Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

03/01/2020

Một tướng Iran lừng danh bị Mỹ tiêu diệt tại Iraq

Nhiều nguồn tin

Mỹ tiêu diệt một tướng Iran đầy quyền lực tại Iraq

Thanh Phương-Trọng Nghĩa, RFI, 03/01/2020

Ba ngày sau vụ tấn công vào sứ quán Mỹ ở Bagdad, sáng sớm ngày 03/01/2020, viên tướng rất có thế lực, Qasem Soleimani, đặc sứ của Iran về các vấn đề Iraq, đã thiệt mạng trong một vụ oanh kích của Mỹ gần Bagdad.

tuong1

Tướng Qasem Soleimani. Ảnh chụp này 01/10/2019, ở Tehran, Iran. AFP Photos/Khamenei.IR via Handout

Trong số 8 người khác bị giết chết, còn có Abou Mehdi al-Mouhandis, nhân vật số hai của tổ chức Iraq Hash al-Chabi, thân Iran.

Theo thông báo của Lầu Năm Góc, chính tổng thống Donald Trump đã ra lệnh hạ sát Soleimani. Vụ oanh kích của Mỹ là nhằm đáp trả vụ tấn công vào sứ quán Hoa Kỳ ở Bagdad, cũng như các vụ bắn rocket vào các nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ, xảy ra từ nhiều tuần qua.

Phía Iran đã xác nhận cái chết của tướng Soleimani. Từ Tehran, thông tín viên Siavosh Ghazi tường trình :

"Trong một thông cáo, lực lượng Vệ binh Cách mạng báo tin là tướng Soleimani đã thiệt mạng trong một vụ oanh kích bằng trực thăng Mỹ gần sân bay Bagdad.

Theo bản thông cáo, nhiều nhân vật thân cận của tướng Soleimani cũng như các chỉ huy của tổ chức Iraq Hash al-Chabi, mà Iran vẫn yểm trợ, cũng đã bị giết khi đoàn xe của họ bị trực thăng Mỹ oanh kích.

Trong những năm gần đây, tướng Soleimani đã đóng vai trò quan trọng trong vùng này. Chính ông là người đề ra chính sách của Iran yểm trợ cho chế độ của tổng thống Syria Bachar al-Assad.

Sau đó, cũng chính ông đã trực tiếp tham gia vào việc thành lập các lực lượng dân quân Iraq để chiến đấu chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo Daesh. Trong những năm gần đây, người ta thấy nhiều bức ảnh chụp ông đang chỉ huy nhiều chiến dịch quân sự ở Syria và Iraq.

Ông cũng đã đóng vai trò rất tích cực trong việc Iran yểm trợ tổ chức Hezbollah ở Lebanon. Tướng Soleimani còn là một nhân vật rất thân cận với lãnh đạo tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei. Vị giáo chủ này hiện vẫn chưa có phản ứng gì, nhưng cách đây hai ngày, ông đã báo trước là Tehran sẽ đáp trả mạnh mẽ mọi cuộc tấn công của Mỹ vào các lợi ích của Iran".

Phản ứng từ Iran và Iraq

Chính quyền Iran đã có những phản ứng mạnh mẽ. Tổng thống Iran, Hassan Rohani, là một trong những người đầu tiên lên tiếng, khẳng định rằng "Iran và các quốc gia tự do khác trong khu vực" sẽ "báo thù Mỹ, kẻ đã phạm tội ác giết người khủng khiếp này".

Về mặt ngoại giao, chính quyền Tehran đã triệu tập người đứng đầu đại sứ quán Thụy Sĩ, đại diện cho lợi ích của Mỹ tại Iran, để tố cáo một hành vi "khủng bố nhà nước của Mỹ".

Ngoại trưởng Iran, Mohammad Javad Zarif, cũng lên án vụ không kích của Mỹ, gọi đấy là một hành động "cực kỳ nguy hiểm và là một sự leo thang ngu ngốc".

Còn tại Iraq, thủ tướng từ nhiệm, Adel Abdel Mahdi tố cáo chiến dịch không kích của Mỹ đã "vi phạm trắng trợn" một thỏa thuận an ninh song phương Iraq-Hoa Kỳ. Theo ông, hành động đó sẽ "châm ngòi cho một cuộc chiến tranh tàn khốc ở Iraq". Các nhóm dân quân thân Iran hay chống Mỹ cũng ra lệnh cho lực lượng của họ sẵn sàng ứng chiến.

