Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

27/04/2020

Quyền tự do biểu đạt của dân Việt trên Facebook bị soán đoạt

RFA tiếng Việt, Trân Văn

Quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam bị giằng co giữa chính phủ Hà Nội và Facebook !

RFA, 27/04/2020

Vào ngày 21/4/2020 hãng tin Reuters trích hai nguồn tin giấu tên thuộc Facebook cho biết, các công ty viễn thông trong nội địa Việt Nam đã để các máy chủ hoạt động ở dạng offline trong khoảng 7 tuần khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn. Sau đó, Facebook đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin bị cho là có tính tiêu cực đối với Việt Nam.

face1

Ảnh minh họa : Quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam bị giằng co giữa chính phủ Hà Nội và Facebook - RFA Edited

Đài Á Châu Tự Do mới đây cũng nhận được thông báo từ Facebook, cho biết một nội dung là bài viết về việc chính phủ Việt Nam kêu gọi người Việt ở nước ngoài giúp sức chống dịch Covid-19 đã bị chặn truy cập tại Việt Nam.

Hiện Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào về thông tin mà hãng Reuters loan.

Vào đầu năm 2019, cơ quan này cũng đã lên tiếng chỉ trích Facebook vì không chịu gỡ bỏ những thông tin liên quan đến vụ xung đột dẫn đến đổ máu giữa công an và người dân xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội. Đại diện bộ này khi đó cho báo chí trong nước biết : "Không thể kiên nhẫn nếu Facebook không tuân thủ pháp luật Việt Nam".

Người dùng Việt Nam sử dụng Facebook để có được những tin tức độc lập, không chịu sự kiểm soát của chính quyền, với biện pháp của Facebook vấn đề này bị tác động thế nào ?

Trao đổi với RFA liên quan vấn đề này, nhà hoạt động Trần Bang nhận định :

"Việc đó ảnh hưởng không tốt với người dân Việt Nam. Họ lại bị bịt tai, bịt miệng, che mắt như thời không có Facebook. Bởi thông tin của mấy chục triệu người dùng Facebook đưa nhiều tin đa chiều, giúp người dân thấy nhiều, biết nhiều tin nóng, tin sự thật về chính trị, kinh tế xã hội, tự nhiên... giúp người dân khai trí rất tốt. Facebook chặn, gỡ bài theo yêu cầu nhà cầm quyền là đồng loã với độc tài, vi phạm nhân quyền, ở đây là quyền tự do ngôn luận... Như vậy, Facebook có khác gì tuyên giáo và an ninh cộng sản ?"

Tuy nhiên ông Bang cho rằng, người dân sẽ có cách, như dần dần sẽ chuyển sang mạng khác như Twitter hay Telegram... nhưng trước mắt người dân Việt Nam thiệt thòi vì sẽ không được "hưởng thụ" những tin nóng, sự thật đa chiều, hay kiến thức cần thiết nhiều mặt như về y khoa, dịch bệnh, về chủ quyền, nhân quyền... thời sự chính trị quốc tế... ở những trang Facebook truyền thông như RFA, VOA, RFI, SBS... hay Facebooker uy tín. Theo ông đó là sự tụt lùi của văn minh, là chính sách ngu dân để trị, để giữ độc tài và túi tiền của tài phiệt làm khổ nhân dân !

Facebooker Trần Đình Thu cho RFA biết ý kiến của mình :

"Chúng tôi không bao giờ muốn bị kiểm duyệt, bởi vì như thế thì sẽ hạn chế quyền tự do ngôn luận của chúng tôi. Tuy nhiên tôi nghĩ Facebook bị rơi vào thế phải hợp tác chứ họ cũng không muốn. Bởi vì nếu không chấp nhận yêu cầu của chính quyền thì họ sẽ dựng tường lửa chặn Facebook như trước đây, khi mới có mặt ở Việt Nam thì cũng căng. Theo tôi thì facebook phải tiếp tục đặt tự do thông tin lên hàng đầu".

