 | Tổng quan: | 3636402 |
Nghị viện Châu Âu hôm 24/10 đã trao giải thưởng thường niên về nhân quyền cho ông Ilham Tohti, Reuters dẫn lời Chủ tịch David Sassoli cho biết.
Giáo sư Ilham Tohti đang phát biểu trong một cuộc hoojintharo tại Bắc Kinh ngày 12/06/2010 trước khi bị bắt. Ông là Giáo sư kinh tế và địa chính trị tại Đại học Minzu - Ảnh minh họa
Hãng tin Anh nói rằng đây là một cú giáng đối với Trung Quốc, nơi nhà hoạt động Uighur đang thụ án tù chung thân về tội ly khai.
Ông Tohti, một giáo sư kinh tế và một nhà hoạt động thúc đẩy nhân quyền của người Uighur, đã bị giam giữ kể từ năm 2014.
Nghị viện Châu Âu chọn trao giải cho ông vì nỗ lực "thúc đẩy đối thoại" giữa người dân Trung Quốc và các tín đồ Hồi giáo thiểu số sống chủ yếu ở vùng Tân Cương ở phía tây Trung Quốc.
Theo Reuters, giải thưởng này đã khiến Trung Quốc phản ứng đầy giận dữ.
"Chúng tôi không biết gì về giải thưởng được đề cập. Điều chúng tôi biết, đó là Ilham là một kẻ tội phạm, bị tòa án Trung Quốc kết án theo đúng luật", Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một tuyên bố gửi Reuters.
Hãng này nói rằng Trung Quốc "hy vọng tất cả các bên tôn trọng các vấn đề nội bộ và chủ quyền tư pháp của Trung Quốc và không thổi phồng sự ngạo mạn của những kẻ khủng bố".
*******************
Giải nhân quyền Sakharov 2019 về tay nhà đấu tranh Ilham Tohti (RFI, 24/10/2019)
Đang phải thi hành bản án chung thân vì tội đòi ly khai, giáo sư kinh tế người Duy Ngô Nhĩ, Ilham Tohti ngày 24/10/2019 vừa được Nghị Viện Châu Âu trao tặng giải thưởng nhân quyền Sakharov 2019. Liên Hiệp Châu Âu kêu gọi Bắc Kinh trả tự do ngay tức khắc cho nhà trí thức này.
Giải thưởng nhân quyền Sakharov 2019 về tay nhà trí thức Duy Ngô Nhĩ, giáo sư Ilham Tohti, bị chính quyền Trung Quốc kết án tù chung thân. Reuters
Chủ tịch Nghị Viện Châu Âu David Sassoli nhấn mạnh : ông Ilham Tohti là nhà trí thức đã "đóng góp rất nhiều để tạo nhịp cầu giữa cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ và người Hán hiểu rõ nhau hơn". Ông là một "tiếng nói ôn hòa, là người chủ trương hòa giải" nhưng lại bị giam giữ trong nhà tù Trung Quốc một cách bất công từ năm 2014.
Giữa những năm 2000, giáo sư Ilham Tohti lập ra trang mạng Uighur Online, cho công bố những bài viết bằng tiếng Hán và Duy Ngô Nhĩ liên quan đến các chủ đề nhậy cảm trong xã hội. Ông mạnh dạn bày tỏ lập trường phải duy trì hai ngôn ngữ này cùng lúc tại vùng Tân Cương, chỉ trích chính sách kinh tế của Bắc Kinh đối với vùng tự trị này.
Tư pháp Trung Quốc cáo buộc ông quảng bá các tư tưởng ly khai, khuyến khích sinh viên tham gia một tổ chức Hồi giáo cực đoan và đòi độc lập cho Tân Cương. Ngay từ đầu tháng 10, khi hay tin ông Ilham Tohti được đề cử trao giải Sakharov, Bắc Kinh đã chỉ trích Liên Hiệp Châu Âu "ủng hộ khủng bố".
Cuối tháng 9/2019 giáo sư người Duy Ngô Nhĩ này đã được trao tặng giải thưởng Vaclav Havel của Hội Đồng Châu Âu. Giải thưởng này vinh danh những nhà đấu tranh vì dân chủ và nhân quyền.
