Chơi khăm chữ nghĩa
Lâm Viên, VNTB, 01/01/2019
Nếu ‘nhận hối lộ’ là ‘tham nhũng’, và lời nhận xét của Tổng bí thư, Chủ tịch nước mà báo Tuổi Trẻ đã trích dẫn là đúng, thì cả nền pháp chế xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam đã bị ‘troll’ một cú quá mạng…
Nguyễn Phú Trọng ‘chơi khăm’ có nghĩa… nhằm đem lại tiếng cười cho mọi người ?
Chơi khăm là khẩu ngữ, có nghĩa bày ra những trò ác ngầm để hại, hoặc trêu ghẹo người khác, kiểu như bị chơi khăm một vố. Đồng nghĩa với ‘chơi khăm’ là ‘chơi xỏ’.
Nói theo ngôn ngữ thế giới mạng hiện nay, thì ‘chơi khăm’ có nghĩa là ‘troll’ một ai đó thông qua trích dẫn lời nói, hình ảnh… nhằm đem lại tiếng cười cho mọi người. ‘Troll’ theo nghĩa tiếng Anh có nghĩa là người khổng lồ độc ác, hoặc trong thần thoại Bắc Âu là chú lùn ranh mãnh. Trong truyện cổ tích Anh-Mỹ, ‘troll’ lại là một con vật thường sống dưới gầm cầu, và thường nhảy ra đòi ăn thịt người qua đường.
Trở lại với Việt Nam.
"Tổng bí thư, Chủ tịch nước : Lần đầu tiên xử được tội nhận hối lộ" là tựa một bài báo trên tờ Tuổi Trẻ Online, phát hành vào đầu giờ chiều ngày 30/12/2019. Ngay sau phần tít, bài báo viết : "Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định như vậy tại hội nghị Chính phủ với các bộ ngành, địa phương sáng 30/12" (1)
Với nhận định trên của Tổng bí thư, Chủ tịch nước, cho thấy lâu nay có lẽ cả nền luật pháp của Việt Nam đã bị bởn cợt, nhất là ở tội danh nhận hối lộ.
"Ngày 25/1, tại trại giam B34 Bộ Công an (Q.1, Thành phố Hồ Chí Minh), Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tống đạt quyết định khởi tố bị can đối với ông Huỳnh Ngọc Sĩ (nguyên giám đốc Ban quản lý dự án đại lộ Đông – Tây và môi trường nước Thành phố Hồ Chí Minh) về tội "nhận hối lộ" theo điều 279 Bộ luật hình sự", phần mở đầu của bài báo có tựa "Khởi tố ông Huỳnh Ngọc Sĩ về tội nhận hối lộ" trên tờ Tuổi Trẻ Online, phát hành lúc gần nửa đêm 25/1/2010 (2).
Ngày 18/10/2010, tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tuyên phạt bị cáo Huỳnh Ngọc Sỹ án tù chung thân với tội danh "nhận hối lộ". Sau đó, ngày 1/9/2011, Tòa phúc thẩm tòa án Nhân dân Tối cao tại Thành phố Hồ Chí Minh đã tuyên giảm hình phạt từ chung thân xuống còn 20 năm đối với ông Huỳnh Ngọc Sỹ (3).
"28 tháng tù cho các kiểm toán nhận hối lộ" là tựa của bài báo trên tờ Nhân Dân Online, phát hành lúc hơn 11 giờ ngày 29/06/2012. Đoạn kết bài báo viết : "Đây là vụ án được đưa ra xét xử về tội nhận hối lộ lớn nhất từ trước đến nay tại Quảng Ngãi" (4).
"Tổng bí thư, Chủ tịch nước : Lần đầu tiên xử được tội nhận hối lộ" là tựa một bài báo trên tờ Tuổi Trẻ Online, phát hành vào đầu giờ chiều ngày 30/12/2019, có đoạn dẫn lời trực tiếp của ông Nguyễn Phú Trọng : "Chưa bao giờ chúng ta xử được tội nhận hối lộ, như trước đây toàn là thiếu trách nhiệm và vi phạm việc nọ việc kia, gây hậu quả nghiêm trọng. Cũng chưa bao giờ chúng ta thu được tài sản lớn như thế. Vụ AVG thu được cho Nhà nước số tròn là 8.500 tỉ đồng".
Như vậy, không dám ‘hỗn hào’ và ‘phản động’ gọi đó là chứng ‘lú lẫn của tuổi già’, tạm coi như nhận xét của ông Trọng chỉ đúng ở mỗi phần ‘thu được tài sản lớn như thế’. Bởi ông Trọng không bị ‘lú lẫn’ nên điều này còn cho thấy ở Việt Nam, việc ‘nhận hối lộ’ không hẳn là ‘tham nhũng’.
