Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Trung Quốc : Cách thức phong trào phản kháng vượt qua kiểm duyệt và trấn áp

Trọng Nghĩa, RFI, 29/11/2022

Trong những ngày cuối tuần qua, cư dân nhiều nơi tại Trung Quốc đã biểu tình phản đối chính sách zero Covid nghiêm ngặt. Phong trào phản kháng đặc biệt lan rộng sau một vụ hỏa hoạn chết người hôm 24/11/2022 tại Urumqi, thủ phủ vùng Tân Cương, nơi mà chính sách phong tỏa khắc nghiệt được áp dụng liên tục. Theo các quan sát viên phương Tây, dù không rầm rộ, nhưng làn sóng phản đối đang diễn ra thuộc loại nghiêm trọng nhất đối với chế độ Bắc Kinh kể từ phong trào Thiên An Môn năm 1989. 

tq1

Sinh viên giơ những tờ giấy trắng trong một cuộc biểu tình phản kháng tại Đại Học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 27/11/2022. AP

Theo ghi nhận của tạp chí Mỹ Foreign Policy ngày 28/11, tại Trung Quốc, các cuộc biểu tình không phải là không có, nhưng hiếm khi có quy mô toàn quốc vì một lý do duy nhất. Hầu hết các cuộc biểu tình ở Trung Quốc cho đến gần đây đều nhằm vào những mục tiêu cục bộ, giới hạn ở cấp địa phương, tránh thách thức chế độ về mặt ý thức hệ.

Các cuộc biểu tình công khai phản đối đảng Cộng Sản Trung Quốc thậm chí còn hiếm hơn, nhất là ở Bắc Kinh, nơi vụ một người trương biểu ngữ kêu gọi phế truất chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 10 vừa qua đã trở thành một tin tức quan trọng.

Thế nhưng trong những ngày cuối tháng 11 này, một số người biểu tình đã công khai kêu gọi Tập Cận Bình từ chức, với những tấm biển trống hay tờ giấy trắng được giương lên đã trở thành biểu tượng phản đối kiểm duyệt, trong lúc các đoạn video về các cuộc biểu tình được lan truyền trên mạng xã hội. 

Theo giới quan sát, trong một chế độ sẵn sàng đàn áp thẳng tay những người bất đồng chính kiến và áp dụng một chế độ kiểm duyệt nghiêm ngặt, những người phản kháng tại Trung Quốc đã sáng tạo ra vô số cách thức để bày tỏ nỗi bất bình, tố cáo chính sách zero Covid, và thể hiện sự ủng hộ đối với các cuộc biểu tình. 

Theo ghi nhận của hãng tin Pháp AFP ngày 28/11, một trong những hình thức được người biểu tình sử dụng phổ biến là phô trương những tờ giấy trắng, những tấm biển trống trong các cuộc tập hợp hay trên mạng. Bên cạnh đó, là hiện tượng chơi chữ nở rộ. 

Giấy A4 trắng : Biểu tượng chống kiểm duyệt

Tại nhiều thành phố, kể cả ở Bắc Kinh hôm 27/11 vừa qua, người ta thấy một số người biểu tình giơ cao những tờ giấy trắng khổ A4 để thể hiện sự đoàn kết và tỏ thái độ chống lại tình trạng thiếu tự do ngôn luận ở Trung Quốc. Trên mạng xã hội WeChat, nhiều người đã cho đăng những ô vuông màu trắng trên tài khoản của họ. Ai cũng ngầm hiểu là những tấm biển trống hay tờ giấy trắng biểu thị cho việc không ai được quyền viết gì trên đó. 

Trên internet cũng lan truyền nhiều bức ảnh cho thấy các sinh viên trường đại học Thanh Hoa (Tsinghua) hàng đầu tại Trung Quốc giơ cao các tấm biển trên ghi phương trình Friedmann - được chọn vì sự tương đồng giữa tên của nhà vật lý và cụm từ "freed man", nghĩa là "người được giải phóng", "người được tự do", hay từ "freedom", tức là "tự do". 

Và sau khi chính quyền cho chặn các từ khóa và địa danh rõ ràng hơn trên các công cụ tìm kiếm trên internet, nhiều bài đăng vô nghĩa đã xuất hiện trên ứng dụng WeChat và Vi Bác, bao gồm các ký tự mang nghĩa "tích cực" được lặp đi lặp lại, chẳng hạn như "đúng, đúng, đúng, đúng, đúng" hay "tốt, tốt, tốt". Ngay hôm sau, các bài đăng vô nghĩa đó, cũng như những bài đề cập đến tờ "giấy A4" đã bị xóa khỏi các trang xã hội, mặc dù các bài đăng tương tự vẫn tiếp tục lan truyền theo cách khác. 

Chơi chữ đòi hạ bệ Tập Cận Bình

Theo AFP, nhiều người dùng mạng xã hội cũng chuyển sang cách chơi chữ tinh vi để nói về các cuộc biểu tình, từ việc sử dụng các từ ngữ như "vỏ chuối", có cùng chữ cái đầu với tên của chủ tịch Tập Cận Bình trong tiếng Hoa kèm theo từ "Hà Đài (rêu tôm)", có cách phát âm tương tự như cụm từ "hạ đài" tức là "bước xuống". 

Một cách thức phổ biến thứ hai là mỉa mai, châm biếm, tách rời hình ảnh ra khỏi bối cảnh thực để biểu thị ý phản kháng. Các video clip về Tập Cận Bình cũng như các câu nói của chủ tịch nước Trung Quốc đã được trích dẫn nhưng với mục đích ủng hộ các cuộc biểu tình, trong đó có một video quay cảnh ông Tập nói : "Bây giờ người dân Trung Quốc có tổ chức và không nên để bị coi thường". 

Cư dân mạng cũng lan truyền các đoạn video chế (meme) về World Cup đang diễn ra ở Qatar, sử dụng hình ảnh của những người hâm mộ bóng đá không đeo khẩu trang để chế nhạo chính sách zero Covid tại Trung Quốc.

Trong một video được chia sẻ rộng rãi nhưng đã bị kiểm duyệt, một cư dân mạng xã hội đã chèn thêm âm thanh của một người hét to : "Hãy đeo khẩu trang vào !" và "Hãy làm xét nghiệm Covid" vào cảnh khán giả cổ vũ World Cup. 

Công khai ca ngợi tự do

Một số đám đông vào cuối tuần qua đã kêu gọi ông Tập từ chức một cách rõ ràng và hô vang những khẩu hiệu như "Xét nghiệm Covid thì không, tự do thì có", gợi đến một tấm biểu ngữ được một người phản kháng đơn độc tại Bắc Kinh treo lên ngay trước Đại Hội đảng Cộng Sản Trung Quốc hồi tháng 10. 

Và một video lan truyền đã nhanh chóng bị các nhà kiểm duyệt gỡ xuống cho thấy các sinh viên tại ký túc xá của trường đại học hát bài "Hải Khoát Thiên Không" (tiếng Anh là "Boundless Oceans, Vast Skies") của ban nhạc pop Quảng Đông Beyond -- một bài ca ngợi tự do từng được những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông sử dụng trước đại dịch. 

Những người khác thận trọng hơn, tổ chức những cuộc biểu tình có vẻ là im lặng và dâng hoa và nến để tưởng nhớ các nạn nhân của vụ hỏa hoạn chết người ở Tân Cương tuần trước đã gây ra làn sóng giận dữ mới nhất. 

Tại rất nhiều nơi ở Trung Quốc, nhiều nhóm đã hát quốc ca và Quốc Tế Ca tại các cuộc tập hợp của họ, để khỏi bị chính quyền cáo buộc rằng các cuộc biểu tình là phản quốc hoặc do các thế lực nước ngoài xúi giục. 

Vượt tường lửa để phổ biến thông tin

Các mạng xã hội quốc tế như Twitter và Instagram bị Bức tường lửa của Trung Quốc ngăn chặn, nhưng những cư dân am hiểu công nghệ đã có thể công bố thông tin về các cuộc biểu tình bằng các loại phần mềm VPN đặc biệt. 

Để đưa thông điệp ra ngoài biên giới Trung Quốc, các tài khoản Twitter được điều hành ẩn danh đang mở hộp thư đến của họ để gửi video từ khắp nước, trong khi một số cuộc biểu tình phản đối được trực tiếp truyền đi qua mạng Instagram. 

Và nhiều du học sinh Trung Quốc cũng đã tổ chức các cuộc biểu tình tương tự trên khắp thế giới, bao gồm cả ở một số thành phố ở Bắc Mỹ và Châu Âu.

Trong một video trên Instagram được AFP chứng thực, một số người biểu tình đã dựng một biển hiệu mô phỏng con đường Urumqi của Thượng Hải trên một cột đèn bên ngoài lãnh sự quán Trung Quốc ở Toronto, Canada. 

