EU trao giải thưởng nhân quyền cho nhà hoạt động Uighur (VOA, 24/10/2019)
Nghị viện Châu Âu hôm 24/10 đã trao giải thưởng thường niên về nhân quyền cho ông Ilham Tohti, Reuters dẫn lời Chủ tịch David Sassoli cho biết.
Giáo sư Ilham Tohti đang phát biểu trong một cuộc hoojintharo tại Bắc Kinh ngày 12/06/2010 trước khi bị bắt. Ông là Giáo sư kinh tế và địa chính trị tại Đại học Minzu - Ảnh minh họa
Hãng tin Anh nói rằng đây là một cú giáng đối với Trung Quốc, nơi nhà hoạt động Uighur đang thụ án tù chung thân về tội ly khai.
Ông Tohti, một giáo sư kinh tế và một nhà hoạt động thúc đẩy nhân quyền của người Uighur, đã bị giam giữ kể từ năm 2014.
Nghị viện Châu Âu chọn trao giải cho ông vì nỗ lực "thúc đẩy đối thoại" giữa người dân Trung Quốc và các tín đồ Hồi giáo thiểu số sống chủ yếu ở vùng Tân Cương ở phía tây Trung Quốc.
Theo Reuters, giải thưởng này đã khiến Trung Quốc phản ứng đầy giận dữ.
"Chúng tôi không biết gì về giải thưởng được đề cập. Điều chúng tôi biết, đó là Ilham là một kẻ tội phạm, bị tòa án Trung Quốc kết án theo đúng luật", Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một tuyên bố gửi Reuters.
Hãng này nói rằng Trung Quốc "hy vọng tất cả các bên tôn trọng các vấn đề nội bộ và chủ quyền tư pháp của Trung Quốc và không thổi phồng sự ngạo mạn của những kẻ khủng bố".
*******************
Giải nhân quyền Sakharov 2019 về tay nhà đấu tranh Ilham Tohti (RFI, 24/10/2019)
Đang phải thi hành bản án chung thân vì tội đòi ly khai, giáo sư kinh tế người Duy Ngô Nhĩ, Ilham Tohti ngày 24/10/2019 vừa được Nghị Viện Châu Âu trao tặng giải thưởng nhân quyền Sakharov 2019. Liên Hiệp Châu Âu kêu gọi Bắc Kinh trả tự do ngay tức khắc cho nhà trí thức này.
Giải thưởng nhân quyền Sakharov 2019 về tay nhà trí thức Duy Ngô Nhĩ, giáo sư Ilham Tohti, bị chính quyền Trung Quốc kết án tù chung thân. Reuters
Chủ tịch Nghị Viện Châu Âu David Sassoli nhấn mạnh : ông Ilham Tohti là nhà trí thức đã "đóng góp rất nhiều để tạo nhịp cầu giữa cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ và người Hán hiểu rõ nhau hơn". Ông là một "tiếng nói ôn hòa, là người chủ trương hòa giải" nhưng lại bị giam giữ trong nhà tù Trung Quốc một cách bất công từ năm 2014.
Giữa những năm 2000, giáo sư Ilham Tohti lập ra trang mạng Uighur Online, cho công bố những bài viết bằng tiếng Hán và Duy Ngô Nhĩ liên quan đến các chủ đề nhậy cảm trong xã hội. Ông mạnh dạn bày tỏ lập trường phải duy trì hai ngôn ngữ này cùng lúc tại vùng Tân Cương, chỉ trích chính sách kinh tế của Bắc Kinh đối với vùng tự trị này.
Tư pháp Trung Quốc cáo buộc ông quảng bá các tư tưởng ly khai, khuyến khích sinh viên tham gia một tổ chức Hồi giáo cực đoan và đòi độc lập cho Tân Cương. Ngay từ đầu tháng 10, khi hay tin ông Ilham Tohti được đề cử trao giải Sakharov, Bắc Kinh đã chỉ trích Liên Hiệp Châu Âu "ủng hộ khủng bố".
Cuối tháng 9/2019 giáo sư người Duy Ngô Nhĩ này đã được trao tặng giải thưởng Vaclav Havel của Hội Đồng Châu Âu. Giải thưởng này vinh danh những nhà đấu tranh vì dân chủ và nhân quyền.
Thanh Hà