Facebook dừng cài sẵn ứng dụng trên điện thoại Huawei (VOA, 07/06/2019)
Hãng Facebook không còn cho phép cài đặt sẵn các ứng dụng của họ trên điện thoại Huawei, một bản tin độc quyền của Reuters cho hay hôm 7/6. Đây là cú đánh mới nhất vào hãng công nghệ khổng lồ của Trung Quốc vào lúc hãng này đang chật vật duy trì hoạt động trong bối cảnh bị Mỹ cấm mua các linh kiện và phần mềm của Mỹ.
Biển hiện Facebook tại một trung tâm triển lãm ở Thượng Hải
Khách hàng đã có điện thoại Huawei vẫn có thể sử dụng ứng dụng của Facebook và cập nhật, Facebook nói với Reuters, vẫn theo bản tin độc quyền. Nhưng các điện thoại Huawei mới sẽ không còn có thể cài đặt sẵn ứng dụng Facebook, WhatsApp và Instagram.
Động thái của Facebook dẫn đến triển vọng u ám về doanh số của hãng Huawei Technologies. Mảng kinh doanh điện thoại thông minh đã trở thành nguồn tạo doanh thu lớn nhất của hãng hồi năm ngoái, nhờ vào sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Châu Âu và Châu Á.
Cách đây ít lâu, hãng Google thuộc tập đoàn Alphabet cho biết họ sẽ không còn cung cấp phần mềm Android cho điện thoại Huawei vào tháng 8, khi kết thúc giai đoạn 90 ngày hoãn lệnh cấm của chính phủ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Google Playstore và tất cả các ứng dụng Google vẫn sẽ có thể được cài cho các mẫu điện thoại Huawei hiện tại, kể cả những mẫu chưa được phân phối hoặc thậm chí chưa được sản xuất.
Ngược lại, lệnh cấm của Facebook áp dụng cho bất kỳ điện thoại Huawei nào chưa rời khỏi nhà máy, theo một người nắm về vấn đề này. Facebook từ chối nói cụ thể là lệnh cấm này đã được thực hiện từ khi nào.
Tên của hãng Facebook tại một địa điểm ở Paris
Hồi tháng 5, Washington đã cấm các công ty Hoa Kỳ cung cấp công nghệ cho Huawei, một phần của chiến dịch kéo dài đánh vào hãng này. Hoa Kỳ cáo buộc rằng Huawei quá thân cận với chính phủ Trung Quốc và các thiết bị mạng viễn thông cũng như các sản phẩm khác của họ có thể tiếp tay cho các hoạt động do thám. Huawei phủ nhận các cáo buộc đó.
Những người mua các mẫu điện thoại Huawei hiện tại chưa cài đặt sẵn Facebook vẫn có thể tải xuống từ Google Playstore. Tuy nhiên, các điện thoại Huawei trong tương lai sẽ không có quyền truy cập vào Google Playstore và các ứng dụng trong đó, trừ khi chính phủ Hoa Kỳ thay đổi chính sách.
Một số khách hàng tại các cửa hàng ở Châu Âu và Châu Á đã nói với Reuters rằng họ không muốn mua điện thoại Huawei vì những điều bất định ở phía trước, còn các nhà phân tích dự đoán rằng doanh số điện thoại thông minh Huawei sẽ giảm mạnh.
Theo Reuters
******************
Giới lập pháp Mỹ soạn luật ngăn Trung Quốc do thám học đường (VOA, 06/06/2019)
Một số nhà lập pháp Mỹ đang tìm cách thông qua luật khiến cho sinh viên và học giả Trung Quốc khó làm việc tại Mỹ hơn, viện dẫn những lo ngại về an ninh trong khi đang có một cuộc chiến tranh thương mại giữa Washington và Bắc Kinh.