Trọng Nghĩa

**********************

Trung Quốc siết chặt kiểm soát ở nhiều nơi để ngăn biểu tình chống "Zero Covid"

Trọng Thành, RFI, 29/11/2022

Hôm 29/11/2022, các lực lượng an ninh có mặt dày đặc tại nhiều thành phố lớn của Trung Quốc để ngăn chặn các cuộc biểu tình chống chính sách Zero Covid. Biểu tình dự kiến tại nhiều nơi ở Trung Quốc tối hôm 28/11 đã không diễn ra.

tq2

Sinh viên tham gia cuộc biểu tình phản đối các biện pháp hạn chế Covid tại Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Ảnh chụp từ video phát hành ngày 27/11/2022 via Reuters

Theo hãng tin Pháp AFP, tại Thượng Hải, các nhóm an ninh túc trực sẵn tại mỗi cửa ra vào metro. Phố Urumqi, Thượng Hải, trung tâm của các cuộc biểu tình hôm Chủ Nhật, bị kiểm soát chặt. Ít nhất 12 xe cảnh sát túc trực tại chỗ, theo ghi nhận của một phóng viên. Nhiều người biểu tình cho biết đã bị công an gọi đến để điều tra về việc tham gia vào các cuộc tuần hành những ngày vừa qua. Tình hình tương tự tại Bắc Kinh, công an được triển khai khắp nơi để sẵn sàng trấn áp bất cứ cuộc tập hợp nào. Riêng tại Hàng Châu, thành phố miền đông, cách Thượng Hải 170 km về phía nam, bất chấp sự hiện diện của công an, nhiều cuộc biểu tình nhỏ vẫn nổ ra.

Việc chính quyền Trung Quốc kiểm soát chặt thông tin khiến truyền thông quốc tế khó thẩm định được số lượng các cuộc biểu tình trên toàn Trung Quốc trong kỳ nghỉ vừa qua. Hãng tin Mỹ CNN hôm nay đưa ra con số 20 cuộc biểu tình lớn tại 15 thành phố, bao gồm Bắc Kinh và Thượng Hải. Theo tạp chí Times Higher Education, có trụ sở tại Luân Đôn, chuyên theo dõi giáo dục đại học toàn cầu, biểu tình, phản kháng đã diễn ra tại tổng cộng 79 đại học tại Trung Quốc.

Nhiều Đại học cho sinh viên về quê 

Theo hãng tin Mỹ AP, nhiều đại học đã quyết định mở cửa cho sinh viên về quê và phong tỏa trở lại, để tránh nguy cơ bùng lên các hoạt động phản kháng mới. Cách nay hơn 30 năm, các đại học tại Trung Quốc từng là nơi diễn ra nhiều cuộc vận động thúc đẩy cải cách dân chủ, với đỉnh điểm là cuộc phản kháng tại quảng trường Thiên An Môn 1989. 

Tại nhà ga phía nam Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde, cho biết tình hình sinh viên sáng nay :

Nhiều xe buýt lớn màu xám đậu tại ga phía nam Bắc Kinh sáng nay. Cả một đoàn dài vali kéo. Người sinh viên này của Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh không lưỡng lự tranh thủ cơ hội này để rời khỏi trường, trước khi trường phong tỏa trở lại.

Anh nói : "Sáng nay, họ cho chúng tôi một giờ để ra đi trước khi phong tỏa. Nếu chúng tôi muốn đi thì phải trước 11 giờ. Tôi cho rằng chính quyền phải thay đổi chính sách này." 

Không phải tất cả các sinh viên lên tàu để về quê sáng nay đều đã tham gia biểu tình đòi thay đổi chính sách Zero Covid trong những ngày gần đây. Nhưng một nữ sinh viên Đại học Giao Thông (Jiao Tong) cho chúng tôi biết cô không muốn bỏ lỡ cơ hội này.

Cô nói : "Chúng tôi đã xét nghiệm Covid liên tục bốn ngày, bây giờ họ để chúng tôi đi. Tôi thật sự sung sướng được trở về nhà. Năm nay tôi đã chỉ có mặt tại trường trong ba tháng. Tôi cũng không biết có thể trở lại trường vào 6 tháng tới hay không. Vì vậy, tôi mang tất cả mọi thứ đi".

Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1989, các khẩu hiệu phản kháng được giương lên tại các trường đại học, bao gồm Đại học Thanh Hoa (Tsing Hua) ở Bắc Kinh, đại học của giới tinh hoa của chế độ.

Người sinh viên môn toán này đến từ Đại học Thanh Hoa cho biết tâm trạng hết sức chán ngán của anh : "Yêu sách của những người phản đối là hợp lý. Các sinh viên đã phản ứng, và họ đã có câu trả lời. Giờ đây, đa số sinh viên muốn ra đi, nếu không người ta sẽ buộc chúng tôi phải đón Tết tại ký túc xá Đại học. Tất cả mọi người đều lo sợ cho tương lai. Có một tâm trạng hoảng hốt bao trùm".

Nỗi lo ngại cũng có thể thấy ở thượng đỉnh quyền lực : sáng hôm nay, an ninh mặc thường phục hiện diện đông đảo tại những nơi đã diễn ra các cuộc biểu tình cuối tuần qua.

Đẩy mạnh tiêm chủng với người trên 60 tuổi

Chính quyền Trung Quốc hôm nay quyết định tăng cường chích ngừa Covid-19 cho người cao tuổi. Cho đến nay, mới chỉ có 65,8% người ở độ tuổi trên 80 được tiêm chủng. Việc tiêm chủng chưa đủ mức, đặc biệt ở người cao tuổi, là một nguyên nhân chính mà chính quyền nêu ra để biện minh cho chính sách phong tỏa nghiêm ngặt từ gần 3 năm nay. AFP dẫn thông tin từ Ủy ban Y tế Quốc gia cho hay chính quyền sẽ đẩy mạnh tiêm chủng với cả hai nhóm tuổi, từ 80 trở lên, và từ 60 đến 79. Tiêm chủng đủ mức có thể cho phép Bắc Kinh chấm dứt chính sách Zero Covid.

Trọng Thành

*************************

Dân Hồng Kông tỏ tình liên đới với người biểu tình ở Trung Quốc lục địa

Thùy Dương, RFI, 29/11/2022

Hồng Kông hiện là nơi duy nhất thuộc Trung Quốc không còn áp dụng chính sách Zero Covid nghiêm ngặt. Phong trào biểu tình tại Trung Quốc trong những ngày gần đây phản đối chính sách Zero Covid đã khiến nhiều người Hồng Kông ngạc nhiên. Bất chấp lệnh cấm tụ tập đông người từ sau phong trào đấu tranh dân chủ hồi mùa hè 2019, các cuộc tập hợp tại Hồng Kông vẫn diễn ra để bày tỏ tình đoàn kết với người biểu tình ở Trung Quốc lục địa.

tq3

Người biểu tình ở Hồng Kông giương tấm giấy trắng tỏ tình đoàn kết với các cuộc xuống đường phản đối chính sách zero Covid và các nạn nhân vụ hỏa hoạn ở Urumqui, Hồng Kông, ngày 28/11/2022 © Reuters/Tyrone Siu

Từ Hồng Kông, thông tín viên Florence de Changy ngày 29/11/ 2022 cho biết :

Vài bó hoa trắng và vài ngọn nến đặt trên nền đất ở một lối đi dành cho người đi bộ tại khu phố trung tâm thương mại và một hàng người, tổng cộng khoảng 30 người, giương ra phía trước một tờ giấy trắng, thay cho biểu ngữ, cũng giống như ở Trung Quốc. Đó là một trong những cử chỉ rụt rè tỏ tình đoàn kết của Hồng Kông dành cho những người biểu tình ở Trung Quốc, sau cái chết của 6 người trong vụ hỏa hoạn ở Urumqi và sau khi có những người chết vì chính sách Zero Covid.

Các cuộc tập trung quy mô nhỏ cũng diễn ra tại một số trường đại học. Kể từ mùa hè nổ ra bạo động hồi năm 2019, không có cuộc biểu tình hay tụ tập nào được phép diễn ra ở Hồng Kông. "Các biện pháp phòng dịch" đã tạo thuận lợi cho việc cấm mọi hình thức tụ tập thành nhóm.

Vào tuần trước, một nhân viên chuyển phát nhanh, 42 tuổi, đã bị bắt vì tội phiến loạn, chiểu theo luật an ninh quốc gia, chỉ vì người này đã đăng lại một video cho thấy một sự cố tại một trận đấu bóng bầu dục ở Hàn Quốc, liên quan đến vụ ban tổ chức thay vì phát quốc ca Trung Quốc thì lại phát nhầm bài hát của những người gây bạo động ở Hồng Kông.

Hồng Kông hiện giờ vẫn đang bị trấn áp hoàn toàn và nhiều người cho rằng việc biểu tình ở Hồng Kông hiện nay còn khó hơn cả ở Trung Quốc đại lục.

Thùy Dương

**************************

Chống chính sách "Zero-Covid" : Liên Hiệp Quốc kêu gọi Trung Quốc tôn trọng quyền biểu tình ôn hòa

Trọng Thành, RFI, 29/11/2022

Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ, ngày 28/11/2022, đã yêu cầu chính quyền Trung Quốc tôn trọng quyền biểu tình ôn hòa của người dân. Phong trào phản đối chính sách Zero Covid của Trung Quốc cũng diễn ra tại nhiều thành phố ở nước ngoài.

tq4

Cảnh sát tập trung ngày 27/11/2022 tại nơi đã diễn ra cuộc biểu tình ở thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) phản đối chính sách Covid, sau vụ hỏa hoạn chết người ở Urumqi (Tân Cương). Reuters - STAFF

Theo AFP, phủ Cao Ủy Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc, hôm qua, kêu gọi chính quyền Trung Quốc "không giam cầm tùy tiện" những người biểu tình phản đối các chính sách dịch tễ một cách ôn hòa. Người phát ngôn của phủ Cao Ủy Nhân Quyền, Jeremy Laurence, cũng kêu gọi Bắc Kinh đối xử với những người biểu tình "theo đúng luật pháp quốc tế về nhân quyền".

