Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Châu Á

13/01/2017

Trung Quốc phản ứng sau tuyên bố và ngoại trưởng tương lai Mỹ

tổng hợp

Nguy cơ khủng hoảng Mỹ - Trung sau tuyên bố của Tillerson về Biển Đông (RFI, 13/01/2017)

tq1

Rex Tillerson, cựu lãnh đạo tập đoàn ExxonMobil, người được Trump chỉ định làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ. REUTERS/Joshua Roberts/File Photo

Những tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ được chỉ định Rex Tillerson về hồ sơ Biển Đông có thể gây ra khủng hoảng giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới, nếu những tuyên bố này trở thành chính sách ngoại giao của chính quyền Donald Trump. Đó là nhận định của tờ New York Times hôm qua, 12/01/2017.

Trong buổi điều trần ngày 11/01 vừa qua trước Ủy ban Ngoại giao của Thượng Viện Mỹ, ông Rex Tillerson đã tuyên bố rằng việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Biển Đông là "phi pháp", chẳng khác gì việc Nga chiếm vùng Crimée. Cho nên, Ngoại trưởng Mỹ được chỉ định đã đề nghị Washington phải gửi đến Bắc Kinh một tín hiệu rõ ràng : Một là phải ngưng ngay việc xây đảo nhân tạo, hai là Trung Quốc không được tiếp cận các đảo đó.

Theo New York Times, nếu những tuyên bố đó thực sự trở thành hành động sau khi ông Donald Trump chính thức nắm quyền tổng thống, thì đây sẽ là một thay đổi đáng kể trong chính sách của Hoa Kỳ về việc Bắc Kinh xây đảo nhân tạo ở Biển Đông, nơi mà theo một cơ quan tư vấn của Mỹ, có thể sẽ trở thành "sân sau" của Trung Quốc vào năm 2030.

Trung Quốc hiện vẫn khẳng định chủ quyền trên gần như toàn bộ vùng Biển Đông, bất chấp phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực đưa ra tháng 7 năm ngoái, bác bỏ những yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh, cụ thể là "không có cơ sở pháp lý để Trung Quốc yêu sách quyền lịch sử đối với tài nguyên tại các vùng biển phía bên trong "đường 9 đoạn".

Chính quyền Obama cũng đã gián tiếp bác bỏ các đòi hỏi chủ quyền "quá đáng" của Trung Quốc ở Biển Đông khi đưa các chiến hạm đến tuần tra sát đảo nhân tạo của Trung Quốc. Nhưng hành động này đã không ngăn được Bắc Kinh tiếp tục bồi đắp và quân sự hóa các đảo đó.

Những tuyên bố nói trên của ông Tillerson hàm ý là Hoa Kỳ có thể sẽ dùng đến sức mạnh quân sự để ngăn cản Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo. Cho nên, theo New York Times, các nhà phân tích ở Trung Quốc đã có phản ứng khác nhau.

Một đại tá về hưu và nay là chuyên gia quân sự cho rằng đó là một tín hiệu báo trước rằng tổng thống Trump sẽ có lập trường cứng rắn với Trung Quốc. Vị chuyên gia này khẳng định rằng khả năng chiến đấu của Trung Quốc nay "cao hơn của Mỹ" nếu xảy ra chiến tranh giữa hai nước.

Nhưng các chuyên gia về Biển Đông của Trung Quốc được New York Times trích dẫn thì đặt vấn đề về tính hợp pháp của việc ngăn cản Bắc Kinh tiếp cận các đảo nhân tạo.

Êkíp chuyển tiếp của tổng thống tân cử Donald Trump đã không trả lời các yêu cầu của báo chí đòi giải thích thêm về các tuyên bố của ông Tillerson và cũng không nói rõ là những tuyên bố đó có thể hiện chính sách của chính quyền Trump hay không.

