Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng ‘ngồi’ lâu quá rồi…
Ông Nguyễn Mạnh Hùng dường như giờ đây chỉ còn là một chính khách giỏi… ‘chém gió’
Thiếu tướng quân đội Nguyễn Mạnh Hùng đã ‘ngồi’ ghế Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông từ nhiệm kỳ chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, đến Phạm Minh Chính.
Nhiều rối rắm từ thủ tục hành chính của "hạ tầng số - chính quyền số", có lẽ cũng từ các quyết sách "số" được Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đưa ra, nhưng lại không còn được giữ sự tỉnh táo trước chuyện nhảy múa ở các con số của một nhà quản lý xuất thân từ một chuyên gia kỹ thuật... số.
Lúc ‘ngồi’ vào ghế quyền lực bậc nhất ở Bộ Thông tin Truyền thông, dường như ông Nguyễn Mạnh Hùng dần chỉ còn là cái bóng ‘số de’ của mình ở một thời mà ông là 1 trong 10 nhân vật ICT Việt Nam tiêu biểu do giới truyền thông bình chọn. Ngày ấy, ông đã góp phần cho nền móng phát triển Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông quân đội (Viettel) như hôm nay.
Thế nhưng khi chuyển sang dân sự, ông Nguyễn Mạnh Hùng dường như giờ đây chỉ còn là một chính khách giỏi… ‘chém gió’ (?!).
Mách có chứng
Trong một diễn văn phát biểu hôm 25/10/2023 tại lễ khánh thành Trung tâm Dữ liệu của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) tại Hoà Lạc (Hà Nội), Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng diễn giải, "định hướng của Bộ Thông tin và truyền thông về hạ tầng số là như sau. Hạ tầng số Việt Nam bao gồm hạ tầng viễn thông, hạ tầng IoT, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng cung cấp công nghệ như dịch vụ và các nền tảng số có tính hạ tầng.
Hạ tầng số Việt Nam thì phải dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng, phổ cập, bền vững, xanh, thông minh, mở và an toàn. Hạ tầng này phải được ưu tiên đầu tư, hiện đại hoá và đi trước một bước để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số.
Hạ tầng dữ liệu là một bộ phận quan trọng bậc nhất của hạ tầng số. Các nhà mạng viễn thông đã đi đầu về hạ tầng viễn thông thì nay phải đi đầu về hạ tầng dữ liệu. Đầu tư các trung tâm dữ liệu là một loại đầu tư mới của các nhà mạng viễn thông. Không đầu tư vào đây thì nhà mạng viễn thông không có không gian tăng trưởng mới. Không đầu tư vào đây thì các nhà mạng viễn thông sẽ bị thay thế" (dừng trích).
Thực tế thì "hạ tầng số" ở Việt Nam, theo báo cáo của công ty theo dõi thị trường Ookla Speedtest, tốc độ internet di động của Việt Nam đạt trung bình 44,13 Mb/giây ở đường tải xuống (đo tháng 9/2023), giảm tháng thứ 2 liên tiếp. Tháng 8/2023, chỉ số này đạt 47,08 Mb/giây trong khi tháng 7/2023 ở mức 48,29 Mb/giây. Còn theo dữ liệu từ i-Speed, internet di động Việt Nam trong tháng 9/2023 đạt 36,22 Mb/giây.
Trong khi đó, tốc độ internet di động trung bình của thế giới tăng từ 43,19 Mb/giây (tháng lên 47,82 Mb/giây vào tháng 9. "Đi ngược chiều" tăng trưởng chung khiến Việt Nam hạ 9 bậc trong danh sách 141 quốc gia và vùng lãnh thổ đang được Ookla theo dõi về tốc độ internet. kết thúc tháng 9/2023, Việt Nam đứng thứ 58.
Hành dân thời ‘chính quyền số’
Với hạ tầng số như vậy nên "ứng dụng" cho "hành chính số" cũng ạch đụi tương ứng. Dẫn chứng : phản ánh với báo chí tại Sài Gòn, bà Lê Thị Phương (36 tuổi, ngụ huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết hơn một tháng sau khi mua xe máy mới, đến nay xe của bà vẫn chưa có bảng số và đang "trùm mền" ở nhà.
Theo bà Phương, ngày 13/9/2023, bà mua xe máy mới tại một cửa hàng ở xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh và nhân viên "hứa" trong tuần sau sẽ gọi bà đến công an xã bấm biển số. Cứ vài hôm, bà Phương lại đến cửa hàng xe máy hỏi thăm tình hình đăng ký xe và bấm bảng số xe mới, nhưng chỉ nhận được câu trả lời"hết biển số, ngoài Hà Nội chưa gửi vô".
Bà Phương đến Công an xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh (nơi đăng ký xe máy) để xác minh nhưng cũng nhận được câu trả lời "chưa đăng ký được".