Lập pháp Mỹ đang tìm cách thông qua luật khiến cho sinh viên và học giả Trung Quốc khó làm việc tại Mỹ hơn
Các thành viên của Quốc hội, chủ yếu là các nghị sĩ Cộng hòa cùng đảng với Tổng thống Donald Trump, đang soạn thảo các dự luật đòi hỏi các trường đại học và phòng thí nghiệm phải khai báo nhiều hơn về ngân quỹ từ Trung Quốc, cấm sinh viên hoặc học giả có quan hệ với quân đội Trung Quốc nhập cảnh Mỹ hoặc đề ra những giới hạn mới đối với việc tiếp cận các nghiên cứu học thuật nhạy cảm.
Không tuân thủ có thể đưa tới khó khăn về tài chính.
Các dự luật được đề xuất càng tăng thêm áp lực đối với các sinh viên, nhà nghiên cứu, công ty và các tổ chức khác ở Mỹ.
Giữa chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đang leo thang, các thành viên Quốc hội ngày càng lo ngại hàng ngàn sinh viên, giáo sư và nhà nghiên cứu Trung Quốc tại Mỹ có thể đề ra mối đe dọa an ninh bằng cách đem thông tin nhạy cảm về Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Cornyn hôm 4/6 nói ông hi vọng sẽ giành được sự ủng hộ lưỡng đảng cho Đạo luật "Bảo toàn An ninh cho Nghiên cứu của Chúng ta", một dự luật mà ông dự định sẽ giới thiệu vào tuần sau để thúc giục các cơ sở nghiên cứu ở Mỹ làm nhiều hơn nữa để bảo vệ những nghiên cứu có giá trị.
"Chúng ta đang bị tấn công", ông Cornyn nói tại phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Thượng viện xem xét những mối đe dọa từ nước ngoài đối với nghiên cứu của Mỹ. "Mục tiêu của họ (Trung Quốc) là thống trị Mỹ về quân sự và kinh tế", ông nói.
Ông Cornyn, cũng là thành viên của Ủy ban Tình báo Thượng viện, gọi giới học thuật Mỹ là "ngây thơ" về mối đe dọa từ Trung Quốc. Ông cảnh báo rằng ông sẽ không biểu quyết chấp thuận bất kì kế hoạch nào trao tiền của người đóng thuế cho các cơ sở công trừ phi họ cải thiện an ninh.
Nhiều dự luật riêng lẻ có rất ít cơ hội thông qua mặc dù có mối lo ngại lưỡng đảng ngày càng tăng trong Quốc hội Mỹ về rủi ro an ninh từ Trung Quốc.
Trong khi ông Trump và nhiều nghị sĩ Cộng hòa khác muốn kiểm soát chặt chẽ hơn đối với vấn đề di trú cũng như cứng rắn hơn đối với Trung Quốc, phe Dân chủ, hiện đang kiểm soát Hạ viện, cảnh báo về việc người nhập cư có thể cảm thấy không được chào đón.
Chính quyền Trung Quốc bác bỏ những cáo buộc về do thám học đường Mỹ và đang phản pháo. Hôm 3/6, Bắc Kinh cảnh báo sinh viên và các học giả về rủi ro ở Mỹ, chỉ ra các giới hạn về thời hạn của visa và những vụ từ chối visa.
Ngày 4/6, Trung Quốc mở rộng cảnh báo cho các công ty và du khách. Trung Quốc nói với các công ty hoạt động tại Mỹ rằng họ có thể đối mặt với sự sách nhiễu từ cơ quan chấp pháp Mỹ và viện dẫn tình trạng bạo lực súng ống, những vụ cướp và trộm cắp.
*******************
Mỹ- Trung : Đã đến lúc "tính sổ" lẫn nhau (RFI, 06/06/2019)
Năm 1989, bất chấp vụ trấn áp đẫm máu phong trào sinh viên đòi dân chủ tại quảng trường Thiên An Môn, Hoa Kỳ và trong một chừng mực nào đó là các nước Tây Âu, vẫn chìa tay giữ quan hệ với Trung Quốc. Thế nhưng, ba mươi năm sau, Mỹ và Trung Quốc đối đầu nhau dữ dội trên mọi phương diện. Cây bút xã luận Alain Frachon, trên báo Le Monde ngày 01/06/2019 mỉa mai nhận định : Trung Quốc và Hoa Kỳ đã đến giờ "tính sổ lẫn nhau".
