không để lặp lại tình trạng thiếu điện.
Khi đó, báo Lao Động dẫn lời ông Chính : "Chúng tôi cam kết không để thiếu điện, tổng nguồn không thiếu, nhưng do điều hành không tốt nên thiếu. Các bạn yên tâm sẽ đủ điện, theo hướng tăng trưởng xanh".
Vào ngày 19/3, ông Phạm Minh Chính tuyên bố Việt Nam cam kết "3 bảo đảm", đẩy mạnh "3 đột phá" và thực hiện "3 tăng cường" với nhà đầu tư nước ngoài.
Giữa tháng 4, người đứng đầu chính phủ Việt Nam yêu cầu "không để thiếu điện" trong mọi trường hợp.
Một người tiết lộ với Reuters rằng chính phủ Việt Nam đã yêu cầu các nhà máy nhiệt điện than hoãn công tác bảo trì để đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng tăng cao trong những tháng cao điểm mùa khô.
Với việc những nhà máy nhiệt than gia tăng sản xuất, dự kiến lượng CO2 thải ra cả năm 2024 của Việt Nam sẽ vào khoảng hơn 130 triệu tấn , thách thức mục tiêu trung hòa carbon (net zero) vào năm 2050.
Việt Nam đã khẳng định sẽ không xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới nào sau năm 2030 để đảm bảo giảm phát thải carbon và đạt mục tiêu cam kết tại COP 26 về trung hòa carbon, theo Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu hồi tháng 11/2021 mà Việt Nam cùng gần 150 nước đã ký kết.
Cuối năm 2022, Việt Nam ký thỏa thuận Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) với một nhóm các nước giàu và các ngân hàng phát triển, trị giá 15,5 tỷ USD, để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (net-zero emission) vào 2050.
Thỏa thuận này nhằm giúp Việt Nam đạt đỉnh phát thải vào năm 2030 - sớm hơn 5 năm so với kế hoạch ban đầu - cho phép Việt Nam sản xuất gần một nửa sản lượng điện từ nguồn năng lượng tái tạo.
Thiếu hụt điện năng và bất ổn chính trị khiến nhà đầu tư nước ngoài quan ngại ?
Chính phủ Việt Nam đang kêu gọi các công ty cắt giảm tiêu thụ điện. Ảnh : Thành phố Bắc Giang thắp sáng trong đêm trung thu hồi tháng 9/2023, thời điểm Việt Nam thiếu điện nghiêm trọng.
Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hồng Hải (Hon Hai Precision Industry) có tên giao dịch quốc tế là Foxconn, được thành lập từ năm 1974, trụ sở chính tại Đài Loan.
Foxconn là một trong những nhà sản xuất linh kiện điện tử lớn nhất thế giới, đối tác lắp ráp hàng đầu cho Apple.
Trong phần tự giới thiệu, Foxconn nêu có các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) và sản xuất tại các thị trường gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Malaysia, Cộng hòa Czech, Mỹ…
Foxconn đã hiện diện tại Việt Nam từ năm 2007, có nhà xưởng tại các khu công nghiệp, bao gồm Quế Võ, Đại Đồng–Hoàn Sơn, VSIP tại Bắc Ninh, khu công nghiệp Đình Trám, Vân Trung, Quang Châu tại Bắc Giang và khu công nghiệp Đông Mai tại tỉnh Quảng Ninh.
Giới chức địa phương nói các nhà máy này chuyên lắp ráp MacBook và iPad cho tập đoàn Apple.
Apple hiện có 35 đối tác cung cấp tại Việt Nam, tăng từ mức 25 vào năm 2022.
Tập đoàn này đã công bố vào ngày 15/4 nhân chuyến đi của Giám đốc điều hành Tim Cook tới Việt Nam rằng mức đầu tư cho các nhà cung cấp đạt gần 400.000 tỷ đồng kể từ năm 2019 và sẽ tiếp tục tăng cường đầu tư.
Công ty Điện lực Bắc Giang hồi tháng 3 cho biết đã kêu gọi các khu công nghiệp và giới chức phối hợp thực hành tiết kiệm điện.
Bộ Công Thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không phản hồi yêu cầu bình luận từ Reuters.
Một quan chức tại một khu công nghiệp ở một tỉnh miền Bắc khác cho Reuters biết các nhà sản xuất đã được yêu cầu giảm tiêu thụ điện vào một số ngày trong tháng này.
Việt Nam tiếp tục thu hút lớn lượng vốn đầu tư nước ngoài. Trong 4 tháng đầu năm nay, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt khoảng 6,28 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước, theo Tổng cục Thống kê Việt Nam.
Việt Nam có thể tiếp tục thu hút thêm các "đại bàng" FDI trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tăng nhiệt.
Tuy nhiên, sức hấp dẫn của Việt Nam trong chiến dịch "Trung Quốc + 1" đang bị ảnh hưởng đáng kể liên quan đến những bất ổn chưa từng có tiền lệ trong chính trường Việt Nam liên quan chiến dịch "đốt lò" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Nguồn : BBC, 23/05/2024
***************************
Việt Nam kêu gọi doanh nghiệp giảm tiêu thụ năng lượng
Minh Phương, RFI, 21/05/2024
Chính phủ Việt Nam kêu gọi Foxconn, đối tác sản xuất lớn nhất của Apple, tự nguyện giảm 30% mức tiêu thụ điện tại các nhà máy lắp ráp, nhằm tránh tình trạng thiếu điện như mùa hè 2023.
Một nhà máy điện Mặt trời tại Mũi Né, Việt Nam. © AP
Foxconn, tên chính thức là Hon Hai Precision Industry, là nhà sản xuất thiết bị điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới, với nhiều nhà máy đặt tại miền bắc Việt Nam. Theo một nguồn tin được Reuters trích dẫn ngày hôm nay, 21/05/2024, Hà Nội đã gửi yêu cầu tiết kiệm năng lượng đến Foxconn, cũng như nhiều doanh nghiệp khác, nhưng dưới dạng "khuyến khích" chứ không bắt buộc. Nguồn tin này không cho biết thời điểm chính quyền gửi yêu cầu tới Foxconn, cũng như việc tự nguyện cắt giảm điện sẽ diễn ra trong bao lâu, nhưng khẳng định điều này sẽ không gây bất kỳ tác động nào đến các hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.
Trước đó, hồi tháng 3, thủ tướng Phạm Minh Chính đã cam kết với các nhà đầu tư nước ngoài rằng tình trạng thiếu điện sẽ không xảy ra nữa.
Trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại với Mỹ, ngày càng nhiều tập đoàn đa quốc gia chuyển các cơ sở sản xuất của mình ở Trung Quốc sang các nước khác nhằm tránh rủi ro. Việt Nam là một trong số những quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất từ sự chuyển dịch này và chính phủ cũng ngày càng tạo điều kiện để thu hút đầu tư nước ngoài, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất chất bán dẫn.
Tuy nhiên, theo ước tính sơ bộ của Ngân hàng Thế giới, đợt nắng nóng vào tháng 5 và tháng 6 năm 2023 đã gây ra tình trạng thiếu điện, làm gián đoạn hoạt động sản xuất và kinh doanh ở miền bắc, gây thiệt hại 1,4 tỷ đô la, tương đương 0,3% tổng sản phẩm quốc nội. Từ đầu năm nay, chính quyền đã tăng cường nhập khẩu than, yêu cầu các nhà máy nhiệt điện than tạm lùi lịch bảo trì, và khuyến khích tiết kiệm năng lượng để tránh tình trạng thiếu điện trong những tháng cao điểm.
Minh Phương