Khi bà đến Công an xã Vĩnh Lộc A thì được một cán bộ công an phụ trách cấp biển số xe máy cho biết hiện xã chưa có biển số xe do nghẽn mạng, lỗi đường truyền hệ thống. Thời điểm trên, một nhân viên cửa hàng bán xe máy trên địa bàn xã cũng ngồi đợi để bấm biển số xe mới cho khách. Người này cho biết ngày nào cũng túc trực ở đây từ sáng tới chiều nhưng vẫn không có biển số.
"Cửa hàng tôi nghẽn biển số cả trăm xe máy gần hai tháng nay. Nhiều khách mua xe bức xúc đòi trả xe. Cũng vì tình trạng này mà cửa hàng bán xe chậm hơn", nhân viên này chia sẻ.
Một người dân ở Cần Thơ phản ánh : khi nhân viên cửa hàng xe máy thông báo chưa đăng ký được biển số mới trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Do chờ lâu nên vị khách hàng này tự lên Cổng dịch vụ công quốc gia để thực hiện đăng ký bảng số mới nhưng vẫn không thành công.
"Tôi mày mò lên Cổng dịch vụ công quốc gia thực hiện đăng ký xe mới nhưng cũng không thực hiện được và không thể nộp hồ sơ trực tuyến", ông kể. Ông cho biết nhân viên cửa hàng xe máy (nơi ông mua xe) cũng đang thực hiện hồ sơ đăng ký xe mới cho một khách hàng khác trên cổng dịch vụ công, nhưng không thể in phiếu.
Khoan vội tin, hãy… nhìn
Tương tự, Bộ Công an khuyến nghị người dân đã có căn cước công dân gắn chip điện tử nên nộp hồ sơ trực tuyến mức độ 4 trên Cổng dịch vụ công quốc giahoặc Cổng dịch vụ công Bộ Công anmà không cần đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh xếp hàng, chờ đợi nộp hồ sơ.
Sau đây là ‘bệnh thường gặp’ trên ‘hạ tầng số’ cho dịch vụ hành chính này :
Ở phần đầu hồ sơ, phần mềm yêu cầu người khai phải tải 3 ảnh gồm : chân dung 4x6 (nền trắng), ảnh chụp mặt trước căn cước công dân (loại 12 số hoặc gắn chip) cùng mặt sau căn cước công dân. Trở ngại bắt đầu từ việc tải ảnh căn cước công dân lên hệ thống. Phải mất nhiều lần chỉnh sửa hình ảnh và tải lên lại, ảnh thẻ và căn cước công dân của người đó mới được "chấp nhận".
Tiếp tục mày mò điền thêm vô số thông tin theo yêu cầu, tới khi ấn nút "Đồng ý và tiếp tục" (hoàn tất) thì hệ thống báo "số căn cước công dân trên ảnh không trùng hợp với tài khoản đã đăng nhập", dù màn hình rành rành số căn cước hoàn toàn trùng khớp với số căn cước trên hình chụp căn cước tải lên.
Hơn nữa, khi đăng nhập, hệ thống cũng đã tự thể hiện đúng số căn cước công dân trên. Ý định làm hộ chiếu online của vị công dân đó cũng vì thế tạm chấm dứt sau hơn 30 phút thao tác.
Tương tự, một người trẻ khác là dân chuyên về công nghệ thông tin loay hoay hàng giờ đồng hồ để tải ảnh chụp, điền hết các trường thông tin, dữ liệu trên phần mềm hồ sơ trực tuyến, nhưng phần mềm liên tục báo "số căn cước công dân trên ảnh không trùng hợp với tài khoản đã đăng nhập"...
Một thông tin rất đáng quan tâm chuyện quan chức nói - làm : Trong 5 cáp quang biển kết nối Việt Nam với thế giới, SMW-3 là sợi cáp già cỗi nhất, dự kiến được "nghỉ hưu" vào năm 2024. Nhưng nay, sợi cáp lại trở thành "con đường lành lặn" duy nhất giữ kết nối Internet qua biển cho hơn 70 triệu người dùng Việt Nam.
Nhìn lại ‘tinh thần chiến binh’ của Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng
Cách nay không lâu, ông Hùng còn bảo rằng : Với tinh thần chiến binh, chúng tôi xin nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, giờ Ủy ban Kiểm tra Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 lại bảo rằng, ông Hùng phải "kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc"
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng, Bộ trưởng Thông tin Truyền thông
Có lẽ Kết luận từ Kỳ họp thứ 28 của Ủy ban Kiểm tra thuộc Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 sẽ khiến... "tội phạm sử dụng công nghệ cao" cả trong lẫn ngoài Việt Nam nuối tiếc.