Chuyên trang giáo dục đào tạo phòng chống tham nhũng của cơ quan Thanh tra Chính phủ, có dẫn định nghĩa về tham nhũng (trích) : "Theo nghĩa rộng, tham nhũng được hiểu là hành vi của bất kỳ người nào có chức vụ, quyền hạn hoặc được giao nhiệm vụ, quyền hạn và lợi dụng chức vụ, quyền hạn, hoặc nhiệm vụ được giao để vụ lợi. Tài liệu hướng dẫn của Liên hợp quốc về cuộc đấu tranh quốc tế chống tham nhũng (năm 1969) định nghĩa tham nhũng trong một phạm vi hẹp, đó là sự lợi dụng quyền lực nhà nước để trục lợi riêng…
Theo nghĩa hẹp và là khái niệm được pháp luật Việt Nam quy định (tại Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005), tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi. Người có chức vụ, quyền hạn chỉ giới hạn ở những người làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc hệ thống chính trị ; nói cách khác là ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị có sử dụng ngân sách, vốn, tài sản của Nhà nước" (5).
Báo cáo của Thanh tra Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng cho thấy, năm 2019 đã có 30 người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng và có 3 người đứng đầu bị xử lý hình sự do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng. Cơ quan điều tra trong Công an Nhân dân đã thụ lý điều tra 423 vụ án với 1.073 bị can phạm tội về tham nhũng. Trong đó, khởi tố mới 220 vụ với 515 bị can (6).
Nếu ‘nhận hối lộ’ là ‘tham nhũng’, và lời nhận xét của Tổng bí thư, Chủ tịch nước mà báo Tuổi Trẻ đã trích dẫn là đúng, thì cả nền pháp chế xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam đã bị ‘troll’ một cú quá mạng…
Nếu không phải ‘troll’ thì nội dung ở bản tin trên tờ Hà Nội Mới, số phát hành ngày 3/12/2019, "Hà Nội : Xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều án trọng điểm, án tham nhũng", không khéo sẽ là chuyện đơm đặt, tâng bốc nhau cho kiểu báo cáo thành tích lúc năm hết, tết đến (7).
Lâm Viên
Nguồn : VNTB, 01/01/2020
(2) https://tuoitre.vn/khoi-to-ong-huynh-ngoc-si-ve-toi-nhan-hoi-lo-360611.htm
(3) https://vnexpress.net/phap-luat/huynh-ngoc-si-duoc-giam-an-con-20-nam-tu-2204312.html
(4) https://www.nhandan.com.vn/phapluat/item/1671002-.html
(5) http://thanhtra.gov.vn/ct137/Lists/LTaiLieu/View_Detail.aspx?CatID=-1&ItemId=9&LVC=6&CapChaId=4
(6) http://www.thanhtra.gov.vn/ct/news/Lists/ThongBao/View_Detail.aspx?ItemId=323
*******************
Mặt trời tỏa sáng hay mắt Nguyễn Phú Trọng đang lòa ?
Gió Bấc, RFA, 31/12/2019
Tuy được các cận thần xưng tụng là người thanh liêm chính trực nhưng một sự thật không thể chối cãi Nguyễn Phú Trọng là người giàu gạch đá nhất Việt Nam nhờ thu hoạch từ những phát ngôn hoang tưởng nhất hành tinh.
Người dân càng nghi ngại về cái măt trời nào đó đang tỏa sáng không biết ông Trọng tìm thấy ở đâu ?
Một thống kê thuần túy tin học của Google cho thấy hai nhân vật được quan tâm tìm kiếm nhiều nhất năm nay là Nguyễn Phú Trọng và Khá Bảnh (một anh tài xã hội đen 26 tuổi mang nhiều tiền án và là thần tượng giới trẻ nhờ các phát ngôn chấn động quảng bá cách sống ảo) (1). Thời điểm cơn sốt tìm kiếm Nguyễn Phú Trọng nhiều nhất là tháng 4/2019, khi ông "mất tích" bí ẩn với nhiều tin đồn đoán là "Tao không có chi mô" còn bộ máy tuyên truyền thì cứ ra rả lên án các thế lực thù địch đưa tin xuyên tạc.
Cũng vào tháng 4, Khá Bảnh đã bị bắt giam, không còn có thể nổ những câu để đời. Ngược lại Nguyễn Phú Trọng khi ẩn khi hiện và mỗi lần tái xuất giang hồ lại khuấy động dư luận với những tuyên bố, nhận định rất "thăng hoa". Kết thúc năm 2019, mà đất nước, nhân dân phải oằn mình chịu đựng bao thiên tai, nhân tai, địch họa Nguyễn Phú Trọng nổ như bom hột nhưng : 'Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam'.
