Thủ tướng Hun Sen điều binh tới biên giới Việt Nam, treo thưởng để bắn hạ drone
VOA, 29/06/2023
Thủ tướng Hun Sen vừa ra lệnh điều 500 quân và 200 hệ thống vũ khí phòng không tới 4 tỉnh đông bắc giáp Việt Nam và treo thưởng 200.000 đô la cho việc bắn hạ thiết bị bay không người lái (drone) bị cáo buộc xâm phạm lãnh thổ Campuchia, theo Nikkei Asia và truyền thông Campuchia.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen.
"Hãy tiến hành đặt sẵn vũ khí. Sử dụng bất kỳ loại vũ khí nào để bắn hạ (thiết bị bay không người lái). Từ chiều nay trở đi, nếu không bắn là có chuyện với tôi đấy", Thủ tướng Hun Sen nói với quân đội Campuchia vào ngày 28/6 trong một bài phát biểu trước công nhân nhà máy may mặc ở Phnom Penh.
Nhiều thiết bị bay không người lái được cho là đã bay vào lãnh thổ Campuchia trong những ngày gần đây.
Trong một thông điệp gửi tới Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia, Tướng Tea Banh, và các sĩ quan quân đội cấp cao khác vào ngày thứ Ba, thủ tướng Hun Sen nói rằng chính phủ Việt Nam không liên quan đến các thiết bị bay này, Khmer Times đưa tin.
Trong thông điệp, Thủ tướng Hun Sen chỉ thị cho người đứng đầu đơn vị cận vệ riêng của mình triển khai 500 binh sĩ đến biên giới phía đông với Việt Nam để bắn hạ máy bay không người lái mà ông nói đã bay vào tỉnh Ratanakiri, phía bắc Mondulkiri.
Cả hai tỉnh này đều có đất nông nghiệp và rừng ở nông thôn, ít có sự can thiệp của các cơ quan chính phủ lớn.
"Tôi muốn cảnh báo bất kỳ quốc gia nào cho phép thiết bị bay không người lái xâm chiếm Campuchia và tiến hành khủng bố trên đất Campuchia rằng nếu chúng tôi tìm ra kẻ làm điều đó, chúng tôi sẽ đệ trình vụ việc lên Liên Hiệp Quốc. Và tôi muốn xác nhận rằng bất kỳ ai hoặc bất kỳ đơn vị quân đội nào có thể bắn hạ một thiết bị bay không người lái, tôi sẽ thưởng cho 200.000 đô la", lãnh đạo Campuchia nói.
Lệnh của Thủ tướng Campuchia được đưa ra sau khi xuất hiện đoạn video cho thấy ánh sáng của drone lơ lửng trên bầu trời vào đêm 27/6 tại một khu vực được xác định là quận Koh Nhek, cách biên giới ở Mondulkiri khoảng 20-40 km.
"Chúng tôi đã hỏi Việt Nam và Việt Nam không biết. Việt Nam không có lợi ích gì khi gửi thiết bị bay không người lái đến Campuchia mà không thông báo cho Campuchia", Nikkei Asia dẫn lời Thủ tướng Campuchia nói.
Không nói cụ thể, nhưng ông Hun Sen cho rằng các thiết bị bay trên có thể liên quan đến một cuộc tấn công gần đây của một nhóm vũ trang nhỏ nhằm vào các trụ sở chính quyền ở tỉnh Đăk Lăk, Việt Nam, khiến 9 người thiệt mạng.
Theo quy định của luật Việt Nam, người dân bị cấm sử dụng các thiết bị bay (drone/flycam thường được dùng để quay phim, chụp ảnh…) ở biên giới trên đất liền giữa Việt Nam với Lào, Việt Nam với Campuchia trong khu vực 10000 m tính từ đường biên giới trở vào nội địa Việt Nam ở mọi độ cao. Anh Thanh, một cư dân ở huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk, giáp giới với tỉnh Mondulkiri của Campuchia, xác nhận điều này với VOA.
"Khu vực của mình mà xài cái đó là quân sự bắt liền. Chỉ dành cho công an, nhà báo, truyền hình… thì được, chứ còn ở đây dân không ai dám xài đâu. Lỡ xài nó cũng bắt. Nó kêu xuống cất ngay chứ không thôi nó bắt".