Cũng ngày hôm qua, trong một cuộc trả lời báo giới, người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby khắng định "chính quyền Mỹ ủng hộ quyền biểu tình ôn hòa" tại Trung Quốc cũng như khắp nơi trên thế giới, và đồng thời cho biết tổng thống Joe Biden "theo sát" các diễn biến tại Trung Quốc. Ông John Kirby không bình luận về nội dung các yêu sách của người biểu tình Trung Quốc, nhưng khẳng định quyết tâm "duy trì các kênh đối thoại" với Bắc Kinh.

Trước đó, một phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho rằng Trung Quốc rất khó duy trì chính sách "Zero Covid", trong khi đó, tiêm chủng, xét nghiệm và điều trị thì "hiệu quả hơn là các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt".

Phản kháng lan ra nước ngoài, Bắc Kinh không thừa nhận 

Phong trào phản kháng chống chính sách Zero Covid của Bắc Kinh lan ra nước ngoài. Theo Reuters hôm qua, 28/11, biểu tình diễn ra tại hơn một chục thành phố trên thế giới, đặc biệt tại Luân Đôn, Paris, Tokyo, Sydney. Các cuộc biểu tình thu hút hàng chục, thậm chí hàng trăm người. Tại Paris, cuộc biểu tình trước Trung tâm Pompidou hôm Chủ Nhật thu hút khoảng 200 người.

Tham gia biểu tình chủ yếu là sinh viên du học và giới ly khai. Theo Reuters, đây là các cuộc biểu tình hiếm hoi ở nước ngoài ủng hộ phong trào phản kháng trong nước. Trong khi đó, người phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm qua tuyên bố chính quyền Trung Quốc không ghi nhận bất cứ một cuộc biểu tình nào ở nước ngoài yêu cầu chấm dứt chính sách "Zero Covid".

Hiệp hội truyền thông quốc tế EBU lên án đàn áp phóng viên 

Liên minh Châu Âu về Truyền thanh và Truyền hình (tên tiếng Anh là European Broadcasting Union, EBU / UER), liên minh các phương tiện truyền thông dịch vụ công lớn nhất thế giới, có trụ sở tại Thụy Sĩ, hôm qua đã lên án các vụ đàn áp nhắm vào các phóng viên đưa tin bài về biểu tình chống chính sách y tế tại Trung Quốc.

Liên minh Châu Âu về Truyền thanh và Truyền hình EBU tập hợp 112 tổ chức thành viên thuộc 56 quốc gia Châu Âu, Bắc Phi và Cận Đông, và có thành viên liên kết tại 19 quốc gia thuộc nhiều khu vực khác trên thế giới, trong đó có Trung Quốc và Hồng Kông.

Trọng Thành

Published in Diễn đàn

Dư âm cuộc cách mạng Mùa Xuân Ả Rập năm 2010 ở Trung Đông, Bắc Phi Châu và sự tan rã của Thế giới cộng sản ở Nga năm 1992, đang là mối lo hàng đầu của Đảng cộng sản Việt Nam, sau hơn 35 năm đổi mới.

revolte0

Dư âm cuộc cách mạng Mùa Xuân Ả Rập năm 2010 ở Trung Đông, Bắc Phi Châu… đang làm Bắc Kinh sợ

Dưới lăng kính bảo vệ an ninh quốc gia, Nhà nước cộng sản Việt Nam coi mọi phản ứng của dân trong cuộc sống, kể cả các hoạt động đòi dân chủ, tự do và nhân quyền, v.v. đều là "diễn biến hòa bình" nhằm phát triển "cách mạng mầu" để lật đổ Đảng cộng sản Việt Nam.

Thậm chí, những phản ứng "ích quốc lợi dân" nhằm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, quyền lợi kinh tế và môi trường cũng bị chụp mũ chống nhà nước, chống nhân dân.

Quan điểm này được dẫn chứng trong báo đảng : "Những năm vừa qua đã xuất hiện nhiều vụ việc cho thấy rằng, thế lực thù địch và phản động không ngừng nuôi âm mưu và sử dụng "chiêu thức" phản cách mạng để tấn công vào sự nghiệp cách mạng của nước ta. Chúng lợi dụng lòng yêu nước, lợi dụng mạng xã hội, Internet cùng những hạn chế trong nhận thức, hiểu biết của một bộ phận không nhỏ quần chúng để xúi giục nhân dân biểu tình. Điển hình như : lấy danh nghĩa "Hướng về biển, đảo quê hương" để kích động biểu tình, bạo loạn, phá hoại, bài xích quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc (như vụ phản đối giàn khoan HD-981 của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam năm 2014 để tiến hành cái gọi là "cách mạng hoa sen" ; vụ Formosa gây ra ô nhiễm môi trường biển khiến cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung để thực hiện cái gọi là "cách mạng cá" năm 2016) ; lấy danh nghĩa bảo vệ môi trường để thực hiện cái gọi là "cách mạng cây" ; kêu gọi "xuống đường tổng biểu tình" năm 2018 tại 23 tỉnh, thành phố liên quan đến việc Quốc hội nước ta chuẩn bị thông qua và ban hành Luật An ninh mạng và Dự thảo Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt"... (Tuyên Giáo, ngày 21/10/2020).

Đó là dự luật cho thuê đất 99 năm đối với ba đặc khu Vân Đồn, Phú Quốc và Bắc Vân Phong. Chủ thuê triển vọng, không ai khác là các công ty của Trung Quốc. Vì vậy, dự luật đặc khu đã bị dân ép Quốc hội đình hoãn.

4 nguy cơ

Vẫn theo giọng điệu của Tuyên giáo thì : "Trong chiến lược toàn cầu phản cách mạng tấn công vào các nước xã hội chủ nghĩa hoặc các nước không chịu theo "chiếc gậy chỉ huy" của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch thì Việt Nam là trọng điểm chống phá thông qua chiến lược "diễn biến hòa bình", thúc đẩy "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ kết hợp bạo loạn lật đổ với mục tiêu không thay đổi là xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, tiến tới xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Chính vì vậy, tại Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII (tháng 1/1994), Đảng ta đã chỉ ra những thách thức, những nguy cơ lớn đối với sự nghiệp đổi mới xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. "Những thách thức là : nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới… ; nguy cơ chệch hướng xã hội chủ nghĩa… ; nguy cơ về nạn tham nhũng và tệ quan liêu ; nguy cơ "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch. Các nguy cơ đó có liên quan mật thiết với nhau, tác động lẫn nhau" ; Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII nhấn mạnh : "Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra vẫn tồn tại, nhất là nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với các nước trong khu vực và trên thế giới, nguy cơ "diễn biến hòa bình" của thế lực thù địch nhằm chống phá nước ta ; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức ; sự tồn tại và những diễn biến phức tạp của tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí…".

Tình trạng suy thoái của cán bộ, đảng viên và ảnh hưởng của 4 nguy cơ đã được xác nhận thêm vào năm 2021, với" một số mặt diễn biến có tính chất phức tạp hơn".

Theo lời ông Võ Văn Thưởng, khi còn giữ chức Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương thì dù Đảng "đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo, ngăn ngừa những nguy cơ này. Tuy nhiên, hiện nay các nguy cơ này vẫn còn tồn tại, bệnh cạnh đó có một số mặt diễn biến có tính chất phức tạp hơn.

Ông Võ Văn Thưởng, hiện giữ chức Bí thư thường trực Trung ương, chỉ đứng sau Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã cảnh giác : "Bốn nguy cơ này có quan hệ chặt chẽ, thúc đẩy lẫn nhau và nguy cơ nào cũng nguy hại, đều phải đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi, không thể chủ quan, xem thường bất cứ nguy cơ nào" (Pháp luật Việt Nam, ngày 01/02/2021).

Vì vậy, Ban Tuyên giáo đã ráo riết phát động phong trào học tập lý luận chính trị trong đảng, nhất là những người đứng đầu, phải tuyệt đối trung thành với đảng và kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Công tác học tập cũng được lan rộng sang các trường Trung và Đại học, Cao đẳng, Quân đội và Công an.

Lý do phải tổ chức học toàn diện như thế vì trong đảng đã xuất hiện khuynh hướng hoài nghi đường lối lãnh đạo của đảng, và phê bình quyết định tiếp tục xây dựng đất nước đặt trên nền tảng chủ nghĩa cộng sản.

Quan trọng hơn, đã có nhiều người bỏ học nghị quyết đảng. Một số đảng viên còn công khai bài bác chủ nghĩa Mác-Lênin, cho rằng chủ nghĩa này không còn phù hợp với xu thế thời đại và hoàn cảnh của Việt Nam.

Ngoài ra, một số không nhỏ đảng viên tại chức và nghỉ hưu đã tự ý bỏ sinh hoạt đảng hay không khai báo khi chuyển đến làm việc hay di trú đến địa phương khác.

Ai xuyên tạc ai ?