Còn Facebooker Đinh Văn Hải thì cho rằng, việc này thứ nhất làm cho người dùng bất mãn và có xu hướng chuyển sang dùng các nền tảng ứng dụng khác. Thứ hai, sẽ làm giảm đi tinh thần lên tiếng của những người dùng Facebook như là một phương tiện để cất lên tiếng nói từ lương tâm. Ông Hải cho rằng Facebook không từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin, nhưng người dùng phải học cách cài đặt và sử dụng VPN...

Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch vào ngày 23 tháng 4 lên tiếng cho rằng tập đoàn Facebook đã cúi đầu khuất phục sức ép của chính phủ Việt Nam, đồng ý hạn chế đăng tải của những người bất đồng chính kiến. Điều này tạo nên một tiền lệ xấu cho nhân quyền và chính sách toàn cầu. Quyết định đó của Facebook làm tăng thêm khả năng về những giới hạn nội dung trong tương lai.

Trước đó vào này 22/4, Tổ chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International cũng đã ra thông cáo báo chí lên tiếng kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Hà Nội, cụ thể không chặn những nội dung đăng tải bị cho là chỉ trích chính phủ Việt Nam.

Ông Mark Zuckerberg - nhà đồng sáng lập Facebook, và hiện đang là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành, khi phát biểu ở Georgetown University, Hoa Kỳ, vào tháng 10/2019, đã khẳng định việc kiểm duyệt đi ngược lại với cam kết bảo vệ tự do ngôn luận.

face2

Hướng dẫn bảo mật thông tin người dùng trên Facebook. Reuters

Vậy liệu Facebook hợp tác với chính quyền Việt Nam ngăn chặn các tiếng nói đối lập như vậy, có phải từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin ?

Bà Amy Sawitta Lefevre - Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, khi trả lời RFA qua email hôm 22/4, đã dẫn lại lời người phát ngôn của Tập đoàn cho hay :

"Chính phủ Việt Nam đã chỉ thị chúng tôi hạn chế quyền truy cập vào nội dung được coi là bất hợp pháp tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng tự do ngôn luận là quyền cơ bản của con người và nỗ lực hoạt động để bảo vệ quyền tự do dân sự quan trọng này trên toàn thế giới. Tuy nhiên, chúng tôi đã thực hiện hành động này để đảm bảo các dịch vụ của chúng tôi vẫn có sẵn và hàng triệu người ở Việt Nam có thể sử dụng được vì họ dựa vào chúng mỗi ngày".

Vẫn theo vị Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù những nội dung này đã bị chặn ở Việt Nam, nhưng nó vẫn có thể được xem ở các quốc gia khác trên thế giới. Phía Facebook tin rằng đây là kết quả tốt nhất có thể trong những hoàn cảnh vô cùng thách thức đang diễn ra hiện nay.

Ông Ngô Toàn Thắng, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam khi phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội hôm 23/4/2020 đã cáo buộc rằng, từ năm 2019 đến nay, Facebook đã vài lần vi phạm quy định về đóng thuế tại Việt Nam và chậm trễ trong việc gỡ bỏ các nội dung chống chính quyền mà phía Việt Nam yêu cầu.

Thêm lần này cùng một số lần trước, chính quyền Hà Nội đã thành công trong việc buộc Facebook rút xuống một số đăng tải.

Theo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, trong hai năm 2018-2019, Google đã hợp tác và gỡ bỏ theo yêu cầu gần 8.000 clip bị chính phủ Việt Nam cho là xấu độc. Buộc Facebook xóa 208 trong số 211 tài khoản bị cho là giả mạo, hơn 2.400 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp, hơn 200 link bài viết có nội dung mà Hà Nội nói là chống phá đảng, nhà nước, gỡ 215 fanpage quảng cáo game cờ bạc...

Vào tháng 8 năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã yêu cầu Facebook phải triển khai việc định danh tài khoản, trước mắt áp dụng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Theo đó, chỉ các tài khoản định danh mới được phép phát sóng trực tiếp (livestream). Ngoài ra, Bộ này cũng yêu cầu Facebook cần có chính sách tiền kiểm và gỡ các quảng cáo phát tán tin giả liên quan đến các vấn đề chính trị khi có yêu cầu từ chính phủ.