Thanh Hà
Trung Quốc hứng bão tại Liên Hiệp Quốc vì giam giữ cả triệu người Duy Ngô Nhĩ (RFI, 07/11/2018)
Hôm 06/11/2018 tại Genève, trong suốt cả buổi sáng, phái đoàn đông đảo của Trung Quốc do thứ trưởng ngoại giao Lạc Ngọc Thành (Le Yucheng) làm trưởng đoàn, đã phải hứng chịu một trận bão chỉ trích trong phiên Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát (UPR) ở Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.
Biểu tình trước Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc ở Genève ngày 06/11/2018 phản đối Bắc Kinh. Dòng chữ trên biểu ngữ : "Trên 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ tùy tiện tại Trung Quốc. Liên Hiệp Quốc cần phải lên tiếng !" - Reuters/Denis Balibouse
Đại diện Mỹ Mark Cassayre đòi hỏi Bắc Kinh "chấm dứt tất cả các kiểu bắt giam tùy tiện, trả tự do ngay lập tức cho hàng trăm ngàn, thậm chí hàng triệu người bị giam giữ trong các trại cải tạo ở Tân Cương". Đại sứ Pháp François Rivasseau cũng yêu cầu "kết thúc việc giam giữ người hàng loạt trong các trại tập trung", và đề nghị cao ủy nhân quyền Liên Hiệp Quốc Michelle Bachelet giám sát tình hình tại chỗ.
Trong lúc đại sứ các nước liên tục đặt câu hỏi, đả kích, chất vấn đoàn Trung Quốc, bên ngoài trụ sở Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc khoảng 500 người biểu tình với các khẩu hiệu đòi "Chấm dứt diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ".
Phía Trung Quốc, như thường lệ, bác bỏ các cáo buộc mà họ cho là "đầy định kiến" đối với "cuộc chiến chống khủng bố" của Bắc Kinh.
Một phóng sự trước đó của hãng tin Pháp AFP ghi nhận, nếu cứ tin vào các hình ảnh trên truyền hình nhà nước Trung Quốc, thì một trong những "trung tâm huấn nghiệp" dành cho những người Hồi giáo ở miền tây bắc nước này là một trường học hiện đại, nơi đó học viên được dạy tiếng Hoa, một môn thể thao hay múa cổ truyền.
Trại tập trung được giới thiệu trên kênh truyền hình nhà nước CCTV vào tuần rồi là một trong số 181 trại cải tạo được lập ra tại Tân Cương kể từ năm 2014, theo điều tra của AFP. Đài CCTV nói rằng việc nhập trại là tự nguyện, chiếu cảnh các học viên đang vui vẻ học tiếng Hoa, và học các nghề may mặc hay chế biến thực phẩm.
Ma trắc, còng… tại các trại cải tạo người Duy Ngô Nhĩ
Nhưng cơ quan chính quyền phụ trách về trung tâm này ở thành phố Hòa Điền (Hotan) nơi các hình ảnh trên được quay, hồi đầu năm đã đặt mua cả một kho vũ khí chẳng liên quan gì đến giáo dục. Có thể kể : 2.768 cây ma-trắc, 1.367 bộ còng tay, 2.792 bình xịt hơi cay.
Danh sách trên đây nằm trong số hàng ngàn đơn đặt hàng của các chính quyền địa phương ở Tân Cương, từ hai năm qua phải chịu trách nhiệm về việc thiết lập một mạng lưới "các trung tâm huấn nghệ", nhằm đối phó với các phong trào Hồi giáo và ly khai đang tăng lên tại khu vực đại đa số dân cư là người theo đạo Hồi, nằm cách Bắc Kinh 2.200 km về phía tây.
Theo các nhà tranh đấu lưu vong, thực ra đó là những trại cải tạo, đang giam giữ đến một triệu người Duy Ngô Nhĩ, trên tổng số 11,5 triệu người thuộc sắc tộc này. Bên cạnh đó, các sắc tộc thiểu số khác theo đạo Hồi như người Kazakhstan mang quốc tịch Trung Quốc, cũng nằm trong tầm ngắm.