Nghiêm trọng hơn, đã có tiếng nói đòi xét lại vai trò và trách nhiệm lịch sử của đảng trong 30 năm chiến tranh (1945-1975) khiến báo của Trung ương đảng phải phản ứng : "Với thủ đoạn thâm độc đi ngược lại xu thế phát triển của đất nước, ước nguyện hòa bình, mưu cầu hạnh phúc của dân tộc Việt Nam, các thế lực "Cách mạng Mầu - Cách mạng Trắng" thù địch, xét lại, cơ hội chính trị đã cố tình bôi đen, xuyên tạc, phủ nhân sự thật lịch sử, tuyên truyền sai lệch nhằm làm cho một bộ phận quần chúng thiếu hiểu biết về lịch sử dân tộc, nhất là giới trẻ hoài nghi, phai nhạt niềm tin đối với Đảng, chia rẽ Đảng với Nhân dân, làm suy yếu, tiến tới xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản và chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam" (Đảng cộng sản Việt Nam, ngày 02/09/2022).

Dù biện minh cách nào chăng nữa, Đảng cộng sản Việt Nam cũng không thể chối bỏ trách nhiệm đã gây ra cuộc chiến huynh đệ tương tàn, đổ vỡ cho đất nước và chia rẽ dân tộc hai miền Nam-Bắc. Bởi vì nếu không có chiến tranh thì làm gì có cuộc đi cư của trên 1 triệu người dân miền Bắc phải di cư vào Nam năm 1954. Và nếu không có quân đội miền Bắc xâm lăng miền Nam sau đó thì làm gì có hàng trăm ngàn nạn nhân phải đi "học tập cải tạo". Có người phải ở tù đến 17 năm và một số không nhỏ đã chết trong các trại tù lao động.

Và nếu không có chế độ cộng sản ở Việt Nam thì hàng triệu người Việt đã không bỏ nước ra đi tìm tự do bằng đường bộ và đường biển nguy hiểm từ sau ngày 30/04/1975. Theo Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn : "Ước tính có từ 200.000 đến 400.000 thuyền nhân chết trên biển do mọi nguyên nhân (bệnh tật, tai nạn, bão tố, gặp hải tặc...). Những ước tính khác cho rằng có từ 10 đến 70 phần trăm thuyền nhân chết trên biển do mọi nguyên nhân".

Cũng phải kể ra các nguyên nhân khiến Đảng cộng sản Việt Nam bị Quốc tế lên án vì đã đàn áp nhân quyền, độc quyền báo chí, hạn chế tối đa các quyền tự do tư tưởng, tôn giáo,hội họp, lập hội và biểu tình. Nhà nước còn kiểm soát thông tin trên Internet và kìm kẹp hoạt động của các Mạng xã hội dân sự.

Do đó, tất cả những ai lên tiếng chống đảng liền bị báo đảng chỉ trích như họ đã viết : "Thời gian qua, một số các đài VOA, RFA, BBC, RFI cũng như một số trang mạng xã hội Youtobe, Twitter, Facebook của các tổ chức "Việt Tân", "Nhân dân hành động", "Triều đại Việt", "Tiếng dân", "KTV, "Tivi tuần san", TV24, "Góc nhìn W.C", N10TV các nhóm cờ vàng, "No U", "dân chủ" cuội trong và ngoài nước… thông qua các hình thức bình luận theo chuyên đề, kể chuyện lịch sử, hội luận nhằm xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo lịch sử, bôi nhọ lãnh tụ dân tộc và vai trò lãnh đạo của Đảng hòng làm giảm lòng tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước. Chúng thường sử dụng các thông tin các sự kiện có thật, nhưng được biên tập sửa chữa và thêm thắt các tình tiết ngụy tạo, bóp méo rồi được tung ra như một dạng thông tin chính thống. Những thủ đoạn kiểu này thường được thực hiện khá tinh vi, bài bản mà khi tiếp cận không chỉ những người có nhận thức hạn chế, phiến diện mà đôi khi cả những người có học vấn cao, nhận thức sâu rộng cũng có thể cũng bị mắc lừa" (Đảng cộng sản Việt Nam, ngày 02/09/2022).

Vì vậy, báo đảng đã kêu gọi : "Chúng ta phải hết sức cảnh giác trước các luận điệu xuyên tạc sự thật, bịa đặt lịch sử, bóp méo lịch sử, xét lại lịch sử của các thế lực thù địch đang muốn thực hiện cách mạng màu, "Cách Mạng Trắng" ở Việt Nam làm mất ổn định xã hội, gây nghi ngờ vào nền tảng tư tưởng của Đảng và mất lòng tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Hơn bao giờ hết, mỗi công dân Việt Nam yêu nước hãy tuyệt đối tin vào sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam đã và đang kiên định mục tiêu cao nhất là độc lập dân tộc, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, đem lại cuộc sống ấm no, dân chủ, công bằng, phồn vinh hạnh phúc cho Nhân dân".

Tuyên giáo đảng cũng báo động rằng :"Hậu quả nặng nề và kéo dài ở các nước bị cái gọi là "cách mạng sắc màu" "càn quét và tàn phá" qua là lời cảnh báo đối với Việt Nam.

Trên thực tế, mặc dù cái gọi là "cách mạng sắc màu" chưa được các thế lực thù địch thực hiện thành công ở nước ta, nhưng đã có manh nha với những biểu hiện cụ thể của âm mưu, thủ đoạn này ở Việt Nam và gây ra những hậu quả nhất định" (Tuyên giáo, ngày 21/10/2020).

Chống cách nào ?

Mặc dù Tuyên giáo không nói ra "những hậu qủa" này, nhưng đã yêu cầu toàn đảng phài tăng cường chận đứng những mầm mống tạo ra "cách mạng mầu" bằng các biện pháp gồm :

- Đẩy lùi tệ quan liêu, tham nhũng, tiêu cực xã hội ; chống nguy cơ tụt hậu về kinh tế ; chăm lo cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân ; đẩy mạnh xoá đói giảm nghèo, giải quyết tốt các vấn đề xã hội… để củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

- Nâng cao nhận thức về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, nắm chắc mọi diễn biến không để bị động và bất ngờ.

- Xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa cho toàn dân.

Bảo vệ Tổ quốc là một trong hai nhiệm vụ chiến lược của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch không ngừng từ bỏ âm mưu thôn tính chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta.

- Xây dựng cơ sở chính trị - xã hội vững mạnh về mọi mặt.

- Chăm lo xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh.

Không ngừng chú trọng xây dựng quân đội nhân dân, công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại (có lực lượng tiến thẳng lên hiện đại), xây dựng vững mạnh lực lượng dân quân tự vệ, lực lượng dự bị động viên, lực lượng an ninh nhân dân ở cơ sở"...

Lực lượng 47

Riêng trong lĩnh vực báo chí và an ninh mạng, nhà nước cộng sản Việt Nam đã kêu gọi hợp tác chống "diễn biến hòa bình" và tuyên truyền bảo vệ chế độ trên không gian mạng.

Bởi vì, Tuyên giáo đã nói : "Chính truyền thông xã hội đã châm ngòi, thổi bùng bằng kích động, tổ chức và thông tin, khiến ban đầu là các phong trào đường phố, đi đến bạo động và hệ quả là sự suy yếu nhanh chóng của các chế độ như ở Đông Âu, Trung Đông, Bắc Phi, Mỹ Latinh" (Võ Văn Thưởng, ngày 17/06/2019).

Để bảo vệ đảng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã thành lập Lực lượng 47 theo Chỉ thị 47/CT- CT ngày 8/1/2016 có nhiệm vụ chống các "quan điểm sai trái" trên mạng Internet tại Việt Nam, đặc biệt trong nội bộ Quân đội.

Bách khoa Toàn thư mở viết : "Tính đến tháng 12/2017, lực lượng này có hơn 10.000 người với quân số có mặt ở tất cả các đơn vị cơ sở, mọi miền và mọi lĩnh vực của quân đội".

"Theo quan điểm của chính quyền Việt Nam, lực lượng này được coi là đóng vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh chống âm mưu, hoạt động diễn biến hoà bình  trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa bao gồm phản bác các quan điểm sai trái trên mạng Internet".

Tuy nhiên, không ai biết đã có bao nhiêu Công an đã được huấn luyện tham gia cuộc chiến tranh mạng. Chỉ biết rằng Công an chính là lực lượng đã kiểm soát, theo dõi và lùng bắt những người có tư tưởng và hoạt động chống Đảng cộng sản Việt Nam trên không gian mạng.

Phạm Trần

(29/11/2022)

Published in Diễn đàn

Trung Quốc dùng trí thông minh nhân tạo kiểm soát Biển Đông

Sau thành công chinh phục không gian, trị dân trong nước, Trung Quốc sử dụng trí thông minh nhân tạo trong hàng loạt dự án đầy tham vọng, trên danh nghĩa nghiên cứu khoa học, nhưng thực chất là kiểm soát Biển Đông, nơi Bắc Kinh đòi hỏi chủ quyền hơn 80% diện tích.

tq1

Tàu tự hành của Trung Quốc tại Triển lãm Đại dương học Quốc tế Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. (Ảnh chụp ngày 23/10/2018)STR / AFP

Trong bài viết về Trí thông minh nhân tạo ở Biển Đông (Artificial Intelligence in the South China Sea) trên trang Global Risk Insights (28/12/2018), Jonathan Hall, chuyên gia phân tích rủi ro chính trị và an ninh chuyên về địa chính trị Á-Âu, lược lại những dự án ở Biển Đông được Trung Quốc sử dụng trí thông minh nhân tạo, từ thăm dò dưới biển sâu, đầu tư quốc tế, cho đến hoạt động quân sự và an ninh mạng.

