Chuyện gì đã xảy ra ở Giáo xứ Kẻ Gai ? (BBC, 18/12/2017)
Sắc đỏ màu cờ lẫn trong sắc xanh màu áo công an, mưa và bùn vùi trong tiếng la hét của người dân làm náo loạn vùng quê yên bình ở xã Hưng Tân, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An hôm 17/12.
Linh mục Nguyễn Đức Nhân ước lượng có một số đông cảnh sát cơ động đã được điều động đến Kẻ Gai
Chính quyền nói người dân bị kích động quá khích nên đã "vận động, thuyết phục" người dân chấp hành pháp luật.
Một số người dân lại nói chính quyền cùng Hội Cờ Đỏ "tấn công và đánh dân".
Vậy chuyện gì đã xảy ra tại một vùng quê ở Nghệ An ?
Theo trang web của Đài Phát thanh Truyền hình Nghệ An, sáng 17/12 "hàng trăm giáo dân giáo xứ Kẻ Gai, dưới sự kích động của linh mục quản xứ Nguyễn Đức Nhân đã tự ý chiếm đất sản xuất nông nghiệp để xây dựng nhà thờ".
Xây nhà thờ 'không phép'
Tuy nhiên trả lời BBC Tiếng Việt hôm 18/12, Linh mục Nguyễn Đức Nhân, Quản xứ Kẻ Gai, lại phản bác rằng có khoảng 60 hộ dân tự nguyện lấy một phần đất mà họ sở hữu, "có bìa đỏ" để dâng cúng, tách ra để xây dựng nhà thờ.
"Khoảng 6 giờ rưỡi sáng, hôm 17/12, khoảng 40 người, hầu hết là phụ nữ có tuổi, ra ruộng làm lạch mương để ngăn nước không chạy vào đất đã dâng cúng.
"Người dân bắt đầu đi làm thủy lợi được tầm 10-15 phút thì có người của chính quyền đến. Chính quyền nghĩ rằng họ đang xây dựng nhà thờ mà chưa có cấp phép, chưa thông qua chính quyền. Lúc đó tôi đang dâng lễ, tôi không rõ người dân và chính quyền tranh luận những gì.
Những người đeo cờ đỏ được cho là người của Hội Cờ Đỏ, bị cáo buộc tấn công giáo dân Kẻ Gai
"Khi dâng lễ xong, tôi có ra nói với chính quyền rằng đây là đất của họ. Họ đã xây dựng gì đâu, chỉ đào đất, để nước khỏi tràn vào làm ướt ruộng, rồi họ sẽ làm thủ tục tách giáo họ với tổng giám mục và phía chính quyền.
"Sau đó thì tự nhiên có hai xe khác chở người mặc quần áo thường phục khoác cờ đỏ sao vàng lao xuống dưới ruộng bắt đầu đánh đập người dân, có Chủ tịch xã Nguyễn Văn Thu và ông Lực, trưởng công an xã trực tiếp tham gia chỉ đạo đánh dân", Linh mục Nhân cáo buộc.
Đất đai
Theo Đài truyền hình Nghệ An, người dân đã lấn chiếm 9.000m2, được cho là đất canh tác theo Nghị định 64 của Chính phủ.
Đài này đưa thông tin rằng giáo xứ đã được cấp khoảng hơn 7,000m2 nhưng linh mục Nhân và "giáo xứ Kẻ Gai đã cố tình không nhận số diện tích đất này, tổ chức lấn chiếm 5.574m2 đất trái phép" và hôm qua đã cố tình lấn chiếm thêm.
Khi được hỏi về vấn đề này, linh mục Nhân nói "là câu chuyện dài, không thể nói gọn" và "báo chí Việt Nam không ưa ai sẽ viết vậy".
"Nói bác bỏ thông tin trên thì đơn giản quá, tạm thời tôi chưa đưa ra bình luận nào", ông Nhân nói.
Tuy nhiên, ông nói rằng 60 hộ đã tình nguyện dâng cúng một phần đất gộp lại tổng cộng 10.000m2 để tách ra làm giáo họ và xây dựng nhà thờ riêng.