Do bị đả kích tại Liên Hiệp Quốc cũng như từ các nước phương Tây, đứng đầu là Hoa Kỳ, Bắc Kinh sau nhiều tháng chối cãi sự hiện diện của các trại giam này, đã tung ra một chiến dịch truyền thông nhằm giới thiệu các trại cải tạo trên đây như là các trung tâm dạy nghề. Mục tiêu lập ra, theo chế độ cộng sản Trung Quốc là : ngăn ngừa khủng bố trỗi dậy, trong bối cảnh người Duy Ngô Nhĩ là nguyên nhân gây ra nhiều vụ tấn công đẫm máu trong những năm gần đây.
Tuy nhiên một cuộc điều tra của AFP dựa theo trên 1.500 tài liệu có thể tham khảo trên mạng – gồm cáo thị gọi thầu, dự chi ngân sách, báo cáo công tác – cho thấy các trung tâm trên là nhà tù thay vì trường học.
Hàng ngàn quản giáo được trang bị hơi cay, ma-trắc, súng điện giám sát các trại cải tạo bao quanh là những hàng rào thép gai và camera hồng ngoại. Những trại này phải "giảng dạy như ở trường học, được quản lý như trong quân đội và được canh gác như nhà tù" - một văn bản dẫn lời bí thư tỉnh ủy Tân Cương Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo) chỉ đạo như trên.
Một tài liệu khác nhấn mạnh, "các biện pháp đặc biệt rất cần thiết để chấm dứt nạn khủng bố". Để tạo ra các công dân tốt, những trung tâm này phải giúp "cắt đứt việc tạo ra các thế hệ (khủng bố) mới, cội rễ, các quan hệ và nguồn lực của họ".
Chỉ tiêu mỗi gia đình một người đi cải tạo
Các trại cải tạo loại này trở nên phố biến từ năm ngoái, sau khi có chỉ thị của chính quyền Tân Cương. Một danh sách 25 thái độ "khả nghi" về tôn giáo và 75 dấu hiệu "cực đoan" đã được phổ biến, trong đó có việc bỏ hút thuốc, để râu dài hay mua một căn lều "mà không có lý do chính đáng"… Hoặc những người đã sống "quá lâu" ở nước ngoài, những gia đình có thành viên bị công an bắt hoặc giết chết.
Theo báo cáo của Human Rights Watch, các quy định mới được đưa ra từ năm 2014 cấm hàng loạt hành động, mơ hồ cho đến nỗi muốn bắt ai cũng được. Nhiều nhân chứng khẳng định có những người Duy Ngô Nhĩ bị bỏ tù chỉ vì đi học tiếng Ả Rập ở Ai Cập, hoặc công an tìm thấy những văn bản tôn giáo trong máy tính của họ, thậm chí chỉ do tiếp xúc với người nước ngoài. Có công an viên cho biết họ phải "hoàn thành chỉ tiêu". Một chỉ thị cho chính quyền địa phương đòi hỏi mỗi gia đình phải có ít nhất một người vào trại cải tạo trong thời gian tối thiểu ba tháng.
Số vụ bị bắt vào trại cải tạo đã tăng vọt, và vào mùa xuân năm 2017 chính quyền các địa phương bắt đầu đưa ra nhiều cáo thị gọi thầu để xây dựng thêm các trại mới. Trong số các đơn đặt hàng có : các loại giường tầng, máy điều hòa, chén bát… Vào đầu năm nay, chỉ trong vòng một tháng, riêng cơ quan phụ trách "huấn nghệ" ở Hòa Điền đã đặt mua 194.000 sách dạy tiếng Hoa, và 11.310 đôi giày. Có cả camera giám sát, thiết bị nghe trộm điện thoại, cảnh phục, nón bảo hộ, khiên chống bạo động, lựu đạn cay, ma-trắc dùng điện và loại có gai nhọn được mệnh danh là "răng chó sói".
