Sức mạnh kinh tế Đà Nẵng là gì ? (RFA, 13/10/2017)
Ngoài chuyện ăn vào đất, cho đến nay Đà Nẵng vẫn không có được một sức mạnh kinh tế nổi trội nào, mà với lợi thế trung tâm, thủ phủ miền Trung của nó, đáng ra phải có.
Chẳng lẽ, sức mạnh kinh tế của một đô thị chỉ ở việc bán nền phân lô ?
Không nhìn đâu xa, so với Quảng Nam đã thấy Đà Nẵng tụt lùi đến xấu hổ. Mải chúi đầu ăn mãi vào đất, đến khi giật mình ngửa mặt lên thì ngay cả "đứa em" Quảng Nam của mình cũng đã bỏ xa.
Năm 1997, khi chia tách, Quảng Nam như túi rỗng, không còn gì, 99% doanh nghiệp nhà nước thuộc về Đà Nẵng, Quảng Nam chỉ cỡ 1%. Nhiều người lo, sợ tách xong, Quảng Nam không biết dựa vào đâu để sống ?
Thế nhưng sau 20 năm, tổng thu ngân sách Quảng Nam vượt xa Đà Nẵng. Chỉ một doanh nghiệp như Trường Hải ô tô đã đóng góp cho ngân sách trên 14.600 tỷ mỗi năm, gần bằng tổng thu ngân sách toàn thành phố Đà Nẵng.
Trong khi nhìn quanh quất lại, Đà Nẵng vẫn chỉ thấy toàn những tay cò đất.
Nên nhớ : Trường Hải ô tô dựng nghiệp trên một vùng cát trắng hoang sơ, chứ không có được một hạ tầng lô nền vuông vức khoanh sẵn như Đà Nẵng bây giờ.
Toàn cảnh Đà Nẵng, nhìn từ đỉnh Sơn Trà.
Đà Nẵng, hạ tầng, coi như xong. Nhưng trên cái mặt nền cơ bản đã xong ấy sẽ là gì ?
Vấn đề Đà Nẵng, không chỉ ổn định nội tình, mà phải tìm lối lớn lên bằng cách khác, bỏ thay gấp cái tư duy "thành kính phân lô". Một thành phố mà từ quan chức chính quyền đến thường dân, đi đâu lúc nào cũng chỉ mỗi câu hỏi cửa môi "được lô nào không ?".
Thương cho Đà Nẵng của tôi. Đến bao giờ mới chui đầu khỏi đất ?
Trương Duy Nhất
********************
Lãnh đạo mới của Đà Nẵng, người làm vừa lòng mọi người (RFA, 12/10/2017)
Sau khi lãnh đạo cao cấp nhất của thành phố Đà Nẵng là ông Nguyễn Xuân Anh bị kỷ luật, bị cách chức, Trung ương đảng cộng sản Việt Nam điều về thành phố quan trọng này của Việt Nam ở miền Trung, ông Trương Quang Nghĩa, đương kim Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, làm Bí thư thành ủy, vị trí quyền lực cao nhất của một thành phố.
Ông Trương Quang Nghĩa bị chỉ trích khi còn là Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, 2016-2017. Ảnh chụp màn hình.
Một thành tích mờ nhạt
Tin ông Trương Quang Nghĩa về phụ trách thành phố Đà Nẵng trên cương vị Bí thư thành ủy được những nhà quan sát ở Đà Nẵng đón nhận khá lạnh nhạt. Ông Trương Duy Nhất, một nhà báo độc lập, nói với hãng tin BBC rằng trong tình hình hiện nay thì nhân vật nào được điều về thành phố này thì cũng giống nhau.
Một nhà báo khác là ông Huỳnh Ngọc Chênh, cũng ở Đà Nẵng, đánh giá không cao ông Trương Quang Nghĩa :
"Ông ấy làm bên Bộ Giao thông thì thấy không hay lắm. Làm thế nào chưa biết mà thấy ăn nói hơi linh tinh. Ổng có những phát biểu không hay, ví dụ như ông ấy nói hàng không lấy hết khách của đường sắt, thì đường sắt ế, rồi bênh vực cho BOT, rồi vụ sân golf, mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất thì không mở rộng về phía Bắc để tránh né sân golf".