Không cần có bằng tiến sĩ kinh tế hay tốt nghiệp cấp ba hệ giáo dục thường xuyên, bất kỳ bà bán rau, bán thịt, anh chạy xe ôm nào không bị khiếm thị nhìn lên bầu trời Sài Gòn, Hà Nội đều thấy bụi mù đang che lấp mặt trời. Sài Gòn, Hà Nội đang là đô thị ô nhiễm nhất thế giới. Từ cảm quan trực tiếp đến nổi lo ngay ngáy, thịt heo tăng giá phi mã kéo theo giá cả nhiều mặt hàng khác mọi người dân càng nghi ngại về cái măt trời nào đó đang tỏa sáng không biết ông Trọng tìm thấy ở đâu ? Liệu sâm Triều Tiên, thuốc cao Trung Quốc có đủ vực dậy hệ thần kinh của ông sau mấy lần đột quỵ ?
Nhưng không ! Báo Tuổi Trẻ cánh tay đắc lực của đảng đã chỉ ra bốn chứng cứ của mặt trời đó. Thứ nhất là "kinh tế - xã hội, Việt Nam tiếp tục tăng trưởng nhanh đạt trên 7%, quy mô GDP 266 tỉ USD. Bình quân thu nhập đầu người đạt 2.800 USD là điều chưa từng có trong lịch sử". Ông Trọng còn dẫn chứng thêm "Không biết có phải vì thế mà Ngân hàng Thế giới đưa ra nhận định : Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng lên Việt Nam. Đó là chứng cứ thứ nhất mà năm nay hơn năm ngoái về kinh tế - xã hội, cho thấy ý chí Việt Nam, khát vọng vươn lên" (2).
Dư luận độc mồm đặt cho ông xú danh là Trọng Lú. Đây quả là điều bịa đặt sai trái, Tổng Chủ của chúng tôi đã rất khôn khéo khi dẫn chứng sự đánh giá của WB một tổ chức tài chính uy tín hàng đầu thế giới. Khổ thay, không biết WB đã đánh giá như vậy trong văn kiện nào, tìm mãi hóa ra là ông Jacques Morisset – chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng trong bối cảnh tình hình bên ngoài nhiều thách thức như hiện tại, Việt Nam là một điểm sáng trong khu vực. Ý kiến của một chuyên gia và ý kiến của tổ chức WB là khoảng cách khá xa, một điểm sáng với mặt trời cũng là khoảng cách khá xa mà tư duy lý luận của ông Trọng đã nhập thành một rất ư là thần kỳ.
Tuy nhiên thế giới lại không chịu ngoan ngoãn nghe, tin theo ông Trọng như báo Tuổi Trẻ, Nhân Dân hay mấy triệu đảng viên cộng sản Việt Nam. BBC tiếng Việt đã dẫn nguồn từ Bloomberg cho rằng "Việt Nam được ví là nối gót Trung Quốc về tăng trưởng kinh tế nhưng kỳ thực chỉ ‘trông tốt trên báo cáo’". Tác giả Shuli Ren viết trên Bloomberg ngày 30/12 rằng Việt Nam vốn được ví von là Trung Quốc thứ hai từ cách đây hai thập kỷ. Rằng Việt Nam có lực lượng lao động trẻ, bất động sản bùng nổ, nền chính trị cộng sản ổn định, có mối quan hệ tốt với Mỹ... Nhưng cần phải bổ sung thêm điều này khi bước vào năm 2020 : đó là một sự thịnh vượng không lợi nhuận (3).
Tác giả này cũng chỉ ra điểm yếu chết người của nền kinh tế Việt Nam là Việt Nam cũng ghi nhận mức tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội GDP trên 7%, nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất thế giới Thế nhưng, sự khởi sắc này không được trông thấy ở thị trường chứng khoán.
Chỉ số VN-Index của Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh từ đầu năm đến nay chỉ tăng vỏn vẹn 7,3%, thua xa mức tăng 32% của chỉ số CSI 300 trên hai sàn Thượng Hải và Thẩm Quyến. Trong khi các thị trường mới nổi tăng trưởng ổn định vào tháng 12, chứng khoán Việt Nam lại đi theo một hướng khác.
Một điểm yếu chết người khác của nền kinh tế Việt Nam năm 2019 sẽ có di hại đến những năm sắp tới là việc Chính phủ chậm trả nghĩa vụ nợ gián tiếp "là sự yếu kém về thể chế, quản trị hơn là tài chính", Moody's hạ triển vọng Việt Nam xuống Tiêu cực.