Có ít nhất một trại cải tạo đặt mua loại ghế có thể trói tay chân các nghi can vào. Các cán bộ đảng ở Urumqi, thủ phủ Tân Cương đã đòi được cung cấp ngay súng điện cho các trại cải tạo, giải thích rằng nhằm "bảo đảm an toàn cho nhân viên". Loại vũ khí không sát thương này giúp "giảm bớt nguy cơ xảy ra sự cố khi không cần thiết phải dùng đến súng".
Hãng tin Pháp đã liên lạc với các cơ quan chính quyền địa phương về các thông tin trên nhưng không được trả lời.
Theo một chỉ thị vào cuối năm 2017, học viên phải thường xuyên được trắc nghiệm về tiếng Hoa, về chính trị và làm các bản tự kiểm thảo, bày tỏ lòng trung thành với đảng Cộng sản. Suốt cả ngày, họ phải "hô khẩu hiệu, hát những bài ca cách mạng và học thuộc lòng Tam Tự Kinh ca ngợi chế độ", như thời mao-ít trước đây (1949-1976).
Các cán bộ được lệnh phải thường xuyên đi thăm gia đình các "học viên" để quảng bá việc giáo dục "chống cực đoan" và phát hiện kịp thời các dấu hiệu phẫn nộ trước khi đối tượng trở thành người chống đối đảng cộng sản Trung Quốc. Một số cơ quan được lập ra năm 2017 để tập trung quản lý các trại cải tạo, bảo đảm "an toàn tuyệt đối" tại đây, tránh các vụ vượt ngục.
Học viên được phân loại theo mức độ "nhiễm độc ý thức hệ" để tẩy não. Nếu phản kháng, họ sẽ bị trừng phạt như bỏ đói, không cho ngủ, biệt giam, bị đánh đập. Một bài điều tra trên báo Libération dẫn lời Omurbel Eli, một người Duy Ngô Nhĩ bị đi cải tạo khoảng 20 ngày mô tả : "Trong xà lim có khoảng 40 tù nhân, tất cả đều là người đạo Hồi, có hai camera giám sát. Ngủ thì phải thay phiên, mỗi tháng chỉ được tắm một lần. Việc đánh đập thường xuyên diễn ra, có những người không chịu nổi đã tự sát".
Bị đàn áp như thế, nhưng theo chuyên gia Thierry Kellner trên Le Monde, khả năng người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương đứng lên đấu tranh vũ trang là rất thấp. Ngoài sự bênh vực từ các tổ chức phi chính phủ, ít có Nhà nước nào muốn chọc giận Bắc Kinh. Chuyên gia này lý giải, do là vùng đất bản lề trong dự án "Con đường tơ lụa mới", nên Trung Quốc muốn kiếm soát toàn bộ Tân Cương, không chấp nhận bất kỳ một rủi ro nào.
Thụy My
******************
Triển lãm hàng không Trung Quốc bị dính tai tiếng ăn cắp công nghiệp (RFI, 06/11/2018)
Triễn lãm hàng không Trung Quốc sẽ diễn ra ở thành phố ven biển Châu Hải (Zhuhai) kể từ ngày hôm nay, 06/11/2018 cho đến ngày Chủ nhật 11/11.
Chiến đấu cơ J-10 của Trung Quốc biểu diễn trên bầu trời Châu Hải nhân cuộc Triển Lãm Hàng Không khai mạc ngày 06/11/2018. China Daily via Reuters
Cuộc triển lãm hai năm một lần này là dịp để Bắc Kinh phô trương tiến bộ công nghệ hàng không Trung Quốc trước thế giới. Thế nhưng năm nay, mây đen như đã kéo đến che phủ bầu trời hội chợ hàng không Châu Hải, với cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, đang diễn ra gay gắt và việc Bắc Kinh bị tố cáo hoạt động gián điệp công nghiệp. Bên cạnh đó, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại cũng khiến các hãng hàng không thận trọng
Theo hãng tin Anh Reuters, với Triển Lãm Hàng Không Châu Hải, Bắc Kinh muốn chiêu dụ các lãnh đạo hàng không không gian, các khách hàng mua vũ khí đến từ 40 quốc gia. Nhưng giới phân tích nhìn thấy trước là năm nay sẽ khó mà có những thông báo long trọng hay những đàm phán mua bán lớn.
