Một ngày tháng 7 năm 1972, một phụ nữ da đen bước vào khu chung cư tại Brooklyn, New York do hãng Trump Management Inc. quản trị để thuê phòng. Không còn phòng trống, nhân viên trả lời với cô như vậy. Mươi phút sau, một phụ nữ da trắng bước vào thuê phòng và bà được dẫn đi xem hai phòng để chọn lựa.
Khu chung cư số 2611 West 2nd Street # 1 Brooklyn, NY, 11223 do tập đoàn Trump Management Inc quản lý - Ảnh minh họa
Đã có bằng chứng kỳ thị. Bởi cả hai đều là thám tử liên bang, đang giả làm người thuê nhà để điều tra, thu nhập chứng cứ mà những người da màu khiếu nại rằng chung cư do cha con nhà Trump làm chủ đã kỳ thị, từ chối cho họ thuê phòng. Suốt quá trình điều tra, các thám tử và công tố viên đã thu thập được nhiều chứng cứ, lấy lời khai các nhân chứng, nhân viên chung cư. Ám hiệu được ghi trên đơn người thuê phòng để phân loại màu da. "No. 9" - số 9 là người da đen, "C" (Colored) là người da màu, bất kể sắc dân nào.
Bộ Tư pháp đâm đơn kiện dân sự cha con Trump về tội kỳ thị, vi phạm Đạo luật Công bằng Gia cư (Fair Housing Act). Lúc này Donald Trump 27 tuổi và đã thay cha làm chủ tịch điều hành của hãng đang sở hữu nhiều cụm chung cư đến 14.000 phòng. Vụ kiện giằng co và thu hút sự chú ý công chúng ở tầm mức quốc gia lúc bấy giờ, vì kỳ thị gia cư đang là vấn đề chính sách được bàn thảo tại Quốc hội và Trump thuộc gia đình có máu mặt tại New York.
"Tiên hạ thủ vi cường", ra tay phủ đòn trước để né tội là thượng sách, là cách Trump sử dụng đến bây giờ. Trump cho các nhân viên mình phản cung, bảo rằng họ bị các công tố viên ép cung, phải khai man để khỏi bị án tù. Các luật sư lão luyện của Trump kiện ngược lại Bộ Tư pháp và các công tố viên vì cho rằng họ đã ngụy tạo bằng chứng, còn Trump là "nạn nhân".
Tòa bác bỏ các cáo buộc và đơn kiện của Trump, tuy nhiên vụ kiện đã kết thúc với các thỏa thuận mà tập đoàn của Trump sẽ phải thực hiện thay vì bị phạt. Trump cũng từng nhắc lại vụ kiện này nhưng bảo rằng nó là "chuyện nhỏ" và thắng được liên bang. Vụ kiện mang hồ sơ số 73C-1529, tại tòa liên bang New York cho những ai muốn tìm hiểu thêm.
Nhắc lại vụ kiện này để thấy rằng sự kỳ thị đã nằm trong máu của Trump từ trẻ với nhiều cáo buộc tương tự. Một sự kỳ thị rõ ràng, ra mặt từ trước khi trở thành tổng thống. Nhưng chính điều này là một lợi thế và là một trong những lý do đã giúp Trump thắng cử. Bởi, với nhóm cử tri da trắng bảo thủ và cực đoan, các nhóm cực hữu đã không chịu nổi một nước Mỹ "của họ" có ngày lại nằm dưới quyền của một tổng thống da màu - Tổng thống Barack Obama, trong suốt tám năm dài đằng đẳng.