Ngày 18/12, Moody's thông báo điều chỉnh triển vọng xuống Tiêu cực, kết thúc thời gian đưa hồ sơ tín dụng của Việt Nam vào diện theo dõi hạ bậc kể từ ngày 9/10. Cơ sở Moody’s đưa ra quyết định này là nhận định vẫn tiềm ẩn rủi ro chậm trả nghĩa vụ nợ gián tiếp của Chính phủ, trong bối cảnh chưa có những giải pháp rõ ràng để cải thiện công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan, cũng như tăng cường tính minh bạch về quản lý nợ được Chính phủ bảo lãnh (4).
Ý kiến lạc quan về điểm sáng của chuyên gia WB thì không tạo thêm chút uy tín nào cho quan hệ tín dụng của Việt Nam trên trường quốc tế mà ngược lại đó là cái cớ để WB thắt chặt hầu bao, chỉ thu hồi nợ và không cho vay ưu đãi ODA. Ngặt nghèo hơn, sự hạ thấp tín nhiệm của Moody's sẽ làm nặng nề và khó khăn hơn cho Việt Nam khi vay vốn. Như vậy. về đối ngoại cái mặt trời mà ông Trọng đẻ ra không có lợi mà ngược lại vô cùng tai hại cho tài chính Việt Nam trong thời gian tới. Tổng món nợ quốc tế như thế nào dân đen chưa đươc biết nhưng chắc chắn chính phủ Việt Nam đã chậm trà nợ trả không đúng hạn. Sắp tới theo chu kỳ thanh toán, số tiền trả nợ quốc thế ngày một cao hơn và không hy vọng ai giúp đỡ. Số nợ đáo hạn này sắp tới chỉ có tăng chư không thể giảm. Làm sao để không trở thành quốc gia vỡ nợ là bài toán không dễ dàng trong điều kiện tài nguyên quốc gia và sức chịu đựng thuế phí của người dân đang cạn kiệt ?
Người dân trong nước quá hiểu các con số thống kê của quan chức Việt Nam lạc quan đến mức nào. Có ông nghị quốc hội hào phóng tính thu nhập của người bán vé số dạo hàng trăm triệu, ngươi bán trà đá thu hàng chục triệu đồng tháng và đề nghị đánh thuế thu nhập các đối tượng này vì vậy con số GDP mà nhà nước công bố dù có là trăm tỉ, ngàn tỉ thì họ vẫn không tin. Cái chỉ số thu nhập bình quân đầu người 2800 USD mà ông Trọng tự hào cũng đáng xót xa đắng lòng khi căn cứ Nghị định 157/2018/NĐ-CP, mức lương cơ bản 2019 của người lao động cao nhất ở vùng 1 là 4,18 triệu đồng/tháng, thấp nhất ở vùng 4 là 2,92 triệu đồng/tháng (5).
Đây là thu nhận thực tế của hàng triệu người lao động, mỗi người trong họ phải nuôi dưỡng những người thân quá tuổi, chưa đến tuổi lao động hoặc trong tuổi lao động đang thất nghiệp nhưng mức lương của họ thấp hơn nhiều so với khoản 2.800 USD năm của ông. Như vậy con số đó là sự bình quân theo lô gích 100 người ăn 100 con gà bình quân mỗi người ăn môt con nhưng thực tế chỉ một người ăn 99 con gà và 99 người còn lại chia nhau 1 con.
Chứng cứ thứ nhất của ông Trọng về cái mặt trời không hề có chút ánh sáng nào mà thực sự là bức tranh ảm đạm.
Chứng cứ thứ hai ông Trọng cho là các lĩnh vực văn hóa, xã hội được quan tâm phát triển đạt được nhiều thành tích, đảm bảo an sinh xã hội, tạo việc làm. Số xã đạt chuẩn nông thôn mới là 54%. Đặc biệt là kết quả của đoàn thể thao ở SEA Games 30 với 228 huy chương, thể hiện ý chí Việt Nam, khát vọng vươn lên.
Thật thảm thương cho vị nguyên thủ quôc gia, lãnh tụ của đảng cầm quyền mà cách nhìn quá giản lược và lệch chuẩn. Một nền giáo dục xuống dốc thảm hại về trí dục, xuống cấp về đức dục, trẻ con bị xâm hại từ tình dục đến tính mạng, kỳ thi đại học dàn trận như đánh giặc nhưng có đến 4 tỉnh và hàng trăm thí sinh gian lận điểm trong đó có cả Triệu Tài Vinh, Ủy viên Trung ương đảng, đáng gọi là thành tích đó sao ? SEA Games là thể thao phong trào, là tinh thần thượng võ của dân tộc thế nhưng bao nhiêu trường học của Việt Nam có sân bóng đá, bóng chuyền ? Bao nhiêu trường có phòng tập đa năng ? Tất cả chi là con số không ? Chúng ta luyện gà đi thi để lấy huy chương còn thể thao phong trào, sức khỏe thanh niên thì hoàn toàn nhà không vườn trống.
