Mỹ từ chối giảm cấm vận hàng không Bắc Triều Tiên (RFI, 18/02/2019)
Hoa Kỳ bác bỏ yêu cầu của ICAO - Tổ Chức Hàng Không Dân Dụng Quốc Tế trực thuộc Liên Hiệp Quốc, giúp Bắc Triều Tiên cải thiện ngành hàng không dân dụng trong lúc Bình Nhưỡng muốn thu hút hàng không nước ngoài mở đường bay trực tiếp.
Ảnh minh họa các hoạt động trong ngành hàng không dân dụng. ISSOUF SANOGO / AFP
Thái độ của Washington được xem là chiến thuật gây sức ép trước thượng đỉnh Donald Trump-Kim Jong-un tại Hà Nội, theo các nguồn tin riêng của Reuters.
Bản tin của Reuters ngày 18/02/2019 cho biết theo đề nghị của Bình Nhưỡng, ICAO sẵn sàng giúp Bắc Triều Tiên cải thiện hệ thống máy bay dân dụng, đào tạo nhân viên phi hành dân sự, và quân sự. Bắc Triều Tiên cũng muốn được sử dụng bản đồ không lưu do Mỹ sản xuất.
Tổ chức ICAO, trụ sở tại Montreal, Canada, với 192 nước thành viên, đang hợp tác với Bắc Triều Tiên để mở một đường bay mới, đi qua không phận liên Triều.
Vì sợ tên lửa, máy bay quốc tế, phục vụ đường bay giữa Châu Á, Châu Mỹ và Châu Âu phải tránh không phận Bắc Triều Tiên. Nếu không phận Bắc Triều Tiên an toàn, các đường bay trực tiếp sẽ giúp tiết kiệm thời giờ và nhiên liệu. Bắc Triều Tiên cũng có cơ hội hòa đồng vào hàng không quốc tế và cải thiện thu nhập ngoại tệ.
Tuy nhiên, Washington đã bác bỏ mọi yêu cầu và nỗ lực của ICAO. Nguyên nhân sâu xa là Hoa Kỳ muốn "nắm trong tay mọi lá bài", duy trì cấm vận để gây sức ép với Bình Nhưỡng nhân thượng đỉnh Trump-Kim vào ngày 27 và 28/02/2019 tới đây tại Hà Nội.
Do tính nhạy cảm của hồ sơ, một nguồn tin xin dấu tên cho biết chiến thuật của Mỹ là buộc Bắc Triều Tiên phải có nhượng bộ cụ thể trước khi được tưởng thưởng.
Được Reuters đặt câu hỏi kiểm chứng, phái bộ Bắc Triều Tiên tại Liên Hiệp Quốc từ chối bình luận. Bộ Ngoại Giao Hàn Quốc cho tới sáng ngày 18/02/2019 chưa có phản ứng.
Tú Anh
*******************
Thượng đỉnh Mỹ-Triều : Thế nào là thành công của Donald Trump ? (RFI, 18/02/2019)
Thượng đỉnh Mỹ-Triều vào hai ngày 27 và 28/02/2019 tại Hà Nội có khả năng kết thúc với một thỏa thuận cho phép hai bên cùng tuyên bố hài lòng. Thế nào là thành công ? Một chuyên gia quốc phòng Mỹ, đề ra một số tiêu chuẩn đo lường. Công luận Hàn Quốc lo ngại phải chăng thật tâm Donald Trump chỉ quan tâm đến an ninh nước Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (P) họp báo chung với lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, hình ảnh sẽ lại được trông thấy tại Hà Nội vào cuối tháng 2/2019. Reuters/Jonathan Ernst/File Photo
Daniel De Petris, chuyên gia của viện nghiên cứu quốc phòng Mỹ Defense Priorities đưa ra một số tiêu chí mà ông gọi là khuôn thước để đánh giá và dự đóan kết quả thượng đỉnh : Bắc Triều Tiên sẽ hứa vãn hồi hòa bình nhưng không có cam kết cụ thể phi hạt nhân hóa.
