Một trung tâm nghiên cứu cho biết, tàu cá Việt Nam thường xâm nhập lãnh hải Trung Quốc gần Hải Nam, và Hải Nam là nơi có nhiều căn cứ vũ trang quan trọng
Hải Nam là địa bàn xuất phát hạm đội Biển Đông của Hải quân Trung Quốc. Ảnh : Tân Hoa Xã
Một số nhà phân tích cho rằng là nhu cầu đánh bắt cá của ngư dân, số khác cho rằng, đó là hoạt động gián điệp.
Theo các nhà quan sát ngoại giao Trung Quốc, khi Hà Nội tăng cường sự hiện diện ở Biển Đông, tàu đánh cá Việt Nam với một số tàu có cả dân quân, liên tục xâm nhập vào vùng biển phía nam ngoài khơi đào Hải Nam.
Ít nhất 34 tàu đánh cá Việt Nam đi tới gần Hải Nam.
Vào ngày 31 tháng 1, Đại học Bắc Kinh công bố báo cáo "Kế hoạch thăm dò tình hình chiến lược Biển Đông", trong đó cho biết hầu hết các tàu đều đi vào trong phạm vi 12 hải lý lãnh hải. Và 30 tàu "đặc biệt" tập trung ở phía đông nam của đảo, nhất là gần sân bay quân sự Sanya và Lingshui, trích dẫn dữ liệu từ hệ thống nhận dạng tự động theo dõi tàu thuyền trên biển (AIS).
Thành phố trên đảo Tam Á là căn cứ chính của Hạm đội Biển Đông của Hải quân Trung Quốc và cảng nhà của tàu sân bay Sơn Đông, trong khi Không quân sử dụng sân bay quân sự Lingshui làm bệ phóng vào Biển Đông.
Báo cáo cho biết thêm : "Người ta biết rằng Trung Quốc có nhiều căn cứ hải quân và không quân".
Và "Đối với ngư dân Việt Nam, không nhất thiết phải mở rộng đánh bắt cá ở phía đông của Hải Nam".
Theo nhóm chuyên gia, Trung Quốc và Việt Nam có rất nhiều chủ quyền chồng chéo ở Biển Đông giàu tài nguyên, nhưng Trung Quốc không có tranh chấp về chủ quyền của Hải Nam, khiến các hoạt động đánh bắt cá ở khu vực này trở nên bất hợp pháp.
Chen Xiangmiao, một nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Biển Đông Quốc gia, cho biết các tàu Việt Nam thực hiện các cuộc xâm nhập như vậy hơn 10.000 lần mỗi năm và kéo dài ít nhất một thập kỷ.
Chen nói : "Theo quan sát của tôi, họ đã đến đánh bắt cá, nhưng đồng thời, chúng tôi cần phải nhận ra rằng Việt Nam có lực lượng dân quân riêng trên tàu đánh cá. Ông nói rằng mặc dù căn cứ quân sự có khu vực an ninh riêng, nhưng họ vẫn có thể thu thập thông tin về quân đội Trung Quốc từ xa, chẳng hạn như các hoạt động hậu cần, chi tiết thiết bị và chuyển động của tàu chiến và máy bay. "Trên thực tế, một số tàu Việt Nam tới đó có thể hoàn toàn là tàu gián điệp", Chen nói.
Ông nói rằng những con tàu đặc biệt này thường nhỏ và khó xác định trong các đội tàu lớn.
"Ngay cả với sự trợ giúp của các hệ thống nhận dạng vệ tinh, chúng thường quá nhỏ và bị phân mảnh để các nhân viên thực thi pháp luật Trung Quốc bắt giữ và trục xuất chúng", Chen nói.
Hu Bo, giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược hàng hải của Đại học Bắc Kinh, cho biết. Trong quá khứ, căng thẳng trong khu vực đã gia tăng khi lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đánh chìm các tàu đánh cá ở các quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam và Philippines.
"Nhưng nếu sự xâm lược leo thang, sẽ rất khó để nói điều gì sẽ xảy ra trong tương lai", Hu Jintao nói.
Trung Quốc đã triển khai lực lượng dân quân hàng hải (tàu cá hợp tác với quân đội) ở Biển Đông và tham gia với quân đội Hoa Kỳ trong nhiều sự kiện cấp cao. Đến mức Đô đốc John Richardson, chỉ huy Hải quân Hoa Kỳ, đã nói với đô đốc Trung Quốc Shen Jinlong vào năm ngoái rằng Washington sẽ đối xử với dân quân hàng hải Trung Quốc như Hải quân Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Liu Zhen
Nguyên tác : How Vietnam is using fishing trawlers to keep an eye on China’s military, South China Morning Post, 23/02/2020
Diễm My dịch
Nguồn : VNTB, 25/02/2020