Thêm vào đó, linh mục Nhân cáo buộc rằng có khoảng trên dưới 100 người đeo cờ đỏ và 100 cảnh sát cơ động đã đến đánh đập người dân.
Đài truyền hình Nghệ An cho hay một số cán bộ chiến sỹ công an và đoàn viên thanh niên bị đánh trọng thương, phải đưa đi cấp cứu, điều trị.
Về phía giáo dân, linh mục Nhân cho biết có ông Võ Đình Vạn, 43 tuổi ở Xóm Bắc Kẻ Gai bị ông Thu và ông Lực đánh vào đầu vào bụng và bất tỉnh và đến giờ gia đình cho biết "sức khỏe của ông Vạn có chiều hướng xấu".
'Rút cảnh sát cơ động'
Clip trao đổi giữa linh mục Nguyễn Đức Nhân và giáo dân với một số cán bộ xã Hưng Tân và huyện Hưng Nguyên, do người dân quay lại đăng lên Facebook :
Người phụ nữ bị lấm đầy bùn và chảy máu ở miệng được cho biết là bà Nguyễn Thị Lệ, 73 tuổi cũng trú ở Xóm Bắc, linh mục Nhân cho biết dựa trên thông tin biên bản làm việc cuối giờ chiều hôm qua.
Theo clip đăng trên Facebook, nhiều người dân bức xúc đã yêu cầu bốn cán bộ là ông Lê Văn Thái, Trần Văn Hiển, Vương Trường Sinh và Võ Đình Chỉ phải làm biên bản tường trình vụ việc.
"Nhưng ông Phó chủ tịch Tỉnh Lê Xuân Đại gọi điện thoại cho tôi, yêu cầu tôi đảm bảo an toàn cho bốn vị trên. Tôi đồng ý nhưng yêu cầu phải rút cảnh sát cơ động về. Tầm 12-1 giờ chiều, cảnh sát cơ động rời hiện trường nhưng tập trung ở một bãi đất cách 100m", Linh mục Nhân nói.
"Sau đó khi làm việc với bốn người ngày, vì không liên lạc được với ông Thu và ông Lực, chúng tôi vẫn không giải quyết được gì, thì tôi nghe thông tin là có 4-5 xe cơ động tập trung trên đường tránh (từ Thành phố Vinh). Lúc đó là 4 giờ 30 rồi mà ông Đài nói sẽ rút quân mà giờ lại điều tiếp, tôi thấy họ có ý định gì đó nên bảo dân về nhà hết, dù điều khoản từ phía chính quyền không được chấp nhận".
Vụ việc kết thúc vào tầm 5 giờ chiều, ông Nhân cho biết.
"Hôm qua tôi có nói chủ tịch tỉnh Nghệ An xử lý kỷ luật với ông Thu và ông Lực. Ông Đại đồng ý sẽ xem xét kỷ luật. Không thể để chủ tịch xã, trưởng công an xã đánh đập dân tàn nhẫn mà còn chỉ huy cổ vũ cho đội cờ đỏ đánh".
BBC đã cố gắng liên lạc với ông Lê Xuân Đại để xác minh các thông tin trên nhưng ông không nhấc máy.
Một vài tháng trước, tại huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An đã có hiện tượng một số nhóm dân cư khoác áo đỏ, cầm quốc kỳ, được cho là người của Hội Cờ Đỏ đã tụ tập, và lên tiếng phản đối các cha xứ địa phương.
Họ cũng tổ chức sự kiện "ra mắt Liên minh Hội Cờ đỏ Bảo vệ An ninh Tổ quốc" tại xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An, nơi các linh mục linh mục địa phương, đã làm đơn khởi kiện Formosa và nhiều lần dẫn dắt giáo dân biểu tình chống lại Formosa.
*******************
Chính quyền nói linh mục kích động vụ xô xát tại Giáo xứ Kẻ Gai (RFA, 18/12/2017)
Báo Nghệ An vào ngày 17 tháng 12 có bài viết cáo buộc linh mục Nguyễn Đức Nhân, cha xứ Kẻ Gai, đã ‘kích động giáo dân vi phạm luật pháp’.