Ông Nghĩa phụ trách Bộ Giao thông vận tải trong khoảng thời gian chỉ hơn một năm, thay cho ông Đinh La Thăng về làm Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh. Cuối năm 2016 ông nói rằng ngành hàng không Việt Nam phát triển với giá rẻ là không tốt vì lấy hết khách của ngành đường sắt làm cho ngành này không phát triển. Phát biểu này bị nhiều người chỉ trích là không tôn trọng kinh tế thị trường.
Ngày 8, tháng Sáu, 2017, ông nói rằng việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất về phía Bắc là không khả thi, giữa lúc dư luận đang quan tâm đến việc những nhóm lợi ích làm chủ sân golf phía Bắc sân bay đang thao túng đất công cộng gây cản trở cho việc phát triển.
Ngày 15, tháng Tám, 2017, ông lên tiếng bênh vực cho các dự án xây dựng chuyển giao (BOT) trong ngành giao thông, sau khi các tạm thu phí của các dự án này bị dân chúng phản đối từ Nam ra Bắc.
Một người khác tại Đà Nẵng là ông Trần Văn Lĩnh, nguyên Ủy viên Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng, tuy không nêu lên những phát biểu gây chỉ trích trên kia của ông Nghĩa, nhưng cũng có nhận xét là mặc dù làm tròn nhiệm vụ nhưng không có gì đặc biệt :
"Anh Nghĩa có hai năm làm phó bí thư của Đà Nẵng, nhưng mà thời đó anh Bá Thanh ảnh nổi quá, nên không thấy cái bóng dáng của anh Nghĩa. Thậm chí có nhiều người cũng không biết anh Nghĩa từng làm phó bí thư Đà Nẵng. Cái thứ hai nữa là khi ảnh qua làm đảng ủy khối công nghiệp, thì mình cũng chẳng biết, vì thực ra nó chỉ là công tác đảng thôi, chẳng để lại thành quả cụ thể nào".
Tương lai của một người làm hài lòng mọi người
Tuy vậy ông Lĩnh nói thêm là thành tích trong quá khứ chỉ là một điều kiện để được bổ nhiệm thôi, điều quan trọng là tương lai sắp tới ông Nghĩa có làm được gì hay không, ông nói tiếp :
"Tuy nhiên trong cái thời kỳ mà kinh tế trời ơi đất hỡi như hiện nay, thì cái việc ảnh giữ cho mình trong sáng, không có vấn đề gì, rồi giữ được hai nhiệm kỳ trong trung ương đảng, thì cũng có thể nói đây là một người chín chắn, biết giữ mình tuy là chưa có cái gì đột phá".
Nói về tương lai của thành phố Đà Nẵng và tân Bí thư Thành ủy, ông Huỳnh Ngọc Chênh không thấy sẽ có điều gì mới :
"Trước ổng làm phó bí thư ở đây rồi, mà chẳng thể hiện gì hết, chưa có dấu ấn nào đóng góp cho Đà Nẵng hết, ngoài cái chuyện ổng là người lớn tuổi, biết làm vừa lòng mọi người, chứ còn nghĩ rằng ổng làm cái chi được cho Đà Nẵng thì chắc chả làm được cái gì".
Nhận định của ông Chênh rằng ông Nghĩa là một người làm vừa lòng mọi người cũng là điều khá phổ biến trên mạng xã hội sau khi có tin ông Nghĩa được điều về Đà Nẵng, với lo ngại rằng sự thỏa hiệp sẽ không tạo được đột phá cho Đà Nẵng, cũng như sẽ không thể đấu tranh được với các nhóm lợi ích để giữ gìn khu rừng Sơn Trà, không cho nó biến thành các khu nhà cao cấp của giới giàu có.