Họ cảm thấy mình là nạn nhân của những vụ kỳ thị ngược, nhất cử nhất động đều bị nhóm Mỹ Châu Phi "lười biếng và ăn bám" hô to "kỳ thị" với những phong trào đại loại "Sinh mạng người da đen là quan trọng" - Black Lives Matter. Họ không muốn thấy Hồi giáo "khủng bố" hay các tôn giáo khác tự do trỗi dậy trên đất Mỹ. Họ không muốn nhìn nhóm Mỹ Latinh "đầu đường xó chợ" gia tăng vùn vụt trên đất nước mình. Họ ghét nhóm da vàng mũi tẹt thành đạt, giàu có và có học vấn hơn mình. Họ không muốn thấy một nước Mỹ mở cửa cho những kẻ xa lạ, khác màu da ngôn ngữ đổ vào, phá hủy văn hóa, xã hội mà họ quen thuộc. Những người Mỹ trắng với đầu óc bài ngoại và thượng tôn sắc tộc như vậy chất chứa sự ấm ức, giận dữ trong lòng đã từ lâu.
Họ cần một lãnh tụ da trắng tái lập lại trật tự. Một tay chính trị phi truyền thống. Một người không cần rào đón, không phải tuân thủ những nghi thức chính trị, lề lối xã hội hay đạo đức truyền thống. Người đã từng và đã dám đối đầu với công lý, sổ toẹt vào những giá trị lâu đời của nước Mỹ. Người muốn đóng cửa biên giới, tống cổ hết bọn di dân. Người có thể chỉ thẳng mặt đám da màu với ngôn từ dung tục như "hố phân", "cướp của, hiếp dâm", "khủng bố", "vi trùng Tàu chệt"…
Eureka ! Đã tìm thấy lãnh tụ, người có thể đưa nước Mỹ - của người da trắng thượng đẳng, lên hàng đầu với khẩu hiệu "America First" từng được KKK sử dụng. Người sẽ đưa nước Mỹ "vĩ đại" trở lại trong chiêu bài "MAGA - Make America Great Again", copy theo khẩu hiệu "Let’s Make America Great Again" của tổng thống Ronald Reagan trong ý nghĩa phục hồi nền kinh tế nước Mỹ vào đầu thập niên 80.
Có nên nạp đạn cho kẻ khác bắn vào đầu mình ? Ảnh minh họa cựu hoa hậu Michigan, Kathy Zhu, tuyên bố rằng cô thuộc nhóm Da trắng thượng đẳng và hãnh diện đội mũ MAGA để ủng hộ Donald Trump
Còn MAGA của Trump và người ủng hộ, là một chủ nghĩa dân tộc cực đoan, là chính sách bảo hộ mậu dịch vị kỷ, là một chính sách đối nội lạm quyền. Hay bất cứ điều gì, miễn đưa nước Mỹ trở lại một nước Mỹ của người da trắng thượng đẳng là điều họ mong muốn. Hãy làm như Trump đã từng làm với các khu chung cư của mình từ lúc còn trẻ : bóp nghẹt, dìm đầu hay tống cổ hết bọn da màu ra khỏi đất nước này. Họ đã chán ngấy với một nước Mỹ bao dung, hào hiệp, luôn vươn tay giúp đỡ kẻ khác. America First, Okay ?
Đó là lý do mà hàng chục chính trị gia thâm niên, lão luyện nhưng lối mòn của đảng Cộng hòa, không có ai xứng đáng hơn Donald Trump, là người đã trở thành tổng thống thứ 45 của nước Mỹ hiện nay. Biết bao nhiêu chính sách hay tuyên bố đầy kỳ thị từ khi Trump nắm quyền đã thỏa mãn được nhóm cử tri trung kiên này. Chúng nhan nhãn hàng ngày, từ các mẩu tin nhắn, trả lời phỏng vấn cho đến các chính sách của Trump. Và cứ nhìn vào thành phần nội các của Trump hiện nay để tự mình kết luận.
Những cử tri Mỹ trắng kia có lý do của họ. Vậy còn các sắc dân da màu, thiểu số thì sao ? Họ sẽ chống lại các chính sách kích động sắc tộc và chia rẽ, kỳ thị chính họ ? Không ! Có những người cảm thấy chính sách của Trump phù hợp với suy nghĩ, quyền lợi của mình. Hoặc cũng có thể họ nghĩ rằng họ thuộc về nhóm người Mỹ da trắng kia, cho dù thể xác hay màu da có khác xa. Dù bởi lý do nào thì các số liệu cho thấy khoảng 28% dân gốc Mỹ Latinh ủng hộ Trump, khoảng 8% người Mỹ Châu Phi và 18% người Châu Á đã bỏ phiếu cho Trump. Đây là điều tất nhiên trong xã hội dân chủ vì mỗi cử tri có những chọn lựa khác nhau.