Hình ảnh vụ xô xát ở giáo xứ Kẻ Gai ngày 17/12/2017 - screen capture
Vụ việc được báo này thuật lại vào sáng ngày 17 tháng 12 năm 2017, linh mục quản xứ Kẻ Gai, Nguyễn Đức Nhân dùng loa phát thanh kích động bà con giáo dân đưa máy xúc, cuốc xẻng ra đào đất ruộng và phá mương thủy lợi để làm một con đường rộng khoảng 2,2 – 3 mét dài khoảng 80 mét.
Báo Nghệ An còn thuật rằng lực lượng chức năng yêu cầu những người tham gia hoạt động như vừa nêu giải tán, thu dụng cụ của họ ; nhưng rồi linh mục Nguyễn Đức Nhân lại kích động một số người tấn công lực lượng chức năng và cán bộ chính quyền.
Về phía linh mục Nguyễn Đức Nhân, vào tối ngày 18 tháng 12, ông trình bày lại sự việc xảy ra với Đài Á Châu Tự Do như sau :
"Giáo dân chưa xây dựng gì cả, họ chỉ mới đào mương trên đất của tổ tiên họ bao đời nay. Họ chỉ đào cái mương như thế để nước khỏi tràn vào thôi. Còn xây dựng gì thì chưa.
Tôi có nói với chính quyền rằng vấn đề thành lập giáo họ thì tôi sẽ viết đơn cùng với người dân trình bày với Đức Giám Mục Giáo Phận. Nếu Ngài đồng ý thì Ngài sẽ trực tiếp làm việc với chính quyền về thủ tục giấy tờ thành lập giáo họ. Lúc đó việc xây dựng mới tính sau".
Linh mục Nguyễn Đức Nhân khẳng định là giáo dân Xứ Kẻ Gai vào sáng ngày 17 tháng 12 chỉ làm thủy lợi để nước khỏi tràn vào ruộng của họ. Mà phần đất làm thủy lợi là đất của ông bà, tổ tiên của những giáo dân từng canh tác trước đây.
Tuy nhiên lực lượng chức năng đến và một số thành phần thuộc tổ chức gọi là ‘Hội Cờ Đỏ’ tấn công khiến một số giáo dân bị thương.
Linh mục Nguyễn Đức Nhân nói về tình trạng này :
"Bắt đầu lúc 6 :20 sáng khi dân ra làm mương thủy lợi thì chính quyền nghĩ rằng người dân đang xây dựng gì đó nên đưa người đến. Xảy ra tranh cãi giữa hai phía. Sau đó những người thuộc Hội Cờ Đỏ từ hai xe đi xuống. Họ khoác cờ đỏ và nhào xuống đánh giáo dân ngay trước sự chứng kiến của Công an huyện Hưng Nguyên, xã Hưng Tây và cả sự chứng kiến của chính quyền huyện Hưng Nguyên và xã Hưng Tây. Cả hai ông chủ tịch xã Nguyễn Văn Thu và trưởng công an xã Hưng Tây, ông Lực, vừa trực tiếp tham gia đánh người, vừa chỉ huy, cổ vũ cho Hội Cờ Đỏ xuống đánh đập mấy phụ nữ ; rồi một anh trong giáo xứ bị đánh bất tỉnh nằm trên đường. Tiếp đó họ điều Cơ động rất đông, vừa xe, vừa người, đến tại tuyến đường tránh Vinh.
Chúng tôi giải quyết nhẹ nhàng đến 5 giờ tình hình kết thúc".
Theo lời linh mục Nguyễn Đức Nhân thì khi xảy ra vụ việc ông có điện thoại cho ông Lê Xuân Đại, phó chủ tịch tỉnh Nghệ An. Vị linh mục này đề nghị phía tỉnh phải có biện pháp xử lý kỷ luật thích đáng đối với hai ông Nguyễn Văn Thu, chủ tịch xã Hưng Nguyên và ông Lực trưởng Công an Xã.
