Philippines xác nhận cho Mỹ dùng thêm căn cứ quân sự gần Biển Đông và Đài Loan
Bắc Kinh vào hôm 04/04/2023 đã cực lực đả kích một thỏa thuân Mỹ-Philippines cho phép quân đội Hoa Kỳ sử dụng thêm 4 căn cứ quân sự trên lãnh thổ Philippines. Phản ứng giận dữ của Trung Quốc được đưa ra sau khi chính quyền Manila vào hôm qua chính thức xác nhận địa điểm của 4 căn cứ quân sự được thêm vào danh sách 5 căn cứ khác mà lực lượng Mỹ vốn đã được phép tiếp cận, trong đó có một nơi gần Đài Loan và một nơi khác nhìn thẳng ra Biển Đông.
Cổng nơi từng là căn cứ hải quân lớn nhất ở nước ngoài của Mỹ tại Vịnh Subic, tỉnh Zambales, phía tây bắc Manila, Philippines, ngày 06/02/2023. AP - Aaron Favila
Thỏa thuận cho phép quân đội Mỹ mở rộng hoạt động tại Philippines đã được thông qua nhân chuyến công du Manila của bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin. Vào khi ấy, chính quyền Philippines đã đồng ý cho Mỹ sử dụng thêm 4 căn cứ quân sự trên lãnh thổ của mình, bổ sung cho 5 căn cứ khác từng được chấp thuận từ năm 2014.
Tuy nhiên, địa điểm cụ thể của 4 căn cứ mới mở cửa cho lực lượng Mỹ được giữ kín, lý do chính thức được Manila đưa ra là để tham khảo thêm ý kiến của các quan chức địa phương.
Trong một thông báo công bố hôm qua, văn phòng báo chí phủ tổng thống Philippines cho biết là tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã chấp thuận cho Mỹ quyền tiếp cận 3 căn cứ ở miền bắc Philippines, cụ thể là một căn cứ hải quân và một sân bay ở tỉnh Cagayan, cũng như một doanh trại quân đội ở tỉnh Isabela lân cận. Bên cạnh đó, Mỹ cũng được phép sử dụng căn cứ không quân trên quần đảo Balabac, ngoài khơi mũi phía nam của đảo Palawan ở miền tây Philippines, gần Biển Đông.
Phủ tổng thống Philippines giải thích, đây là bốn địa điểm đã được quân đội Philippines đánh giá là "thích hợp và có lợi cho cả đôi bên", đặc biệt là sẽ giúp tăng cường năng lực đối phó với thảm họa của nước này, cũng như đóng vai trò quan trọng trong các chiến dịch cứu hộ, cứu trợ nhân đạo khi xảy ra thiên tai và tình huống khẩn cấp.
Theo hãng tin Pháp AFP, thỏa thuận chung Mỹ-Philippines về loại căn cứ này, còn cho phép quân đội Mỹ cho lực lượng lưu trú tại những nơi đó (dù trên cơ sở không thường trực), đồng thời lưu trữ các thiết bị và vật tư quốc phòng.
Trong số 4 địa điểm vừa được xác nhận, giới quan sát đặc biệt chú ý đến 2 căn cứ vừa được đưa vào danh sách : Căn cứ hải quân Camilo Osias tại Santa Ana ở tỉnh Cagayan, chỉ cách Đài Loan khoảng 400km (250 hải lý) và căn cứ không quân trên quần đảo Balabac ở Palawan, sát Biển Đông, gần khu vực quần đảo Trường Sa. Hai căn cứ này đều nằm sát những điểm nóng trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Giới phân tích cho rằng việc có quyền tiếp cận hai căn cứ này của Philippines sẽ mang lại lợi thế không nhỏ cho Hoa Kỳ khi cần phải can thiệp đối phó với Trung Quốc trong trường hợp Đài Loan hay Biển Đông, với việc lực lượng Mỹ có chỗ trú quân tạm thời và lưu trữ vũ khí sát những điểm có khả năng bùng nổ.
Về phần Philippines, việc cho phép Mỹ tiếp cận những nơi này cũng là một phương án tốt nhằm đối phó với tham vọng của Bắc Kinh, luôn nhòm ngó các khu vực trên Biển Đông mà Manila tuyên bố chủ quyền. Đương kim tổng thống Philippines, Ferdinand Marcos Jr., người kế nhiệm ông Duterte từ tháng 06/2022, đã áp dụng chính sách đối ngoại thân thiện hơn với Mỹ và từng khẳng định rằng ông sẽ không để Bắc Kinh chà đạp lên các quyền lợi trên biển của Manila.
Đối với giới quan sát, chính giá trị có thể nói là "chiến lược" của các căn cứ mới mà Philippines cho Mỹ quyền sử dụng đã khiến Bắc Kinh phản ứng giận dữ. Vào hôm nay, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Mao Ninh, lên tiếng tố cáo Mỹ "tiếp tục tăng cường việc triển khai quân sự trong khu vực", "gây nguy hiểm cho hòa bình và ổn định khu vực".
Trọng Nghĩa