Chỉ một điều khá đặc biệt là khoảng trên dưới hai phần ba (2/3) cộng đồng người gốc Việt tại Mỹ đã tỏ ra ủng hộ cuồng nhiệt cho Trump, cao nhất trong các cộng đồng thiểu số và gốc Châu Á. Và ở đây có một điều khá thú vị để mở ngoặc nói thêm là, sự ủng hộ này dường như chỉ trong hành vi, suy nghĩ trên các trang mạng xã hội hơn là hành động thực tế ngoài đời. Bởi theo báo cáo The Asian American Vote 2016 của AALDEF (Asian American Legal Defense and Education Fund), một tổ chức phi đảng phái, quy tụ hàng ngàn luật sư, sinh viên luật khoa gốc Châu Á, thì có đến 65% cử tri gốc Việt đã bỏ phiếu cho Hillary Clinton và chỉ 32% bỏ phiếu cho Trump. Như nhóm cử tri chung, nhóm ủng hộ Dân chủ là những cử tri trẻ, có học vấn và rành ngôn ngữ theo như thăm dò này. Dẫn điều này không ngoài việc để hiểu hơn về đặc tính nhân khẩu trong cộng đồng.
Tại sao và thái độ, cảm thức chính trị của cộng đồng gốc Việt thế nào thì có lẽ phải trở lại trong một bài viết khác. Còn ở đây, trong cơn dịch bịnh hiện nay, làn sóng tấn công vào người gốc Châu Á đang tăng cao, có cả cảnh báo từ cơ quan công lực liên bang kể từ sau khi Trump gọi coronavirus là "Virus Tàu".
Trump cuối cùng cũng lên tiếng rằng, "họ là người tốt, không phải lỗi họ" nhưng Trump không hề lên án những hành động tấn công, kỳ thị cần bị nghiêm phạt thích đáng. Nên chuyện còn lại là tùy thuộc những kẻ cực đoan đã ôm lòng ghét bỏ, kỳ thị, nay càng dễ bị kích động hơn khi bị thất nghiệp, bị cách ly túng quẫn hay có người thân bị nhiễm bịnh, qua đời. Họ không có thời gian và đủ kiên nhẫn để tranh luận trên mạng xã hội nhưng họ sử dụng súng tự động rất thành thạo.
Hãy nhớ lại vụ một tên Mỹ trắng cực đoan đã xả súng vào những người gốc Mexico tại El Paso, Texas vài tháng trước, vì cho rằng dân Mễ đang lấn chiếm Texas. 20 người chết và 26 người bị thương, tên này không kéo từng nạn nhân gốc Mễ ra hỏi rằng, mày có ủng hộ tổng thống Donald Trump và đứng về phe tao hay không, trước khi ra tay hạ thủ. Có cần nhắc lại con số xấp xỉ một phần tư (1/4) dân Mễ ủng hộ Trump hay không ?
Chiếc nón Make America Great Again không biến làn da những người gốc Mễ, gốc Việt hay bất cứ sắc dân da màu nào trở thành trắng trong mắt những tên Mỹ quá khích như vậy. Nên nếu còn tiếp tục ủng hộ một chính sách kích động lòng hận thù và tinh thần kỳ thị, bài ngoại kia, thì rủi ro người Việt nói riêng và người gốc Á nói chung, trở thành nạn nhân của chính sự kỳ thị, tấn công đó càng cao hơn.
Nhưng nghĩ cho cùng, nếu đó là lựa chọn và là niềm tin khăng khăng của họ thì biết làm sao hơn ? Bởi đó là cách mà họ tự nạp đạn rồi đưa cho kẻ ác bắn thẳng vào đầu mình.
Nhã Duy
(04/04/2020)