Lập căn cứ trí thông minh nhân tạo dưới đáy Biển Đông

Các nhà khoa học Trung Quốc lên kế hoạch lập một căn cứ đầu tiên trên thế giới do trí thông minh nhân tạo điều hành và nằm dưới biển sâu. Dự án mang tên Hades (từ chỉ địa ngục trong thần thoại Hy Lạp) được khởi động vào tháng 11/2018 tại Viện Khoa Học Trung Quốc sau chuyến thăm hồi tháng Tư của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Viện Nghiên cứu Hải dương ở thành phố Tam Á, tỉnh Hải Nam.

Ông Tập đã kêu gọi các nhà khoa học, kỹ sư thực hiện một việc chưa từng có : "Không có con đường nào dưới đáy biển. Chúng ta không cần phải đuổi theo các nước khác, chúng ta tự làm đường".

Dự án trị giá khoảng 160 triệu đô la. Trên lý thuyết, khu phức hợp dưới đáy biển sẽ có nơi neo đậu cho các thiết bị lặn không người lái phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học, nhưng hẳn Trung Quốc sẽ sử dụng căn cứ này phục vụ mục đích quân sự.

Khu vực đang được nghiên cứu là Rãnh Manila (Manila Trench), nơi duy nhất ở Biển Đông có độ sâu trên 5.000 mét. Nằm gần bãi cạn Scarborough bị Trung Quốc chiếm từ Philippines vào năm 2012, Trung Quốc sẽ lấy cớ lập căn cứ nhân đạo để triển khai lực lượng mang lợi ích chiến lược ở khu vực này.

Nằm tại điểm giao nhau giữa khối lục địa Á-Âu và Châu Đại Dương, Rãnh Manila là địa điểm hoàn hảo để ghi lại hoạt động địa chấn. Ở một trong những vùng xảy ra động đất nhiều nhất thế giới, Trung Quốc lại càng có khả năng đẩy nhanh lịch trình "lợi cả đôi đường" : một mặt, theo dõi động đất và sóng thần nhằm giúp giới chuyên gia lập biện pháp khẩn cấp ở mỗi nước, mặt khác, tiến hành những chiến dịch đối kháng và theo dõi tầu bè nước ngoài.

Thiết bị lặn không người lái

Vẫn sau chuyến thăm vào tháng 04/2018 của ông Tập Cận Bình, Viện Hàn Lâm Khoa Học Trung Quốc bắt đầu theo đuổi kế hoạch lập một đội tầu lặn tự hành, hay còn được gọi là "Phương tiện không người lái dưới nước" (Extra Large Underwater Unmanned Vehicles, XLUUV).

Những con tầu này có khả năng làm nhiệm vụ từ theo dõi cá voi đến hoạt động chống tầu sân bay. Tất cả hoạt động nhờ vào trí thông minh nhân tạo. Có thể vượt qua hàng nghìn hải lý, tùy thuộc vào kích cỡ của đội tầu mà Trung Quốc có thể xuất hiện ở khắp nơi trong khu vực. Khi di chuyển dưới đại dương, đội tầu ngầm tự hành này sẽ có khả năng hoạt động trên phạm vi rộng lớn, từ chiến tranh điện tử đến rà mìn (mine warfare), cũng như nhiều khả năng tấn công khác.

Chuyên gia Jonathan Hall không loại trừ khả năng một thiết bị ngầm tự động không người lái, bị mất kiểm soát, vì công nghệ trí thông minh nhân tạo vẫn còn chưa hoàn chỉnh, nên có thể bắn vào tầu hải quân hoặc tầu dân sự. Trung Quốc có thể sẽ gây ra một cuộc tấn công quy mô nhỏ kiểu như vậy nhắm vào các tầu nước ngoài, sau đó tuyên bố tại nạn xảy ra ngoài ý muốn vì "sự cố công nghệ".

Phát triển hệ thống thiết bị tự động dưới lòng biển nằm trong chiến lược "Vạn lý trường thành dưới nước" của Trung Quốc. Dự án bao gồm cả một mạng lưới máy dò, được đặt ngầm trong khu vực Biển Đông, nhằm phục vụ cho quốc phòng. Lợi ích chiến lược chính của dự án này là nhằm phát hiện tầu ngầm của Mỹ, Nga, đồng thời loại bỏ lợi thế hiện nay của những nước này trong lĩnh vực hải quân.

Công nghệ "2 trong 1"

Theo Tổng công ty Đóng tầu Nhà nước Trung Quốc (China State Shipbuilding Corporation), cơ quan phụ trách dự án, một mục tiêu khác là cung cấp cho khách hàng "một giải pháp trọn gói về giám sát và thu thập dữ liệu môi trường dưới nước, theo dõi trực tiếp các mục tiêu trên mặt nước và dưới lòng biển, cảnh báo động đất, sóng thần và những thảm họa khác, cũng như những nghiên cứu hải dương".

Dự án có lợi cho tất cả các bên tham gia nhưng, một thực tế không được nêu lên, đó là lợi ích mang tính quyết định mà lực lượng hải quân Trung Quốc có thể được hưởng. Với hệ thống giám sát trực tiếp trên khắp Biển Đông, tiềm lực chiến thuật là gần như vô hạn.

Công nghệ trí thông minh nhân tạo còn được phát triển rộng hơn nhờ khả năng dễ dàng chuyển từ ứng dụng tư nhân sang ứng dụng quân sự. Nếu thuật toán lập trình được phát triển trong lĩnh vực dân sự có khả năng dễ dàng thích ứng trong ứng dụng quân sự, thì toàn bộ cộng đồng khởi nghiệp trí thông minh nhân tạo của Trung Quốc cũng có thể tham gia vào quá trình phát triển các ứng dụng bảo mật của công nghệ trí thông minh nhân tạo.

Lấy ví dụ thiết bị lặn không người lái, một thuật toán thông minh nhân tạo sẽ được sử dụng để điều khiển những con tàu đó khi chúng đi tìm tài nguyên và những dữ liệu khoa học hữu ích khác. Được thiết kế để kết hợp với nhau, thuật toán lập trình có thể dễ dàng giúp tìm ra thêm cách sử dụng trong khuôn khổ gọi là "kỹ thuật quần thể" (swarming techniques), có nghĩa là cho phép các thiết bị lặn không người lái hoạt động đồng bộ và thích ứng dễ dàng với mọi thay đổi trong môi trường chiến đấu. Những thuật toán như vậy đã tồn tại trong lĩnh vực tư nhân, quân đội chỉ cần thích ứng để có được khả năng sử dụng trọn vẹn trong các chiến dịch hải quân.

Thảo chính sách nhờ hỗ trợ của trí thông minh nhân tạo

Những tiến bộ trong Bộ Ngoại giao Trung Quốc là một ví dụ khác cho thấy rõ lợi ích kép của trí thông minh nhân tạo. Một bản mẫu (prototype), đang được thử nghiệm, cung cấp cho đội ngũ lãnh đạo một hệ thống ngoại giao được trí thông minh nhân tạo hỗ trợ. Phiên bản này hiện đang được sử dụng để giảm tải cho các nhà hoạch định dự án Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc.

Với hơn 70 nước và khoảng 65% dân số thế giới liên quan đến dự án đầy tham vọng này của Trung Quốc, rất nhiều yếu tố cần được cân nhắc khi đưa ra quyết định. Nhờ công nghệ trí thông minh nhân tạo giúp tổng hợp các dữ liệu và đưa ra những đề xuất, Bộ Ngoại giao Trung Quốc có lẽ đã thu được những lợi ích quan trọng về mặt hiệu quả và độ chính xác trong phán đoán.

Ngoài hữu ích cho đầu tư nước ngoài, hệ thống này đã được quân đội Trung Quốc sử dụng cho hoạt động quân sự.

Triển vọng của trí thông minh nhân tạo

Năm 1997, phần mềm Deep Blue của IMP đã đánh bại Garry Kassparov, kiện tướng cờ vua người Nga. Dù chưa phải là một công nghệ trí thông minh nhân tạo thực thụ, nhưng nó đã tổng hợp được vài nghìn cử động mỗi giây. Đây là một trong những thành công đầu tiên trong loạt thử nghiệm như vậy.

Năm 2016, phần mềm AlphaGo của Google đã đánh bại Lee Sedol, một trong những kỳ thủ cờ vây hàng đầu thế giới. Chưa đầy một năm sau, Google công bố AlphaGo Zero. Trong khi phiên bản đầu AlphaGo học chơi cờ bằng cách phân tích các trận đấu giữa trí thông minh nhân tạo và con người, thì AlphaGo Zero tự chơi. Sau ba ngày, AlphaGo Zero đã có thể thắng phiên bản trước và khẳng định khả năng tự học của trí thông minh nhân tạo.

Tổng thống Nga Vladimir Putin từng tuyên bố vào năm 2017 rằng "bất kỳ nước nào trở thành thủ lĩnh trong lĩnh vực này thì sẽ trở thành nước lãnh đạo thế giới". Dường như không nước nào chú ý đến lời phát biểu đó, trừ Trung Quốc.

