Kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ của nước Mỹ không nằm ngoài dự đoán của khá nhiều nhà báo, nhà bình luận chính trị Mỹ và quốc tế trước đó, nghĩa là đảng Dân chủ sẽ lấy lại được Hạ viện nhưng khó lật được cả Thượng viện.
10 quận có cộng đồng gốc Việt lớn nhất Hoa Kỳ, theo thống kê dân số Census 2010. Cả 3 quận đứng đầu đều thuộc về tiểu bang California.
Ngày hôm nay sẽ là niềm vui, sự thở phào nhẹ nhõm cho những người Mỹ và người Mỹ gốc Việt nào đang trăn trở vì tình hình nước Mỹ hai năm qua. Ít nhất từ bây giờ trở đi nước Mỹ đã thoát khỏi tình trạng "độc đảng", ít nhất từ bây giờ trở đi Tổng thống Donald Trump không phải muốn làm gì thì làm nữa ; và nếu đảng Dân chủ khui ra được những vụ làm ăn bê bối, gian dối về tiền bạc của gia đình Trump hay vụ Trump thông đồng với Nga thì giấc mơ tái đắc cử năm 2020 của Tổng thống đương nhiệm Donald Trump sẽ tan thành mây khói. Nhưng Thượng viện vẫn nằm trong tay đảng Cộng hòa, 2 năm tới sẽ vẫn đầy cam go thử thách, vẫn đầy chia rẽ trong tình hình chính trị xã hội của nước Mỹ. Và nếu như kỳ bầu cử tới, 2020, nước Mỹ có được một khuôn mặt Tổng thống xứng đáng, thì những sự chia rẽ hiện nay cũng như niềm tin của các nước đồng minh và của thế giới đối với Mỹ cũng đã giảm sút đi rất nhiều, cần phải mất thời gian để gầy dựng lại.
Có một điều phải công nhận : sự xuất hiện của Donald Trump không chỉ bộc lộ rõ hơn những vấn đề đã tiềm ẩn trong xã hội Mỹ (mà sự chia rẽ sâu sắc đã chứng tỏ), mà đồng thời có thể ví như một liều thuốc thử cho nền dân chủ và những giá trị đã làm nên "sức mạnh mềm" của nước Mỹ.
Những giá trị và "sức mạnh mềm" đó là sự tự do, tôn trọng mọi khác biệt, là tính nhân bản, sự hào phóng sẵn sàng mở rộng vòng tay đón mọi người từ khắp nơi trên thế giới, đúng với lịch sử hình thành nên Hợp chúng quốc Hoa Kỳ ngay từ ngày đầu tiên ; là vai trò đứng đầu của nước Mỹ trong thế giới tự do, là những mối quan hệ đồng minh lâu đời mà ngay cả những cường quốc như Nga, Tàu dù khao khát cũng không có được v.v… Trong hai năm qua Tổng thống Donald Trump đã tấn công không thương tiếc vào tất cả những giá trị đó, đã củng cố sức mạnh của mình bằng những lời nói dối trá, bằng cách gieo rắc lòng hận thù, nghi kỵ, chia rẽ. Kết quả của cuộc bầu cử giữa kỳ cho thấy đa số dân Mỹ đã nhận ra phải có sự thay đổi, muốn cân bằng lại quyền lực của đảng Cộng hòa cũng như hạn chế bớt quyền lực của Tổng thống Mỹ.
Còn đối với người Việt dù đang sống ở Mỹ, trong nước hay bất cứ đâu, Donald Trump là liều thuốc thử cho thấy cách suy nghĩ của nhiều người Việt rất khác với nhân loại tiến bộ trên thế giới.
Ở đây chỉ đề cập đến những người Việt, dù trong hay ngoài nước, ủng hộ ông Trump không phải một cách bình thường mà là một cách mù quáng. Họ bất chấp Trump là một người có quá nhiều tính xấu như nói láo thường xuyên, làm ăn gian dối từng phá sản, bị kiện bao nhiêu lần, coi thường phụ nữ, nói năng xúc phạm phụ nữ, ngoại tình với gái ngay khi vợ vừa sinh con chưa bao lâu, phải nói là vô đạo đức, vô liêm sỉ, nhưng điều quan trọng hơn, họ bất chấp Trump là Tổng thống của một nước dân chủ nhưng lại cư xử như một kẻ độc tài, sẵn sàng tấn công báo chí, gọi báo chí là "kẻ thù của nhân dân", sẵn sàng sa thải bất cứ ai trong nội các nếu người đó không tỏ ra trung thành hoặc chỉ trích, hoặc có những ý kiến khác mình, thường xuyên khen ngợi, tỏ ra ngưỡng mộ những kẻ độc tài trên thế giới trong đó có Putin, Tập Cận Bình, kể cả Kim Jong-un nhưng lại tấn công các đồng minh của Mỹ, tấn công đối thủ chính trị bằng những từ ngữ nặng nề thô lỗ, một con người gieo rắc sự chia rẽ, lòng hận thù giữa người Mỹ da trắng và những sắc dân khác v.v…
Trong khi dân Châu Âu đa phần không thích và không thể chấp nhận một nhà lãnh đạo một cường quốc như Hoa Kỳ mà lại như vậy, thì trong suy nghĩ của nhiều người Việt, họ bất chấp tất cả miễn Trump đánh Tàu là được. Nhưng thực sự Trump có đánh Tàu thật không hay chỉ leo thang để làm deal, chỉ cần Tập xuống nước một chút là hai bên ngồi vào đàm phán và đâu vào đó, chúng ta hãy chờ xem.
Còn cái kiểu suy nghĩ ủng hộ Trump vì muốn Mỹ đánh Tàu giùm Việt Nam là một lối suy nghĩ có phần ích kỷ, và mang một tâm thức nô lệ, chuyện Việt Nam chỉ có người Việt giải quyết, không một cá nhân nào, nước nào có thể làm thay.
Và cuối cùng, vì ủng hộ Trump họ sẵn sàng phịa và share những tin tức không có thật, họ coi Trump như thánh, nói Trump là người do Chúa trời sai xuống để cứu nhân loại, bầu cho Trump là cứu Việt Nam v.v… và v.v… Những lối suy nghĩ đó là rất khác xa với nếp suy nghĩ của những con người tiến bộ, không bao giờ thần thánh hóa, thần tượng ai cho dù là lãnh đạo, là Tổng thống.
Mỹ là một nước lớn, trong nhiều thập niên đã đóng vai trò "lãnh đao" khối tự do, mỗi một sự chuyển hướng, thay đổi về chính trị nói chung và sự xuất hiện của Tổng thống Mỹ nói riêng đều có ảnh hưởng đến cả thế giới, nên không có gì lạ là các nước khác đều quan tâm đến những biến động hay những lần bầu cử của Mỹ. Chúng ta đã thấy cục diện thế giới thay đổi, xáo động ra sao trong hai năm qua, từ khi Donald Trump lên làm Tổng thống.
Dù sao, vẫn tràn đầy hy vọng rằng một nền dân chủ mạnh như nước Mỹ sẽ đủ sức để vượt qua mọi thử thách.
Song Chi
Nguồn : RFA, 07/11/2018 (songchi's blog)