Việt Nam can thiệp, hủy buổi chiếu phim về blogger Mẹ Nấm ở Thái Lan (Người Việt, 04/07/2018)
Chỉ vài giờ trước buổi chiếu chính thức bộ phim tài liệu "Khi Mẹ Vắng Nhà" về blogger Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Quỳnh) tại Bangkok, Thái Lan hôm 4 tháng Bảy, Câu lạc bộ Phóng viên nước ngoài (FCCT-Foreign Correspondents' Club of Thailand) gửi email khẩn hủy sự kiện này.
Bà Nguyễn Thị Tuyết Lan, mẹ của blogger Mẹ Nấm, cùng hai cháu ngoại trong một lần đến trại tù thăm blogger Mẹ Nấm. (Hình : Facebook Tuyet Lan Nguyen)
Nguyên do được nêu trong thư viết bằng tiếng Thái : "Do có sự khiếu nại của Sứ Quán Việt Nam, chương trình chiếu phim ‘When Mother’s Away’ bị hủy bỏ".
Văn bản này còn cho biết thêm : "Chúng tôi nhận được yêu cầu không chiếu cuốn phim này vì nó có thể gây tổn hại đến quan hệ ngoại giao Việt Nam-Thái Lan".
Phim tài liệu "Khi Mẹ Vắng Nhà" kể về hoàn cảnh của bà Nguyễn Thị Tuyết Lan, mẹ của bà Như Quỳnh, đang phải chăm sóc hai đứa cháu ngoại trong lúc vẫn đi thăm nuôi con gái đang thọ án 10 năm tù giam theo Điều 88 về tội "Tuyên truyền chống phá nhà nước". Blogger Mẹ Nấm hiện đang bị giam cách nhà của bà hơn 1.000 km.
Bộ phim dài khoảng 40 phút đã được chiếu với quy mô khán giả nhỏ hồi tuần trước và được ghi nhận "để lại ấn tượng mạnh" với người xem.
Được biết đạo diễn phim này là một người ẩn danh dưới tên Clay Phạm, hiện sống tại Việt Nam và "đang bị chính quyền truy lùng" sau khi tin về bộ phim được đăng tải trên các báo đài hải ngoại.
Clay Phạm cũng gửi thư cho ban tổ chức buổi chiếu phim nói về việc ông "từng gặp nguy hiểm trong quá trình làm phim" và hiện "đã bị cấm xuất cảnh".
Đây là lần thứ ba trong vòng hai năm, chính quyền Thái Lan hủy sự kiện liên quan đến Việt Nam tại FCCT vào giờ chót. Hai lần trước là hội thảo về tự do tôn giáo và nhân quyền ở Việt Nam.
Trên website của Tổ Chức VOICE có bài giới thiệu chi tiết về phim tài liệu "Khi Mẹ Vắng Nhà" nên có thể hiểu bộ phim có liên quan đến tổ chức phi lợi nhuận, phi chính phủ mà Hà Nội luôn gán ghép với đảng Việt Tân.
Trong buổi chiếu phim hồi tuần trước, đại diện VOICE cũng dẫn dắt một cuộc thảo luận về bộ phim và tình hình tại Việt Nam.
Nhân dịp bộ phim ra mắt, VOICE cũng nhắc lại lời kêu gọi chính quyền Việt Nam "tuân thủ các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế, và ngay lập tức trả tự do vô điều kiện cho blogger Mẹ Nấm, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế can thiệp ở mức cao nhất có thể cho việc này".
Trước khi tổ chức buổi chiếu phim, VOICE cũng nói sẽ cấp học bổng cho những người trẻ từ Việt Nam theo các khóa học về xã hội dân sự ở nước ngoài.
Trong một diễn biến khác, đến nay, Tổ Chức Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International), Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Liên Minh Châu Âu (EU) cũng như nhiều cơ quan nhân quyền quốc tế đã nhiều lần lên tiếng yêu cầu Hà Nội trả tự do cho blogger Mẹ Nấm nhưng không thành.
Sau lần thăm nuôi mới đây, bà Nguyễn Thị Tuyết Lan kể trên Facebook rằng con gái muốn bà đi thăm hàng tháng "để biết con còn sống hay đã chết trong tù". (T.K.)
*******************
'Hủy' chiếu phim về blogger Mẹ Nấm ở Thái Lan (VOA, 04/07/2018)
Câu lạc bộ nhà báo nước ngoài ở Thái Lan (FCCT) hôm 4/7 thông báo "hủy buổi chiếu" bộ phim tài liệu về blogger Mẹ Nấm (tức bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh) vì "đại sứ quán Việt Nam phản đối".
