Châu Âu ‘ngầm’ gây áp lực lên Việt Nam ? (VOA, 10/10/2017)
Nhiều đại sứ quán các nước Châu Âu tỏ ra hậu thuẫn Đức trong nỗ lực buộc Việt Nam phải "xin lỗi" vì "phá vỡ lòng tin", gây lo ngại về hệ lụy kinh tế với một trong các đối tác thương mại lớn nhất của Hà Nội.
Tin cho hay, EU là một trong các đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam.
Các phái đoàn ngoại giao của nhiều nước thuộc Liên hiệp Châu Âu (EU) như Pháp, Thụy Điển, Italia, hay Bỉ mới đây đã đồng loạt đăng lại một tuyên bố từ trang Facebook của cơ quan đại diện ngoại giao của Đức ở Hà Nội, trong đó Berlin nêu ra một loạt các yêu cầu sau vụ bắt giữ ông Trịnh Xuân Thanh như "cam kết không vi phạm pháp luật tương tự trong tương lai", nhưng không được Việt Nam đáp ứng, buộc chính phủ của Thủ tướng Angela Merkel "tạm dừng mối quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam" cũng như "trục xuất thêm" một nhà ngoại giao.
Thụy Điển là một đối tác và bạn hữu truyền thống vững mạnh của Việt Nam, và điều quan trọng đối với chúng tôi là khuyến khích chính phủ Việt Nam tìm ra một giải pháp liên quan tới các vấn đề song phương giữa Đức và Việt Nam.
Bà Victoria Rhodin Sandström từ Đại sứ quán Thụy Điển nói.
Trên Facebook, đại sứ quán Thụy Điển ở Hà Nội hôm 22/9 đã đăng lại dòng trạng thái này, kèm theo bình luận : "Tuyên bố mạnh mẽ của Đức về mối quan hệ song phương, và với vai trò là một thành viên của EU, Thụy Điển ủng hộ những quan ngại hợp pháp của Đức, thúc giục Việt Nam tìm một giải pháp mang tính xây dựng".
Bà Victoria Rhodin Sandström từ Đại sứ quán Thụy Điển sau đó nói với VOA tiếng Việt rằng "là một thành viên của Liên hiệp Châu Âu, việc đại sứ quán Thụy Điển chia sẻ thông tin từ các đại sứ quán EU khác ở Hà Nội là lẽ tự nhiên".
Bà nói thêm rằng "Thụy Điển là một đối tác và bạn hữu truyền thống vững mạnh của Việt Nam, và điều quan trọng đối với chúng tôi là khuyến khích chính phủ Việt Nam tìm ra một giải pháp liên quan tới các vấn đề song phương giữa Đức và Việt Nam".
"Chúng tôi cảm thấy khích lệ vì có một cuộc đối thoại tiếp diễn giữa Việt Nam và Đức", bà Sandström nói.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Đại sứ Đức ở Việt Nam Christian Berger tại Cần Thơ hôm 27/9.
Tới tối ngày 10/10, cả phía Việt Nam và Đức chưa đưa ra bất cứ thông tin gì về các bước đi tiếp theo, sau tuyên bố hôm 22/9 của Berlin mà chính phủ của bà Angela Merkel khẳng định "bảo lưu quyền áp dụng thêm các biện pháp khác".
Chính phủ Đức và Việt Nam hiện đối mặt với một cuộc khủng hoảng lòng tin nghiêm trọng xuất phát từ việc Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế, và vì thế, vi phạm các giá trị cơ bản của Châu Âu.
Phó Đại sứ kiêm Tham tán Kinh tế Đại sứ quán Đức tại Hà Nội nói.
Trong một diễn biến mới nhất, trang Facebook của Đại sứ quán Đức hôm 7/10 đăng toàn văn bài trả lời phỏng vấn với tờ Vietnam Investment Review (VIR) của ông Wolfgang Manig, Phó Đại sứ kiêm Tham tán Kinh tế Đại sứ quán Đức tại Hà Nội.