Nước Mỹ trước đã
Chuyên gia quốc phòng Mỹ cho rằng không nên ảo vọng trông chờ Bình Nhưỡng chấp nhận giải trừ vũ khí hạt nhân. Trong bài phân tích đăng trên trang mạng của đài truyền hình Fox News, cơ quan truyền thông bảo thủ được chủ nhân Nhà Trắng ưa thích, Daniel De Petris lý giải : "Chúng ta cần theo những tiêu chuẩn hoàn toàn khác để đánh giá thế nào là đàm phán thành công. Mục tiêu chính trị tối thượng của Hoa Kỳ đối với Bắc Triều Tiên không phải là phi hạt nhân hóa, mà là hòa bình, an ninh và tương lai có thể dự báo được tại bán đảo Triều Tiên".
Daniel De Petris còn xác quyết là thượng đỉnh Trump - Kim lần hai "chỉ có thể thành công nếu về phía Mỹ, tổng thống Donald Trump không tập trung trên hồ sơ hạt nhân mà chỉ nhấn mạnh đến việc Bình Nhưỡng cần thiết lập chế độ chính trị tôn trọng an ninh, hòa bình và thân thiện hơn cũng như có thái độ dễ tiên đoán hơn". Cụ thể là "nếu Donald Trump rời Việt Nam với một thỏa thuận, theo đó Kim Jong-un cam kết lật qua trang sử 70 năm xung khắc hận thù với Mỹ thì xem như tổng thống đạt được thành quả mà các tổng thống tiền nhiệm không làm được".
Bắc Triều Tiên có thể sẽ đồng ý thực hiện một số biện pháp "phi hạt nhân hóa một phần nào đó và có thể đảo ngược" khi thấy cần thiết. Trong tình hình hiện nay, không có chuyện Bình Nhưỡng nhượng bộ nhiều hơn.
Kim Jong-un, theo chuyên gia Mỹ, trừ phi "điên khùng" mới không thấy Bắc Triều Tiên thất thế, nghèo, kém phát triển so với những nước hùng mạnh chung quanh. Do vậy, không có lý do gì mà sau khi tốn kém hàng chục tỷ đô la và hai đời lãnh đạo để nghiên cứu, chế tạo, cải tiến, phát triển bom hạt nhân và tên lửa để rồi đổi ý và "dẹp hết".
Để củng cố lập luận của mình, Daniel De Petris cho là tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In cũng cùng quyết tâm chính trị hòa giải với miền bắc để vãn hồi hòa bình cho đất nước và an ninh khu vực.
Công luận Hàn Quốc lo âu, Bình Nhưỡng phấn khởi
Tuy nhiên, nếu tổng thống Mỹ chỉ bằng lòng với kết quả chính trị, để yên cho Bình Nhưỡng nắm trong tay kho vũ khí chiến lược thì điều này có làm cho đồng minh Seoul an tâm hay không ?
Theo bình luận của hãng tin Yohap, các lập luận của chuyên gia Daniel De Petris dường như để biện minh trước cho thái độ nhượng bộ của tổng thống Mỹ tại thượng đỉnh theo kịch bản : Donald Trump công nhận Bắc Triều Tiên là cường quốc hạt nhân, đổi lại, an ninh của Mỹ không bị đe dọa.
Nếu tại Hà Nội, tổng thống Mỹ không đạt được kết quả cụ thể về kho vũ khí của Bắc Triều Tiên, thì đây sẽ là kịch bản xấu nhất, là cơn "ác mộng" đối với Seoul, theo Yonhap.
Trong khi đó, các cơ quan tuyên truyền của Bình Nhưỡng trong ngày 18/02/2019 đồng loạt kêu gọi dân chúng chuẩn bị đón chờ "diễn tiến mới, một bước ngoặt lịch sử oai hùng".
Tú Anh