Qais al-Khazali, người đứng đầu nhóm Asaib Ahl al-Haq, thành viên quan trọng nhất trong liên minh Hash al-Chabi tập hợp các nhóm bán quân sự thân Iran, đã ra chỉ thị viết tay cho "mọi chiến binh trong lực lượng kháng chiến" là phải sẵn sàng vì "một chiến thắng vĩ đại" đang gần kề.

Còn giáo sĩ Moqtada Sadr thì đã kích hoạt trở lại lực lượng Quân đội Mahdi của ông, gần một thập kỷ sau khi đã giải thể lực lượng chống Mỹ khét tiếng này.

Tuy nhiên, theo hãng AFP, trên Quảng trường Tahrir ở thủ đô Baghdad, tâm điểm của một phong trào phản kháng kéo dài từ ba tháng qua chống chính quyền Iraq bị cho là thân Iran, nhiều người biểu tình đã hò reo hay nhảy múa đón mừng tin tướng Qasem Soleimani bị hạ sát.

Thanh Phương, Trọng Nghĩa

Nguồn : RFI, 03/01/2019

********************

Tướng Soleimani 'thoát hiểm nhiều' để rồi trúng hỏa tiễn Mỹ

BBC, 03/01/2020

Tướng hai sao của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, ông Qasem Soleimani từng vài lần thoát chết trong 20 năm qua để rồi bị trúng hỏa tiễn do Tổng thống Donald Trump ra lệnh bắn hôm 03/01/2020 ở Iraq.

tuong2

Ông Soleimani (không quấn khăn, thứ nhì từ bìa phải) trong lễ Ashura hồi năm 2019 do Giáo chủ Ali Khamenei (bên trái, đeo kính) chủ trì

Sinh năm 1957 trong gia đình nghèo khó ở tỉnh Kerman, miền Nam Iran, ông từng thích tập tạ và nghe giảng kinh sách đạo Hồi.

Vào quân đội năm 1979, chỉ sau sáu tuần huấn luyện Qasem Soleimani đã bị đưa ra trận.

Cuộc chiến đẫm máu Iran - Iraq, với Hoa Kỳ hậu thuẫn cho Iraq, là thời gian Soleimani được thử lửa.

Thành tích hoạt động ngoại tuyến (ngoài biên giới) đã khiến ông được phong anh hùng.

Từ 1998, ông làm tư lệnh Lực lượng đặc nhiệm Quds, xây dựng các cơ sở thân Iran tại Lebanon (nhóm vũ trang Hezbollah), Syria và dân quân đồng đạo Shia với Iran ở nước láng giềng Iraq.

Hoạt động tại Iraq và Syria

Nhưng vai trò của Soleimani chỉ thực sự nổi bật từ 2005.

Sau khi chính phủ Iraq được thành lập trở lại, các phe phái của cựu thủ tướng Ihrahim al-Jaafari và Nouri al-Maliki ngày càng trở nên có uy thế.

Họ đưa tổ chức Hồi giáo Shia Badr, thân Iran, trở thành lực lượng chính trị bán vũ trang lớn, kiểm soát cả bộ nội vụ và giao thông Iraq.

Soleimani đóng vai trò hỗ trợ tổ chức Badr huấn luyện nhân sự.

Năm 2011, ông ra lệnh cho các nhóm này sang Syria để hỗ trợ tổng thống Bashar al-Assad trong nội chiến.

Được mệnh danh là 'kiến trúc sư' của chiến lược giúp ông Assad, Soleimani đã trực tiếp chỉ huy nhiều cuộc hành quân.

Trong cuộc chiến chống nhóm tự xưng là Nhà nước Hồi giáo (IS), một số đơn vị của Mặt trận Hashd al-Shaabi chống IS là do ông Soleimani chỉ huy.

Nhưng ông Soleimani có vẻ đã đi xa hơn nhiều công việc của một chỉ huy tình báo, quân sự bình thường.