Tờ VIR dường như đã bỏ không in đoạn cuối, trong đó ông Manig nói về việc hai chính phủ hiện "đối mặt với một cuộc khủng hoảng lòng tin nghiêm trọng xuất phát từ việc Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế, và vì thế, vi phạm các giá trị cơ bản của Châu Âu".
Người phỏng vấn cũng đặt câu hỏi về việc Hiệp định Thương mại tự do EU – Việt Nam (EVFTA), vốn đang trong giai đoạn cuối rà soát pháp lý, chuẩn bị hướng tới ký kết và phê chuẩn, ảnh hưởng ra sao tới các doanh nghiệp và nhà đầu tư Đức ở Việt Nam.
Vụ bắt giữ ông Trịnh Xuân Thanh ở Đức đã đẩy quan hệ Hà Nội và Berlin xuống mức thấp nhất trong nhiều năm.
Động thái trên của các nước Châu Âu khiến một số nhà quan sát cho rằng nhiều khả năng Châu Âu cũng sẽ vào cuộc trong vụ Trịnh Xuân Thanh, nhất là liên quan tới EVFTA.
Nhưng tháng trước, báo Tuổi Trẻ trích lời nghị sĩ Bernd Lange, Chủ tịch Ủy ban thương mại quốc tế của Nghị viện Châu Âu, trả lời báo chí trong nước ở Hà Nội rằng Hiệp định thương mại VN - EU "không chịu áp lực chính trị nào".
EU là một trong những thị trường ngoài nước quan trọng nhất của Việt Nam.
Theo thông tin từ Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam, năm 2016, EU là một trong những thị trường ngoài nước quan trọng nhất của Việt Nam (EU xếp thứ hai sau Mỹ). EU cũng là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam sau Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Phái đoàn này cho rằng "khoản thặng dư thương mại liên tục gần 22,9 tỷ USD mà Việt Nam có được trong giao thương với EU giúp cân bằng đáng kể thâm hụt thương mại khổng lồ của Việt Nam với Trung Quốc và Hàn Quốc và dẫn tới kết quả thặng dư thương mại khoảng 2,68 tỷ USD" nên "2016 đánh dấu một năm nữa mà trong đó Việt Nam có được thặng dư thương mại kỷ lục với EU".
*************************
Báo VN cắt phần Phó Đại sứ Đức nói về 'khủng hoảng lòng tin' (BBC, 10/10/2017)
Bộ ngoại giao Đức tiếp tục khẳng định các hồi đáp của chính phủ Việt Nam về vụ Trịnh Xuân Thanh là 'vô căn cứ và không đầy đủ', trong lúc Phó Đại sứ Wolfgang Manig nói quan hệ Việt - Đức 'khủng hoảng lòng tin sâu sắc'.
Chính phủ Đức cập nhật diễn biến ngoại giao với Hà Nội trên mạng xã hội sau vụ ông Trịnh Xuân Thanh : Bìa phải là Thủ tướng Angela Merkel và Bộ trưởng ngoại giao Đức Sigmar Gabriel
"Chính phủ Đức đã nêu rõ việc bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh là vi phạm trắng trợn luật pháp Đức và quốc tế, và điều này sẽ không được chấp nhận. Chúng tôi đã chuyển các yêu cầu của phía Đức đến Chính phủ Việt Nam vài lần và nói rõ rằng chúng tôi bảo lưu quyền đưa ra những biện pháp phù hợp", một nguồn tin từ Bộ ngoại giao Đức nói với BBC Tiếng Việt hôm 9/10.
"Cho tới nay, các hồi đáp của chính phủ Việt Nam là vô căn cứ và không đầy đủ. Vì thế, quan điểm của chúng tôi là không thay đổi", nguồn tin này tái khẳng định chủ trương Đức tạm ngưng quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam.
Cũng trong ngày 9/10, tờ báo bằng tiếng Anh Vietnam Investment Review (VIR) đăng bài phỏng vấn ông Wolfgang Manig, Phó Đại sứ kiêm Tham tán Kinh tế Đại Sứ quán Đức tại Hà Nội.