Việt Nam từng cho ra đời những mạng xã hội do trong nước phát triển ; tuy vậy đến lúc này những mạng đó đều chết yểu và không thể nào thay thế Facebook. Nhưng liệu trong tương lai ước muốn này có thể thành hiện thực ?

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Truyền thông số Việt Nam, khi trả lời RFAđưa ra ý kiến của mình :

"Theo tôi nghĩ, việc làm mạng xã hội thay Facebook, thì về mặt kỹ thuật không có gì khó, nhưng vấn đề là không có người dùng. Quyền để làm một sản phẩm để cạnh tranh thì cũng là bình thường, nhiều doanh nghiệp cũng có thể nhảy vào để làm. Còn để có một kết quả để có người sử dụng thật sự thì không thể nói trước được, chắc là khó".

Còn ông Nguyễn Tử Quảng, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghệ BKAV cho rằng, về mặt công nghệ Việt Nam hoàn toàn có khả năng để làm mạng xã hội, để thay thế Facebook. Tuy nhiên ông nói tiếp :

"Về mặt phát triển thị trường thì cần phải rất là nỗ lực mới có thể thay thế Facebook. Hiện có hai xu hướng, một là các công ty sẽ vào thị trường ngách, tức là họ tìm một điểm mới, cũng theo phương thức mạng xã hội, nhưng khác với Facebook, nếu thành công thì phần nào cũng cạch tranh với Facebook. Thứ hai là làm ra một cái mới có thể thay thế hoàn toàn Facebook. Tôi nghĩ công cuộc này chắc chắn có nhiều khó khăn, tuy nhiên không phải là không thể".

Nhưng ông Nguyễn Tử Quảng cho rằng, không dễ dàng có sự ủng hộ của người dân, vì hiện nay rất nhiều người đang sử dụng Facebook một cách rất quen thuộc, việc chuyển sang một hệ thống khác không phải là dễ dàng. Ông cho biết, một số nước có nền công nghệ phát triển, như Trung Quốc hay Hàn Quốc, đã có thể có các đối thủ nặng ký với Facebook. Theo ông Quảng, nếu dùng biện pháp chặn hẳn Facebook như Trung Quốc thì dễ dàng nhất, nhưng ông cho rằng Việt Nam sẽ không làm như vậy.

Liên quan vấn đề này, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á có trụ sở ở Singapore, khi trao đổi với RFA qua tin nhắn cho biết :

"Chính phủ Việt Nam thời gian qua giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng một số mạng xã hội gần giống như facebook, vận động người Việt Nam sử dụng các mạng đó. Họ nhằm mục đích kiểm soát nội dung và thông tin chia sẻ trên các mạng xã hội, nhằm chống các lại quyền tự do biểu đạt ý kiến, chính kiến. Nhưng các mạng xã hội Việt Nam chế ra rất ít người xài, và kém xa Facebook. Bộ trưởng thông tin và truyền thông năm ngoái cũng tuyên bố rằng Việt Nam sẽ có các mạng xã hội 'tốt hơn' Facebook...

Tuy nhiên, tôi chưa thấy có bất cứ tuyên bố hay ý định của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc cấm sử dụng Facebook".

Hồi đầu năm ngoái, luật An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực. Đây là bộ luật gặp phải nhiều chỉ trích của quốc tế vì những ràng buộc và hạn chế tự do thông tin trên mạng internet. Luật cũng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook, Google phải thiết lập trung tâm dữ liệu tại Việt Nam và lưu trữ các thông tin người dùng trong nước ngay tại Việt Nam. Tuy nhiên, Facebook cho biết hãng này không lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam.

Việt Nam hiện là quốc gia bị nhiều chỉ trích về việc hạn chế thông tin, đàn áp các nhà báo và blogger. Theo báo cáo mới được công bố hôm 21/4/2020 của tổ chức Phóng viên không biên giới, Việt Nam xếp thứ 175 trên 180 quốc gia về chỉ số tự do báo chí 2020.