Blogger Mẹ Nấm và hai con.
Trong thông cáo đăng trên trang web, câu lạc bộ này viết : "Sau khi Đại sứ quán Việt Nam [ở Thái Lan] phản đối, buổi chiếu lại bộ phim "Khi mẹ vắng nhà" tối nay [4/7] đã bị hủy".
"Thư yêu cầu đã được Đồn Cảnh sát Lumpini [Bangkok] công bố sáng nay, và sau đó một đại tá cảnh sát của Đơn vị Đặc biệt đã tới câu lạc bộ. Dường như là Bộ Ngoại giao [Thái Lan] đã không được tham vấn về hành động này", FCCT viết.
VOA tiếng Việt không thể liên lạc ngay với Đại sứ quán Việt Nam ở Thái Lan cũng như Đồn Cảnh sát Lumpini để xác nhận thông tin FCCT loan tải.
Tin này đã được báo chí Thái như tờ Bangkok Post đưa. Hồi cuối tháng Sáu, câu lạc bộ trên đã chiếu "Mẹ vắng nhà", bộ phim tài liệu dài đầu tiên của nhà làm phim gốc Việt Clay Phạm, nói về cảnh gia đình của blogger Mẹ Nấm bị ly tán.
Trong thông cáo trên mạng, câu lạc bộ các ký giả nước ngoài ở xứ chùa Vàng nói rằng các thành viên của mình sẽ được xem miễn phí còn những ai không phải là thành viên phải trả khoảng 5 đôla.
Ngoài ra, có hai diễn giả gốc Việt dự kiến có mặt tại buổi chiếu hôm 4/7 là ông Nguyễn Khanh, cựu giám đốc Ban Việt Ngữ, Đài Á Châu Tự do, và nhà hoạt động Trịnh Hội.
Một ngày trước đó, hôm 3/7, Ủy ban Bảo vệ Ký giả đã ra thông cáo từ Bangkok, kêu gọi Việt Nam "phóng thích ngay lập tức và vô điều kiện" blogger Mẹ Nấm.
Bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đang thụ bản án 10 năm tù giam vì tội "Tuyên truyền chống phá nhà nước".
Blogger Mẹ Nấm tuyệt thực trong trại giam (VOA)
********************
Hủy chiếu lại phim Mẹ Nấm vì Việt Nam yêu cầu (BBC, 04/07/2018)
Câu lạc bộ báo chí FCCT tại Bangkok phải hủy bỏ chương trình chiếu lại cuốn phim tài liệu về Blogger Mẹ Nấm tối 4/7 vì yêu cầu của Việt Nam.
Mẹ Nấm Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh cùng hai con phản đối Forfmosa gây ô nhiễm biển
Bốn giờ đồng hồ trước buổi chiếu phim, Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài ở Thái Lan (Foreign Correspondents Club of Thailand - FCCT) gửi điện thư cho các thành viên :
"Vì khiếu nại của Tòa Đại sứ Việt Nam, chương trình chiếu lại cuốn phim 'When Mother's Away' tối nay đã bị hủy bỏ. Bức thư yêu cầu hủy bỏ này được Trạm cảnh sát Lumpini, Bangkok, gửi đến cho chúng tôi sáng nay, theo sau là chuyến viếng thăm câu lạc bộ FCCT của một đại tá cảnh sát từ Đơn vị Đặc biệt. Dường như Bộ Ngoại giao Thái không được tư vấn về quyết định này".
"Chúng tôi rất tiếc vì bất kỳ sự bất tiện nào đối với những quý vị dự định tham dự".
'Từng xảy ra'
Tiếp xúc với BBC Tiếng Việt, đại diện, xin được dấu tên, của FCCT cho xem lá thư do Trạm cảnh sát Lumpini gửi đến. Thư viết :
"Câu lạc bộ FCCT dự tính cho chiếu cuốn phim 'Mẹ Vắng Nhà' ngày 4/7 về Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người đang bị giam cầm với án tù 10 năm vì tội tuyên truyền chống nhà nước. Chúng tôi yêu cầu quý vị không chiếu cuốn phim này, bởi vì Thái Lan và Việt Nam có thoả thuận là nước này sẽ không cho phép cá nhân hay tổ chức có những sinh hoạt đi ngược lại lợi ích chính trị của nước kia".