Hiện cũng không rõ là thái độ cứng rắn của ông Tillerson trên vấn đề Biển Đông có liên quan gì đến kinh nghiệm của ông ở vùng này vào thời ông là lãnh đạo tập đoàn dầu khí ExxonMobil hay không. Vào năm 2009, ExxonMobil đã ký một hiệp định khai thác dầu khí ở Biển Đông với tập đoàn PetroVietnam. Sau này, người ta được biết là hiệp định đó đã được ký kết một cách lặng lẽ, vì nơi khai thác dầu khí nằm ở khu vực tranh chấp chủ quyền giữa Việt Nam với Trung Quốc.

Như vậy, sau cuộc điện đàm với tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, sau những lời đe dọa đánh thuế nặng hàng nhập khẩu Trung Quốc, những tuyên bố của ông Tillerson về Biển Đông phải chăng báo hiệu những thay đổi căn bản trong chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc, chính sách mà từ thời Nixon cho đến nay vẫn được duy trì tương đối ổn định, dù đó là chính quyền Dân Chủ hay Cộng hòa ? 

Thanh Phương

************************

Biển Đông : Bắc Kinh phản ứng ôn hòa, nhưng báo chí đe dọa Mỹ (RFI, 13/01/2017)

tq2

Ông Rex Tillerson - người được Donald Trump chỉ định vào chức ngoại trưởng - trong phiên điều trần tại Thượng Viện Mỹ, ngày 11/01/2017. Reuters

"Nếu Rex Tillerson thực hiện lời tuyên bố thì sẽ dẫn đến chiến tranh giữa Mỹ và Trung Quốc". Trên đây là phản ứng giận dữ của truyền thông nhà nước Trung Quốc, một ngày sau khi ngoại trưởng tương lai của Mỹ, trong cuộc điều trần tại Thượng Viện, tuyên bố "phải chặn không cho Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo mà họ bồi đắp" ở Biển Đông.

Hoàn Cầu Thời Báo, ngày 13/01/2017, phản ứng mạnh sau khi ông Rex Tillerson công khai tuyên bố Biển Đông không thuộc chủ quyền của Trung Quốc và phải chặn Trung Quốc đến các đảo nhân tạo. Tờ báo của phe chủ chiến tại Trung Quốc đe dọa : Nếu Washington thực hiện lời tuyên bố này thì hai bên không tránh khỏi một "trận chiến hủy diệt".

Khác với chính quyền Obama, tuy lên án Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, đe dọa an ninh và tự do hàng hải, nhưng không xác quyết chủ quyền khu vực tranh chấp thuộc về ai, ngoại trưởng tương lai của Mỹ tuyên bố thẳng thừng : "Trung Quốc không có chủ quyền ở vùng tranh chấp này". Ông Rex Tillerson còn so sánh hành động lấn chiếm Biển Đông với vụ Nga sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine.

Cùng ngày, Nhân Dân Nhật Báo, cơ quan tuyên truyền của đảng Cộng Sản Trung Quốc, tỏ vẻ kiên nhẫn, muốn chờ xem quan điểm của Rex Tillerson sẽ được thể hiện ra sao trong chính sách ngoại giao.

Ngược lại, trong một đoạn khác của bài bình luận, Hoàn Cầu Thời Báo cho rằng nếu ban cố vấn của tổng thống tân cử Donald Trump hoạch định chính sách quan hệ với Trung Quốc như những tuyên bố gần đây về Đài Loan hay Biển Đông, thì "hai nước nên chuẩn bị chiến tranh".

Trong khi đó, phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng tìm cách hạ nhiệt : Hoa Kỳ hãy lo chuyện của mình, tình hình biển Nam Hải đã lắng dịu.

Phản ứng Việt Nam ra sao về lập trường của ngoại trưởng tương lai Mỹ về Biển Đông ? Sau đây là lời tuyên bố của phát ngôn viên bộ ngoại giao Lê Hải Bình trong cuộc họp báo ngày 12/01/2017 : "Duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở khu vực là mục tiêu chung, cũng như là lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực. Chúng tôi cho rằng các bên liên quan, các bên trong và ngoài khu vực đều phải có trách nhiệm đóng góp mang tính xây dựng vào mục tiêu và bảo đảm lợi ích chung này".

