Tàu sân bay Mỹ ghé cảng Manila vào lúc Bắc Kinh hoành hành trên biển (RFI, 08/08/2019)
Hàng không mẫu hạm Mỹ USS Ronald Reagan đã ghé cảng Manila tại Philippines kể từ hôm qua, 07/08/2019 sau khi băng qua Biển Đông trong một chuyến hải hành được đánh giá là nhằm phô trương uy lực để bảo đảm hòa bình. Chuyến ghé cảng Philippines diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc liên tục cho tàu xâm phạm lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của các láng giềng Đông Nam Á, những hành vi đã bị Hoa Kỳ công khai lên án.
Hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan.wikipedia
Theo thông lệ Hải Quân Mỹ đã cho phi cơ đưa một nhóm tướng lĩnh và quan chức Philippines cùng nhiều nhà báo lên tham quan tàu sân bay, trực tiếp theo dõi các chiến đấu cơ Mỹ rèn luyện kỹ năng cất cánh và hạ cánh.
Đây là lần thứ hai trong vòng một năm mà tàu sân bay Mỹ ghé cảng Manila, phản ánh quan hệ chặt chẽ với đồng minh quân sự truyền thống, nhưng trong bối cảnh vùng biển của Philippines cũng như của Malaysia và Việt Nam bị tàu Trung Quốc liên tục xâm phạm.
Các hành vi của Trung Quốc đã bị Hoa Kỳ công khai tố cáo, và gần đây nhất là hôm 04/08 vừa qua khi tân bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Mark Esper đã lên tiếng chỉ trích các "hành vi gây hấn, gây mất ổn định" của Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và cho tàu của họ tràn ngập khu vực.
Về mặt chính thức, tàu sân bay Ronald Reagan và đội tàu hộ tống ghé cảng Manila để cho các thủy thủ nghỉ ngơi và thư giãn, cũng như tham gia các hoạt động giao lưu với Hải Quân Philippines.
Tuy nhiên, chuyến thăm đã diễn ra đúng vào lúc Manila phải đối phó với sự xâm nhập liên tục của tàu Trung Quốc vào trong vùng biển của Philippines.
Tàu Trung Quốc coi vùng biển Philippines như chỗ không người
Sự cố mới nhất vừa được giáo sư Ryan Martinson thuộc Trường Hải Chiến Mỹ tiết lộ, theo đó hai chiếc tàu khảo sát của Trung Quốc đã tiến sâu vào hoạt động bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, ngoài khơi bờ biển phía bắc và phía đông, chiếc Trương Kiển (Zhang Jian) từ ngày 03/08, và chiếc Đông Phương Hồng 3 (Dong Fang Hong) từ ngày 07/08.
Trên nguyên tắc, khi khảo cứu trong vùng biển của Philippines, các chiếc tàu này phải được phép của Manila, nhưng theo báo chí Philippines, có vẻ như ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr không được thông báo về vụ việc.
Chiến hạm Trung Quốc cũng qua lại vùng biển Philippines mà không xin phép. Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana gần đây xác nhận rằng một số tàu chiến Trung Quốc đã băng qua eo biển Sibutu ở Tawi-Tawi 4 lần kể từ tháng 2 mà không hề thông báo cho chính quyền Manila.
Gần đây hơn, hôm 05/08 vừa qua, đến lượt Quân Đội Philippines tố cáo là 4 tàu hải quân Trung Quốc đã đi qua vùng biển Balabac ở Palawan vào tháng 6 mà cũng không cần thông báo trước cho chính phủ Philippines.
Trọng Nghĩa
****************
Tổng thống Duterte nói Hoa Kỳ đẩy ông ta vào vòng tay đợi chờ của Trung Quốc (RFA, 07/08/2019)
Tổng thống Duterte (trái) bắt tay Chủ tịch họ Tập (trái) trước cuộc họp song phương ngày 25/4/2019 - AFP
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte vào ngày 6 tháng 8 lên tiếng cho rằng Hoa Kỳ phải chịu trách nhiệm về mối quan hệ nồng ấm hơn của Manila với Bắc Kinh.
Mạng báo Inquirer loan tin nói rõ phát biểu của ông Rodrigo Duterte được đưa ra với cử tọa là các doanh nhân tại Phủ Tổng thống Malacanang.
Inquirer nhắc lại vào năm 2016, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngưng bán chừng 26 ngàn súng trường tấn công cho Cảnh sát Quốc Gia Philippines. Biện pháp này được áp dụng sau khi các nhà lập pháp Mỹ cho biết sẽ chống lại thương vụ đó vì quan ngại về những vi phạm nhân quyền tại Philippines.
Sau đó tổng thống Rodrigo Duterte cho biết chính quyền của ông quyết định tìm nguồn cung cấp khác từ Trung Quốc và ngay cả Nga. Ông nói rằng Nga và Trung Quốc không hề đòi hỏi điều kiện gì để đổi lại việc viện trợ quân sự cho Philippines.