Không nuối tiếc sao được khi ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông bị Ủy ban Kiểm tra yêu cầu phải... "kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc ; kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục các vi phạm, khuyết điểm đã được chỉ ra ; chỉ đạo kiểm điểm, xem xét trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan" vì... "vi phạm, khuyết điểm trong xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện quy chế làm việc ; trong lãnh đạo, chỉ đạo tham mưu, xây dựng, tổ chức thực hiện thể chế, chính sách ; trong quản lý nhà nước về thông tin, truyền thông, báo chí ; trong công tác cán bộ và thực hiện một số dự án đầu tư công" (1).
***
Muốn biết tại sao "tội phạm sử dụng công nghệ cao" cả trong lẫn ngoài Việt Nam nuối tiếc thì chuyện đầu tiên là nên nhìn vào các dữ liệu thống kê. Ví dụ như dữ liệu thống kê của công ty BKAV :Năm 2022, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam ở mức 21.200 tỉ đồng (tương đương 883 triệu Mỹkim). Bức tranh toàn cảnh an ninh mạng 2022 tại Việt Nam vẫn còn những điểm nóng đáng quan ngại- Mã độc đánh cắp tài khoản đã có thể "xuyên thủng" cơ chế bảo mật hai lớp. Số lượng máy tính nhiễm mã độc APT ở mức cao. Ransomware chuyển hướng tấn công sang máy chủ. Lừa đảo tài chính online bùng nổ (2)...
Tuy không phải là người duy nhất có lỗi để những dữ liệu ấn tượng ấy xảy ra bởi tham gia vào việc tạo ra cục diện càng lúc càng tệ hại về an ninh Internet và mạng máy tính tại Việt Nam còn có sự... "góp sức" của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng Việt Nam với những cơ quan mà danh xưng rất... rổn rảng như : Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Tư lệnh Tác chiến không gian mạng - song để xảy ra thực trạng như đã biết và đang thấy, rõ ràng ông Hùng trong vai trò Bộ trưởng Thông tin và truyền thông là người có lỗi lớn nhất cho thực trạng đã biết và đang thấy.
Còn muốn cảm nhận tường tận hơn rằng "tội phạm sử dụng công nghệ cao" cảm kích đến mức nào về nhận thức, năng lực của các cơ quan hữu trách trong lĩnh vực an ninh Internet, an ninh mạng máy tính tại Việt Nam thì có lẽ nên tham khảo nhận định của ông Dương Ngọc Thái – một chuyên gia về các lĩnh vực này (từng đảm trách vai trò Trưởng nhóm Bảo mật và mã hóa ứng dụng của Google). Hồi trung tuần tháng trước, ông Thái – người luôn theo sát và đã nhiều lần cảnh báo về an ninh Internet, an ninh mạng máy tính tại Việt Nam – lại cảnh báo thêm một lần nữa về chuyện :Làm thế nào để giết một người và cả nền kinh tế (3), xin dẫn nguyên văn...
Nếu muốn hại ai đó, chỉ cần chờ họ vào bệnh viện rồi hack vào hệ thống phần mềm để đổi bệnh, đổi thuốc là xong.
Trong hai năm qua, tôi đã cùng với các chuyên gia trong và ngoài nước nhiều lần xâm nhập hạ tầng mạng máy tính trọng yếu của Việt Nam, với sự đồng ý của đơn vị chủ quản.Tôi bắt đầu chương trình này sau khi trực tiếp xử lý những vấn đề an ninh mạng nghiêm trọng ở Việt Nam.
Tháng 10/2021, chúng tôi phát hiện lỗ hổng trong hệ thống Sổ sức khỏe điện tử, có thể dẫn đến lộ thông tin tên tuổi, số điện thoại, nơi làm việc, địa chỉ nhà, thông tin gia đình, con cái, v.v. của 25 triệu người Việt.
Tôi viết thư ngỏ, đính kèm thông tin cá nhân của 5 bộ trưởng và 300 đại biểu quốc hội, gửi cho văn phòng thủ tướng và những bên liên quan. Lỗ hổng sau đó đã được sửa chữa, nhưng vấn đề lớn vẫn còn đó.
Những hệ thống như thế này là một lỗ đen, chúng hút hết những dữ liệu cực kỳ nhạy cảm của tất cả mọi người, nhưng không ai biết bên trong chúng hoạt động thế nào, có an toàn hay không, ai được quyền truy xuất dữ liệu, đã bị xâm nhập hay chưa.
Cũng trong năm 2021 tôi đã cùng với anh Trịnh Phước An điều tra xử lý một sự cố an ninh mạng có lẽ thuộc hàng nghiêm trọng nhất lịch sử Việt Nam. Vì lý do bảo mật, tôi không thể chia sẻ thêm thông tin, nhưng hai tháng chiến đấu ở Hà Nội khiến chúng tôi nhận ra an ninh mạng đang tạo ra những nguy cơ cho cả nền kinh tế Việt Nam.
