Trước Đại hội Đảng luôn có những "đấu đá" của các phe cánh nhằm triệt hạ lẫn nhau và trước Đại hội 13 này cũng không ngoại lệ. Việc đấu đá, loan tin được cho là "những thông tin không chính thức" có làm ảnh hưởng đến công tác nhân sự Đại hội đảng hay không ? Cục diện chính trị có vì thế mà thay đổi ?
Cuộc chạy đua trước Đại hội 13 được nhiều người đánh giá cũng không yên ắng gì khi các "bộ sậu đấu đá ngầm" vẫn đang tiếp tục diễn ra - quyền lực vẫn nằm trong tay Bộ tứ Đảng cộng sản Việt Nam - Ảnh minh họa - AP
Tình hình trước đại hội
Trong khoảng 10 năm qua, trước mỗi kỳ đại hội đảng, các phe phái "đấu đá" nhau dưới mọi hình thức, điển hình nhất có thể được kể đến là việc tung tin "mật" bôi nhọ hoặc làm mất uy tín của các lãnh đạo qua các trang mạng xã hội, qua báo chí chính thống hoặc qua những trang blog mạo nhận danh của ai đó. Thường các bài viết được đăng tải khá công phu với những thông tin và nhận định khá lô gích, bài bản, sắp xếp khoa học và chuyên nghiệp như "Chân dung quyền lực". Trước đó có "Tư sang nham hiểm" ; "Quan làm báo" ra đời khoảng năm 2012 trước Đại hội 12.
Trang blog "Chân dung quyền lực" xuất hiện vào khoảng tháng 10 năm 2014, trước Hội nghị Trung ương 10 chuẩn bị nhân sự cho Ðại Hội Ðảng khóa 12 diễn ra vào đầu năm 2016. Trang blog này tập trung vạch trần nạn tham nhũng của các thành viên trong Bộ chính trị. Hầu hết các bài viết đều "vén" những bí mật "thâm cung bí sử" mà nhiều người lúc đó cho rằng nếu không có "tay trong" nội bộ đảng thì không ai có thể biết được.
Trang "Chân dung quyền lực" từng loan báo chính xác ngày giờ ông Nguyễn Bá Thanh được chở về Việt Nam, trong khi báo chí nhà nước không đưa một tin tức nào. Đến khoảng giữa năm 2015, trang này đột nhiên im tiếng.
Đầu năm 2021, tức là còn hơn một năm nữa, đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức Đại hội toàn quốc lần thứ 13 để bầu các ủy viên trung ương, Bộ chính trị, Ban bí thư và người lãnh đạo đảng là Tổng bí thư.
Theo dự kiến, Hội nghị trung ương 11 diễn ra vào tháng 10 năm nay để chuẩn bị nhân sự cấp cao cho đại hội 13. Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, từng là cán bộ Ban An ninh Nội chính Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, khi ông Nguyễn Phú Trọng phải vắng mặt tại phiên họp Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc vào cuối tháng Chín năm 2019 và việc lần đầu tiên Trọng phải thú nhận ông ta ‘cũng đang là bệnh nhân’ thì đó có thể coi là lời giã từ chính trường một cách không chính thức, ngầm hiểu rằng ông Trọng không thể chạy đua đến đại hội 13, mà sẽ ‘nửa đường gãy gánh’. Ông Dũng nói tiếp :
"Kịch bản xung đột quyền lực trong chính trường Việt Nam đang diễn tiến theo hướng mức độ xung đột quyền lực tỷ lệ nghịch với tình hình sức khỏe của Nguyễn Phú Trọng. Tức nếu Trọng còn khỏe hoặc tạm thời còn nắm quyền chỉ đạo toàn diện cho dù bị hạn chế đáng kể khả năng vận động, xung đột quyền lực dưới chân ghế của Trọng chỉ ngấm ngầm với mức độ bình thường. Nhưng nếu ngược lại, sức khỏe của Nguyễn Phú Trọng xuống nhanh thì cuộc tranh giành khoảng trống quyền lực sẽ càng có khuynh hướng lộ thiên và sống mái.
Nhưng sự ra đi của người này lại là nỗi vui sướng và niềm hy vọng cho kẻ khác. Cuộc chiến của những kẻ được xem là ngang cơ cũng bởi thế sẽ tưng bừng và khắp nơi sẽ ‘nổi lửa lên em’, cho đến khi đại hội 13 kết thúc".
Ông nêu quy luật thường thấy trong chính trường là sự độc tôn quyền lực cá nhân đủ lâu hoặc quá lâu sẽ càng sinh biến, loạn nội bộ một khi cá nhân đó phải chấm dứt quyền lực. Trường hợp Nguyễn Phú Trọng cũng rất có thể đang và sẽ là như vậy.
Trong khi đó, nhìn nhận thời cuộc hiện nay, ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên vụ trưởng Vụ Nghiên Cứu –Ban Dân Vận Trung Ương Đảng cho rằng, tình hình không có gì mới, tuy nhiên chuyện ông Trọng vẫn là chuyện được quan tâm nhiều nhất :
"Có thể đến đầu năm 2020 thì các vấn đề sẽ rõ ràng ra. Vấn đề lớn hiện nay là Trọng có đi Mỹ hay không. Có nhiều ý kiến dự đoán là Trọng không đi nhưng cá nhân thì nghĩ có lẽ Trọng sẽ đi".