Do chính sách ngoại giao thân thiết hơn hai nước đối thủ của Hoa Kỳ là Trung Quốc và Nga, nên tổng thống Rodrigo Duterte bị chỉ trích gay gắt là thần phục Bắc Kinh về tranh chấp chủ quyền tại Biển Tây Philippines.
Chính quyền tiền nhiệm của ông Duterte từng kiện Trung Quốc ra trước Tòa Trọng Tài Thường Trực Quốc Tế PCA ở La Haye về đường đứt khúc 9 đoạn và thắng qua phán quyết ngày 12 tháng 7 năm 2016. PCA tuyên đường đứt khúc 9 đoạn của Trung Quốc là không có căn cứ cả về pháp lý và lịch sử.
Tuy nhiên từ khi lên nhậm chức, ông Rodrigo Duterte không cương quyết với phía Trung Quốc và đòi hỏi Bắc Kinh phải tôn trọng phán quyết của tòa PCA. Trái lại, ông lại theo đuổi chính sách thân thiện với Trung Quốc và giảm nhẹ những căng thẳng về tranh chấp chủ quyền tại khu vực biển Tây Philippines.
******************
Tổng thống Duterte sẽ nêu phán quyết của PCA ra với Chủ tịch Tập Cận Bình (RFA, 07/08/2019)
Trong tháng này ông Rodrigo Duterte sẽ có chuyến công du lần thứ 5 đến Trung Quốc trong cương vị tổng thống Philippines.
Hình ông Duterte (trái) và ông Tập Cận Bình (phải) bị người biểu tình Philippines đốt hôm 25/6/2019 - AFP
Mạng báo Philstar vào ngày 6 tháng 8 loan tin và nói rõ lần này ông Rodrigo Duterte cho là đúng thời điểm để nêu ra với Bắc Kinh về phán quyết của PCA tuyên về đường đứt khúc 9 đoạn vào năm 2016.
Inquirer dẫn lời của ông Salvador Panelo, phát ngôn nhân của tổng thống Philippines rằng theo đúng lời của ông Rodrigo Duterte đưa ra vào lần thứ nhất công du Trung Quốc là sẽ có lúc ông nêu vấn đề phán quyết của PCA ra với Bắc Kinh và nay đã đến lúc.
Tuy vậy phát ngôn nhân Salvador Panelo lại không trả lời báo giới về cách thức mà tổng thống Rodrigo Duterte sẽ nêu vấn đề ra với chủ tịch Tập Cận Bình. Ông này nói rằng đó là cuộc gặp trực tiếp giữa hai người và tùy tổng thống Rodrigo Duterte.
Trong khi đó thì Inquirer dẫn thông báo từ Bộ Chỉ Huy Tây Philippines vào ngày 6 tháng 8 rằng có 4 tàu hải quân Trung Quốc vào tháng 6 vừa rồi đi qua vùng biển Palawan của Philippines mà không hề báo cho cơ quan chức năng nước sở tại đồng thời phớt lờ cảnh báo của quân đội Philippines.
Cũng vào ngày 6 tháng 8 Inquirer dẫn những báo cáo mới cho thấy có hơn 100 tàu cá lại bị phát hiện gần đảo Thị Tứ hiện đang do Philippines quản lý.
Cụ thể vào tuần rồi Cố vấn An ninh Quốc gia Philippones Hermogenes Esperon báo cáo hồi ngày 24 tháng 7 có ít nhất 113 tàu cá Trung Quốc bị phát hiện ở khu vực Thị Tứ.
Đây là sự lặp lại của đợt đưa tàu cá tràn đến khu vực đảo Thị Tứ vào hồi tháng ba năm nay. Tính riêng trong ba tháng đầu năm nay, số tàu cá của Trung Quốc tràn đến vây khu vực Thị Tứ bị cho là tăng bất ngờ lên đến tổng cộng hơn 600 chiếc.
******************
Philippines cho đóng dấu bản đồ Biển Đông lên hộ chiếu khách Trung Quốc (RFA, 07/08/2019)
Mạng báo Rappler loan tin và cho biết quyết định vừa nêu được đưa ra vào ngày 5 tháng 8 vừa qua.
Hộ chiếu Trung Quốc - Courtesy of Rappler * Ảnh minh họa
Rappler dẫn thông báo của người phát ngôn của tổng thống Philippines rằng chính ngoại trưởng Teodoro Locsin Jr. đưa ra đề xuất đóng dấu visa Philippines lên hộ chiếu của người Trung Quốc muốn nhập cảnh thăm Philippines thay vì đóng dấu vào một tờ rời như hiện nay. Tổng thống Rodrigo Duterte đã chấp nhận đề nghị đó.
Kể từ năm 2012, chính quyền của tổng thống Benigno Aquino ban hành chính sách đóng visa lên đơn xin của công dân Trung Quốc muốn nhập cảnh Philippines, thay vì đóng dấu lên hộ chiếu có đường đứt khúc chín đoạn mà Bắc Kinh đơn phương tuyên bố tại Biển Đông. Manila gọi tên biển này là Biển Tây Philippines.