Kinh tế phát triển nhanh và vị trí địa chính trị khiến Việt Nam trở thành mục tiêu của nhiều nhóm hacker trên thế giới. Không khó để hack, hack xong rồi chẳng mấy khi bị truy bắt, hacker nước ngoài nhìn Việt Nam như một miếng mồi béo bở. Đây sẽ là một cuộc chiến dai dẳng, nhưng chưa cân sức. Việt Nam sẽ còn thua dài dài, vì thiếu nhân lực.
Việt Nam không thiếu hacker đẳng cấp thế giới, nhưng đa số tập trung săn lỗ hổng kiếm tiền thưởng từ các công ty nước ngoài. Đây là công việc thú vị, kiếm tiền và thậm chí kiếm nhiều tiền bằng sức lao động sáng tạo chân chính.
Tôi muốn tạo ra cơ chế để các tài năng của Việt Nam góp sức giải quyết các vấn đề của Việt Nam. Muốn vậy họ phải được tưởng thưởng xứng đáng. Có thực mới vực được đạo, cơm áo không đùa với hacker.
Hiện tại chúng tôi đã xây dựng được một đội hình nhìn cũng được với nhiều tài năng hứa hẹn. Đối với Việt Nam, mục tiêu của đội trước nhất là tìm cách xâm nhập những tổ chức chứa hai loại dữ liệu nhạy cảm nhất của người Việt là tài chính và sức khỏe.
Với các tổ chức này, trung bình đội của tôi mất năm ngày để xâm nhập và thêm vài tuần nữa để đánh cắp dữ liệu, tài sản. Chúng tôi chưa bao giờ thất bại trong việc đánh cắp tiền. Chúng tôi cũng dễ dàng đánh cắp thông tin giao dịch, thậm chí thay đổi, chỉnh sửa dữ liệu nhạy cảm như tình trạng bệnh tật, thuốc uống.
Nếu bạn từng chụp chiếu X-ray, CT, MRI ở các bệnh viện trong nước, nhiều khả năng hình ảnh, thông tin cá nhân, kết quả giám định đã bị lộ từ lâu. Trong năm vừa qua, đội đã phát hiện hàng chục triệu hình ảnh y khoa như thế của người Việt nằm lộ thiên trên Internet, ai muốn xem cũng được.
Chúng tôi còn phát hiện vô số lỗ hổng lộ dữ liệu trong các giải pháp phần mềm y tế được sử dụng ở vài chục bệnh viện trên cả nước. Chẳng những có thể xem được thông tin bệnh nhân, chúng tôi còn có thể sửa hồ sơ bệnh án. Nếu muốn hại ai đó, chỉ cần chờ họ vào bệnh viện rồi hack vào hệ thống phần mềm để đổi bệnh, đổi thuốc là xong.
Đây là những lỗ hổng cơ bản, không có gì cao siêu, sử dụng những kỹ thuật đã được công bố từ thế kỷ trước. Không khó để kẻ xấu lợi dụng những lỗ hổng này để chiếm đoạt thông tin danh tính, sức khỏe của vài chục triệu người Việt.
Đây là lý do khiến dữ liệu danh tính, tài chính và sức khỏe của hàng chục triệu người Việt từ lâu đã lọt vào tay các đường dây lừa đảo quốc tế. Hậu quả là hàng ngàn nạn nhân khi bị lừa qua điện thoại xong vẫn không hiểu tại sao kẻ ác lại biết đầy đủ thông tin của mình và người thân.
Chúng tôi đã và đang làm việc với các tổ chức và các nhà cung cấp giải pháp để sửa chữa, nhưng gốc rễ vấn đề vẫn còn đó.
Lãnh đạo những tổ chức tài chính ngân hàng hay than với tôi rằng tiền họ không thiếu nhưng không tìm được người. Tôi nói giải pháp chỉ có hai chữ : tăng lương. Tăng gấp đôi không được thì tăng gấp ba, gấp năm, rồi sẽ đến lúc người ta phải chú ý. Ngon bổ rẻ, chọn hai thôi. Ngon bổ thì không thể rẻ.
Thiếu người đã đành, cơ chế còn dẫn đến vừa thừa vừa thiếu. Có tổ chức có đến 100 kỹ sư an ninh mạng, nhưng không tự bảo vệ được. Thực ra họ chỉ cần 10 người thôi, nhưng họ không thể trả lương cho mỗi kỹ sư gấp 10 lần, nên đành phải tuyển 100 người. Quý hồ tinh, bất quý hồ đa, nhưng cơ chế không cho phép làm theo người xưa.