Tuy nhiên, một phụ nữ ở huyện Krông Buk, tỉnh Đăk Lăk, cách nơi xảy ra vụ tấn công vào trụ sở chính quyền khoảng 100km và cách biên giới Campuchia khoảng 200 km, cho VOA biết khu vực của chị người dân vẫn dùng drone/flycam để xem ruộng rẫy.
"Họ chỉ dùng để máy flycam để làm công việc của họ, ví dụ như họ kiểm tra trong rẫy của họ vì diện tích đất rộng. Họ bay như thế để đỡ mất công mình phải lội vô trong vườn, chứ không dùng để bay sang nước nọ nước kia được".
VOA đã liên lạc với chính quyền huyện Krông Ana để tìm hiểu thêm nhưng một nhân viên văn phòng cho biết các lãnh đạo huyện đều đang bận họp, không tiếp chuyện được.
Thủ tướng Hun Sen cho biết Campuchia và Việt Nam đang hợp tác để tăng cường an ninh biên giới giữa bối cảnh có một số dấu hiệu cho thấy một số phần tử nổi dậy có thể đã trốn sang Campuchia sau vụ tấn công, theo tờ Phnom Penh Post.
Hiện vẫn chưa rõ động cơ đằng sau vụ tấn công ở Đăk Lăk.
Nhà chức trách Việt Nam đã truy tố ít nhất 84 người với cáo buộc "khủng bố" và cho là họ có liên quan đến các tổ chức và cá nhân ở nước ngoài.
Trước đó, hôm 16/6, Thủ tướng Hun Sen đã ra lệnh cho lực lượng vũ trang và các cơ quan chức năng Campuchia lục soát những ngôi làng vùng biên giới với Việt Nam để truy tìm những kẻ tình nghi sau vụ tấn công ở Đăk Lăk.
Thủ tướng Hun Sen mô tả vụ nổ súng ở Việt Nam là một "cuộc tấn công khủng bố" và cho biết chính quyền Campuchia đã hợp tác với Việt Nam kể từ sau vụ tấn công.
***************************
Thủ tướng Hun Sen ra lệnh "bắn hạ" drone của Việt Nam vi phạm lãnh thổ Cam Bốt
Thanh Hà, RFI, 29/06/2023
Thủ tướng Hun Sen tối qua 28/06/2023 treo giải thưởng 200.000 đô la để bắn hạ drone của Việt Nam được cho là đã bay vào lãnh thổ Cam Bốt trong những ngày gần đây, theo tin của báo Nhật Nikkei Asia. Tờ báo này trích dẫn nhiều nguồn tin cho biết Phnom Penh điều 500 lính và hai trăm vũ khí phòng không đến bốn tỉnh thành sát biên giới Việt Nam.
Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen tại một cuộc họp báo ở Cung Hòa Bình, Phnom Penh, Cam Bốt ngày 17/09/2021. AFP – Tang Chhin Sothy
Cụ thể, chiều ngày 27/06, dưới sự chỉ huy của tướng Hung Bun Heang, 500 lính và vũ khí phòng không Cam Bốt đã được triển khai tại khu vực miền đông đặc biệt là tại Ratanakiri, sát với biên giới Việt Nam. Lực lượng này được lệnh bắn hạ drone của Việt Nam được phát hiện tại tỉnh Ratanakiri, ở phía bắc tỉnh Mondulkiri, trên lãnh thổ Cam Bốt. Mọi chuyện bắt nguồn từ một đoạn video với hình ảnh drone trên bầu trời Cam Bốt trong đêm 26 rạng sáng 27/06/2023.
Căng thẳng tại khu vực biên giới với Việt Nam xảy ra vào lúc Cam Bốt chuẩn bị bầu lại Quốc hội vào tháng tới. Tờ Nikkei Asia nhắc lại các tỉnh Ratanakiri và Mondulkiri đều là những vùng đất nông nghiệp và lâm nghiệp, ít có các cơ quan hành chính.
