Chuyến công du Việt Nam sắp tới của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper sẽ tiếp tục là một lời đánh đố về tính bất ổn thường trực trong quan hệ Việt - Mỹ, gây ra bởi đức tính đu dây ngả ngớn và căn bệnh kiêu ngạo cộng sản của những tín đồ ngày rao giảng Mác - Lê, nhưng đêm xuống lại vục mặt vào đống của chìm vơ vét được từ nhân dân.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper - Ảnh minh họa
Tiền trạm cho Mark Esper là một cuộc gặp của Randall Schriver - Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách an ninh khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương với Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam - Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Tuy nhiên đã không có tin tức đặc việt nào được đưa lên mặt báo chí nhà nước Việt Nam về nội dung trao đổi giữa hai quan chức này.
Thậm chí một số dư luận còn nghi ngờ không biết cuộc gặp Randall Schriver - Nguyễn Chí Vịnh có gì được xem là đi vào chi tiết và mang tính thực chất, hay chỉ là những lời xã giao bóng lộn và cuối cùng nước chảy bèo trôi.
Bởi cho tới nay, những đề nghị của Hoa Kỳ được cho là muốn tiếp cận sâu hơn nữa hệ thống cảng biển Việt Nam, đặc biệt là quân cảng Cam Ranh, hoặc một vị trí cảng biển là nơi có thể dùng làm căn cứ hậu cần - kỹ thuật cho hải quân Mỹ, đã bị phía Việt Nam thơn thớt khước từ.
Nguyễn Phú Trọng - quan chức mà ngoài việc ngồi cả hai ghế tổng bí thư và chủ tịch nước còn là Bí thư quân ủy trung ương và nắm giữ cả vận mệnh quốc phòng của quốc gia, cùng với Bộ Ngoại giao của ông vẫn cố thủ nguyên tắc ‘Ba Không’, nhất là không liên minh quân sự với nước này để chống nước khác, và không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự tại Việt Nam.
Ngay cả khi đã bị Trung Quốc gây hấn và đe dọa sát sườn ở khu vực Bãi Tư Chính trong hai năm liên tiếp 2017 và 2018, Trọng cũng chỉ muốn ‘dựa hơi’ hàng không mẫu hạm và các tàu chiến Mỹ để ‘hù’ Trung Quốc, tức chỉ mở rộng khái niệm ‘Việt Nam tôn trọng tự do hàng hải’ và cả ‘tự do hàng không’ để tàu chiến và máy bay Mỹ có thể áp sát các căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng vẫn không chịu nhả bất kỳ vị trí quân sự nào trên đất liền của Việt Nam.
Trong Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền ở Việt Nam, việc không một quan chức cao cấp nào từ Trọng trở xuống dám nhắc tới vụ Bãi Tư Chính và cái tên Trung Quốc đã gián tiếp phát ra thông điệp chính thể độc đảng này vẫn tiếp tục ‘đu dây’ với ‘đảng anh’.
Đu dây cho tới lúc té lộn cổ…
Tương lai té lộn cổ của giới chóp bu chuyên ưỡn ẹo làm cao của Việt Nam là hầu như không cần bàn cãi. Cho tới nay khi đã phải chịu sức ép nặng nề và liên tiếp của Trung Quốc ở Bãi Tư Chính và một số vùng biển Phan Rang, Phan Thiết, Phú Yên, Bộ Chính trị Việt Nam đã trở thành một kẻ cô độc theo cả nghĩa bóng và nghĩa đen khi không nhận được bất cứ sự ủng hộ nào, thậm chí còn không có nổi sự chia sẻ nào từ không chỉ các nước trong khối ASEAN, mà còn từ 12 quốc gia ‘đối tác chiến lược’ với Việt Nam, kể cả Nga là nước có lợi ích trong dự án khai thác mỏ Lan Đỏ, và đau đớn nhất là ‘đối tác chiến lược toàn diện quan trọng nhất’ - Trung Quốc, theo cái cách cắm đầu ca tụng không còn biết liêm sỉ là gì của giới lãnh đạo Việt Nam dành cho kẻ cướp, lại là kẻ đang dồn ‘đảng em’ vào chân tường.
Đến lúc này, tại sao lại không nghĩ rằng chuyến công du Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper là một phép thử mà Tổng thống Trump - với tính cách thật thực dụng của ông ta - đặt ra đối với Hà Nội ?
Rằng trước khi có một cuộc gặp chính thức ở cấp nguyên thủ quốc gia ở Washington, Hà Nội cần phải chứng tỏ dứt khoát quan điểm về ‘Ba Không’, đu dây, về tính thực chất phải có chứ không thể mãi mãi chỉ là phép tô hồng nếu ‘quan hệ đối tác chiến lược Việt - Mỹ’ được chính thức hình thành, và cách quan hệ cùng cách chơi với Mỹ.
Đó có thể là những điều kiện cứng rắn của Trump.
Thường Sơn
Nguồn : VNTB, 11/2019