Tình hình ở các bệnh viện, cơ sở y tế còn tệ hơn. Mục tiêu lớn nhất của bệnh viện là cứu người. Khi việc khám chữa bệnh còn đang quá tải, bác sĩ còn đang phải dùng hàng "ngon bổ rẻ" thì an ninh dữ liệu chỉ là thứ yếu.
Kể cả ở những nơi quan tâm, muốn đầu tư thì cũng phải mất nhiều công sức tiền của mới dọn dẹp được nợ công nghệ (technical debt) chồng chất trong nhiều năm. Bệnh viện không thể dừng hoạt động để sửa lỗi, mà trước tiên vẫn phải cứu người, rồi muốn sửa gì thì tính sau. Đối với các tổ chức khác cũng vậy. Thị trường phát triển nóng, họ vẫn sẽ phải liên tục xây sản phẩm dịch vụ mới để cạnh tranh và tồn tại.
Câu hỏi hiển nhiên cho cả nền kinh tế : làm sao để phát triển nhanh mà vẫn an toàn ? Tôi đã suy nghĩ nhiều về câu hỏi này và cũng đã trao đổi, chia sẻ với nhiều cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước.
Trước tiên, tôi nghĩ cần phải đồng ý điểm yếu an ninh mạng đang tạo ra nguy cơ mang tính hệ thống cho cả nền kinh tế, an sinh xã hội. Trong năm vừa qua, chúng tôi đã vài lần có cơ hội gây sụp đổ ngắn hạn hạ tầng tài chính ngân hàng Việt Nam. Đại diện một cơ quan hữu trách cũng cho biết mỗi năm người Việt mất hơn 1.000 tỷ đồng vì lừa đảo.
Thứ hai, chúng ta phải hiểu an toàn không cản trở phát triển, mà ngược lại. Giải quyết các điểm yếu trong hệ thống sẽ giúp Việt Nam phát triển nhanh hơn, mạnh hơn nữa. Kinh nghiệm làm việc hơn 10 năm ở Google cho tôi thấy an toàn là một lợi thế cạnh tranh.
Ferrari dám đẩy tốc độ những chiếc xe của họ lên hơn 300km/h vì họ biết mọi thứ vẫn an toàn. Những chuyên gia an toàn của Ferrari chắc chắn đã làm việc cực lực để đẩy giới hạn an toàn lên mức tối đa, nhờ đó mà xe của họ chạy nhanh hơn.
Thế thì Việt Nam tìm đâu ra những chuyên gia như vậy ? Tôi nghĩ mấu chốt nằm ở nhu cầu của thị trường.
Nếu thị trường có nhu cầu cao, lương thưởng tốt, ắt sẽ có cung. Nhiều hacker Việt Nam đang đứng đầu bảng các chương trình săn lỗ hổng ở nước ngoài. Chỉ cần tưởng thưởng xứng đáng, tôi tin họ sẽ ưu tiên hỗ trợ Việt Nam.
Việc của nhà nước là đưa ra những chính sách thúc đẩy nhu cầu của thị trường. Tôi nghĩ nhà nước cần tạo ra luật yêu cầu các tổ chức phải công bố đại chúng khi gặp sự cố an ninh làm lộ thông tin cá nhân của lượng lớn khách hàng. Một bộ luật như vậy gọi là Data Breach Notification Law, nhiều nước đã làm rồi. Ngoài việc giúp người dân hiểu được nguồn lộ dữ liệu đến từ đâu, việc công bố đại chúng sẽ tạo ra áp lực thị trường buộc các tổ chức phải đầu tư tương xứng, tạo ra nhu cầu cho thị trường.
Tôi muốn kết thúc bằng một câu hỏi. Đội của tôi khá, nhưng trên thế giới phải có nhiều đội như vậy. Nếu một đội vài người đã có khả năng phá hủy hệ thống tài chính ngân hàng Việt Nam hay đánh cắp, thay đổi dữ liệu sức khỏe của hàng chục triệu người, nhiều quốc gia khác cũng có thể làm vậy. Câu hỏi là : Tại sao họ chưa làm hay họ đã xâm nhập rồi mà chúng ta chưa biết ?
***
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông – có thể vô can trước những vấn nạn nghiêm trọng như ông Dương Ngọc Thái nêu ra không ? Chẳng lẽ là không ? Còn sòng phẳng hơn thì phải hỏi thêm : Ngoài ông Hùng, còn những "ông" nào phải chịu trách nhiệm ? Giống như trước nay, Thông báo về Kết luận Kỳ họp thứ 28 của Ủy ban Kiểm tra thuộc Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 chỉ xác định ông Hùng phải "kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc" vì những lý do hết sức chung chung sau khi đã ghi nhận ông Hùng và Ban Cán sự đảng Bộ Thông tin và truyền thông "có những ưu điểm" (?) "Những ưu điểm" đó là gì thì không thấy đề cập...