Cuộc đọ sức Mỹ - Trung giờ chỉ mới bắt đầu ! Reuters/Aly Song
Lợi ích của Mỹ là trên hết
Đầu tiên hết tác giả đặt câu hỏi : Chuyện gì đã xảy ra ? Để trả lời cho câu hỏi này, tác giả nêu ra một chi tiết ít ai biết đến : Vài tuần sau vụ đàn áp đẫm máu phong trào Thiên An Môn tháng 06/1989, tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là George H.W. Bush đã bí mật cử lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia của Nhà Trắng, tướng Brent Scowcroft đến Bắc Kinh, cầm theo một bức thư gởi ban lãnh đạo Trung Quốc.
Về mặt chính thức, Hoa Kỳ đã có phản ứng khi thông báo ngừng trao đổi chính trị với Trung Quốc. Nhưng Scowcroft đến cải chính là không nên có sự hiểu lầm. Thông điệp của ông Bush gởi đến Đặng Tiểu Bình gói gọn trong một câu : Tất cả những điều này quả thật là đáng tiếc nhưng không làm thay đổi gì cả mối quan hệ của chúng ta.
Từ cuối những năm 1970, mối quan hệ này đã trở nên chặt chẽ đến mức hình thành mối liên hệ phụ thuộc lẫn nhau cả trong kinh tế lẫn tài chính. Mối quan hệ này đã tạo thuận lợi cho sự cất cánh thần kỳ của Trung Quốc. Cũng nhờ mối quan hệ đặc biệt này mà Hoa Kỳ trở thành một trong những nước đầu tiên được đầu tư vào nền kinh tế mới mẻ của Trung Quốc.
Và trên bình diện chiến lược, mối bang giao này còn giúp Hoa Kỳ có thể cô lập được Liên Xô trong thời kỳ chiến tranh lạnh. Vào thời điểm đó, có thể nói, chính sách của Mỹ với Trung Quốc chịu ảnh hưởng của ngoại trưởng Kissinger – người thúc đẩy bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc.
Cuộc chiến công nghệ
Sự cố Thiên An Môn xảy ra cũng không làm "sứt mẻ" mối bang giao của hai nước. Trung Quốc quá quan trọng để mà Mỹ cũng như là Châu Âu lên tiếng phản đối vấn đề nhân quyền. Lợi ích của nước Mỹ là trên hết. Thị trường rộng bao la và một tầng lớp trung lưu giầu có mới trỗi dậy đã làm cho Mỹ và phương Tây lóa mắt. Do vậy, khó có thể mà chọc giận Trung Quốc vì chuyện nhân quyền.
Ba mươi năm sau, tháng 6/2019, Mỹ và Trung Quốc xoay lại đối đầu nhau từ thương mại cho đến công nghệ, với nguy cơ tiềm tàng dẫn đến một cuộc đối đầu quân sự tại vùng biển Tây Thái Bình Dương. Một cách tổng quát, cuộc đối đầu này sẽ kiến tạo diện mạo thế kỷ XXI.
Mỹ và Trung Quốc là hai siêu cường kinh tế thế giới và trong tương lai sẽ là những siêu cường hải quân ngang hàng nhau. Tác giả cho rằng, dù có đạt được một thỏa thuận thương mại, thì cuộc xung đột giữa hai nước cũng sẽ không suy giảm. Cách nhìn của Mỹ về Trung Quốc vì thế đã thay đổi.