Ông Trần Văn Lĩnh lại cho rằng việc được bổ nhiệm về Đà Nẵng là một cơ hội cho ông Trương Quang Nghĩa :
"Năm nay anh ấy 58 tuổi, nếu anh ấy cứ mờ nhạt thì sẽ về hưu vào năm 60, cho nên đây là một cơ hội cho ảnh, nếu ảnh làm mạnh mẽ thì có thể là từ một trong bốn thành phố lớn của trung ương, ảnh làm mạnh mẽ, làm cho Đà Nẵng khắc phục những nhược điểm do những người cũ để lại, phát huy những thành quả của họ, làm cho Đà Nẵng nổi bật lên, thì có thể ảnh sẽ được trung ương đảng giữ lại một nhiệm kỳ nữa, cấu tạo vào Ban bí thư, Bộ chính trị".
Bốn thành phố lớn mà ông Trần Văn Lĩnh đề cập là Hà Nội, Sài Gòn, Hải Phòng, và Đà Nẵng thường được xem là nơi bắt đầu con đường thăng tiến của nhiều nhà lãnh đạo chính trị Việt Nam hiện nay.
Kính Hòa
*********************
Đà Nẵng nôn nóng phát triển, "báu vật" Sơn Trà bị đe dọa (RFI, 12/10/2017)
Bán đảo Sơn Trà, miền trung Việt Nam, được coi là một thắng cảnh quốc gia, đang trở thành điểm nóng tại Việt Nam trong những tháng gần đây, với việc giới bảo vệ môi trường lên tiếng đòi hỏi chính quyền ngừng đánh đổi vùng sinh thái độc nhất vô nhị này lấy lợi nhuận ngắn hạn. RFI phỏng vấn ông Huỳnh Tấn Vinh, chủ tịch Hiệp Hội Du Lịch Đà Nẵng.
Bán đảo Sơn Trà, miền trung Việt Nam. Ảnh : Wikipedia
Bán đảo Sơn Trà, với chiều dài khoảng 13 cây số, diện tích rừng khoảng 4.500 hecta, là một khu rừng tự nhiên hiếm hoi ở Việt Nam nằm ngay sát một vùng đô thị sầm uất. Nhiều nhà khoa học cho rằng đây là hệ sinh thái rừng tự nhiên gắn liền với biển duy nhất còn sót lại ở Việt Nam. Báu vật trời cho - "vương quốc" của loài voọc chà vá chân nâu, còn được mệnh danh là "nữ hoàng linh trưởng" - đang bị đe dọa.
Ông Huỳnh Tấn Vinh – người nhiều năm nay kiên trì đấu tranh bảo vệ thiên nhiên Sơn Trà – lưu ý việc xây cất các công trình du lịch trong khu vực này sẽ gây ra những tổn hại không thể vãn hồi, chỉ "du lịch sinh thái" mới có thể cứu được Sơn Trà.
Phỏng vấn ông Huỳnh Tấn Vinh (Đà Nẵng)
12/10/2017
Trong cuộc hội thảo "Bảo tồn và phát triển bền vững hệ sinh thái tự nhiên Bán đảo Sơn Trà", với sự tham gia của 180 nhà khoa học, đại diện chính quyền Đà Nẵng, tổ chức giữa tháng 7/2017, tại Đà Nẵng, nhiều người đã đề xuất thành lập khu sinh quyển thế giới Sơn Trà-Nam Hải Vân (1).
Trong những ngày gần đây, một chiến dịch lấy chữ kí mang tên "Giải cứu Sơn Trà" (2), do nhóm Tôi Yêu Đà Nẵng khởi xướng, đã thu hút được hơn 13.000 chữ ký.
RFI : Xin ông cho biết về giá trị của địa điểm này ?