Cục diện nhân sự đại hội 13 có thay đổi ?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân. AP
Việc chạy đua trước Đại hội 13 được nhiều người đánh giá cũng không yên ắng gì khi các "bộ sậu đấu đá ngầm" vẫn đang tiếp tục diễn ra. "Lò" của ông Trọng vẫn tiếp tục cháy và nhiều quan chức lãnh đạo, thậm chí Ủy viên Trung ương Đảng bị "trảm" thê thảm. Mặc dù trên bình diện chung, việc "đấu đá" không lộ liễu như trước Đại hội 12 nhưng tính "sát thương" của nó có vẻ bộc lộ nhiều "thủ đoạn" khó lường.
Chính vì lẽ đó, trong hướng dẫn số 26 nhằm thực hiện Chỉ thị số 35 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng có nêu rõ cần chủ động phòng ngừa, cảnh giác, ngăn chặn, đấu tranh, không để tác động, chi phối bởi những thông tin không chính thức, thông tin giả, xấu độc, bịa đặt, xuyên tạc trên internet, mạng xã hội… liên quan đến nhân sự và công tác chuẩn bị nhân sự.
Nhìn nhận về lĩnh vực liệu tin "xấu độc" có ảnh hưởng đến công tác chuẩn bị nhân sự cho đại hội hay không, ông Phạm Chí Dũng giải thích ‘Thông tin không chính thức’ là một khái niệm mới của đảng cầm quyền nhằm ám chỉ những tin tức từ nội bộ đảng tuồn ra ngoài và được đưa lên mạng xã hội, hoặc truyền khẩu để định hướng dư luận, nhưng chưa bao giờ được bất kỳ cơ quan chức năng nào của đảng hay chính quyền thừa nhận. Hoàn toàn không phải ngẫu nhiên mà hàng loạt đơn thư tố cáo nội bộ và bài viết đấu đá lẫn nhau tung ra như "bươm bướm" trên mạng xã hội trong bối cảnh Nguyễn Phú Trọng ‘đang là bệnh nhân’. Những bài viết này cũng được xem là ‘thông tin không chính thức’. Ông Dũng nói tiếp :
"Cho tới nay, đã có hai con sóng ‘thông tin không chính thức’ lan tràn trên mạng xã hội và tác động mạnh đến dư luận nội bộ lẫn dư luận xã hội : một lần trước Hội nghị trung ương 10 vào tháng 5 năm 2019, và lần kế tiếp trước Hội nghị trung ương 11 vào tháng 10 năm 2019.
Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Thị Kim Ngân đột nhiên bị "đánh tơi tả" ngay trước Hội nghị trung ương 11, khi nổ ra vụ báo Hàn Quốc bỗng dưng có được tin tức 9 người trong đoàn quốc hội của Nguyễn Thị Kim Ngân đi Hàn Quốc vào cuối năm 2018 đã bỏ trốn ở lại quốc gia này, đến nay vẫn chưa phát hiện số người đó ở đâu".
Hôm 19 tháng 8 năm 2019, tại hội nghị tuyên truyền Luật Phòng, chống tham nhũng, tập huấn công tác bảo vệ bí mật nhà nước, Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân phát biểu rằng "bí mật nhà nước là một trong những nội dung mà các thế lực thù địch thường xuyên thu thập nhằm chống phá, đả kích Đảng và Nhà nước".
Thời điểm đó, Luật sư Lê Công Định đã lên tiếng với RFA rằng người dân bình thường hoàn toàn không có khả năng thu thập được những thông tin gọi là bí mật của nhà nước, trừ khi chính những quan chức trong bộ máy đó cố tình tung ra cho giới truyền thông bên ngoài nhà nước để tấn công những đối thủ chính trị ở trong đảng của họ.
Riêng ông Nguyễn Khắc Mai thì khẳng định, những đấu đá nội bộ trước các kỳ đại hội đảng chắc chắn có ảnh hưởng đến công tác nhân sự. Ông nhận xét :
"Tất nhiên sẽ có. Hiện nay họ đang gấp rút hoàn chỉnh cái báo cáo chính trị nhưng xem ra không có gì mới. Họ đang lo chọn lựa 200 cái tên để bầu vào trung ương thành một tập đoàn lãnh đạo nhưng cũng có rất nhiều vấn đề. Tôi nghĩ đang xuất hiện xu thế có một phe muốn gần Tây phương gần Mỹ hơn, muốn thoát Trung, cách Trung".
Theo ông, xu hướng cho thấy cần phải nghiêng về Mỹ ngày càng rõ với những dấu hiệu tích cực mà phát biểu của Bộ trưởng Phạm Bình Minh trước Liên Hiệp Quốc là một ví dụ.
Dù không nêu thẳng tên Trung Quốc, nhưng ít nhất ông Phạm Bình Minh đã đưa căng thẳng Biển Đông ra Liên Hiệp Quốc và không loại trừ khả năng giải quyết các tranh chấp qua cơ chế tòa quốc tế khi ông phát biểu rằng "Việt Nam tin việc tuân thủ luật quốc tế là biện pháp quan trọng nhất để ngăn chặn xung đột, và tìm kiếm giải pháp lâu dài cho các tranh chấp. Việt Nam ủng hộ mọi nỗ lực để giải quyết tranh chấp qua các biện pháp hòa bình theo hiến chương LHQ và luật quốc tế bao gồm cả đàm phán, hòa giải, và qua cơ chế tòa".
Ông Nguyễn Khắc Mai đưa phương châm của mình : "Thân dân gần Tây cách Trung cứu nước".
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 25/10/2019