Nguồn : RFA, 27/04/2020

********************

Chỉ cần làm như thế giới đã là phúc… 70 đời !

Trân Văn; VOA, 26/04/2020

Người Vit thường dùng thành ng "phúc by đi" đ din đt v nhng may mn hiếm có, vượt xa c mong đi ln kh năng tưởng tượng. Đi dch do Covid-19 to ra là dp đ người Vit có th thy rng, ch cn h thng chính tr, h thng công quyn Vit Nam hành x như thiên h, "phúc" cho x s và cho c dân tc có l s tăng đến… 70 đi !

sung0

Sùng Mí Sò, 12 tui, ng xã Sùng Là, huyn Đng Văn, tnh Hà Giang, cõng gch thuê đ nuôi thân và giúp ông bà ni nuôi hai đa em.

Sở dĩ nên tăng "phúc" lên mười ln so vi cm nhn ph quát v nhng may mn hiếm có, ít ai dám mơ khi Vit Nam hành x như thiên h, vì cơ hi hưởng an lành đã gim rt sâu khi h thng chính tr, h thng công quyn Vit Nam tiếp tc được dn dt bi nhng người như ông Nguyn Mnh Hùng, y viên Ban chấp hành trung ương đng, Phó Ban Tuyên giáo ca Ban chấp hành trung ương đng, B trưởng Thông tin và truyền thông, nung nu tham vng : Việt Nam có th làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm (1) !

***

Tuần trước, mng xã hi ri h thng truyn thông chính thc cùng rưng rưng trước nhng tm nh chp Sùng Mí Sò, 12 tui, ng xã Sùng Là, huyn Đng Văn, tnh Hà Giang, cõng gch thuê đ nuôi thân và giúp ông bà ni nuôi hai đa em. Cõng gch tr thành dch v, to ra sinh kế cho nhiu đa tr, có đa ch sáu, by tui huyn Đng Văn, tnh Hà Giang vì đa hình vùng này hiểm tr, đường đã hp đ dc li ln, các phương tin vn chuyn thông thường không th đưa gch đến nơi có nhu cu xây dng.

Chưa rõ ti sao dân chúng Đng Văn (Hà Giang) gi nhng viên gch đúc, lõi đc là gch "cay". Tuy nhiên thù lao cõng mt viên gch nng ti 12 ký, vượt dc cao, đèo sâu ch có 2.000 đng/viên, dù mi chuyến, nhng đa tr như Sò ráng cõng ba viên nhưng cõng sut ngày cũng ch được chín viên, kiếm được 18.000 đng thì rõ ràng là "cay" ! Trò chuyn vi t Tin Phong, Mua Th Ch - sinh viên Đại học Khoa học Thái Nguyên, cùng quê vi Sò - bo rng, cô cũng đã tng cõng gch như thế sang c Trung Quc (2)…

***

Tháng trước, ông Nguyn Xuân Phúc, Th tướng Vit Nam chính thc tha nhn : Mấy tháng nay, nhiu người kh lm ri, nhiu gia đình khó lắm r(3) - song đến gi này, tr cp t gói h tr tr giá 61.580 t đng (4) dành cho nhng cá nhân, doanh nghip đang cht vt xoay s vi đ th khó khăn khi Covid-19 bùng phát (tùy trường hp mà mt cá nhân, mt gia đình, nhng cơ s kinh doanh nh s được h tr mt ln 500.000 đng hay t 1 triu đến 1,8 triu đng/tháng) vn chưa được phát.

Hôm thứ hai va ri, t Tin Phong cho rng "Không thể đi thêm" (5). Theo đó, từ người già đến tr con như Sùng Mí Sò vn ch đi trong mi mòn vì B Lao động - Thương binh - Xã hi chưa son xong hướng dn thc hin cu giúp đi tượng "khổ lm ri, khó lm ri". Thậm chí khi đã có hướng dn thc hin chc chn cũng không th trao tin h tr ngay vì toàn b h thng công quyn s còn phi thc hin thêm nhiều bước, xác đnh, xác minh đi tượng nào đ… tiêu chun.