Chẳng lẽ là những tuyên bố kiểu như :Người Việt Nam có thể làm ra những thứ mà thế giới chưa từng làm - tại lễ ra mắt mạng xã hội Lotus hồi 2019 [4]. Hay : Việt Nam đã làm chủ 90% hệ sinh thái các sản phẩm an toàn, an ninh mạng phục vụ các cơ quan đảng, nhà nước. Đến đầu năm 2021, Việt Nam sẽ làm chủ 100%" – hồi 2020 [5] ? Hoặc những tuyên bố kiểu như :Năm 2022 là năm tổng tiến công về chuyển đổi số. Chuyển đổi số đã trở thành toàn dân và toàn diện với việc tất cả các bộ ngành và địa phương đã ban hành nghị quyết và chương trìnhchuyển đổi số. 500 triệu tài khoản sử dụng các nền tảng số Việt Nam là con số chưa từng có. Các giao dịch về kết nối và chia sẻ dữ liệu tăng gần năm lần. Các tổ công nghệ số cộng đồng tại các thôn bản đã được thành lập và đi vào hoạt động... Còn 2023 là năm dữ liệu số, thúc đẩy sự bùng nổ trên các nền tảng Việt Nam. Bộ Thông tin và truyền thông sẽ mở chiến dịch hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ số đang kinh doanh ở nước ngoài hoặc đi ra nước ngoài. Mang tri thức, công nghệ Việt Nam đi mở cõi. Nhà nước mở đường, rồi người đi trước kéo người đi sau... Để thế giới biết đến Việt Nam không chỉ vì Việ t Nam là nơi đến mà còn là do nơi Việt Nam đến. Ngành viễn thông, công nghệ thông tin, công nghệ số của chúng ta có rất nhiều câu chuyện để kể với thế giới. Đi ra thế giới cũng là để cạnh tranh với những công ty xuất sắc nhất. Chúng ta chỉ có thể xuất sắc khi có đối thủ xuất sắc(6)...
Cách nay không lâu, ông Hùng còn bảo rằng :Vớitinh thần chiến binh, chúng tôi xin nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao,giờ Ủy ban Kiểm tra Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 lại bảo rằng, ông Hùng phải "kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc" vì "vi phạm, khuyết điểm trong lãnh đạo, chỉ đạo tham mưu, xây dựng, tổ chức thực hiện thể chế, chính sách ; trong quản lý nhà nước về thông tin, truyền thông, báo chí…" và "báo cáo kết quả về Ủy ban Kiểm tra Ban chấp hành trung ương". Công chúng có thể không bận tâm về chuyện sắp tới ông Hùng còn tiếp tục làm... "chiến binh" nữa hay không nhưng có lẽ "tội phạm sử dụng công nghệ cao" sẽ băn khoăn. Dù gì thì cũng nên "định hướng" cho... "người ta" biết !
Trân Văn
Chú thích
(3) https://vnhacker.substack.com/p/lam-the-nao-e-giet-mot-nguoi-va-ca
(5) https://egov.chinhphu.vn/an-toan-an-ninh-mang-make-in-vietnam-a-NewsDetails-37898-14-186.html
(6) https://vtc.vn/bo-truong-nguyen-manh-hung-2022-la-nam-tong-tien-cong-ve-chuyen-doi-so-ar721958.html
Trả lời chất vấn của các đại biểu quốc hội đối với Bộ Thông tin và truyền thông, ông Nguyễn Mạnh Hùng (Bộ trưởng Thông tin và truyền thông) vừa thú nhận :Các dịch vụ mạng xã hội nước ngoài chi phối đến gần 70% thị phần doanh thu quảng cáo trực tuyến(1).
Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông. Photo CAND
Nếu so thú nhận vừa kể với tuyên bố của ông Hùng cách nay đúng ba năm trước các đại biểu quốc hội khóa 14 (2016-2021) thì cả ông lẫn chính phủ Việt Nam đều đã thất bại hết sức thảm hại khi không "kéo" được "não người Việt" về Việt Nam.
***
Đầu tháng 11/2019, khi đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu quốc hội khóa 14, ông Hùng (lúc ấy cũng là Bộ trưởng Thông tin và truyền thông) cảnh báo :Bây giờchúng ta nghĩ gì, nói gì, thậm chí yêu ai, mua gì đều nằm trên mạng xã hội. Điều gì sẽ xảy ra khi tất cả thông tin đó ở trên một mạng xã hội. Nghĩa rằng não người Việt Nam tập trung ở một chỗ và chỗ này hiện không nằm ở Việt Nam. Sau này họ sẽ dùng vào việc gì ? Giờ mới chỉ mà quảng cáo thôi. Điều này rất nguy hiểm bởi đấy là an ninh quốc gia(1).