Trên các sân bãi, sẽ có đầy những loại máy bay như của hãng Airbus SA và Embraer, biểu tượng chính của cao vọng hàng không thương mại Trung Quốc, nhưng chiếc C919, máy bay đường trường mà tập đoàn chế tạo phi cơ dân dụng COMAC (Commercial Aircraft Corp of China) của Trung Quốc sản xuất, thì sẽ không được đưa ra vì như một viên chức cao cấp Trung Quốc đã giải thích, phi cơ này đang trong quá trình bay thử.
Không chỉ vắng bóng chiếc máy bay mới mà Trung Quốc tự sản xuất, mà phi cơ của các tập đoàn khác như Boeing cũng vậy. Tập đoàn chế tạo phi cơ Mỹ đã mở một xưởng lắp ráp hoàn chỉnh loại phi cơ 737 tại Trung Quốc, nhưng sẽ không đưa đến triển lãm bất kỳ máy bay nào, mà chỉ trưng bày máy bay mẫu ở gian hàng của mình mà thôi.
Tác động của hiệu quả kinh tế không mỹ mãn
Chuyên gia về hàng không Trung Quốc, ông Lí Hiểu Tân (Li Xiaojin), thừa nhận rằng Bắc Kinh không chờ đợi là Triển Lãm Hàng Không Châu Hải năm nay sẽ có nhiều người tham dự. Lý do : kinh tế Trung Quốc không có thành quả mỹ mãn cho nên các tập đoàn ngoại quốc, bình thường vẫn cử 10 người tham dự, thì năm chỉ cử 5 người.
Trung Quốc đã trở thành "trường săn" của các tập đoàn nước ngoài, đổ xô đến Trung Quốc tìm kiếm hợp đồng bán máy bay do việc các hãng hàng không Trung Quốc gia tăng đội máy bay nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại gia tăng mạnh. Dự kiến Trung Quốc sẽ là thị trường hàng đầu, vượt cả Mỹ trong thập niên tới đây.
Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi do hai nguyên nhân : Một là tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đã yếu đi, xuống đến mức thấp nhất từ cuộc khủng hoảng tài chính, và hai là quan hệ của Trung Quốc với các nước khác cũng đã bị thử thách do tham vọng của Bắc Kinh muốn phát triển các loại phi cơ do chính Trung Quốc chế tạo.
Hiện thời, các loại máy bay do Hoa Kỳ chế tạo vẫn chưa bị vướng vào vòng áp thuế của Trung Quốc, nhưng các nhà phân tích cho biết là họ vẫn đợi xem những tập đoàn Mỹ như Boeing, Honeywell và Gulfstream sẽ bị cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung ảnh hưởng ra sao. Đây là những tập đoàn đang chịu cạnh tranh rất mạnh ở Trung Quốc trước các đối thủ như Airbus hay các hãng chế tạo phi cơ khác.
Vào năm ngoái 2017, Hoa Kỳ đã xuất được 16,3 tỷ đô la máy bay dân sự sang Trung Quốc. Đây là loại mặt hàng có trị giá lớn nhất theo số liệu công bố của Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang St Louis.
Marc Szepan, một chuyên gia về hàng không Trung Quốc ở Đại Học Oxford cho là có khả năng Trung Quốc sẽ mua Airbus trong tương lai hơn là Boeing. Một chọn lựa chiến lược. Và họ cũng sẽ đánh giá lại, chọn đối tác công nghiệp cho những chương trình máy bay tương lai, như chiếc CR929, có thể thiên về thiết bị, linh kiện Châu Âu hơn là Mỹ.
Cho đến giờ này, Trung Quốc cố tránh không cho thấy là họ thiên hẳn về bên nào trong bối cảnh mà những cuộc đàm phán, thương lượng của các hãng của Trung Quốc để mua máy bay nước ngoài đang được giữ kín hoặc đã bị dời lại.