Vào lúc này, ngay cả nhng người đã tng np thuế thu nhp, bo him xã hi... nếu b tht nghip, cn tr cp cũng vn phi làm đ th th tc và phi ch đến 25 ngày mi nhn được mt triu đng ! Sau khi dân kêu như bng, mt s nơi đã "ci tiến", gim thi gian ch đi xung còn mười ngày ! Vì sao h thng công quyn Vit Nam không th khai thác h thng d liu hin có đ kim tra d kin cá nhân ca nhng người xin tr cp tht nghip ri chuyn tr cp vào tài khon cá nhân như… thiên h ?

Chẳng riêng Vit Nam, hàng trăm quc gia đã cũng như đang tiến hành đ loi bin pháp nhm tiếp sc cho nhng công dân đang gp khó khăn vì kinh tế, xã hi tê lit do buc phi áp dng nhng bin pháp nghiêm ngt nhằm ngăn chn Covid-19 lây lan rng hơn. S khác bit trong h tr công dân gia nhng quc gia y vi Vit Nam ch nm ch, h quyết đnh rt nhanh và vic thc thi các gii pháp h tr din ra ngay lp tc, k c khi dân s gp vài ln Vit Nam như Mỹ.

Vì sao hệ thng d liu hin có ca nhiu quc gia có th phân tích d kin cá nhân và chuyn tin, phát đ loi phiếu như phiếu tr cp thc phm đến tn nhà nhng công dân cn tr giúp trong vòng năm, by ngày mà không buc ai làm "đơn", không khiến ai phải tt bt xác minh, phê duyt tng trường hp như Vit Nam ? Câu tr li nm ch nhng quc gia y không có… B Chính tr nên vic ng dng công ngh thông tin, vin thông vào qun tr, điu hành không phi theo… ngh quyết v "cách mng công ngh 4.0" (6).

Những quc gia y cũng không có thành viên nào trong ni các tìm đ cách đ đánh bóng hình nh đng ca mình, tên tui ca mình, bng nhng tuyên b kiu nhưViệt Nam có th làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm - giống ông Nguyn Mnh Hùng và được t h thng chính tr, h thng công quyn đến h thng truyn thông chính thc tn tình tán thưởng ! Rõ ràng tham vng Việt Nam có th làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm - khiến người Vit tr thành "phúc mng, phn bc" !

***

Chẳng riêng người Vit, thiên h cũng sng s khi Reuters phát giác, hai doanh nghip khng l ca nhà nước chuyên cung cp dch v Internet và vin thông ti Vit Nam là VNPT và Viettel đã tt các máy ch mà Facebook đt Vit Nam trong sut by tun, từ giữa tháng 2 đến đu tháng này (7). Trước thc mc ca nhiu triu khách hàng vì gp khó khăn khi truy cp vào facebook, c hai cùng nói di khi cam kết s phi hp vi các đi tác đ kim tra nhm khc phc trit đ hin tượng này.

Vì sao VNPT và Viettel dám làm như thế và dám di trá mt cách thn nhiên như vy ? Chc chn là vì Việt Nam có th làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm ! Nếu không nuôi cung vng làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm - chắc chn h thng chính tr, h thng công quyn Vit Nam không khăng khăng đòi Facebook phi kim duyt ni dung chng mình trên mng xã hi này ! Tt nhng máy ch mà Facebook đt ti Vit Nam không ch khiến vic truy cp vào Facebook gp tr ngi…

Dương Ngọc Thái - Chuyên gia v công ngh thông tin, vin thông ca Google - nhn đnh : Từ nay v sau, có còn công ty Internet quc tế nào mun m văn phòng hay đu tư lâu dài Vit Nam ? Nếu h không m văn phòng, không đu tư, xây dng h tng Vit Nam, ai sẽ chu trách nhim v nhng thit hi này ? Bao nhiêu người đang kiếm sng nh Facebook ? Vic tt máy ch Facebook cũng đt du chm hết cho hy vng thuyết phc các nhà cung cp dch v đin toán đám mây như Amazon đem công ngh vào Vit Nam. Không ai ngu đến mc đu tư vài trăm triu USD đ người khác mun tt là tt. Thiếu h tng đin toán đám mây hin đi nhng ngh quyết v 4.0 s nm mãi trên giy.