Nông thôn mới, ấp văn hóa, trường chuẩn quốc gia v.v.., hàng chục thứ doanh hiệu đươc đặt ra, duyệt xét cho nhau rồi tự sướng về thành tích trong khi Đồng bằng sông Cửu Long đang khô kiệt, ngập mặn, sạt lở. Lũ lụt, ngập úng lan tràn từ đô thị Sài Gòn Hà Nội lên đến cả các tỉnh cao nguyên như Đà Lạt, vùng núi như Thái Nguyên ngày càng nặng nề hơn mà nhà nước không có biện pháp khả dĩ nào để ngăn chặn.
Môi trường sông ngòi, biển, không khí đều bị ô nhiễm năng nề. Sài Gòn, Hà Nội nằm trong danh sách đen ô nhiễm nhất thế giới. Đảng, chính quyền không có biện pháp gì ngăn chặn ngoải việc bịt mồm, cấm cửa báo chí và quy chụp các thông tin cảnh báo là phản động.
Chứng cứ thứ hai của ông Trọng xám xịt như bụi mịn trong bầu trời Hà Nội hay nặng mùi như nước sông Tô Lịch.
Chứng cứ thứ 3 ông Trọng cho là tiềm lực quốc phòng an ninh tiếp tục được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tiếp tục được giữ vững. Các hoạt động đối ngoại hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, không ngừng được mở rộng và đi vào chiều sâu, với nhiều sự kiện quan trọng như Việt Nam được Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc bầu làm ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an ; tổ chức thành công Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều.
Điều này càng đáng buồn hơn cho vị thế của người lãnh đạo quốc gia. Tiềm lực quân sự, quốc phòng là cái ẩn bên trong nguòi dân không thể biết. Ngồi ở ghế nào trong Liên Hiệp Quốc là việc của chính phủ. Cái người dân cần là chủ quyền quốc gia, quyền lợi và tính mạng của công dân phải đươc bảo vệ an toàn. Chưa có chính quyền, triều đại nào kể cả Lê Chiêu Thống chủ quyền quốc gia bị bỏ ngỏ như hiện nay. Biển Đông như khoản sân nhà tàu Trung Quốc ra vô tùy ý. Nhà nước ký hiệp định dẫn độ, hợp tác mở cửa cho người Trung Quốc tự do tràn sang Việt Nam gây án, từ sản xuất ma túy, tổ chức đánh bạc hàng ngàn tỉ đồng, gây án giết người Việt mà không bị xử lý theo pháp luật Việt Nam, tại đât nước Việt Nam. Chưa bao giờ từ điển Việt Nam giải thích chữ Trung Quốc là nước ngoài, nước lạ nhưng trên diễn đàn Liên Hiệp Quốc và cả diễn đàn quốc hội, chính các tướng lĩnh sử dụng từ này.
Nếu xác định sẽ đưa Việt Nam trở thành quận huyện Trung Quốc, hoàn toàn có thể yên tâm với cách nhìn, cách nghĩ của ông Trọng nhưng nếu thật sự quan tâm đến chủ quyền quốc gia, sự tồn vong của đất nước thì chứng cứ này là một vết nhơ không tẩy xóa của chế độ trước lịch sử chứ hoàn toàn không thể là điểm sáng.
Chúng tôi không bàn đến chứng cứ thứ 4 là chuyện xây dựng đảng của ông Trọng. Chỉ riêng ba chứng cứ trên đủ thấy ông Trọng giống hệt ông vua cưởi truồng trong chuyện cổ tích ngụ ngôn. Chỉ có điều khác, ngày xưa, chưa có internet, ông vua có thể dùng quyền lực, dùng sự sợ hãi để bịt mắt, bịt miệng thân dân che đậy cho sự trần truồng của mình.
Trong thời đại hiện nay, trong nước, những gạch đá của cộng đồng mạng dành cho đủ để ông Trọng xây một Vạn lý trường thành thứ hai. Với quân đội, công an trong tay ông đủ sức mạnh đàn áp, buộc họ câm miệng, cúi đầu. Nhưng với dư luận quốc tế thì khó bề che giấu được.
Có câu châm ngôn con chim trước khi chết còn biết kêu tiếng bi thương, con người trước khi chết phải biết nghe và nói điều phải. Dù sao thì ông cũng đã đến tuổi xưa nay hiếm, cũng gần đến luc đi gặp ông Hồ, ông Mác, hãy biết nghĩ và nói đúng để không quá trễ.