Cáo buộc gián điệp công nghiệp
Những cáo buộc liên tiếp gần đây của Washington nhắm vào Bắc Kinh, theo đó Trung Quốc đã tìm cách đánh cắp công nghệ hàng không của Mỹ cũng phủ bóng đen lên Triển Lãm Châu Hải
Theo ghi nhận của Reuters, tư pháp Mỹ mới đây lại tố cáo tình báo Trung Quốc tìm cách ăn cắp thông tin về một động cơ phản lực cánh quạt đẩy Mỹ- Pháp dùng cho máy bay thương mại dân sự. Phía Mỹ không cho biết đó là loại gì, nhưng theo hãng tin Anh, đó rõ ràng là là động cơ Safran-General Electric LEAP.
Mỹ không chỉ tố cáo mà còn truy tố những nghi can cụ thể. Trong một thông báo chính thức công bố hôm 30/10 vừa qua, bộ Tư pháp Mỹ cho biết đã truy tố 10 người bị cho là điệp viên Trung Quốc tìm cách thâm nhập vào hệ thống máy tính của một công ty Mỹ và một công ty Pháp có văn phòng tại thành phố Tô Châu (Trung Quốc), để ăn cắp công nghệ liên quan đến loại động cơ phản lực cánh quạt do liên doanh Pháp-Mỹ này sản xuất.
Theo phía Mỹ, mục tiêu của hành vi trộm cắp đó là nhằm cung cấp dữ liệu thiết yếu cho các công ty Trung Quốc, để các hãng này có thể sản xuất một động cơ tương tự mà không phải bỏ tiền và thời gian nghiên cứu.
Bộ An Ninh Quốc Gia Trung Quốc bị tố cáo đích danh
Điểm đáng nói là trong số những người bị truy tố, có hai đặc vụ của Bộ An Ninh Trung Quốc tại tỉnh Giang Tô, một cơ chế được cho là tương đương với cơ quan CIA tại Mỹ. Bản khởi tố đã nêu rõ tên của hai nhân viên tình báo này là Tra Vinh (Zha Rong) và Sài Mạnh (Chai Meng).
Đây là lần thứ ba trong không đầy hai tháng, nhân viên tình báo của chính quyền Trung Quốc bị tư pháp Mỹ cáo buộc về tội đánh cắp công nghệ và bí mật thương mại của Hoa Kỳ.
Thậm chí vào thượng tuần tháng 10, Hoa Kỳ đã dẫn độ được về Mỹ một nhân viên tình báo Trung Quốc tên là Từ Ngạn Quân (Xu Yan Jun), bị gài bẫy và bắt tại Bỉ vào tháng Tư. Sau khi bị dẫn độ qua Mỹ, điệp viên Trung Quốc này đã bị truy tố về âm mưu đánh cắp thiết kế kỹ thuật của một động cơ máy bay do hãng Mỹ General Electric Aviation chế tạo. Từ Ngạn Quân sẽ trở thành điệp viên Trung Quốc đầu tiên có quan hệ chính thức với một cơ quan chính quyền Trung Quốc bị xét xử trước một tòa án Mỹ.
Trước vụ Từ Ngạn Quân, vào cuối tháng 9, Mỹ cũng đã bắt một công dân Trung Quốc tên là Kỷ Siêu Quần (Ji Chao Qun) tại Chicago, bị cáo buộc là đã hoạt động gián điệp cho Bắc Kinh, dưới sự chỉ đạo của quan chức tình báo thuộc Sở An Ninh Quốc Gia Giang Tô.
Đối với ông John Brown, lãnh đạo văn phòng FBI tại San Diego, "các mối đe dọa từ các hoạt động tin tặc do chính phủ Trung Quốc bảo trợ là có thật và diễn ra liên tục". Còn ông Adam Braverman, công tố liên bang tại Nam California thì tố cáo đích danh bộ An Ninh Quốc Gia Trung Quốc.
Bắc Kinh từ lâu đã coi hàng không là ngành quan trọng trong kế hoạch mang tên Made in China 2025 nhằm biến Trung Quốc thành quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ. Nhưng các chuyên gia cho rằng công nghệ hàng không của nước này đang tụt hậu, đi sau 20-30 năm so với các quốc gia khác. Để đuổi kịp Mỹ, đánh cắp công nghệ là một trong những biện pháp.