Từ ấy đến nay (tháng 11/2022) đã tròn ba năm, dưới sự chỉ đạo và điều hành của ông Hùng, Bộ Thông tin và truyền thông chưa kiếm được "sợi dây" nào và chính phủ chưa chế tạo được động cơ nào để làm phân tán "não người Việt" và "kéo" phần lớn về Việt Nam !
Cách nay ba năm, ông Hùng trấn an Quốc hội :Khi tôi làm Bộ trưởng, có khoảng 50 triệu người sử dụng mạng xã hội Việt Nam và sau một năm, mạng xã hội Việt Nam có 65 triệu người sử dụng, tăng 30%. Trong đó có hai mạng xã hội lớn và tám mạng xã hội nhỏ. Nếu chúng ta tiếp tục đẩy mạnh cộng với sự hỗ trợ của người dân ưu tiên hàng Việt Nam thì với tốc độ này, con số này vào năm 2020 là 90 triệu, tương đương với số người Việt đang sử dụng mạng xã hội của nước ngoài vào thời điểm tháng 11/2019.
Ông Hùng trở thành Bộ trưởng Thông tin và truyền thông vào tháng 10/2018, nghĩa là chỉ trong vòng một năm, số người sử dụng mạng xã hội Việt Nam tăng 30%. Vì lẽ gì từ đó đến nay"các dịch vụ mạng xã hội nước ngoài chi phối đến gần 70% thị phần doanh thu quảng cáo trực tuyến" ? Do ông Hùng, Bộ Thông tin và truyền thông, chính phủ vô năng, hoặc dân số Việt Nam đã tăng lên 70% thành 270 triệu người hay ông Hùng thuộc dạng nói cho sướng miệng mà không biết mình nói gì và Quốc hội chỉ gật gù, nghe cho sướng tai nên không thắc mắc ?
Hồi tháng 11/2019, ông Hùng khẳng định : Mạng xã hội Việt Nam khôngcần tiền, vấn đề là giúp họ thế nào. Họ mong muốn đúng một việc là doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp trong nước giống nhau, tránh chuyện bảo hộ ngược. Mạng xã hội Việt Nam phải đóng thuế, phải tuân thủ pháp luật. Đây là trách nhiệm của cơ quan quản lý là Bộ Thông tin và truyền thông và Bộ sẽ làm tốt việc này. Nếu vậy, mạng xã hội trong nước sẽ phát triển mạnh mẽ như Lotus với cách tiếp cận mới.
Tháng 11 năm nay, ông Hùng biện bạch, sở dĩ mạng xã hội Việt Nam chỉ chiếm 30% thị phần trong nước vì các quy định pháp luật hiện hành chủ yếu tập trung quản lý rất chặt các mạng xã hội trong nước. Một số quy định đã trở nên lạc hậu, bất cập trước sự phát triển rất nhanh của Internet và công nghệ, khiến cho các mạng xã hội trong nước gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút người dùng để phát triển kinh doanh. Mạng trong nước chỉ cho phép lĩnh vực chia sẻ, trao đổi giới hạn trong một hoặc một vài lĩnh vực hẹp như nghề nghiệp, chuyên môn, sở thích, kiến thức. Một tên miền chỉ được cung cấp một dịch vụ hoặc trang thông tin điện tử tổng hợp hoặc mạng xã hội. Không được tích hợp ; không được cập nhật thông tin tổng hợp, đa chiều, đa lĩnh vực… Cũng vì vậy, đành phải thắc mắc, ba năm vừa qua, ông Hùng làm gì, Bộ Thông tin và truyền thông làm gì, Chính phủ làm gì. Nếu để xảy ra tình trạng không những không như mong đợi mà còn tồi tệ hơn thì ông Hùng, Bộ Thông tin và truyền thông, Chính phủ còn định ngồi yên ở đó nữa hay không ?
Bộ Thông tin và truyền thông chưa kiếm được "sợi dây" nào và chính phủcũng chưa chế tạo được động cơ nào để làm phân tán "não người Việt" và "kéo" phần lớn về Việt Nam !
Ba năm trước, ông Hùng thừa nhận,rất ít quốc gia phát triển mạng xã hội nội địa để cạnh tranh với mạng xã hội nước ngoài nhưng Nga và Trung Quốc đã làm nên Việt Nam sẽ làm bởi : "Người Việt Nam muốn làm chủ và nếu sau này kinh tế số chúng ta không làm chủ không gian này thì khó nói về mức độ tự chủ của nền kinh tế. Hồi đó ông Hùng nhấn mạnh :Mở cửanhưng phải có điều kiện. Ai làm ăn cũng được, càng nhiều càng tốt nhưng phải tuân thủ pháp luật Việt Nam, phải giúp Việt Nam thịnh vượng lên, chứ không phải làm cho đất nước Việt Nam lụn bại. Mạng xã hội Việt Nam sẽ song song tồn tại bên cạnh với điều kiện mạng xã hội nước ngoài phải tuân thủ pháp luật Việt Nam như mạng xã hội Việt Nam".