Gió Bấc
Nguồn : RFA, 31/12/2019 (Gió Bấc's blog)
(1) Ông Nguyễn Phú Trọng, Khá ‘Bảnh’ được tìm kiếm nhiều nhất Việt Nam
(2) 'Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam'
(3) Kinh tế Việt Nam 2019 : 'Mặt trời' chỉ 'tỏa sáng' trên báo cáo ?
(4) Moody's hạ triển vọng tín nhiệm của Việt Nam
(5) Lương cơ bản là gì ? Cách tính lương cơ bản năm 2019
***********************
Tổng bí chủ Nguyễn Phú Trọng bị ‘ném đá’ oan ?
Nguyễn Hùng, VOA, 31/12/2019
Thiên hạ vừa được phen cười ngả nghiêng với câu nói đại ý ‘mây đen phủ bóng toàn cầu, mặt trời vẫn sáng trên đầu Việt Nam’ được báo quốc doanh giật tít cứ như là lời phát biểu của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.
Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nghe ý kiến của cử tri. (Ảnh Ngọc Thắng chụp từ màn hình Zing News)
Nhưng không rõ các báo Việt Nam cố tình xu nịnh ông tổng bí chủ bằng cách chạy tít để người đọc tưởng ông Trọng nói vậy. Kỳ thực ông chỉ dẫn lại báo cáo của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam mà trong đó họ nói nguyên văn tại trang 9 :
"Mây đen tiếp tục kéo về trên kinh tế toàn cầu với tăng trưởng kinh tế và lưu lượng thương mại thấp hơn dự kiến cho năm 2019.
"Tuy nhiên, mặt trời vẫn tỏa nắng ở nền kinh tế Việt Nam với dự báo tăng trưởng khoảng 6,8% trong năm 2019 - chỉ thấp hơn 0,3 điểm phần trăm so với năm 2018".
Ngân hàng Thế giới nói Việt Nam dự kiến có mức tăng trưởng vượt Trung Quốc trong năm 2019 dù kém Campuchia. Tăng trưởng trung bình của thế giới năm 2019 được dự đoán ở mức 2,6% và mức của các thị trường mới nổi là 4%.
Lạm phát ở Việt Nam cũng được cho là chỉ ở con số 3% so với mức tăng lương trên 10% cho những người làm trong khu vực công. Nợ công còn 56% tổng sản phẩm quốc nội so với mức gần 64% của năm 2016 và đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt ba tỷ đô la mỗi tháng.
Như vậy ông Trọng trích dẫn không có gì sai, chỉ là World Bank có vẻ hơi quá lời trong cách khen ngợi một đất nước mà trình độ phát triển còn thua xa so với thế giới. Nó cũng giống như khen đứa trẻ vị thành niên sao cao nhanh thế, trong khi đứa bé đó vẫn chưa là người lớn.
Ông Trọng cũng có ý nhận công về mình khi nói rằng ông giao cho Chính phủ của ông Nguyễn Xuân Phúc phải đạt mức tăng trưởng 7% hồi đầu năm và cuối cùng đã đạt được dù lúc đầu ông Phúc nói đó là chỉ tiêu quá cao.
Nhưng cũng có những điều cảnh báo của Ngân hàng Thế giới mà không biết ông Trọng có để ý.
Ngân hàng nói xuất khẩu của Việt Nam trong chín tháng đầu năm chỉ đạt trên 8%, tức bằng một nửa mức của chín tháng đầu năm 2018. Đáng lo hơn là mức tăng trưởng đó có phần do việc chuyển hướng xuất khẩu của Trung Quốc sang Việt Nam trong bối cảnh căng thẳng Trung – Mỹ. Nếu chỉ tính các thị trường ngoài Mỹ, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong chín tháng đầu năm chỉ còn chưa tới 4%. Xuất khẩu gạo thậm chí còn giảm 10% và xuất khẩu cà phê giảm trên 20%.
Về mặt chi ngân sách, Việt Nam chi trả nợ tới 22% tổng thu, mức gấp đôi so với sáu năm trước và được đánh giá là "tương đối cao so với chuẩn mực quốc tế".
Trong khi đó tỷ lệ thu từ thuế của Việt Nam đã giảm từ mức 23% tổng sản phẩm quốc nội xuống còn 18% trong năm 2018, phần nhiều do các cam kết quốc tế về giảm thuế xuất nhập khẩu.
Ngay cả trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài, số vốn đầu tư cho các dự án mới tiếp tục giảm dù vốn trong các dự án có sẵn vẫn tăng và lần đầu đạt mức trên một tỷ đô la tăng vốn mỗi tháng.
Triển vọng phát triển về trung hạn của Việt Nam được Ngân hàng Thế giới dự đoán :
"Triển vọng trung hạn […] vẫn có một số rủi ro theo hướng suy giảm cả từ trong nước và bên ngoài.