RFI tiếng Việt

***********************

Trung Quốc lại cảnh báo về hiểm họa "cách mạng màu" (RFI, 18/01/2019)

Công an Trung Quốc phải cảnh giác trước các cuộc "cách mạng màu", hay các cuộc nổi dậy của quần chúng và coi việc bảo vệ hệ thống chính trị Trung Quốc là trọng tâm trong công việc của mình. Lời nhắc nhở này đã được bộ trưởng bộ Công An Trung Quốc Triệu Khắc Chí (Zhao Kezhi) đưa ra ngày hôm 17/01/2019 và công bố trên trang mạng của bộ.

tq2

Robot tuần tra an ninh tại một khu dân cư ở Hohhot, khu tự trị Nội Mông, Trung Quốc, ngày 18/01/2019. Reuters/Stringer

Phát biểu của lãnh đạo ngành Công An Trung Quốc được hãng tin Anh Reuters trích dẫn không có gì mới lạ, vẫn là phải bảo vệ vững chắc "quyền lãnh đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc và hệ thống xã hội chủ nghĩa của đất nước", chống lại mọi âm mưu "xâm nhập và lật đổ của các thế lực thù địch nước ngoài…".

Theo Reuters, Đảng cộng sản Trung Quốc từ lâu nay đã giao cho lực lượng Công An nhiệm vụ dập tắt mọi mầm mống của một phong trào xã hội hoặc chính trị. Tuy nhiên, nỗ lực đàn áp đã tăng lên dưới thời chủ tịch Tập Cận Bình, người đã cảnh báo rằng Bắc Kinh cần làm nhiều hơn để chống lại ảnh hưởng của Phương Tây vốn có thể làm suy yếu quyền cai trị của đảng.

"Cách mạng màu" là thuật ngữ được dùng để chỉ các cuộc nổi dậy của người dân tại một số nước Liên Xô cũ, chẳng hạn như ở Ukraina, vốn đã góp phần lật đổ các chế độ tồn tại lâu đời. Chế độ Bắc Kinh vẫn thường nêu các cuộc nổi dậy đó thành ví dụ để cảnh cáo người dân về tình hình rối loạn có thể xảy ra do lật đổ các chính phủ lâu đời.

Theo ghi nhận của Reuters, từ năm 2014 đến nay, ngân sách an ninh nội địa của Trung Quốc không được chính quyền tiết lộ, nhưng giới phân tích ước tính là đà chi tiêu tiếp tục tăng vọt, với việc xây dựng các công trình liên quan đến an ninh đã tăng gấp ba lần trong năm 2017 ở vùng Tân Cương, nơi hàng trăm ngàn cư dân thuộc các sắc tộc thiểu số Hồi Giáo bị giam giữ trong các trại cải tạo.

Các tài liệu mua sắm của chính phủ Trung Quốc cho thấy là ngành Công An cũng đã tăng chi tiêu trên toàn Trung Quốc để mua các thiết bị công nghệ cao mới, như máy quét điện thoại chẳng hạn, để dùng trong việc giám sát dân chúng.

Mai Vân

*******************

Trung Quốc cảnh báo Canada không nên cấm công nghệ 5G của Hoa Vi (RFI, 18/01/2019)

Đại sứ Trung Quốc tại Canada hôm 17/01/2019 đã cảnh báo Ottawa là có thể bị trả đũa nếu cấm Hoa Vi (Huawei) cung cấp thiết bị cho mạng lưới 5G.

tq3

Ông Lư Sa (Lu Shaye), đại sứ Trung Quốc tại Canada, phát biểu về dự án Con đường Tơ lụa mới tại đại học Carleton, Ottawa, ngày 14/12/2018. Reuters/Chris Wattie

Ông Lư Sa (Lu Shaye) tuyên bố như trên trong cuộc họp báo, nhưng không cho biết chi tiết, và đòi hỏi Canada nên có một "quyết định khôn ngoan". Đại sứ Trung Quốc nhấn mạnh, ngoại trưởng Canada - bà Chrystia Freeland vốn chỉ trích mạnh mẽ Bắc Kinh - khi tham dự Diễn đàn Davos tuần tới không nên cố gắng tìm kiếm sự ủng hộ của các nước.

Theo ông Lư Sa, bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou) đã bị Canada giam giữ trong điều kiện tệ hại. Ngược lại, ông Nhậm Chính Phi (Ren Zhengfei) nhà sáng lập Hoa Vi và là cha của bà Mạnh, nói rằng bà được Canada đối xử tử tế, và ngoại trưởng Canada hôm 17/01 hoan nghênh nhận xét của ông Nhậm.

Quan hệ giữa Trung Quốc và Canada đã xấu hẳn đi sau khi bà Mạnh Vãn Châu, giám đốc tài chính Hoa Vi bị bắt tại Vancouver hôm 01/12/2018 theo yêu cầu của Hoa Kỳ vì nghi vấn vi phạm lệnh cấm vận với Iran.

Để trả đũa, Trung Quốc bắt giam hai công dân Canada, và mới đây đã kết án tử hình một người Canada vì cáo buộc buôn ma túy - án tử được tuyên nhanh chóng một cách đáng kinh ngạc. Thủ tướng Canada Justin Trudeau tố cáo Bắc Kinh áp dụng tùy tiện án tử hình và kêu gọi sự trợ giúp của các nhà lãnh đạo khác trên thế giới.

Tại Hoa Kỳ hôm thứ Tư 16/1, một nhóm dân biểu lưỡng đảng đã đệ trình dự luật cấm các công ty Mỹ bán chip điện tử và các linh kiện khác cho Hoa Vi, ZTE và các công ty Trung Quốc khác vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ.

Trường đại học danh tiếng Oxford của Anh ngày 18/01 loan báo ngưng nhận mọi tài trợ của Hoa Vi, do "quan ngại của công chúng".

Về tình hình kinh tế, tăng trưởng của Trung Quốc năm 2018 xuống đến mức thấp nhất kể từ 30 năm qua do thương chiến Mỹ-Trung và tiêu thụ nội địa sụt giảm. Con số chính thức sẽ được công bố vào đầu tuần tới, nhưng theo 13 nhà phân tích được AFP tham khảo, tỉ lệ tăng trưởng không quá 6,6%, và nợ cả công lẫn tư của Trung Quốc đã vượt quá 250% GDP.

Thụy My

******************

Đài Loan gia tăng theo dõi báo chí thân Trung Quốc (RFI, 18/01/2019)

Đài Bắc sẽ gia tăng điều tra các tờ báo thân Bắc Kinh đe dọa an ninh hải đảo và tung tin thất thiệt chống các nhà hoạt động chính trị có tinh thần độc lập với Trung Quốc. Một viên chức thuộc Cơ quan cảnh sát điều tra Đài Loan cho biết như trên.

tq4

Dân biểu đảng Dân Tiến La Chí Trình (Lo Chih Cheng) chụp ảnh với bài viết của hai tờ báo Hồng Kông, Tạ Công báo và Văn Hội báo, sau buổi họp báo tại Đài Bắc, ngày 18/01/2019. Reuters/Tyrone Siu

Theo bản tin Reuters ngày 18/01/2019, phó giám đốc một đơn vị an ninh tại Đài Bắc cho biết ưu tiên số một của an ninh hải đảo là theo dõi các hoạt động của "thế lực nước ngoài"thù địch với Đài Loan và kêu gọi dân chúng, truyền thông hợp tác giúp phát hiện các hành vi này.

Phản ứng trên đây của an ninh Đài Bắc phát xuất từ một số bài viết trên báo Hồng Kông có lập trường thân Trung Quốc. Cụ thể là Văn Hội báo, trong một bài phóng sự tiết lộ một số sinh hoạt của nhiều nhà hoạt động chống Trung Quốc trong tuần qua đã đến Đài Loan. Bên cạnh đó là Tạ Công báo, một tờ báo bình dân phản ảnh lập trường của Bắc Kinh, thường phê phán gay gắt các nhà hoạt động dân chủ Hồng Kông và chính khách Đài Loan, tung tin thất thiệt, xâm phạm luật lệ Đài Loan, theo tố cáo của phát ngôn viên văn phòng tổng thống.

Trong số báo ngày 14/01, Tạ Công báo và Văn Hội báo đồng loạt đăng bài với hình ảnh đính kèm, tường thuật chi tiết các cuộc họp và sách mà hai thành viên nhóm sinh viên dân chủ Hồng Kông đứng đọc trong một nhà sách. Điều này là "chuyện khủng khiếp", theo nhận xét của một học sinh, là ngay Đài Loan mà dân chúng bị Bắc Kinh theo dõi 7 ngày trên 7.

Theo Reuters, tổng thống Thái Anh Văn cảnh báo công luận đề phòng chiến dịch tung tin giả của Trung Quốc khi Đài Loan bầu lại tổng thống trong hơn một năm nữa.

Một dân biểu của đảng Dân Tiến bài tỏ lo ngại : "Báo chí Hoa lục theo dõi, giám sát hoạt động tại Đài Loan, đây là một vấn đề cho an ninh quốc gia".

Tú Anh

Published in Châu Á

Việt Nam 'chưa thể làm cách mạng màu' (VOA, 01/03/2017)

Thông tin chưa bao gi bùng n như thi đim hin nay và đang chi phi các vn đ chính tr t din đàn quc tế đến các đa phương xa xôi.

vn1

Những trang mng xã hi như Facebook là phương tin thông tin hu hiu ca nhng người đu tranh cho dân ch ti Vit Nam.

Với mt đon video đăng trên Youtube hay Facebook, mt nhà hot đng xã hi có th kêu gi mi người dùng truyn thông xã hi để bày t quan đim, chng li s kim duyt đc tài ca nhà nước, và c súy cho dân ch, nhân quyn ti Vit Nam.