Còn tại Úc, cựu thủ tướng Paul J. Keating lo ngại về nguy cơ Washington lôi kéo Canberra vào chiến tranh. Trong thông cáo đề ngày 13/01/2017 gửi tới thủ tướng Turnbull, cựu thủ tướng Paul J. Keating lo ngại Úc bị Hoa Kỳ lôi kéo vào xung đột ở Biển Đông, đối đầu với Trung Quốc, gây thiệt hại cho kinh tế, giao thương và cả an ninh của nước Úc. Theo ông Paul Keating, Canberra không nên ủng hộ Mỹ trên hồ sơ Biển Đông. Paul J. Keating, thuộc đảng Lao Động, từng giữ chức vụ thủ tướng Úc trong thời gian từ 1991 đến 1996.

Tú Anh - Thanh Hà

************************

Ông Trump, Tillerson nói về Bin Đông, Việt Nam s là đim nóng ? (VOA, 12/01/2017)

tq3

Tổng thng đc c Donald Trump, trái, và Ngoi trưởng đ c Rex Tillerson.

Tranh chấp Bin Đông đã được đ cp đến trong nhng phát biu ca hai nhân vt hàng đu trong chính ph sp ti ca M.

Hôm 11/01, trong cuộc hp báo đu tiên vi tư cách là tng thng đc c, ông Donald Trump vài ln nhc đến Trung Quc v vn đ thương mại và tấn công trên mng. Ông nói M đã chu thua thit hàng trăm t đôla mi năm v thương mi và mt cân đi thương mi vi Trung Quc. Bên cnh đó, ông nói Trung Quc đã xâm nhp trên mng vào 22 triu tài khon M.

Người s tr thành tng thng th 45 của M vào tun sau cũng nói đến Bin Đông mt cách ngn gn khi cho rng nước M đã b mt s nước chơi xu.

Ông Trump nói : "Nga và các nước khác, trong đó có Trung Quc là nước đã hoàn toàn li dng chúng ta v mt kinh tế, hoàn toàn li dng chúng ta ở Biển Đông bng cách xây pháo đài ln ca h".

Ông cho rằng vi ni các mi là nhng người thông minh và thành công, nước M s có nhng tha thun tt hơn và s được tôn trng hơn : "Nga, Trung Quc, Nht Bn, Mexico, tt c các nước s tôn trng chúng ta n, hơn nhiu so vi các chính quyn trước đây".

Cũng trong ngày 11/1, đã diễn ra phiên điu trn ca y ban Đi ngoi Thượng vin v phê chun chc v ngoi trưởng M. Ông Rex Tillerson, ngoi trưởng đ c, nói Trung Quc phi b chn đường tiếp cn các đảo nhân to mà h xây lên Bin Đông có tranh chp. Ông so sánh hot đng ca Trung Quc vi hành đng ca Nga đot ly Crimea.

Khi được hi liu ông có ng h mt tư thế mnh m hơn đi vi Trung Quc, ông Tillerson tr li : "Chúng ta s phi gi ti Trung Quốc mt tín hiu rõ ràng rng trước hết, vic xây đo phi dng li, và th nhì là vic quý v tiếp cn các đo đó s không được cho phép".

Vị cu ch tch kiêm tng giám đc điu hành ca hãng ExxonMobil không nói c th có th là gì đ chn vic Trung Quốc tiếp cn các đo mà h đã xây kiên c cũng như đã trang b vũ khí, đường băng Bin Đông.

Các nhà quan sát cho rằng phát biu ca ông Tillerson s làm Bc Kinh tc gin và m đường cho kh năng xy ra đi đu nghiêm trng vi Bc Kinh.

Luật sư Đức Khanh Canada, nhà nghiên cu v chính tr Vit Nam và quan h quc tế, nhn đnh vi VOA rng chính quyn ti đây ca ông Trump s tiếp tc thúc đy chính sách xoay trc sang Châu Á và có th làm cho Vit Nam tr thành mt đim nóng. Ông nói :