Mai Vân
Việt Nam mở thêm cửa khẩu với Khu tự trị Choang của Trung Quốc (VOA, 12/09/2018)
Việt Nam và Trung Quốc vừa khai thông cửa khẩu biên giới Chi Ma - Ái Điểm tại tỉnh Lạng Sơn và tỉnh Quảng Tây nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, củng cố hơn nữa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt.
Cửa khẩu Ái Điểm, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc, ngày 10/9/2018. Photo : Tiền Phong
Báo Dân Trí cho biết, với việc mở thêm cửa khẩu này, tỉnh Lạng Sơn đã có 12 cửa khẩu song phương và quốc tế với phía Trung Quốc.
Cũng theo tờ báo này, cặp cửa khẩu song phương Chi Ma - Ái Điểm được mở với sự đồng ý của chính phủ hai nước Việt Nam - Trung Quốc, Ủy ban liên hợp biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc, Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu Việt Nam - Trung Quốc và các bộ, ngành trung ương hai nước.
Truyền thông trong nước trích lời ông Tôn Đại Vỹ, Phó Bí thư Khu ủy Quảng Tây nói : "Việt Nam và Quảng Tây núi liền núi, sông liền sông, giao thương đi lại mật thiết. Cách đây hơn 100 năm, Chi Ma đã là cửa khẩu giao thương của Việt Nam và Trung Quốc, là cửa khẩu có vai trò quan trọng trong mậu dịch quốc tế".
Cửa Khẩu Chi Ma, tỉnh Lạng Sơn. Photo Tiền Phong
Sau khi khai thông cửa khẩu hôm 10/9, Phó Thủ tướng Việt Nam Vương Đình Huệ đã đến thăm lãnh đạo Khu tự trị dân tộc Choang, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc, ngày 11/9, và đề nghị phía Trung Quốc tiếp tục tạo thuận lợi hơn nữa cho các mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam như sữa, các sản phẩm sữa, hoa quả, thủy sản, lợn, thịt lợn...
Ông Lộc Tâm Xã, Bí thư Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, được truyền thông Việt Nam trích lời nói rằng ông mong muốn 2 bên đẩy mạnh trao đổi về các dự án kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông.
Theo báo Thanh Niên, trong cuộc gặp với Phó thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Hàn Chính, ông Huệ đề nghị Trung Quốc tiếp tục có các chính sách và biện pháp hữu hiệu để cải thiện hơn nữa tình trạng nhập siêu của Việt Nam ; phối hợp thúc đẩy việc giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc ở một số công trình, dự án doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư, xây dựng tại Việt Nam.
Vào ngày 12/10 sắp tới, doanh nghiệp và người dân tại 7 tỉnh biên giới giáp với Trung Quốc, trong đó có Lạng Sơn, sẽ được phép sử dụng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc trong các giao dịch xuất nhập khẩu xuyên biên giới.
Trong một diễn biến liên quan, vào chiều ngày 11/9, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa đã đến thăm Hà Nội phát biểu rằng Trung Quốc sẵn sàng cùng Việt Nam thúc đẩy quan hệ láng giềng hữu nghị và hợp tác toàn diện Trung - Việt, theo Tân Hoa Xã.
Trong buổi tiếp ông Hoa, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc được TTXVN trích lời đáp lại rằng Việt Nam coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc, nhấn mạnh đẩy nhanh việc triển khai hợp tác trên các lĩnh vực giao thông vận tải, nông nghiệp, môi trường, khoa học - công nghệ, tài chính, tiền tệ.
********************
Trại cải tạo : Bắc Kinh chỉ "giáo dục" người Duy Ngô Nhĩ (RFI, 13/09/2018)
Một quan chức cao cấp Trung Quốc hôm nay 13/09/2018 khẳng định, chính quyền Bắc Kinh không bức hại người Hồi Giáo ở Tân Cương, mà chỉ "giáo dục" họ để tránh lan truyền các ý tưởng cực đoan, trong lúc các nước Châu Âu thất bại trong lãnh vực này.