Truyền thông dùng mng xã hi ti Vit Nam hin nay là mt công c hu hiu giúp phong trào dân ch m rng và ngày càng hot đng hiu qu. Đó là nhận đnh ca blogger và nhà báo Uyên Vũ, người va có bài phát biu ti "Hi lun Nhân quyn Vit Nam" ngày 27/2 va qua ti Garden Grove, California.

Nhà báo Uyên Vũ cho VOA Việt Ng biết :

"Những ngôi làng phía Bc hay trên Cao nguyên cùng vi s h tr ca Internet, mng xã hi đã thu hút và hp dn hu hết gii tr. T các cô cu bước vào tui mi ln, biết s dng thành tho cellphone. H có th quay phim, ghi âm, chp hình và qua các mng xã hi như Facebook, Instagram, Tweeter… h lp, h truyền tri thông tin ngay lp tc ra toàn thế gii. Theo tôi, vi s bùng n thông tin như hin nay, mng xã hi đúng là mt công c hết sc hu hiu, đc bit cho các phong trào đu tranh cho dân ch".

Mạng xã hi giúp người dân ý thc v xã hi mình đang sống, v nn chính tr chi phi vn mnh ca mình.

"Đặc bit đi vi nhng người đu tranh dân ch, h ý thc được thông tin chính là sc mnh, là công c đ góp phn phá v bc màng trướng đang che ph bí mt ca mt xã hi thiếu dân ch. H biết rng qua thông tin, người dân ý thc hơn v xã hi mình đang sng, v nn chính tr mang chi phi vn mnh ca mình".

Nhiều nhà hot đng dân ch ti Vit Nam đã biết tn dng các blog sơ khai cho đến các mng phong phú và hin đi, và hin nay h có th tường thut trc tiếp qua "livestream" ngay khi s vic đang xy ra. "Không có gì chng minh mt cách minh bch và c th cho s tht đang xy ra bng vic quay phim trc tiếp", blogger Uyên Vũ cho biết.

Nhận đnh v vic các nhà đu tranh cho dân ch trong nước sử dụng mng truyn thông b chính quyn trn áp, t vic áp dng các qui đnh hành chính đến sách nhiu người dùng Internet, nhà báo Uyên Vũ cho biết :

"Một th chế đc tài như chính quyn Vit Nam khi h ý được sc mnh ca mng xã hi, sc mnh ca nhân dân qua truyn thông, thì h đã tìm cách ngăn nga. Rõ ràng không ai mun th chế ca mình bc l ra nhng đim xu. H s dùng nhng đòn răn đe đ kìm hãm vì họ biết h không th ngăn chn được tt c. Nếu mà h dùng các bin pháp hành chính chc chn cũng làm cho mt s người chùn bước, nhưng càng có s đông thì nhà cm quyn càng khó đ ra tay đàn áp hay ngăn chn. Đin hình như nick Dưa Leo, bt đu h ch có răn đe, nhưng h thy tt c mi người cùng ng h anh Dưa Leo thì h li ngi va chm. Cho nên bng mi cách chúng ta nên h tr nhau v truyn thông đ vượt qua đòn thép ca nhà cm quyn".

Nhà báo Uyên Vũ nói rằng các nhà dân ch nên tn dng mng truyn thông xã hi đ tiếp cn vi người dân và quc tế, tuy nhiên đ thc hin mt cuc cách mng màu thì phi thn trng.

"Theo tôi thấy Vit Nam hơi khác nhng người tng cách mng màu, cách mng hoa, nhng người hot đng xã hi Vit Nam ý thc được rng có nhng cuc cách mng thành công nh mng xã hi, nhưng vi th chế ca Vit Nam có nhng đc thù do ni s còn quá ln, t lâu đã đánh mt ý thc v dân ch v pháp quyn, nên cn phi thc hin các bước đi t t. Rõ ràng nếu mình chưa chun b đến nơi đến chn mà bước mt phát ti cách mng thì s gây thit hi ln".

Mạng xã hi tuy rt hiu qu nhưng nó cũng là "con dao hai lưỡi" có th phn tác dng cho phong trào dân ch. Nhà báo Uyên Vũ phân tích thêm : "Chính quyn Vit Nam thy được mt trái này nên lập ra các ‘binh chng’ chuyên gây nhiu lon, phá ri thông tin trên mng xã hi. Nếu không tnh táo thì chúng ta có th sa vào các by truyn thông ca nhà nước".

**********************

Tương lai ngành ô tô Việt Nam (RFA, 01/03/2017)

vn2

Công nhân một showroom xe Toyota ở Hà Nội lau chùi bảng hiệu của cửa hàng hôm 27/2/2009.

Hôm 14/2, ông Takimoto Koji, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) cho biết một số doanh nghiệp ô tô của Nhật có thể rút khỏi Việt Nam trước do khăn và hạn chế về chính sách thuế cũng như ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam chưa đủ mạnh.

Toyota rút khỏi Việt Nam ?

Đây không phải là lần đầu tiên các doanh nghiệp ô tô Nhật Bản lên tiếng về ý định rút khỏi Việt Nam. Đầu tháng 4/2015, Tổng giám đốc Yoshihisa Maruta liên doanh ô tô Toyota cũng tiết lộ với báo giới về khả năng hãng này sẽ ngừng sản xuất tại Việt Nam và tiến hành nhập khẩu nguyên chiếc từ nước ngoài. Ông này cho biết chi phí nhập khẩu cả chiếc xe từ nước ngoài còn rẻ hơn là nhập khẩu linh kiện từ nước ngoài về Việt Nam lắp ráp.

Hiện tại, quy mô sản xuất xe hơi của Việt Nam chỉ đạt khoảng 250.000 chiếc/ năm, thấp hơn rất nhiều với nước láng giềng là Thái Lan với hơn 2 triệu xe/năm. Trong khi đó theo tìm hiểu của chúng tôi, để đảm bảo được lợi nhuận thì một dây chuyền sản xuất ô tô phải đạt ít nhất 200.000 chiếc/năm.

Chia sẻ với chúng tôi về tình hình kinh doanh xe hơi hiện tại, anh Trình, Trưởng Phòng Kinh Doanh, Công ty Toyota, Chi nhánh Hà Đông, Hà Nội cho biết :

Toyota bọn anh tăng trưởng 26%. Năm 2018 thì thuế nhập khẩu ô tô vào Việt Nam giảm xuống 0%, cho nên rất nhiều khách hàng họ chờ đợi đến năm 2018 mới mua với mức giá hợp lý hơn.

Anh Trình cũng có nhận định về kế hoạch rút khỏi Việt Nam của một số doanh nghiệp ô tô Nhật Bản :

Anh không nghĩ là như thế, tại vì hiện tại Toyota bên anh chưa có định hướng gì rút khỏi Việt Nam cả. Vẫn sản xuất ở Việt Nam như bình thường tại vì nhu cầu của người Việt vẫn tăng lên.

Năm 2016, số lượng ô tô tiêu thụ tại Việt Nam đạt 84,24 triệu xe, tức là tăng 5,6% so với năm 2015. Tuy nhiên Theo ông Takimoto Koji cả 4 doanh nghiệp sản xuất ô tô của Nhật tại Việt Nam là Toyota, Mazda, Honda, Suzuki vẫn ý định muốn nhập xe từ các nước trong khu vực về bán thay vì lắp ráp tại Việt Nam vì theo cam kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA) của Việt Nam trong ASEAN thì đến năm 2018 thuế nhập khẩu xe hơi sẽ giảm xuống 0%.

vn3

Công nhân lắp ráp một chiếc xe tại nhà máy Toyota đặt ở Vĩnh Phúc ngày 01 tháng 7 năm 2004. AFP photo

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh có nhận xét về tình hình này :

Các hãng xe hơi của Nhật Bản đã đầu tư vào Việt Nam khá lâu nhưng tỷ lệ nội địa hóa của họ là rất thấp vì các doanh nghiệp Việt Nam trình độ thấp và không đầu tư vào công nghệ cho nên không đáp ứng nhu cầu về chất lượng cho các sản phẩm của họ. Vì vậy khi Việt Nam ký kết các Hiệp định Thương mại Tự do, thuế xuất nhập khẩu xe nguyên chiếc từ các nước giảm xuống, đầu tiên giảm 10%.

Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cũng cho biết thêm rằng hiện tại Việt Nam vẫn đánh thuế nhập khẩu phụ tùng ô tô 28%. Ông cho rằng đó là lý do mà dĩ nhiên các doanh nghiệp xe hơi của Nhật Bản không còn "mặn mà" với nhập linh kiện về lắp ráp nữa.

Bà Phạm Chi Lan, chuyên gia kinh tế, Nguyên cố vấn văn phòng Thủ tướng cũng đồng tình với ý kiến của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, và bà có bổ sung thêm :

Ngoài ra, một nguyên nhân nữa xuất phát từ chính bản thân ngành ô tô Việt Nam từ đầu khi hình thành. Có quá nhiều nhà sản xuất ô tô ùa vào, mà chỉ làm ở Việt Nam khâu lắp ráp thôi chứ không có ngành công nghiệp phụ trợ đi cùng. Vì quy mô thị trường nhỏ mà nhiều nhà sản xuất qúa nên các nhà sản xuất tranh giành nhau một miếng bánh nhỏ.