Voọc chà vá chân nâu. Loài linh trưởng được Đà Nẵng chọn làm hình ảnh đại diện của thành phố nhân APEC tháng 11/2017. Ảnh màn hình : TT bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh
Huỳnh Tấn Vinh : Bán đảo Sơn Trà được người Việt Nam gọi là "báu vật", có giá trị rất lớn về đa dạng sinh học. Chỉ cần 15 phút đi bộ từ trung tâm thành phố là có thể đến được Sơn Trà. Và người dân thành phố Đà Nẵng mở cửa ra là thấy Bán đảo Sơn Trà của mình. Ở đó, đa dạng sinh học rất phong phú. Người ta nói rằng đó là "lá phổi" cung cấp oxy cho thành phố Đà Nẵng. Các nhà khoa học cho rằng mỗi ngày oxy tái tạo mà rừng Sơn Trà sinh ra có thể cung cấp cho 4,5 triệu người.
Tại Bán đảo Sơn Trà có đến 370 loài động vật, trong đó có loại thú quý hiếm được ghi trong sách Đỏ (tức động vật có nguy cơ bị diệt vong), loài voọc chà vá chân nâu (hay ngũ sắc). Ngoài ra có cả ngàn loại thực vật, có những cây cổ thụ cả ngàn năm mới có được. Dưới chân của Bán đảo Sơn Trà là một vỉa san hô hết sức phong phú, được xem là một trong những điểm lặn biển nổi tiếng nhất Việt Nam.
Ngoài ra, vì độ cao của Bán đảo Sơn Trà đến 700 mét, với quy mô khoảng 4.500 hecta, cho nên khu vực này có một vị trí hết sức quan trọng về an ninh quốc phòng. Toàn bộ điều này cho thấy Bán đảo Sơn Trà là một viên ngọc, một báu vật của Đà Nẵng, của nhân dân Việt Nam.
RFI : Vì sao công luận hiện nay lo ngại về số phận khu vực này ?
Huỳnh Tấn Vinh : Từ mấy năm gần đây, vì xu thế phát triển du lịch khai phá Bán đảo Sơn Trà. Dự kiến sẽ có 2.000 villa trên đó, với quy mô có trên 6.000 phòng. Có rất nhiều dự án. Những dự án này xâm phạm vào đất rừng, xâm phạm vào các luật về bảo vệ tự nhiên đa dạng sinh học, cũng như ảnh hưởng đến an ninh và quốc phòng. Vì thế nó nổi lên như là một điểm nóng.
Theo tôi, một trong các nguyên nhân là lãnh đạo các cấp nôn nóng, họ cấp các giấy phép đầu tư, phá hủy những khu rừng cũ để xây khách sạn. Mười năm trước đây, lãnh đạo thành phố muốn đẩy nhanh sự phát triển của Đà Nẵng, với kỳ vọng thành phố này trở thành Hồng Kông hay Singapore, hay một số nơi khác. Vì thế yếu tố môi trường, bảo vệ tự nhiên, bị xem nhẹ hơn là phát triển kinh tế.
Khu bảo tồn tự nhiên lúc đó là khoảng 4.500 hecta, tuy nhiên, sau khi chính quyền thành phố quy hoạch lại theo "ba loại rừng", thì sau đó rút xuống chỉ còn khoảng 2.800 hecta, mất đi khoảng chừng 40%. Chúng tôi đã nêu vấn đề này trên Facebook cá nhân của mình, và cũng có cuộc trả lời Đài truyền hình Việt Nam (được lưu lại trên clip), nói cụ thể là (chính quyền và một số cơ sở - người phỏng vấn bổ sung) đã vi phạm những điều luật nào, trong bộ luật nào.
RFI : Cho đến nay, trước phản ứng từ các nhà khoa học, giới bảo vệ môi trường, cũng như công chúng tại Việt Nam, chính quyền có phản ứng ra sao ?
Huỳnh Tấn Vinh : Đến ngày 15/12/2016, chính phủ giao cho phó thủ tướng Vũ Đức Đam ký một quy hoạch tổng thể quốc gia Bán đảo Sơn Trà, trong quy hoạch đó, số lượng villa và số phòng có kế hoạch xây dựng trên đó, chiếm khoảng chừng trên 1.000 hecta. Đây là một diện tích khá lớn. Điều này tạo một dư luận không tốt.