"Có nhiều ch du là ông Tng thng Donald Trump s tiếp tc cái chiến lược đó nhưng có th là vi mt cái tên khác. Đng thi cái giai đon mà ông Donald Trump lên s là cái giai đon tăng tc trong mt chiến lược 4 năm. Tng thng Obama đã nói trước đây ti năm 2020 sẽ đưa 60% khí tài cũng như lc lượng quân đi ca M sang khu vc Á Châu Thái Bình Dương. Tôi thy rng tiến trình đó s được tăng tc rt là nhanh. Có th là trong vòng 2 năm đu ca nhim kỳ, tc là 2017, 2018 là có th đã thc hin được vn đ đó. Cục din ca tình hình vi chính sách đi đu v kinh tế gia M và Trung Quc, đng thi chiến lược ca Hoa Kỳ là tăng s hin din ca mình trong khu vc, điu đó cho thy rng Vit Nam s là mt đim nóng trong thi gian sp ti".

Một nhà nghiên cu khác, Tiến sĩ Nguyn Ngc Trường, Ch tch Trung tâm Nghiên cu Chiến lược và Phát trin Quan h Quc tế Hà Ni, nói vi VOA rng c Tng thng đc c Trump ln Ngoi trưởng đ c Tillerson đu "nm rt chc" nhng vn đ liên quan đến Việt Nam, khu vc và Bin Đông. Ông Trường tin tưởng h s "kế tha, phát trin và đm bo nhng li ích ca nước M, trong đó có quan h vi Vit Nam".

An Tôn

************************

Trung Quốc kêu gọi tăng cường hợp tác an ninh với Việt Nam (RFI, 13/01/2017)

tq4

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhân chuyến công du Bắc Kinh ngày 07/04/2015. Reuters

Tiếp tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng hôm qua, 12/01/2017 chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi gia tăng hợp tác với Việt Nam trên các vấn đề quốc tế và kiểm soát các tranh chấp ở Biển Đông. 

Ông Nguyễn Phú Trong đã đến Bắc Kinh hôm qua mở đầu chuyến viếng thăm Trung Quốc kéo dài đến ngày 15/01. Đây là chuyến đi thăm Trung Quốc đầu tiên của ông Nguyễn Phú Trọng kể từ khi ông tái đắc cử tổng bí thư tại Đại hội đảng lần thứ 12 vào tháng 01/2016.

Theo truyền thông Trung Quốc, ông Tập Cận Bình đã tuyên bố rằng : "Hai nước nên mở rộng các trao đổi quân sự và tăng cường hợp tác quốc phòng, đồng thời phải phối hợp với nhau trên các vấn đề quốc tế để bảo vệ những lợi ích của nhau". Chủ tịch Trung Quốc cũng đề nghị hai nước phải "kiểm soát các căng thẳng do tranh chấp chủ quyền, thúc đẩy hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện" với Việt Nam.

Về vấn đề Biển Đông, báo chí trong nước trích dẫn phát biểu của tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định lập trường "nhất quán" của Việt Nam là "kiên trì giải quyết tranh chấp Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982". Tuy nhiên, ông Nguyễn Phú Trọng tuyên bố là Việt Nam sẳn sàng mở rộng hợp tác trên biển với Trung Quốc cũng như tăng cường các quan hệ về thương mại, đầu tư, du lịch và quốc phòng giữa hai nước.

Cuộc hội đàm giữa hai lãnh đạo Việt Nam và Trung Quốc tại Bắc Kinh diễn ra vào lúc các nhà quan sát đang cố dự đoán chính sách của chính quyền Donald Trump về Châu Á nói chung và về Biển Đông nói riêng. Trong buổi điều trần hôm thứ Tư 11/01, Ngoại trưởng được chỉ định Tex Tillerson đã yêu cầu cấm Trung Quốc vào các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã xây ở các vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Nhưng ông Tillerson không nói rõ là Hoa Kỳ sẽ làm cách nào để ngăn chận Trung Quốc đi vào các đảo đó.

Thanh Phương

<a data-flickr-embed="true"  href="https://www.flickr.com/photos/145347866@N03/32202811401/in/dateposted/" title="tq1"><img src="https://c1.staticflickr.com/1/519/32202811401_6b12c6028b_n.jpg" width="320" height="181" alt="tq1"></a><script async src="//embedr.flickr.com/assets/client-code.js" charset="utf-8"></script>

Quay lại trang chủ
Read 753 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)