Trung Quốc cần phải có sáu hay bảy hàng không mẫu hạm để giám sát Biển Đông và có thể cả Ấn Độ Dương.
Tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc diễn tập trên biển hôm 18/4/2018 - AFP
Mạng South China Morning Post loan tin ngày 18/7, dẫn nhận định của một chuyên gia phân tích quốc phòng Trung Quốc như vừa nêu. Cụ thể, chuyên gia Wang Hongliang (Vương Hồng Lượng) tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia thuộc Đại học Giao Thông Thượng Hải, tuần qua có bài viết với giả định rằng nếu Trung Quốc có đủ khá năng về tài chính thì mỗi hạm đội của Hải quân Trung Quốc cần ít nhất hai hàng không mẫu hạm. Ngoài ra, Hải quân nước này còn cần thêm một chiếc hàng không mẫu hạm nữa cho hạm đội Ấn Độ Dương trong tương lai.
Vị chuyên gia này được dẫn lời rằng : "Nếu chúng ta đủ can đảm để dự báo, có thể nào duy trì một lực lượng hải quân thường trực tại Ấn Độ Dương để bảo vệ hiệu quả hơn nữa tuyến đường mậu dịch quan trọng nhất của Trung Quốc ? Như vậy hạm đội Ấn Độ Dương này vì ở xa những cảng quê nhà, có thể cần phải có một hàng không mẫu hạm".
Hồi tháng qua, Trung Quốc hạ thủy chiếc hàng không mẫu hạm thứ ba - chiếc Phúc Kiến, và tin nói hiện chiếc thứ tư đang được đóng. Chiếc hàng không mẫu hạm đầu tiên của Hải quân Trung Quốc là chiếc Liêu Ninh. Chiếc này mua lại của Ukraine rồi tân trang, nâng cấp lên. Chiếc thứ hai Sơn Đông được đóng tại Hoa Lục theo mẫu chiếc Liêu Ninh nhưng có thêm nhiều bổ sung.
Theo chuyên gia họ Vương thì Hạm đội Bắc Hải của Trung Quốc phụ trách Hoàng Hải và Bán đảo Triều Tiên, hạm đội Hoa Đông phụ trách khu vực gồm cả eo biển Đài Loan và Hạm đội Nam Hải. Hàng không mẫu hạm Phúc Kiến có thể được bố trí cho Hạm đội Hoa Đông và đóng vai trò thiết yếu trong trường hợp xảy ra xung đột qua Eo Biển Đài Loan.
Chiếc Liêu Ninh được chính thức xem như cơ sở huấn luyện và neo chính tại cảng của Hạm đội Bắc Hải, trong khi chiếc Sơn Đông đang được giao cho Hạm đội Nam Hải.
Chuyên gia họ Vương nêu bật tầm quan trọng của các hàng không mẫu hạm trong việc kiểm soát Biển Đông. Đây là nơi Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền đến hơn 80% vùng biển có tuyến đường mậu dịch quan trọng và nguồn hải sản phong phú.
Trong các năm qua Trung Quốc đã tiến hành quân sự hóa những đảo nhân tạo được bồi lấp nên tại đó; tuy nhiên Bắc Kinh vẫn thấy chưa đủ vì cái mà họ cho là ‘mối nguy thực sự của việc Hoa Kỳ can dự quân sự vào khu vực Biển Đông".