Ông Jack Straw, bộ trưởng ngoại giao Anh 2001 - 2006, người đã thăm Iran nhiều lần, tin rằng Soleimani "trên thực tế đã điều khiển một chính sách ngoại giao khu vực" cho Iran, thông qua các tổ chức ngoại vi.

Cũng có ý kiến nói ông Soleimani còn nắm trong tay cả một mạng lưới kinh doanh và tài chính khổng lồ, trải rộng khắp Trung Đông.

tuong3

Soleimani (trái) với Tổng thống Syria Bashar al-Assad (giữa) và Tổng thống Iran Hassan Rouhani ở Tehran

Nhưng các hoạt động chống lại quyền lợi của nhiều phe phái gồm cả Hoa Kỳ, Israel cùng các nước Ả Rập thù địch với Iran khiến Soleimani trở thành mục tiêu.

Năm 2006, có nguồn tin đồn nói ông bị giết trong vụ tai nạn phi cơ ở Tây Iran, làm chết các sĩ quan nước này.

Năm 2012, có vụ đánh bom ở Damascus giết chết một số cố vấn cao cấp cho Tổng thống Assad, nhưng ông Soleimani không làm sao.

Tháng 11/2015, lại có tin Soleimani "đã chết" hoặc bị thương nặng khi dẫn quân đánh vào Aleppo, Syria.

Tháng 8/2019, Israel công khai nói cần "nhổ rễ" ông Soleimani.

Israel đã xác nhận oanh kích các đơn vị Quds ở Syria vì họ "dùng drone sát nhân".

Mới tháng 10 vừa qua, trong một động thái khác thường, Iran tiết lộ đã "phá được âm mưu" nhằm ám sát tướng Soleimani của "Israel và các cơ quan tình báo Ả Rập".

Cuối cùng thì hỏa tiễn Hoa Kỳ đã giết chết ông Soleimani.

Vụ việc ngay lập tức đẩy giá dầu thô đầu năm lên cao, và đặt ra nhiều câu hỏi về căng thẳng trong vùng.

Theo nhà phân tích Jonathan Marcus của BBC News, vụ oanh kích tại sân bay Baghdad, giết chết ông Soleimani và chín người khác, "thể hiện khả năng của tình báo Mỹ".

Nhưng thật khó tin là Iran sẽ không đáp trả mạnh mẽ, cho dù có thể chưa phải là ngay lập tức, ông Marcus viết trên trang BBC News.

Vẫn theo ông Marcus "sẽ không có Thế chiến III nổ ra" nhưng :

"Năm nghìn quân Mỹ ở Iraq là mục tiêu chắc chắn, và ngoài ra là các mục tiêu dân sự khác có thể sẽ bị Iran hoặc các nhóm thân hữu tấn công. Căng thẳng vùng Vịnh sẽ lên cao. Trước mắt là giá dầu bị tăng".

Chuẩn tướng (một sao) Esmail Qaani, 63 tuổi được bổ nhiệm thay vào vị trí của ông Soleimani, người mang hàm thiếu tướng (2 sao).

Trách nhiệm của ông Qaani hẳn sẽ rất nặng nề vì Quds hoạt động nhiều năm qua dưới sự chỉ đạo của ông Soleimani và nay cả lực lượng này bị Hoa Kỳ coi là kẻ thù.

Ông Qaani được biết đến như người công khai coi thường Hoa Kỳ và từng nói năm 2018 rằng chính phủ Mỹ "tạo ra vụ 9/11 để gây ra hỗn loạn ở Trung Đông".

Hiện có câu hỏi là cuộc oanh kích của Hoa Kỳ có "hợp pháp" hay không.

Quan điểm của Mỹ nói Quds là "tổ chức khủng bố" nên trở thành mục tiêu quân sự chính đáng, cần phải loại bỏ.

Tổng thống Trump được gì ?

Trong năm tranh cử ở Hoa Kỳ, căng thẳng gia tăng với Iran là một nhân tố quan trọng.

Vẫn theo ông Marcus, đây là dịp để Tổng thống Trump chứng tỏ cho Iran thấy tình báo Hoa Kỳ có khả năng ra tay chính xác ở tầm xa.

Iran sẽ phải tính đến chuyện ứng phó ra sao mà không thể bỏ qua yếu tố này.