"Nhìn từ trong nước, chậm trễ trong triển khai những cải cách cơ cấu có thể làm cho viễn cảnh tăng trưởng trung hạn trở nên xấu đi.
"Chương trình cổ phần hóa và tái cơ cấu [doanh nghiệp nhà nước], sau khi được khởi đầu đầy hứa hẹn vào năm 2017 đã bị chững lại đáng kể trong những tháng qua.
"Nhìn từ bên ngoài, tranh chấp thương mại giữa các nền kinh tế lớn có thể ảnh hưởng xấu đến đà xuất khẩu trong ngắn hạn, trong khi đó nền kinh tế Việt Nam vẫn dễ bị ảnh hưởng nếu nền kinh tế toàn cầu tiếp tục suy giảm, qua các kênh thương mại và đầu tư.
"Sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài có thể nguội đi khi nhiều nhà đầu tư có thể đình hoãn hoặc hủy dự án. Nếu cả xuất khẩu và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài […] đều chững lại, nền kinh tế Việt Nam có thể mất đi động lực tăng trưởng chính".
Như vậy có thể thấy dù kinh tế Việt Nam không đến nỗi nào trong 2019, nhìn tổng thế, Việt Nam cũng chưa có gì đáng tự hào khi thu nhập bình quân đầu người còn chưa cán mốc 3.000 đô la, mức có thể nói là tương đối tệ hại.
Nguyễn Hùng
Nguồn : VOA, 31/12/2019
********************
‘Mây đen, mặt trời’ và nguyên thủ
Trân Văn, VOA, 31/12/2019
Ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam – lại khuấy động dư luận khi phát biểu tại một hội nghị giữa lãnh đạo chính phủ và chính quyền các địa phương, diễn ra hôm 30 tháng 12.
Lãnh đạo cao nhất Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng, tại hội nghị với chính phủ hôm 30/12/2019.
Rất nhiều người Việt sửng sốt khi xem, hoặc nghe ông Trọng tuyên bố : Nhờ nỗ lực của toàn đảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trên mọi lĩnh vực, tốt hơn năm ngoái (2018) !
Sau khi dẫn hàng loạt số liệu để chứng tỏ kinh tế - xã hội năm nay phát triển một cách ngoạn mục, ông Trọng dẫn thêm một ý kiến nêu trong báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) : "Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời đang tỏa sáng ở Việt Nam !" (1).
Không phải tự nhiên mà công chúng sửng sốt rồi xúm vào dè bỉu nhận định : "Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời đang tỏa sáng ở Việt Nam". Nhận định đó hoàn toàn mâu thuẫn với thực trạng chính trị, kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội ở Việt Nam !
Tuy nhiên ông Trọng không bịa ra nhận định vừa kể. Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời đang tỏa sáng ở Việt Nam gần giống với một ý trong một báo cáo mà WB công bố hồi đầu tháng này...
***
Đó là một báo cáo chuyên đề có tên "Taking stock an update on Vietnam’s Recent Economic Developments" hay "Bước chuyển về tài chính mở lối cho các thị trường vốn nhằm phục vụ tương lai phát triển của Việt Nam" (2).
Báo cáo có hai phần.
Phần 1 – Những diễn biến kinh tế gần đây - do một người Việt tên là Đinh Tuấn Việt soạn thảo với góp ý của sáu người Việt khác (Nguyễn Việt Anh, Đoàn Hồng Quang, Triệu Quốc Việt, Phạm Minh Đức, Nguyễn Phương Anh, Vũ Hoàng Quyên).
Phần 2 – Tầm quan trọng của các thị trường vốn để huy động tài chính dài hạn – do Ketut Kusuma và Zsolt Bango hợp soạn cùng với bốn người khác là Alwaleed Alatabani, Jing Zhao, Mamoudou Nagnalen Barry và Ngô Hà Quân.
Theo WB, báo cáo do Jacques Morisset làm chủ biên và thuộc Chương trình Nghiên cứu - Phát triển thị trường vốn của WB với chính phủ Việt Nam. Chi phí do Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) hỗ trợ.
Báo cáo không tệ nhưng trở thành tệ vì ông Trọng cố tình… cắt gọt, diễn giải sai lệch nhận định của nhóm soạn thảo báo cáo. Ở phần "Tóm lược Tổng quan", nhóm soạn thảo báo cáo viết như thế này : Mây đen tiếp tục kéo về trên kinh tế toàn cầu với tăng trưởng kinh tế và lưu lượng thương mại thấp hơn dự kiến cho năm 2019. Tuy nhiên, mặt trời vẫn tỏa nắng ở nền kinh tế Việt Nam với dự báo tăng trưởng khoảng 6,8% trong năm 2019 - chỉ thấp hơn 0,3 điểm phần trăm so với năm 2018...