Tuy nhiên, VIR bỏ không đăng đoạn cuối về căng thẳng ngoại giao Việt -Đức.
Ảnh chụp toàn văn bài phỏng vấn ông Phó Đại sứ Đức được đăng trên Vietnam Investment Review hôm 9/10
Trong bài phỏng vấn, ông Phó Đại sứ Đức trả lời nhiều câu hỏi về quan điểm của các công ty Đức về Việt Nam, vốn coi đây là một thị trường đầu tư hấp dẫn. Ông Manig cũng nói về Hiệp định Tự do Thương mại EU -Việt Nam (EVFTA).
Tuy nhiên, phần trả lời cho câu hỏi cuối cùng, trong đó ông Manig nhắc tới "cuộc khủng hoảng sâu sắc về lòng tin" giữa chính phủ hai nước Đức -Việt, đã bị cắt bỏ hoàn toàn khỏi bài đăng trên VIR.
Ảnh chụp màn hình đoạn cuối bài phỏng vấn ông Phó Đại sứ Đức trên trang Facebook của Đại sứ quán Đức tại Việt Nam
Phần hỏi - đáp này sau đó đã được đăng trọn vẹn cùng các nội dung khác của cuộc phỏng vấn trên trang Facebook của Đại sứ quán Đức tại Hà Nội.
Trước câu hỏi "Ông có khuyến nghị gì cho chính phủ Việt Nam để các nhà đầu tư Đức có thể hoạt động tốt hơn ở Việt Nam ?", ông Manig nói :
"Tôi không phải đưa ra khuyến nghị cho chính phủ Việt Nam. Mỗi nước phải phát triển một hệ thống mà người dân nước họ có thể chấp nhận được. Tôi không thể áp đặt một mô hình nước ngoài. Nhưng chúng tôi, Liên hiệp Châu Âu và các nước thành viên trong đó có Đức hết sức quan tâm đến việc Việt Nam tiếp tục là một đối tác năng động và luôn luôn thịnh vượng".
"Hiện nay, chính phủ Đức và chính phủ Việt Nam đang đối mặt một cuộc khủng hoảng sâu sắc về lòng tin xuất phát từ việc vi phạm luật quốc tế và do đó vi phạm những giá trị cốt lõi của Châu Âu. Chúng tôi trông đợi rằng chính phủ Việt Nam, cùng với Đảng [Cộng sản Việt Nam] sẽ có những hành động cụ thể để thuyết phục phía Đức rằng Việt Nam vẫn là một đối tác đáng tin cậy".
"Tôi chắc rằng, khi lòng tin đã được phục hồi, điều đó sẽ có kết quả tích cực đến hoạt động của các công ty Đức tại Việt Nam và các đối tác thương mại Việt Nam tại Đức".
Hôm 22/9, Bộ ngoại giao Đức ra thông cáo báo chí, tuyên bố Berlin "tạm ngưng quan hệ đối tác chiến lược" với Việt Nam.
Cho đến nay, đã có hai nhà ngoại giao tại Đại Sứ quán Việt Nam ở Berlin bị trục xuất sau cáo buộc của Đức theo đó nói Việt Nam đã tiến hành vụ "bắt cóc" ông Trịnh Xuân Thanh.
Đức là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong khối Liên hiệp Âu Châu ; các thành viên của khối này đang chuẩn bị xem xét việc phê chuẩn EVFTA vào năm 2018.
Tuy nhiên, vào thời điểm này, sau khi chính quyền Đức liên tiếp công khai các tuyên bố trừng phạt Việt Nam, gồm cả việc "tạm ngưng quan hệ đối tác chiến lược" thì tương lai của EVFTA đang bị đặt câu hỏi.
VIR là tờ báo bằng tiếng Anh ra đời năm 1991, thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư của Việt Nam.
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư hiện nay là ông Nguyễn Chí Dũng.