THÔNG LUẬN

Published in

Diễn đàn

24/01/2019

Hoàng Sa và nỗi đau trong ‘lịch sử’

Trân Văn

Chuyện liên quan đến Hoàng Sa – một trong hai quần đảo giữa biển Đông của Việt Nam – hóa ra vẫn nằm ngoài khả năng tưởng tượng của nhiều người !

Một buổi lễ tưởng niệm tử sĩ Hoàng Sa.

Tuần trước, nhiều người Việt đã dùng cả mạng xã hội lẫn diễn đàn của các cơ quan truyền thông chính thức để tưởng niệm, bày tỏ sự tri ân 75 người Việt hi sinh tính mạng khi bảo vệ chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa, cách nay đúng 40 năm (19/01/1974 – 19/01/2019).

Tuy nhiên thái độ và hành động đó khiến một số người không ưng. Vài người trong số đó không thể giấu diếm sự bực bội. Chẳng hạn ông Hoàng Kiện, Thiếu tướng, cựu Tư lệnh Công binh của Quân đội nhân dân Việt Nam, một trong các Anh hùng Lực lượng vũ trang. Ông Kiền viết hẳn một bài khá dài chỉ nhằm khẳng định : Do nhu nhược và hèn nhát, "chính quyền ngụy Sài Gòn đã để mất toàn bộ quần đảo Hoàng Sa vào tay Trung Quốc.

Thành ra theo ông Kiền, "cần lên án mạnh mẽ, vạch trần tội lỗi" của cả chính quyền lẫn quân đội… "ngụy Sài Gòn" và "ghi vào quốc sử". Ông Kiền phê phán hiện tượng một số nhà sử học, nhà báo, cựu chiến binh Quân đội nhân dân Việt Nam, không chịu tìm hiểu kỹ, nhận thức chưa đúng nên "hùa theo giọng điệu" các đối tượng chống đối Đảng cộng sản Việt Nam. Việc ca ngợi những tử sĩ bỏ mình cách này 40 năm là "sai lầm nghiêm trọng, cần bác bỏ", thậm chí "ai đòi vinh danh ‘chúng’ là phản bội tổ quốc" (1).

***

Trên thực tế, không chỉ có chính quyền và quân đội… "ngụy Sài Gòn" để mất quần đảo Hoàng Sa vào tay Trung Quốc.

Năm 1988, chính quyền Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng để mất bảy bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa (Châu Viên - Cuarteron, Chữ Thập - Fiery Cross, Ga Ven - Gaven, Gạc Ma - Johnson, Tư Nghĩa - Hughes, Vành Khăn – Mischief, Xu Bi - Subi) vào tay Trung Quốc. Không có trận hải chiến nào, chỉ có một cuộc thảm sát xảy ra vào ngày 14 tháng 3 năm 1988 ở bãi đá Gạc Ma và 64 người Việt bị giết.

Khác với chính quyền… "ngụy Sài Gòn", dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng cộng sản Việt Nam, chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam làm thinh.

Sáu tuần sau ngày Trung Quốc cưỡng đoạt bảy bãi đá ngầm của Việt Nam ở quần đảo Trường Sa, ông Lê Đức Anh – thời điểm ấy là Bộ trưởng Quốc phòng – ra tận quần đảo Trường Sa để khẳng định, "nhân dân Việt Nam biết ơn sự giúp đỡ to lớn của nhân dân Trung Quốc", dù "nhất quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ" nhưng sẽ "nhớ mãi không bao giờ quên tình sâu nghĩa nặng giữa nhân dân hai nước Việt - Trung, kiên trì phấn đấu để khôi phục tình hữu nghị giữa hai nước" !

Phải tới tháng 7 năm 2015, thân nhân của 64 người Việt bị giết ở bãi đá Gạc Ma hồi tháng 3 năm 1988 mới được khóc công khai cho chồng, cho cha, cho anh em của mình (2). Cũng tới thời điểm đó, người Việt mới biết, mới tìm và bắt đầu hỗ trợ những người may mắn sống sót trong đợt thảm sát ấy. Bảy bãi đá ngầm mà Trung Quốc đã chiếm của Việt Nam trước đó 27 năm đã trở thành chuỗi căn cứ quân sự để kiểm soát toàn bộ biển Đông.

***

Tuy mất toàn bộ quần đảo Hoàng Sa hồi giữa thập niên 1970 và một phần quan trọng của quần đảo Trường Sa vào cuối thập niên 1980 nhưng đến giữa thập niên 2010, nhiều người Việt mới biết và bắt đầu nói với nhau về Hoàng Sa, Trường Sa của họ cũng như về dã tâm của Trung Quốc.

Song cho đến bây giờ, chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng vẫn không xem việc chia sẻ thông tin, ý kiến về Hoàng Sa, Trường Sa, dã tâm độc chiếm biển Đông của Trung Quốc là chính đáng. Dù thành tâm, thiện ý đến mức nào với quốc gia, dân tộc cũng bị cáo buộc là chống đảng. Cuốn "Gạc Ma – Vòng tròn bất tử" là một ví dụ.

