Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 8/1 tuyên bố nước ông sẽ nộp đơn khiếu nại chính thức đối với Trung Quốc, nếu xác minh được rằng cơ sở vật chất trên đá Chữ Thập đã được "quân sự hóa".
Một hình ảnh vệ tinh về đá Chữ Thập, công bố hồi tháng 12/2017
Truyền thông Philippines trong tuần qua đã bày tỏ quan ngại qua các bài báo nói rằng đá Chữ Thập (tên tiếng Anh là Fiery Cross), một phần trong quần đảo Trường Sa, đã được trang bị để đóng chức năng là một căn cứ không quân ở Biển Đông.
Việt Nam tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ Trường Sa và nắm giữ nhiều đảo ở đó.
Một chương trình cuối năm do một đài nhà nước Trung Quốc phát sóng chiếu cảnh quay đảo đá từ trên không, gây ra lo lắng. Sau đó, một trang tin ở Hồng Kông cho hay đường băng dài 3.125 mét trên đảo đã được nâng cấp để phục vụ máy bay ném bom chiến lược H-6K.
Ông Lorenzana được Thời báo Manila trích lời nói rằng chính phủ Trung Quốc đã đồng ý một cách cụ thể về không quân sự hóa các hòn đảo khi chúng được Philippines bàn giao.
"Nếu họ đã đưa binh lính lên đó và thậm chí cả vũ khí có thể tăng cường phòng thủ của họ ở đó... đó sẽ là một sự vi phạm những gì họ đã nói", ông Lorenzana nói.
Khi được hỏi trước đây, Trung Quốc đã phủ nhận rằng đá Chữ Thập đã được quân sự hoá. Tuy nhiên, các báo cáo cho thấy các cơ sở được thiết lập hiện đang có chức năng là một trung tâm hậu cần để Trung Quốc thực hiện việc đòi chủ quyền đối với Biển Đông.
(South China Morning Post, Taiwan News)