Cho đến nay, một mặt, chính phủ yêu cầu không tiếp tục xây dựng dự án, mặt khác cho một cơ quan thanh tra rà soát toàn bộ Bán đảo Sơn Trà. Chỗ nào vi phạm luật quản lý rừng, chỗ nào vi phạm đa dạng sinh học… Và hạn đến tháng 3/2018 sẽ phải làm rõ.
Tôi nghĩ rằng đó là một tín hiệu tốt, khi chính phủ đã lắng nghe được công luận. Mặt khác, công luận đã tạo được một tiếng vang rất quan trọng, để chính phủ phải cân nhắc trước khi có quyết định về quy hoạch Bán đảo Sơn Trà.
RFI : Theo ông, chính phủ nên hành động theo hướng nào ?
Huỳnh Tấn Vinh : Để có một quyết định đúng đắn cho Sơn Trà, cần căn cứ vào ba điều. Thứ nhất là phải lấy việc bảo tồn đa dạng sinh học tự nhiên của Bán đảo Sơn Trà là điều quan trọng nhất. Bởi vì, nếu không bảo vệ được điều này, thì tương lai của thế hệ tiếp theo sẽ không còn giữ được.
Thứ hai là không thể vì lợi ích kinh tế trước mắt mà quên vấn đề môi trường, như phương châm của thủ tướng chính phủ đã đề ra.
Thứ ba là công luận, các phản biện, các tổ chức xã hội được tham gia vào quá trình đó. Ba nguyên tắc này được tôn trọng thì tôi nghĩ rằng Bán đảo Sơn Trà sẽ giữ được mầu xanh, và tài nguyên thiên nhiên này sẽ được giữ cho thế hệ mai sau.
RFI : Còn quan điểm của ông, với tư cách một người làm du lịch và bảo vệ môi trường ?
Huỳnh Tấn Vinh : Tôi nghĩ rằng, nếu chính phủ chọn ưu tiên cho bảo vệ đa dạng sinh học, cho bảo tồn tự nhiên Bán đảo Sơn Trà, thì kể từ bây giờ sẽ không có thêm các công trình xây dựng nào tại đây. Và có thể ưu tiên cho việc khai thác địa điểm này bằng du lịch sinh thái. Du khách có thể từ Đà Nẵng đến thăm Bán đảo Sơn Trà (chứ không lưu trú lại đây). Tôi hy vọng là chính phủ sẽ quyết theo hướng đó.
Du lịch sinh thái, nếu biết cách vận động một cách thông minh, sẽ tôn trọng được tự nhiên tại Bán đảo Sơn Trà, hạn chế đến mức thấp nhất các tổn hại. Đó là mô hình chúng tôi có thể hướng đến.
Chúng tôi đang có ý tưởng là biến Bán đảo Sơn Trà thành một khu dự trữ sinh quyển của UNESCO. Điều có nghĩa là mọi quản lý, mọi hoạt động, mọi khai thác, phải có mục tiêu bảo tồn. Nếu làm được điều đó, Sơn Trà bảo đảm sẽ được khai thác tốt nhất, theo hướng tôn trọng môi trường.
RFI xin cảm ơn ông Huỳnh Tấn Vinh.
Trọng Thành
----
(1) Giống như mô hình 9 khu dự trữ sinh quyển thế giới được công nhân tại Việt Nam, bao gồm rừng ngập mặn Cần Giờ, sinh quyển Đồng Nai [vườn quốc gia Cát Tiên], vùng ven biển và biển đảo Kiên Giang, Mũi Cà Mau ở miền Nam ; đảo Cát Bà, vùng đất ngập nước ven biển thuộc 3 tỉnh châu thổ sông Hồng Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình, ở miền bắc ; và các vùng Cù Lao Chàm, rừng quốc gia Pù Mát - tây Nghệ An và cao nguyên Liangbang ở miền trung.
(2) wakeitup.net/save-son-tra