Tuy nhiên, phát biểu hôm qua, thủ tướng Hun Sen cũng nhấn mạnh ông không tin rằng drone thâm nhập vào lãnh thổ Cam Bốt thuộc chính phủ Việt Nam, mà gián tiếp cho biết rằng vụ này có thể liên quan đến vụ tấn công hôm 11/06 nhắm trụ sở công an tỉnh Đăk Lắk làm 9 người thiệt mạng. Chính quyền Phnom Penh cũng cho biết thêm là Cam Bốt và Việt Nam tăng cường an ninh biên giới trước một số dấu hiệu cho thấy "một số phần tử nổi dậy" có thể đã trốn sang Cam Bốt sau vụ tấn công nói trên.
Thanh Hà
***************************
Ban giám sát của Meta yêu cầu đình chỉ trang Facebook thủ tướng Campuchia
Reuters, VOA, 29/06/2023
Ban giám sát nội dung của hãng Meta Platforms hôm thứ Năm 29/6 yêu cầu phải đình chỉ trang Facebook của Thủ tướng Campuchia Hun Sen trong 6 tháng. Ban nói rằng một video được đăng trên trang Facebook của ông đã vi phạm các quy tắc của Meta cấm đe dọa bạo lực.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen
Ban giám sát, do Meta cấp ngân quỹ nhưng hoạt động độc lập, nói rằng hãng đã phạm sai lầm khi để cho video được đăng và ban yêu cầu hãy xóa video khỏi Facebook.
Meta, trong một tuyên bố bằng văn bản, đã đồng ý gỡ video xuống nhưng nói thêm rằng họ sẽ xem xét rồi mới phản hồi về lời yêu cầu phải đình chỉ trang của ông Hun Sen.
Nếu bị đình chỉ sẽ, trang Facebook của vị thủ tướng sẽ im hơi lặng tiếng ở thời điểm chỉ còn chưa đầy một tháng là đến cuộc bầu cử ở Campuchia, mặc dù những người chỉ trích nói rằng cuộc bỏ phiếu sẽ là một trò giả hiệu do sự cai trị chuyên quyền của ông Hun Sen.
Yêu cầu nêu trên là bước đi mới nhất trong một loạt những đề nghị chấn chỉnh của Ban giám sát về cách hãng truyền thông xã hội lớn nhất thế giới xử lý các nhà lãnh đạo chính trị vi phạm quy tắc và kích động bạo lực xung quanh các cuộc bầu cử.
Các nỗ lực của hãng để đảm bảo sự liêm chính trong bầu cử đang là tâm điểm của sự chú ý khi Hoa Kỳ chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới.
Ban giám sát đã tán thành việc Meta đóng tài khoản của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào năm 2021 sau cuộc bạo loạn chết chóc ngày 6/1 ở khu vực tòa nhà Quốc hội Mỹ, nhưng ban cũng chỉ trích việc đình chỉ có tính chất vô thời hạn và kêu gọi cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho những tình huống bất ổn chính trị nói chung.
Meta đã mở lại tài khoản của vị cựu tổng thống Mỹ vào đầu năm nay. Ông Trump hiện là người dẫn đầu trong cuộc đua để được Đảng Cộng hòa chọn làm ứng cử viên tổng thống của năm 2024.
Tuần trước, ban nhận xét rằng việc Meta xử lý những lời kêu gọi bạo lực sau cuộc bầu cử ở Brazil năm 2022 tiếp tục gây lo ngại vì hãng có nỗ lực quản lý thông tin về bầu cử nhưng tính hiệu quả chưa cao.
Đoạn video của ông Hun Sen, được phát trên trang Facebook chính thức của ông vào tháng 1, cho thấy vị thủ tướng đe dọa sẽ đánh đập các đối thủ chính trị và điều "bọn xã hội đen" đến nhà của họ, theo phán quyết của ban.
Vào thời điểm đó, Meta xác định rằng video vi phạm các quy tắc của hãng, nhưng vẫn để cho nó được đăng, xem nó là trường hợp ngoại lệ vì "gây sự chú ý về mặt tin tức", hãng nêu lý do là công chúng có lợi ích khi nghe những cảnh báo về bạo lực do chính phủ của họ đưa ra, nội dung phán quyết cho hay.
Ban giám sát cho rằng đoạn video có tác hại lớn hơn giá trị tin tức của nó.