Lý do FCCT muốn chiếu lại cuốn phim là vì hệ thống tàu điện trên cao (BTS SkyTrain) tuần trước bị hỏng, nên một số người không thể tham dự buổi trình diễn đầu tiên của phim.
Về lệnh hủy chiếu phim, đại diện của FCCT nhận định :
"Thật tình mà nói, cảnh sát chỉ làm theo lệnh trên thôi. Chúng tôi biết lệnh này không phải của bộ ngoại giao. Họ nói không biết gì về việc này cả. Lệnh này đến từ National Council Peace and Order (NCPO), chính quyền đương thời của Thái".
"Chuyện này trước đây đã từng xảy ra. Toà Đại sứ Việt Nam họ theo dõi rất kỹ sinh hoạt của chúng tôi", vị đại diện nói thêm.
Từ Việt Nam, ông Clay Phạm, đạo diễn cuốn phim nói với BBC sau khi biết tin buổi chiếu phim bị hủy bỏ :
"Tôi biết nhà cầm quyền Việt Nam đang phản ứng rất mạnh về bộ phim "Mẹ Vắng Nhà", dù phim không có khuynh hướng chính trị.
Tôi đã xây dựng chuyện phim theo hướng câu chuyện của một gia đình tù nhân lương tâm tại Việt Nam. Nhưng với cái nhìn chính trị hóa mọi thứ của nhà cầm quyền Việt Nam, thì dường như bất cứ ấn phẩm nào liên quan đến các nhà hoạt động nhân quyền, đến tù nhân lương tâm đều bị xem là ấn phẩm tuyên truyền chống nhà nước.
Hiện tại tôi đang sống tại Việt Nam. Tôi sợ rằng sau khi tìm cách khống chế sự lên tiếng của truyền thông quốc tế, nhà cầm quyền Việt Nam sẽ tìm cách đàn áp bản thân tôi cũng như gia đình Blogger Mẹ Nấm - Nguyễn Ngọc Như Quỳnh".
Tôi hy vọng rằng truyền thông quốc tế và những tổ chức quan tâm đến nhân quyền sẽ can thiệp và tìm cách đưa bộ phim "Mẹ Vắng Nhà" ra công chiếu rộng rãi, để nhiều người hiểu hơn về những sự thật đã bị che giấu quá lâu tại Việt Nam ; đó cũng là một cách góp phần bảo vệ tôi và gia đình Mẹ Nấm".
Ông Trịnh Hội, đại diện tổ chức VOICE, hiện đang ở Bangkok, nói với BBC :
"Tôi không ngạc nhiên khi nhà nước Việt Nam đã thành công trong việc cấm chiếu bộ phim tài liệu Mẹ Vắng Nhà mặc dù bộ phim này chỉ nói lên hoàn cảnh gia đình của Quỳnh từ lúc Quỳnh bị bắt và xử án 10 năm tù, để lại nhà một mẹ già và hai đứa con thơ".
"Điều này cho chúng ta thấy rằng nhà cầm quyền rất sợ nhiều người biết được sự thật bất kể là ở trong hay ngoài nước. Và cũng vì lý do đó mà VOICE sẽ tiếp tục đưa sự thật ra ánh sáng thông qua câu chuyện của Mẹ Nấm và bộ phim tài liệu Mẹ Vắng Nhà. Trong thời gian sắp tới, cá nhân tôi sẽ đại diện cho VOICE đem trình chiếu bộ phim này trên toàn thế giới".
Nói với BBC từ Khánh Hòa, bà Tuyết Lan cho hay khi nghe tin bà thấy "thật bất ngờ và lo lắng", nhưng "bản thân tôi cũng chưa được xem phim, chỉ biết qua khúc phim giới thiệu.
Blogger Ṃẹ Nấm
Blogger Mẹ Nấm bị tuyên án 10 năm tù năm 2017 theo Điều 88, tội "Tuyên truyền chống phá nhà nước". Trước đó, blogger này tham gia vào các hoạt động biểu tình phản đối Formosa, đòi chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa cho Việt Nam.
Trong tháng 6/2018, blogger Mẹ Nấm đoạt giải Tự do Báo chí Quốc tế của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả và được đề cử giải Nobel Hòa Bình.
Năm 2010, bà đoạt giải Hellman/Hammett của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền.
Năm 2015, bà được tặng giải Người Bảo vệ Quyền Dân sự của tổ chức Civil Rights Defenders.
Năm 2017 blogger Mẹ Nấm được giải Phụ nữ Dũng cảm Quốc tế của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.