Lực lượng an ninh Trung Quốc được tăng cường tại Tân Cương, tháng 2/2017. VCG/VCG via Getty Images
Đáp trả cáo buộc của Liên Hiệp Quốc theo đó có ít nhất một triệu người thiểu số Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi ở Tân Cương bị giam giữ trong những nhà tù và trại cải tạo, ông Li Xiaojun, giám đốc thông tin của bộ phận phụ trách nhân quyền thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc khẳng định : "Đó không phải là đối xử tệ hại". Theo ông, "Trung Quốc chỉ thiết lập các trung tâm đào tạo chuyên nghiệp, các trung tâm giáo dục".
Quan chức này nhấn mạnh : "Tuy qúy vị không coi đó là cách tốt nhất, nhưng đây có lẽ là câu trả lời cần thiết cho Hồi Giáo cực đoan, bởi vì phương Tây đã thất bại trong việc kiểm soát xu hướng này (…) Hãy nhìn sang nước Bỉ hay Paris, nhìn sang các nước Châu Âu khác mà xem. Qúy vị đã thất bại".
Cao Ủy Nhân Quyền, bà Michelle Bachelet hôm thứ Hai 10/9 đã kêu gọi Bắc Kinh cho phép Liên Hiệp Quốc gởi các quan sát viên đến Trung Quốc để kiểm tra những thông tin về các trại cải tạo người Duy Ngô Nhĩ, gây giận dữ cho chính quyền Trung Quốc.
Thụy My
************************
Trung Quốc thắt chặt kiểm duyệt tôn giáo trên internet (RFI, 12/09/2018)
Gởi hình một lễ rửa tội Công giáo, tụng kinh Phật giáo hay một lễ nghi tôn giáo nào khác lên mạng xã hội sắp tới sẽ bị cấm tại Trung Quốc, theo một dự luật được cơ quan tôn giáo nhà nước công bố mới đây. Riêng về Tân Cương, Bắc Kinh hôm nay 12/09/2018 cũng yêu cầu Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về nhân quyền "tôn trọng chủ quyền Trung Quốc".
Một giáo dân Công giáo giơ cao kinh thánh trong một buổi lễ thánh tại Bắc Kinh ngày 24/01/2014. Reuters/Kim Kyung-Hoon
Dự thảo luật được phổ biến hôm 10/09/2018 quy định : "Tất cả các tổ chức hay cá nhân không được phố biến trên internet các nghi lễ thờ phụng Phật giáo, đốt nhang, lễ xuất gia, đọc kinh Bát Nhã, thánh lễ misa, lễ rửa tội Công giáo và tất cả các lễ nghi tôn giáo dưới bất cứ hình thức nào (văn bản, hình ảnh, âm thanh, video…)".
Được cho là thành lũy chống lại việc truyền bá tín ngưỡng, dự luật cấm "phân phát các sản phẩm tôn giáo", "xúc giục người vị thành niên tha gia các hoạt động tôn giáo", "xúc phạm các tín đồ cũng như người ngoại đạo". Các tổ chức nào vi phạm sẽ bị cấm hoạt động. Tuy nhiên dự luật không nói cụ thể biện pháp chế tài đối với cá nhân.
Dự luật gồm 35 điều khoản nhằm xúc tiến "sự ổn định xã hội" và đấu tranh chống "chủ nghĩa cực đoan", được công bố vào thời điểm đảng Cộng Sản Trung Quốc cầm quyền đang lo ngại Hồi giáo cực đoan gia tăng, đặc biệt là tại Tân Cương, nơi phân nửa dân số theo đạo Hồi.
Trước đó một đạo luật có hiệu lực từ ngày 01/02/2018 đã cấm nhận tiền hỗ trợ từ nước ngoài và hạn chế mở các trường do tôn giáo quản lý. Tại Tân Cương, từ năm 2017 Trung Quốc đã cấm khăn choàng Hồi giáo, hạn chế việc công chức và sinh viên tham gia mùa chay Ramadan. Tại Chiết Giang, chính quyền năm 2016 tung ra chiến dịch gỡ bỏ những thập tự giá trên nóc nhiều giáo đường.
Thụy My