Hoa Kỳ giờ đây mới vỡ lẽ ra rằng sự "thành công mô hình xã hội chủ nghĩa theo đặc tính Trung Hoa đã không sản sinh ra một sự tự do chính trị nào cả". Dưới thời Tập Cận Bình, chế độ còn cứng rắn hơn. Trong lĩnh vực kinh tế, Hoa Kỳ tố cáo Trung Quốc chơi không "sòng phẳng" : khép cửa thị trường nội địa, đánh cắp công nghệ để nâng cao chất lượng và giá trị các sản phẩm Trung Quốc, thao túng tiền tệ… Tóm lại là cạnh tranh bất chính gây thiệt hại cho Hoa Kỳ, kèm theo đó là chính sách bành trướng kinh tế - chính trị hung hăng của Bắc Kinh ra toàn địa cầu.
Chậm trễ phát hiện, nên giờ đây Washington phải trực diện với một cường quốc, mà lần đầu tiên kể từ năm 1945, được xem như là một đối thủ trong mọi lĩnh vực – kinh tế, công nghệ, quân sự, chính trị. Tình trạng này còn khó khăn hơn do những mối liên hệ kinh tế giữa hai nước vẫn còn quá quan trọng. Nước Mỹ có cảm giác như bị đánh lừa. "Đồng thuận Kissinger" giờ bị cả hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ cùng phản bác.
Cuộc song đấu mới chỉ bắt đầu
Giờ đây, cử tri Mỹ ủng hộ Donald Trump và một bộ phận đảng Dân Chủ cho rằng 40 năm toàn cầu hóa theo xu hướng tân tự do được Ronald Reagan khởi xướng năm 1980, đã giúp cho Trung Quốc trỗi dậy nhưng lại nhấn chìm nước Mỹ xuống hố sâu. Do vậy cần phải "kềm hãm" Trung Quốc. Chiến lược này đã được bắt đầu dưới thời tổng thống Barack Obama.
Tổng thống thuộc Dân Chủ muốn ngăn chận các tham vọng của Trung Quốc trong vùng Châu Á – Thái Bình Dương bằng dự án Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP : Một liên minh khu vực về kinh tế và chiến lược mà Trung Quốc không được mời dự. Ấy vậy mà ông Trump đã từ bỏ để rồi sau đó thú nhận lấy làm tiếc và khởi động lại cuộc đối đầu.
Một cách tự nhiên, cuộc đối đầu dần chuyển sang lĩnh vực công nghệ cao. Trung Quốc đang đe dọa – không biết đúng hay là sai – một trong những trụ cột của sức mạnh Hoa Kỳ : Khả năng sáng tạo tương lai. Vụ Hoa Vi thể hiện rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa công nghệ và an ninh quốc gia, giữa những bộ vi xử lý và các loại vũ khí hiện nay cũng như là trong tương lai. Do vậy, xung đột không còn là chuyện cán cân thương mại nữa mà là cân bằng chiến lược thế giới.
Theo chiều hướng này, thế giới sẽ lại chứng kiến một cuộc đối đầu Đông – Tây mới, như lời kết luận trong một hồ sơ đặc biệt trên tuần báo The Economist (18-24/05/2019). Đối với Bắc Kinh, thách thức rất đơn giản : chẳng qua là vì Hoa Kỳ không chấp nhận ý tưởng Trung Quốc đã thành công và vươn lên thành cường quốc. Với Washington, Bắc Kinh đang tìm cách kiến tạo một trật tự thế giới mới chỉ có lợi cho riêng mình. Tác giả kết luận : Cuộc đọ sức thế kỷ chỉ mới bắt đầu mà thôi !
*******************
Mỹ công bố kế hoạch tránh phụ thuộc đất hiếm từ Trung Quốc (RFI, 05/06/2019)
Chính phủ Mỹ cho biết sẽ thực hiện những "bước đi chưa có tiền lệ" nhằm bảo đảm nguồn cung cấp đất hiếm cho các ngành sản xuất thiết bị quân sự và công nghệ cao, tránh phụ thuộc vào nguồn nhập từ Trung Quốc trong bối cảnh chiến tranh thương mại chưa có hồi kết.