"Gạc Ma – Vòng tròn bất tử" được xem là ấn phẩm đầu tiên hệ thống hóa những dữ kiện liên quan tới chuyện Trung Quốc cưỡng đoạt các bãi đá ngầm thuộc chủ quyền của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa hồi đầu năm 1988, được in - xuất bản – phát hành một cách hợp pháp trên… lãnh thổ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cho dù tham gia tổ chức nội dung, biên soạn "Gạc Ma – Vòng tròn bất tử" có hai ông tướng (Lê Mã Lương – Thiếu tướng, cựu Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Lê Kế Lâm – Chuẩn Đô đốc, cựu Tham mưu phó đặc trách tác chiến của Quân chủng Hải quân, cựu Giám đốc Học viện Hải quân), một cựu Vụ trưởng đặc trách Cơ quan Thường trực phía Nam của Ban Tuyên giáo Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam (Đào Văn Lừng), một Đại biểu Quốc hội bốn nhiệm kỳ kiêm Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam (Dương Trung Quốc), 68 nhà báo và các cựu chiến binh là nhân chứng vụ thảm sát ở bãi đá Gạc Ma nhưng tất cả đều bị cáo buộc là "âm mưu xét lại lịch sử, hạ bệ thần tượng, bôi nhọ quân đội, xúc phạm vai trò lãnh đạo của Đảng"...

Cho dù chính quyền Việt Nam đã thành lập một hội đồng cấp quốc gia để thẩm định nội dung của riêng "Gạc Ma – Vòng tròn bất tử" và sau khi nâng lên, đặt xuống nhiều lần, hội đồng này mới gật đầu, giấy phép xuất bản mới được cấp cho nhà xuất bản thứ 14 (Nhà Xuất bản Văn học) nhưng cuối cùng cuốn sách vẫn bị… thu hồi !

***

Theo thời gian, những sự thật liên quan đến hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa nói riêng, cũng như cội rễ của những biểu hiện bất thường trong quan hệ Việt – Trung nói chung bắt đầu phát lộ từ nhiều phía, kể cả từ một số viên chức cao cấp của Đảng cộng sản Việt Nam, chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Những tác phẩm kiểu như "Hồi ức và suy nghĩ" của ông Trần Quang Cơ (Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thập niên 1990) giúp người ta nhận ra, Đảng cộng sản Việt Nam đã đem cả vận mệnh quốc gia, lẫn tương lai dân tộc thế chấp cho Trung Quốc để dựa vào "bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc", tiếp tục duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối tại Việt Nam (3).

Những cảnh báo kiểu như, phải hết sức chú ý tới "Hội nghị Thành Đô" của ông Dương Danh Dy (từ 1977 – 1996 là Bí thư thứ nhất của Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc, rồi Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc), đừng để những chuyện như mất 1.500 cây số vuông khi ký Hiệp định Phân định biên giới Việt – Trung, xảy ra thêm lần nào nữa, khiến người ta bàng hoàng (4).

Không phải tự nhiên mà một số sĩ quan quân đội dẫu đã nghỉ hưu như ông Hoàng Kiền, ông Nguyễn Thanh Tuấn (Trung tướng, cựu Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc Phòng), ông Khuất Biên Hòa (Đại tá, Trợ lý của ông Lê Đức Anh),… thù hận việc tưởng niệm, tri ân các tử sĩ ở Hoàng Sa, giận dữ trước sự ra đời của với "Gạc Ma – Vòng tròn bất tử".

Quan điểm của những người như ông Kiền, ông Tuấn, ông Hòa,… được một số người như Thanh Minh, lý giải : Không có cái gọi là lịch sử chung chung, khách quanh chung chung. Lịch sử không đơn thuần là mô tả sự kiện mà phải biểu đạt giá trị cơ bản của sự kiện, phải phân rõ thiện – ác – chính – tà và "nhìn lịch sử phải dựa trên cơ sở nhân sinh quan của người làm nên lịch sử" (5).

Đây là nhân sinh quan của ông Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Thượng tướng, Thứ trưởng Quốc phòng, từng thay mặt giới "làm nên lịch sử" để "quán triệt toàn Đảng, toàn quân, toàn dân" : Việt Nam và Trung Quốc có một "di sản quý báu là sự tương đồng ý thức hệ". "Đặc trưng của ý thức hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc là một Đảng Cộng sản lãnh đạo" và "điểm tương đồng đó đã tạo ra mối quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và Trung Quốc", "chi phối cách ứng xử của hai nước", thành ra "nếu có được một người bạn xã hội chủ nghĩa rất lớn bên cạnh ủng hộ và hợp tác cùng có lợi thì sẽ vô cùng thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam" (6) .