Trong năm tranh cử 2020, quan ngại chính của Tổng thống Trump là làm sao tránh thương vong, tổn thất nhân sự của người Mỹ trong khu vực.

*****************

Iran : Sẽ ‘trả thù Mỹ tàn khốc’ sau cái chết của Tướng Soleimani

VOA, 03/01/2020

Iran hứa s tr thù tàn khc sau cuc không kích ca M vào Baghdad hôm 3/1 làm thit mng Qasem Soleimani, tư lnh lc lượng tinh nhu Quds ca Iran và kiến trúc sư giúp gia tăng nh hưởng quân s ca Iran Trung Đông.

tuong4

Biểu tình Tehran lên án v sát hi Tướng Soleimani

Tướng Soleimani được coi là nhân vt quyn lc th hai Iran sau Lãnh t ti cao Ayatollah Ali Khamenei.

Cuộc tn công trong đêm, do Tng thng M Donald Trump chun thun, đánh du s leo thang gay cn ca ‘cuc chiến trong bóng ti’ Trung Đông gia Iran vi Hoa Kỳ và các đng minh, ch yếu là Israel và -rp Xê-út.

Chỉ huy dân quân hàng đu ca Iraq, ông Abu Mahdi al-Muhandis, c vn ca Soleimani, cũng b giết trong v không kích.

Iran lâu nay ở trong mt cuc xung đt kéo dài vi M, và nó đã leo thang đáng k trong tun qua vi cuc tấn công ca các dân quân thân Iran vào Đi s quán M Iraq sau cuc không kích ca M vào lc lượng dân quân Kataib Hezbollah do Muhandis thành lp.

Lầu Năm Góc cho biết "quân đi M đã có hành đng phòng th quyết đoán đ bo v nhân viên M nước ngoài bằng cách giết chết Qasem Soleimani" và cuc không kích là do ông Trump ra lnh đ ngăn chn các kế hoch tn công ca Iran trong tương lai.

Các quan chức M nói vi điu kin giu tên cho biết rng Soleimani đã b giết chết trong cuc không kích bng máy bay không người lái. V binh Cách mng Iran thì nói rng ông đã b giết trong cuc tn công ca trc thăng M.

Lo ngại v s gián đon đi vi ngun cung du Trung Đông đã đy giá du tăng gn 3 đô la.

Đại giáo sĩ Khamenei cho biết s tr thù tàn khc đang ch đi "nhng tên ti phm" đã giết chết ông Soleimani. Cái chết ca ông, dù "đau xót", s tăng gp đôi đng lc cho cuc kháng chiến chng M và Israel, ông nói.

Trong một tuyên b phát trên đài truyn hình nhà nước, ông tuyên b ba ngày quc tang.

Đại s quán M ti Baghdad kêu gi tt c công dân M ri khi Iraq ngay lp tc.

‘Anh hùng bất t

Tướng Soleimani lãnh đo Lc lượng Quds, cánh nước ngoài ca V binh Cách mng và có vai trò ch cht trong cuc chiến Syria và Iraq.

Trong hơn hai thập kỷ, ông đã tuyến đu trong vic m rng nh hưởng quân s ca Iran trên khp Trung Đông và tr thành người ni tiếng c trong và ngoài nước.

Những người dn chương trình truyn hình ca Iran mc trang phc đen và phát hình nh Soleimani dùng ng nhòm nhìn sa mạc và chào đón mt người lính, và Muhandis nói chuyn vi nhng người ng h.

Tổng thng Iran Hassan Rouhani nói rng v ám sát này s càng khiến Iran quyết tâm hơn trong cuc chiến chng M, trong khi V binh Cách mng cho biết các lc lượng chống Mỹ s tr thù trên khp thế gii Hi giáo.

Hàng trăm người Iran đã tun hành v phía khu phc hp ca lãnh t Khamenei trung tâm Tehran đ gi li chia bun.

"Tôi không phải là người ng h chế đ nhưng tôi thích Soleimani. Ông y rt dũng cm và ông y yêu Iran, tôi rt tiếc trước ni mt mát ca chúng tôi", Mina Khosrozadeh, mt người ni tr Tehran, nói.

Kerman, quê nhà ca Soleimani, nhng người mc đ đen t tp trước nhà thân ph ông. H khóc khi nghe đc Kinh Koran.