Theo Thái : Ở Vit Nam, Facebook không ch là nơi người ta gp g, trao đi, kinh doanh, mua bán mà còn là nơi tìm kiếm t do và bình đng. đâu và thi nào thì người có tin, có quyn và có quan h cũng mun thay đi lut chơi theo hướng có li cho h nhưng mt xã hi thông minh s thiết lp các cơ chế đ phát hin, ngăn chn và x lý bn chơi gian. H s có tam quyền phân lp. H s đt chính ph dưới s kim soát ca các đng đi lp. H s có nhng nhng t chc dân s, nhng t báo đc lp đ kim soát chính quyn và nhng k mun chơi xu. Vit Nam thiếu nhng cơ chế như vy và mi chuyn ch thay đi cho đến khi Internet và Facebook, YouTube xut hin.

Thái ngậm ngùi : Sau nhiều thp niên, người Vit có mt sân chơi mà trí tu là tiêu chí hàng đu. Ai có tài năng hay ý kiến mi, người đó có sân khu và vài chc triu khán gi. Nói không ngoa, đó là thay đổi tích cc nht v t do dân ch, công bng xã hi Vit Nam k t sau đi mi. Tt máy ch Facebook là cách nhanh nht trit tiêu nhng thay đi tích cc y… Khi Lut An ninh mng còn là d tho, tôi đã d đoán Facebook s không b chn hn nhưng s b làm chm nhưng thú tht t lúc nghe tin này đến gi tôi vn còn choáng váng, vì không ng cá mp Biển Đông li làm vic cho chính ph Vit Nam. Trump có Space Force thì Vit Nam cũng ngo ngh, có kém gì vi Shark Force.

Những hi vng ca Dương Ngc Thái : Chính phủ s gii thích ti sao người Vit phi hy sinh li ích kinh tế và t do cá nhân đ chính ph kim duyt các ni dung "chng chính ph" trên Facebook... Sau khi đã hoàn thành xut sc nhim v kim duyt Facebook, chính ph s điu đng đi quân cá mập ra cn bt tàu chiến và dàn khoan ca nước l đang ra vô Biển Đông như đi ch (8) - dù chính đáng và được nhiu người đng tình chc chn s b cung vng Vit Nam có th làm được nhng th mà thế gii chưa tng làm - biến thành o vng. Bây gi lẽ bn đã hiu ti sao Vit Nam ch cn chu làm nhng điu như thế gii đã làm li ging như phúc… 70 đi !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 23/04/2020

Chú thích

(1) https://vietnamfinance.vn/bo-truong-nguyen-manh-hung-nguoi-viet-co-the-lam-ra-nhung-thu-ma-the-gioi-chua-tung-lam-20180504224228952.htm

(2) https://www.tienphong.vn/van-hoa/cau-be-ha-giang-12-tuoi-cong-gach-cay-kiem-18000-dongngay-duoc-ho-tro-hon-40-trieu-dong-1642205.tpo

(3) https://tuoitre.vn/thu-tuong-may-thang-qua-nhieu-nguoi-kho-lam-roi-nhat-la-that-nghiep-202003311516103.htm

(4) https://www.thesaigontimes.vn/302244/cac-goi-ho-tro-giam-soc-cho-doanh-nghiep-trong-dich-benh.html

(5) https://www.tienphong.vn/toi-nghi/khong-the-doi-them-1645008.tpo

(6) http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-cua-lanh-dao-Dang-Nha-nuoc/Cach-mang-cong-nghiep-40-la-cuoc-cach-mang-the-che/376571.vgp

(7) https://www.reuters.com/article/us-vietnam-facebook-exclusive/exclusive-facebook-agreed-to-censor-posts-after-vietnam-slowed-traffic-sources-idUSKCN2232JX

(8) https://vnhacker.blogspot.com/2020/04/reuters-chinh-phu-viet-nam-lam-giam-toc.html

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: RFI tiếng Việt, Trân Văn
Read 584 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)