Linh mục Nguyễn Đức Nhân còn nói thêm là ông Sửu thuộc Công an Tôn giáo tỉnh Nghệ An hứa sẽ cố gắng giải quyết thủ tục đất đai và hết sức tạo điều kiện để thành lập giáo họ và xây dựng nhà thờ.
https://youtu.be/PMxCLY_lCDc
********************
Trưởng Công an và Chủ tịch UBND xã Hưng Tây cùng hội cờ đỏ tham gia đánh giáo dân (VNTB, 17/12/2017)
Sáng 17/12/2017, hàng trăm công an dẫn theo hàng chục thành viên hội cờ đỏ ngăn cản giáo dân xây nhà thờ họ thuộc Giáo xứ Kẻ Gai, xã Hưng Tây (Hưng Nguyên, Nghệ An), những thành viên cờ đỏ và công an xã Hưng Tây đã ra tay đánh giáo dân bị thương. Tham gia đánh giáo dân còn có ông Thu-Chủ tịch UBND xã Hưng Tây và ông Lực-công an xã Hưng Tây. Việc đánh giáo dân có sự chứng kiến của cán bộ xã, huyện và công an huyện Hưng Nguyên.
Có ít nhất 20 thanh niên khoác cờ đỏ trên người được xác định là thành viên hội cờ đỏ, ngoài ra còn có hàng chục thành viên khác của hội cờ đỏ nhưng không khoác cờ đỏ.
Những thanh niên hội cờ đỏ có mặt trong sự kiện
Một giáo dân bức xúc cho biết : "Đất này là của người dân hiến cho Giáo xứ để làm nhà thờ giáo họ, sáng sớm nay bà con đến để làm nhưng công an đã đánh các bà và một người đang được đưa đi cấp cứu ở bệnh viện Xã Đoài. Hiện giờ có khoảng tầm 300 tên cảnh sát cơ động, chưa tính các tên công an khác đang ở đây".
Sự việc gay cấn khi số giáo dân tập trung lên đến hơn 1.000 người lúc trưa, khiến cho phía chính quyền phải chấp nhận làm việc với đại diện giáo dân. Theo một video clip quay trực tiếp đăng trên mạng, trước mặt những công an và đông đảo giáo dân, biên bản đã được lập giữa đại diện công an, đảng ủy và giáo dân, cụ thể :
Đại diện công an : Ông Lê Văn Thái-Trưởng công an huyện Hưng Nguyên, ông Vương Trường Sinh-Đội phó đội tổng hợp công an Hưng Nguyên.
Đại diện đảng ủy : Ông Trần Văn Hiển-Phó Bí thư đảng ủy xã Hưng Tây.
Đại diện giáo dân : Ông Võ Đình Kỷ, ông Võ Đình Phúc, ông Nguyễn Văn Ân.
Khoảng 1.000 giáo dân tập trung khi bị Cảnh sát cơ động ngăn cản xây nhà thờ giáo hội
Nội dung biên bản ghi rõ : Hồi 9h30 sáng 17/12/2017, một số người dân xóm Bắc Kẻ Gai, xã Hưng Tây đang làm thủy lợi khu vực ruộng đối diện nhà ông Trường thì bị những người mặc cờ đỏ đánh bị thương, cùng với những người mặc cờ đỏ còn có ông Thu-Chủ tịch UBND xã Hưng Tây và ông Lực-công an xã Hưng Tây trực tiếp tham gia đánh người dân trước sự chứng kiến của đại diện chính quyền huyện Hưng Nguyên, chính quyền xã Hưng Tây, một số công an huyện Hưng Nguyên.
Hàng trăm Cảnh sát cơ động
Anh Võ Đình Vàng thấy phụ nữ bị hội cờ đỏ đánh, liền vào can ngăn thì bị ông Lực, ông Thu kéo vào đánh bất tỉnh, bị thương nặng ở đầu và nhiều vị trí khác nằm ngay giữa đường. Sau khi xảy ra sự việc, những người khoác cờ đỏ và ông Lực-ông Thu đã bỏ chạy.