Bà Lan cũng cho biết thêm là chính vì quy mô thị trường nhỏ như vậy nên việc sản xuất phụ trợ lại trở thành một nghịch lý. Để phát triển được ngành phụ trợ ô tô thì đòi hỏi quy mô tương đối lớn. Việt Nam có dân số rât đông nhưng số lượng người có nhu cầu mua ô tô còn rất thấp. Bà nhấn mạnh rằng ngay cả đến cơ sở hạ tầng giao thông, đường xá của Việt Nam cũng không đáp ứng nổi một số lượng tô lớn :

Cũng vì không có công nghiệp phụ trợ, và quy mô nhỏ nên công việc sản xuất, lắp ráp không có hiệu quả cao, thành ra chi phí cao so với chi phí ô tô nhập khẩu từ bên ngoài, cộng thêm các thứ thuế má khác.

Cho nên liệu Việt Nam có còn được ngành ô tô hay không hay bao nhiêu nhà lắp ráp ô tô còn có thể đứng được ở Việt Nam. Tôi tin là ít nhất phải một nửa sẽ phải đóng cửa, không tiếp tục hoạt động dây chuyền của họ được nữa, vì quy mô nhỏ quá, thị phần cũng nhỏ, không bõ mà tiếp tục duy trì một dây chuyền tốn kém mà không mang lại hiệu quả so với việc nhập khẩu từ ngoài vào.

Bà Phạm Chi Lan có chia sẻ với chúng tôi rằng các doanh nghiệp ô tô Nhật Bản muốn rút khỏi Việt Nam cũng là một lựa chọn hợp tình hợp lý vì họ phải tìm kiếm, sắp xếp lại thị trường và tập trung vào những nơi mang lại cho họ hiệu quả cao nhất. Chẳng hạn như Trung Quốc và Indonesia, đây là những quốc gia có lượng dân số rất đông và nền tảng để sản xuất ô tô cũng vững chắc. Còn Thái Lan, theo bà, câu chuyện phát triển ngành ô tô của đất nước này đã là bài học rất lớn cho Việt Nam mà rất tiếc là Việt Nam không học được.

Tương lai mù mịt

Kế hoạch rút khỏi Việt Nam của các công ty ô tô Nhật Bản thực chất không phải là một cú sốc của Việt Nam vì bà Lan có nói rằng cách đây 5, 7 năm khi lộ trình giảm thuế của ASEAN đã được đặt ra thì bản thân bà cũng đã lên tiếng rất nhiều lần rằng Việt Nam cần phải gấp rút xem lại chiến lược ngành ô tô của mình, xác định rõ định hướng tương lai.

Những dòng ô tô nào có thể giữ lại thì cần thiết phải bàn với các nhà đầu tư để biết được Việt Nam cần điều chỉnh những gì và họ phải điều chỉnh những gì để duy trì được công việc sản xuất. Những doanh nghiệp không thể tồn tại được thì nên chấp nhận để người ta rút đi. Ngoài ra, bà cũng đã gợi ý tập trung sản xuất những ngành công nghiệp phụ trợ mà Việt Nam có thể để phục vụ ngành ô tô ngay trong nước, hoặc biến Việt Nam thành một đầu ra của ngành công nghiệp phụ trợ giống Thái Lan mấy năm trước cũng là một ý kiến hay.

Tuy nhiên Việt Nam đã không thực hiện được những kế hoạch đó. Hiện tại con đường tương lai để phát triển ô tô của Việt Nam ngày càng mờ mịt hơn. Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho biết dự đoán của ông :

Dĩ nhiên là cuộc đời không đóng cửa lại hoàn toàn. Nếu nhưng Việt Nam có những biện pháp phát triển công nghệ, công nhiệp và dịch vụ hỗ trợ cho ngành ô tô thì vẫn có một khả năng mong manh nào đấy.

Trong khi đó bà Phạm Chi Lan lại có dự đoán khác :

Ngành ô tô của Việt Nam trong tương lai chắc cũng chỉ còn các hãng trong nước như Trường Hải, bắt tay làm với một số nhà sản xuất của Hàn Quốc sản xuất một số ngành như xe tải, xe buýt.

Tuy nhiên bà cũng bày tỏ với chúng tôi mong muốn rằng sau bài học từ các doanh nghiệp ô tô Nhật Bản này, nếu những hãng ô tô trong nước còn trụ được thì Việt Nam vẫn cần phải phát triển một số ngành phụ trợ, bởi nếu chỉ lắp ráp thì không mang lại giá trị gia tăng cao và giá thành sản phẩm vì vậy cũng sẽ cao hơn hàng nhập khẩu.

Lan Hương, phóng viên RFA

****************

Bệnh nhân không cần giải Nobel (VOA, 01/03/2017)

Các bệnh vin Sài Gòn là đa ch tín nhim ca rt nhiu bnh nhân t các tnh tìm v đ chn đoán và điu tr. Do đó, vic cách đây my hôm, ông bí thư thành y Đinh La Thăng tuyên b Sài Gòn s là nơi đu tiên ca Việt Nam có người đot gii Nobel Y hc, to nhiu lung ý kiến khác nhau.

vn4

Những người bnh ch mong được cha hết bnh

Bà Đỗ Th Tý, tui ngoài 80, nói rng gi đây bà cn nht là người nghèo như bà được cha bnh cho t tế :

"Con cháu nó nói về cái gii nô beo gì đó mà tôi không có biết cái gii đó. Tôi già ri, tôi đi khám bnh. Nhiu bnh lm. Bác sĩ mà cha cho tôi hết là tôi vui mng lm ri. Tôi chng biết gii nô beo các ông thy bnh là cái gì hết".

Ông Trí, một người bnh đến t Trng Bàng mong rng được khám nhanh, ch gi thì ch đi lâu quá :

"Chờ đi. Người già bnh mà hon, mà ngi ch thì thy nó mt mõi. Thy vy…, nhng cơ quan, nhng nơi đó gii quyết hành chánh nó quá d. Nó làm sao mà đ… Tôi ngi đây, ngi ch c ngày, c bui mi v ti nhà. V ti nhà là nhiu khi b ti na. Mong my ch đ coi, xem xét li, ri cơ quan cp trên đ nói li dùm cho ngành ngh bnh vin đó đó, gii quyết hành chánh cho n tha cho dân. Đng có làm phin hà dân…

Bất tin cho người tnh xa xôi… đi lên. Có người đâu Đc Lc vô, tôi cũng thy nm la lit ch bt s, có khi người ta xa, người ta ch ti my ngày. Ti nghip cho người ta".

Những người bnh ch mong được cha hết bnh, nên không qun chuyn đường sá, chuyn đi sống Sài Gòn giá c đt đ, h đu tìm đến các bnh vin nơi tng là th đô t do ca min Nam đ cha tr.

Đêm Sài Gòn, đêm trong bệnh vin cha đng biết bao nhiêu ni lòng ca người bnh xa quê. H mong được trúng thy, trúng bnh, ch chng ai quan tâm các vị bác sĩ y có gii thưởng nào hay không.

Bà Ba, người đã nuôi chng ròng rã sut 3 tháng tri ti bnh vin không giu được s bi quan :

"Ở bnh vin 115, khi mà phu thut xong thì nh nm phòng hi sc lâu quá, thế nên nó b hoi t khi mà ra ngoài thì nó bị hoi t, nó ăn sâu quá nên rt là khó điu tr, nên chúng tôi rt là lo…".

Đồng cm vi người bnh, bác sĩ Đinh Đc Long nói rng nhng nhà qun lý như ông bí thư nên lo cùng người bnh v chuyn an sinh, hơn là chăm chăm chy theo nhng giải thưởng :

"Tôi chưa nghe bt c mt lãnh đo nào hay mt chính khách nào trên thế gii đưa ra ý tưởng phn đu đot gii Nobel c. Thì cái điu này nó làm tôi nh li nhng năm đu tiên tôi v làm giáo viên ca Hc vin Quân Y nhng năm đu nhng năm 80, khi tốt nghip Hung Ga Ri v, thì mt ba tôi đang ngi trong phòng làm vic thì đin thoi réo lên. Thì giáo sư, tiến sĩ Lê Thế Trung, giám đc Hc vin Quân Y nói rng là sp ti, thì khóa bác sĩ mà thi tt nghip đi hc đy, thì ngh quyết ca đngy Hc vin Quân Y là t l khá gii 80%. Thì tôi cũng ngc nhiên.

Tại vì tôi hc phương Tây y, thì không bao gi có khoán t l khá gii, hc sinh đ là bao nhiêu c. Mà ông thy đu là nhng vin sĩ, giáo sư vin sĩ vin hàn lâm h chm. Thì anh nào đỗ cho đ, anh nào trượt thì trượt, gii thì gii. Thì tư duy đy là xuyên sut, là có l tư duy chung ca lãnh đo Vit Nam. Tc là mt là bnh thành tích. Hai là háo danh. Bt chp mi cái điu kin thc tế đ có th đt được".

Như li bác sĩ Đinh Đc Long, có lẽ ông bí thư Đinh La Thăng th gi trang đ vi hành khi màn đêm buông xung các bnh vin, đ hiu thêm dân tình x mình đang khn khó ra sao khi mang bnh tt, khi h phi dt dìu nhau t các tnh v Sài Gòn, đ mong được nhng thy thuc gii nơi đây cha hết bnh.

Điều đó xem ra thiết thc hơn nhiu lm so gic mng Nobel Y hc ca ông bí thư thành y H Chí Minh.

Published in Việt Nam