"Các anh hùng không bao giờ chết. Cái chết ca ông không th là s tht. Qasem Soleimani s luôn sng mãi", Mohammad Reza Seraj, mt giáo viên trung hc nói.

Chủ tch H vin M Nancy Pelosi cho biết cuc tn công được thc hin mà không có s tham vn và không được s cho phép ca Quc hi trong vic s dng lc lượng quân s chng li Iran.

Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi đã lên án v tn công này là vi phm các điu kin đ M duy trì s hin din quân đi Iraq và là mt hành đng hung hăng xâm phm ch quyn ca Iraq cũng như s dn đến chiến tranh.

Giáo sĩ Shi'ite Iraq Moqtada al-Sadr, người t th hin mình là mt người theo ch nghĩa dân tc có lp trường bác b nh hưởng ca c Iran và M, đã ra lnh cho nhng người ng h ông sn sàng bo v Iraq và kêu gi tt c các bên hành x khôn ngoan.

Chính phủ ca Tng thng Syria Bashar al-Assad đã lên án điu mà h gi là s xâm lược ca M.

Israel từ lâu đã coi Soleimani là mi đe da ln. Th tướng Benjamin Netanyahu đã ct ngn chuyến đi ti Hy Lp và Đài phát thanh quân đi Israel cho biết quân đi nước này được dtrong tình trng cnh giác cao độ.

*****************

Mỹ : Có dấu hiệu Iran và đồng minh đang chuẩn bị tấn công

VOA, 03/01/2020

Bộ trưởng quốc phòng M Mark Esper ngày 2/1 loan báo có những chỉ du cho thy Iran hay nhng lc lượng được nước này ng h có th đang có kế hoch tn công thêm na và cho biết có kh năng Hoa Kỳ có th có nhng hành đng ph đu đ bo v người M.

tuong5

Bộ trưởng quốc phòng Mark Esper nói v nhng cuc không kích ca M Iraq và Syria ti nơi ngh mát Mar-a-Lago Palm Beach, Florida, ngày 29/12/2019.

Bộ trưởng Esper nói vi các phóng viên : "Có mt s ch du cho thấy h đang chun b m thêm nhng cuc tn công, điu này không có gì mi…chúng ta đã thy trong vòng hai hay ba tháng qua".

"Nếu vic này xy ra, chúng ta s hành đng và nếu chúng ta được tin hay có mt s ch du v vic tn công, chúng ta s đánh phủ đầu cũng như bo v các lc lượng Hoa Kỳ đ bo v người M".

Người biu tình được Iran h tr ném đá vào tòa đi s M trong hai ngày biu tình đã rút lui hôm 1/1/2020 sau khi Washington điu đng thêm binh sĩ M đến tòa đi s.

Tổng thng Donald Trump, đang đối mt vi chiến dch tái tranh c vào năm 2020, cáo buc Iran dàn dng bo đng. Ngày 31/12/2019, ông đe da tr đũa Iran nhưng sau đó ông nói là ông không mun chiến tranh.

Xáo trộn bên ngoài tòa đi s M ti Baghdad din ra sau khi Hoa Kỳ không kích hôm 29/12/2019 vào những căn c ca nhóm Kataib Hezbollah được Iran ym tr, làm 25 người thit mng đ tr đũa v tn công bng phi đn làm mt nhân viên khế ước M thit mng ti min bc Iraq trong tun qua.

Các cuộc biu tình đánh du mt bước ngoặt mới trong cuc chiến sau hu trường gia Washington và Tehran ti Trung Đông.

Ông Esper nói "Cuộc chơi đã thay đi và chúng ta chun b làm nhng vic cn thiết đ bo v nhân viên ca chúng ta và nhng quyn li và đi tác ca chúng ta trong khu vc".

Trong cùng cuộc hp báo, nói có mt chiến dch lâu dài ca Kataib Hezbollah chng li người M ít nht k t tháng 10 và cuc tn công bng phi đn ti bc Iraq nhm mc đích sát thương.

"31 rocket không phải là đ cnh cáo mà là đ gây thit hi và sát thương", Tướng Milley nói.

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Nhiều nguồn tin
Read 563 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)