Mỏ khai thác đất hiếm Steenkampskraal ở Nam Phi. Ảnh minh họa. LCM
Bộ trưởng Thương Mại Hoa Kỳ Wilbur Ross hôm 04/06/19 cho biết một bản báo cáo mới đã nêu ra 35 nguyên tố và hợp chất có vài trò chiến lược cho nền kinh tế và an ninh quốc gia Mỹ. Trong số đó có uranium, titan và các loại đất hiếm được sử dụng trong chế tạo điện thoại thông minh, máy tính, máy bay, các thiết bị định vị, cũng như các ứng dụng khác.
Bộ trưởng Thương Mại Mỹ, được AFP trích dẫn, cho biết : "Qua các đề nghị được nêu ra trong báo cáo này, chính quyền liên bang sẽ có những bước đi chưa có tiền lệ để bảo đảm cho Mỹ không bị thiếu hụt những loại vật liệu quan trọng này".
Báo cáo, dài 61 trang, được bộ Thương Mại công bố hôm 04/06, xác nhận sự lệ thuộc vào nguồn nhập khẩu có thể dẫn tới hậu quả nghiệm trọng đối với nền kinh tế và quân sự quốc gia trong trường hợp Trung Quốc dừng cung cấp đất hiếm cho Mỹ.
Báo cáo cũng yêu gọi gia tăng nguồn cung cấp bằng cách "đầu tư và giao thương với các đồng minh", bao gồm Nhật Bản, Úc và Liên Hiệp Châu Âu, đồng thời hợp thức hóa việc cấp giấy phép nhằm thúc đẩy khai thác nội địa.
Trung Quốc là nguồn cung cấp đất hiếm lớn nhất thế giới. Trong bối cảnh căng thẳng chiến tranh kinh tế leo thang, Bắc Kinh đã đe dọa hạn chế xuất khẩu nguồn tài nguyên này như một vũ khí đối phó với thuế nhập khẩu của Mỹ.
Gia Hưng
**************
Tổng thống Trump đe dọa đánh thêm thuế 300 tỷ đôla hàng hóa Trung Quốc (VOA, 06/06/2019)
Tổng thống Donald Trump mới lên tiếng đe dọa đánh thêm thuế đối với hàng hóa của Trung Quốc, trị giá "ít nhất" 300 tỷ đôla, nhưng nói rằng ông nghĩ cả Trung Quốc và Mexico đều muốn đạt thỏa thuận để giải quyết tranh chấp thương mại với Hoa Kỳ.
Tổng thống Donald Trump.
Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã gia tăng nhanh chóng kể từ khi các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại đổ vỡ hồi đầu tháng Năm.
Theo Reuters, trong khi ông Trump hôm 6/6 nói rằng các cuộc đàm phán với Trung Quốc vẫn tiếp diễn, không có cuộc gặp trực tiếp nào được tổ chức kể từ hôm 10/5, ngày ông Trump tăng thuế từ 10% lên 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỷ đôla, khiến Trung Quốc trả đũa.
"Tôi có thể tăng thêm đối với ít nhất 300 tỷ đôla và tôi sẽ thực hiện điều đó vào thời điểm phù hợp", ông Trump nói với các phóng viên, nhưng không cho biết hàng hóa nào sẽ bị ảnh hưởng, theo Reuters.
"Nhưng tôi nghĩ Trung Quốc muốn đạt một thỏa thuận và tôi nghĩ Mexico thực sự muốn đạt thỏa thuận".
Phát biểu tại một cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc Gao Feng nói : "Nếu Mỹ cố tình quyết định làm leo thang căng thẳng, chúng tôi sẽ chiến đấu tới cùng".
Phát ngôn viên này nói thêm rằng Bắc Kinh sẽ tiến hành "các biện pháp đáp trả cần thiết và kiên quyết bảo vệ các quyền lợi của Trung Quốc và người dân".