Những giáo dân bị đánh
Những người phụ nữ bị thương gồm có : Nguyễn Thị Lệ, Nguyễn Thị Đàn, Nguyễn Thị Thơ, Nguyễn Thị Khiết, Phạm Thị Lợi, Nguyễn Thị Vương, Phan Thị Phước, Nguyễn Thị Thu, Nguyễn Thị Thành, Nguyễn Thị Bình, Đặng Thị Hồng, Nguyễn Thị Kim, Nguyễn Thị Sáng, Nguyễn Thị Nhi, Nguyễn Thị Thân, Nguyễn Thị Hiến.
Vợ anh Nhàn bị mất tích. Công an đập 1 loa di động, 1 điện thoại Iphone.
Biên bản lập tại nhà anh Nguyễn Văn Trường lúc 11h30, kết thúc lúc 12h30’ ngày 17/12/2017, đã đọc cho tất cả cùng nghe, đồng ý và ký tên.
Sau khi kết thúc biên bản làm việc, linh mục quản xứ Kẻ Gai và giám mục Nguyễn Hồng Ân đã khuyên giáo dân ra về.
Thách thức pháp luật nghiêm trọng
Người dân Việt Nam đã quen mắt với những sự việc bé như cái móng tay nhưng có hàng trăm Cảnh sát cơ động được điều động, và ngân sách phải chi ra cho lực lượng dư thừa chỉ để áp đảo tinh thần dân chúng. Điều đáng nói trong sự việc này, cũng là lần đầu tiên, công an dẫn theo lực lượng cờ đỏ. Pháp luật nào cho phép công an dẫn theo lực lượng cờ đỏ khi thi hành công vụ ? Pháp luật nào cho phép công an, cán bộ xã cùng với những thanh niên cờ đỏ đánh dân ? Không thể nói Công an huyện Hưng Nguyên không liên quan những thanh niên khoác cờ đỏ, bởi công an huyện và công an xã đã không can thiệp khi những thanh niên cờ đỏ đánh giáo dân thương tích rồi bỏ chạy. Nói thẳng ra là công an đã dẫn theo lực lượng cờ đỏ và cùng ra tay đánh dân, thách thức pháp luật.
Đại diện giáo dân đọc biên bản
Thực tế, công an cấp huyện không bao giờ dám ngang nhiên dẫn theo hội cờ đỏ đánh người nếu không có chỉ đạo từ cấp trên. Quan sát chuỗi sự kiện xảy ra trong những tháng qua, có thể nói đây là chủ trương của Bộ công an hoặc cao hơn nữa. Công an cấp tỉnh hoặc cấp huyện chỉ thừa hành. Và sự việc có tính leo thang, bởi đã từng xảy ra những sự vụ công an chống lưng côn đồ làm loạn, mà cụ thể nhất là hồi tháng 5/2017, công an Tp.Hồ Chí Minh đã dẫn theo côn đồ đến nhà anh Nguyễn Tăng Vĩnh Phú đập phá.
Hội cờ đỏ thành lập công khai ngày 29/10/2017, không nằm trong biên chế, số thành viên ban đầu ước 700 người, hoạt động chủ yếu khu vực miền Trung, đã có một số hoạt động gây hấn, phá hoại tài sản của giáo dân nhưng ở mức độ đơn lẻ. Hội cờ đỏ đã phát triển lực lượng ở nhiều tỉnh khu vực miền Trung và Tp.Hồ Chí Minh. Dư luận cho rằng nếu ở Trung Quốc ngày xưa có "hồng vệ binh" thì ở Việt Nam ngày nay có "hội cờ đỏ", nơi tập hợp những thanh niên cuồng cộng sản do bị nhồi sọ quá nặng, có những hành động thái hóa để chống lại phong trào đấu tranh dân chủ đang phát triển ở Việt Nam.
Hội cờ đỏ được công an sử dụng và chống lưng, đó là một điều đáng lo ngại cho nước Việt Nam, đáng lo ngại cho xã hội bị công an lộng quyền đến mức thách thức luật pháp một cách công khai, cũng chỉ vì sự tồn vong của chế độ.
Nguyễn Thiện Nhân