Theo nhóm soạn thảo, có hai yếu tố khiến kết quả tăng trưởng của Việt Nam "tương đối tốt đẹp" là nhờ "tăng trưởng xuất khẩu và sức cầu trong nước của các doanh nghiệp, hộ gia đình". Tuy nhiên, nhóm soạn thảo cảnh báo, tăng trưởng sẽ "khó có thể kéo dài vì ít nhiều vẫn nhờ vào tình trạng chuyển hướng xuất khẩu của Trung Quốc sang Việt Nam do căng thẳng thương mại Trung Mỹ". Nói cách khác, kết quả tăng trưởng của kinh tế Việt Nam năm nay không hề liên quan đến "nỗ lực của toàn đảng, toàn dân, toàn quân" !
Nếu dành thời gian đọc toàn bộ "Taking stock an update on Vietnam’s Recent Economic Developments" hay "Bước chuyển về tài chính mở lối lối cho các thị trường vốn nhằm phục vụ tương lai phát triển của Việt Nam", ai cũng có thể thấy, kinh tế Việt Nam đang đối diện với nhiều ẩn họa. Song song với những lời lẽ hoa mỹ có tính chất động viên để đối tượng tự điều chỉnh là vô số cảnh báo về đủ loại rủi ro và rõ ràng ông Trọng không đủ thật thà khi cố tình gạt bỏ những cảnh báo ấy !
Nếu thật sự tự trọng và có đủ ý thức trách nhiệm, chắn chắn ông Trọng không thể hăm hở truyền cảm hứng cho đồng chí, đồng bào một cách lệch lạc : "Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời đang tỏa sáng ở Việt Nam".
Nhóm soạn thảo chỉ nhận định "mây đen tiếp tục kéo về trên kinh tế toàn cầu", điều đó khác rất xa với khẳng định "mây đen phủ lên toàn cầu". Tương tự không thể vừa khoe, WB cho rằng "mặt trời vẫn tỏa nắng ở nền kinh tế Việt Nam", vừa lờ đi chuyện chính WB nhắc nhở, kinh tế Việt Nam "chưa đạt được nhiều tiến triển trong những năm qua, thậm chí còn bị tụt một bậc trong năm 2020, sau khi có tiến triển tốt từ năm 2010 đến 2016 (tăng trên 20 bậc)".
Và chẳng phải chỉ có thế, khi cố tình nhấn nhá "mặt trời" chỉ "tỏa sáng ở Việt Nam", ông Trọng còn gạt bỏ nhiều sự thật khác mà nhóm soạn thảo báo cáo lưu ý, chẳng hạn, Việt Nam nên phấn đấu để sớm có một chỗ trong "chỉ số trái phiếu toàn cầu", điều mà nhiều quốc gia bình thường ở khu vực Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan đã đạt được từ lâu ! Lẽ nào Việt Nam trở thành lẻ loi, lạc loài chỉ vì… phần còn lại của thế giới chìm trong bóng tối ?..
***
"Taking stock an update on Vietnam’s Recent Economic Developments" hay "Bước chuyển về tài chính mở lối lối cho các thị trường vốn nhằm phục vụ tương lai phát triển của Việt Nam"vừa phân tích, vừa giải thích về vai trò, vị trí của các thị trường vốn đối với sự phát triển của kinh tế Việt Nam. Nếu đọc báo cáo với tinh thần cầu thị sẽ có rất nhiều người Việt cảm thấy âu lo cho tương lai của xứ sở và dân tộc khi đang có quá nhiều ẩn họa chực chờ.
Trung tuần tháng này, Moody’s (Moody’s Investors Service - tổ chức chuyên xếp hạng về mức độ tín nhiệm đối với hoạt động tín dụng toàn cầu) loan báo hạ triển vọng tín nhiệm đối với các khoản nợ do chính phủ Việt Nam bảo lãnh xuống mức "tiêu cực" (3). Trong khi chính phủ Việt Nam hối hả triệu tập đại diện các cơ quan hữu trách, ra lệnh kiểm điểm vì trả nợ cho WB trễ hạn (4), cam kết với cộng đồng quốc tế sẽ nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ trả nợ (5) thì Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch Nhà nước mạnh dạn "biên tập" nhận định của WB, lên "dây cót" động viên "toàn đảng, toàn dân, toàn quân" rằng thế giới thì… âm u và "mặt trời" chỉ… "tỏa sáng ở Việt Nam" !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 31/12/2019
Chú thích
(3) https://vnexpress.net/kinh-doanh/moody-s-ha-trien-vong-tin-nhiem-cua-viet-nam-4029507.html