******************
Ông Tập tặng gấu trúc và để Huawei ký hợp đồng 5G với Nga (BBC, 06/06/2019)
Thăm Moscow ba ngày, chủ tịch Tập Cận Bình gọi tổng thống Putin là 'người bạn tốt nhất' và cam kết tăng cường quan hệ.
"Nga là nước tôi đi thăm nhiều nhất", và tặng cho Vườn thú Moscow hai con gấu trúc (panda) để bầy tỏ tình hữu nghị" - Tập Cận Bình
Chủ tịch Trung Quốc tới Moscow tối thứ Tư và đã phát biểu gọi nước Nga là đối tác thân thiết của nước ông.
"Trong sáu năm qua, chúng tôi đã gặp nhau 30 lần, và ông Putin là bạn, người đồng cấp tốt nhất của tôi".
Chủ tịch Tập cũng xác nhận "Nga là nước tôi đi thăm nhiều nhất", và tặng cho Vườn thú Moscow hai con gấu trúc (panda) để bầy tỏ tình hữu nghị.
Được biết, trường cũ của ông Putin là Đại học quốc gia St Petersburg sẽ trao cho chủ tịch Tập bằng tiến sĩ danh dự.
Thông báo của hai bên cũng cho hay hai lãnh đạo bàn cả về tăng cường hợp tác quân sự.
Thời điểm sát lại gần nhau
Thời điểm diễn ra cuộc gặp cao cấp ở Moscow cũng là lúc quan hệ của Nga với Phương Tây xuống điểm lạnh nhất từ sáu năm qua, và Trung Quốc đang có cuộc thương chiến gay go với Hoa Kỳ, theo BBC News.
Trong khi trên thế giới diễn ra hai cuộc kỷ niệm, tưởng niệm Thiên An Môn (6/1989), và ngày đổ bộ D-Day của Đồng Minh chống phát-xít (06/1944) ở Châu Âu, cả Nga và Trung Quốc đều không tham gia.
Các lãnh đạo cao cấp chứng kiến Huawei ký hợp đồng lớn với chủ tịch MTS, Alexei Kornya để thiết kế mạng 5G cho Nga
Trung Quốc cấm mọi nội dung nhắc đến vụ thảm sát Thiên An Môn, còn Nga từ một thời gian qua đề cao hơn lễ Chiến thắng chống Phát-xít từ Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại 1945.
Đặc biệt, trong lễ kỷ niệm ngày D-Day ở Portsmouth, Anh Quốc năm nay, người ta đã không mời tổng thống Nga.
Ông Vladimir Putin có dự lễ tương tự 5 năm trước, đánh dấu 70 năm ngày D-Day.
Phản ứng trước việc này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova nói ngày đổ bộ D-Day "không nên bị phóng đại" vì "chính các nỗ lực khổng lồ của Liên Xô hồi đó mới đem lại chiến thắng" trong Thế Chiến 2.
Theo bà Zakharova, "ngày D-Day không có tác động quyết định" cho Thế Chiến 2.
Ngoài sự chia sẻ nhãn quan chính trị quốc tế, quan hệ kinh tế Nga - Trung cũng ngày càng thắt chặt.
Đường dẫn khí đốt (The Power of Siberia) từ Nga sang Trung Quốc sẽ được hoàn tất năm nay, trị giá 400 tỷ USD.
Đầu tư của Trung Quốc vào Nga đạt 140 triệu USD năm 2017, còn quá nhỏ so với tiềm năng giao thương hai bên.
Cũng trong chuyến thăm của ông Tập, tập đoàn Huawei của Trung Quốc ký với Nga hợp đồng thiết kế mạng 5G ở nước này.
Huawei đang bị Hoa Kỳ đặt vào tầm ngắm và một số đồng minh Phương Tây của Mỹ cũng không muốn cho Huawei xây mạng 5G, viện cớ "an ninh về thông tin".