Ba năm rồi, ông Hùng nói riêng, Bộ Thông tin và truyền thông và Chính phủ nói chung có làm được gì không ? Theo báo cáo của ông Hùng thì "không" ! Ông Hùng mới than về : Tình trạng cạnh tranh không bình đẳng giữa mạng xã hội trong nước với các mạng xã hội xuyên biên giới, lợi thế lớn nghiêng về các doanh nghiệp nước ngoài.
Cứ so những tuyên bố của ông Hùng ba năm trước và mới rồi thì Việt Nam đã mất đủ thứ :Chủ quyền trên không gian mạng, sự tự chủ về kinh tế, an ninh quốc gia, nhưng nghiêm trọng nhất có lẽ vẫn là "não người Việt" đang còn "tập trung ở nước ngoài" ! Trước tình thế nguy hiểm như vậy, rõ ràng, Việt Nam vẫn cần đảng lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối, cần Quốc hội với các đại biểu chỉ chất vấn để các thành viên chính phủ thuyết trình cho sướng miệng và tất nhiên cần những bộ trưởng như ông Nguyễn Mạnh Hùng !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 02/11/2022
Chú thích
(1) https://www.sggp.org.vn/mang-trong-nuoc-lep-ve-truoc-cac-nha-mang-nuoc-ngoai-853079.html
Ông Nguyễn Mạnh Hùng – Bộ trưởng Thông tin và truyền thông – lại khuấy động dư luận khi ví von :Muốn đào một giếng sâu thì miệng giếng phải rất to (1) lúc tham dự lễ khai giảng niên khóa mới tại Học viện Bưu chính Viễn thông.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông ban huấn từ - Ảnh minh họa
Từ khi đảm nhận vai trò Bộ trưởng Thông tin và truyền thông, ông Hùng đã nhiều lần khuấy động dư luận vì những tuyên bố, nhận định kiểu như :Đói khát là một lợi thế (2). Hay Đã đến lúc phải đi ra chinh phục thế giới và mang thế giới về Việt Nam (3).
Ông Hùng cũng là người nói không ngưng nghỉ về "công nghệ 4.0", về "số hóa". nhưng suốt hai năm 2020 và 2021, các ứng dụng hỗ trợ phòng ngừa kiểm soát Covid-19 vốn thuộc phạm vi trách nhiệm của ông đã trở thành một loại thảm họa khác (4).
Lần này, huấn từ "giếng sâu – miệng to" tiếp tục làm ông Hùng "nổi tiếng".
***
Từ "lời dạy" của ông Hùng, Ba Kiem Mai cố gắng lý giải vì sao ông Hùng lại mạnh dạn "dạy" hùng hồn như thế :Có lẽ ông Hùng mường tượng thợ đào giếng phải mở miệng giếng rất to rồi sau đó mới đào sâu xuống và đáy giếng hẹp dần và nhận xét :Phép so sánh rất hình tượng, trực quan hệ và sinh động đậynhưng sai về thuyết "cơ ứng dụng".Ba Kiem Mai giải thích :Đào giếng không giống như vạt núi, lấp vực để làm nên đường đèo, tạo ra các bờ vực và vách núi có độ nghiêng (để chống sạt lở) gọi theo tiếng Pháp là taluy (bờ vực là taluy âm, vách núi là taluy dương).Thợ đào giếng không bao giờ mở cái miệng giếng có đường kính rất to, rồi đào hẹp dần xuống đáy giếng, vì như vậy dung tích chứa nước ngầm không bao nhiêu, mà mất nhiều đất trên bề mặt. Thậm chí họ làm ngược lại, miệng giếng nhỏ hơn đáy giếng (thí dụ đường kính miệng 1,8m/đường kính đáy 3m) để chứa nhiều nước. Họ đóng hai trụ đỡ một tay quay ròng rọc, rồi kiềng (hay niềng) miệng giếng bằng ống cống để chống lở, sạt đất. Họ đào xuống sâu và rộng dần, đổ đất vào gàu, ở trên có người quay tời kéo lên đổ b ỏ đất. Đó là cách đào tay(5) !
Khác Kiem Ba Mai, Nguyễn Thị Bích Hậu không kể tới ông Hùng mà chỉ đề cập đến một ông "dạy" "phải tạo miệng rất to để có một cái giếng sâu" nhằm khuyến khích học trò học hành. Theo Hậu Ổng nói vậy vì ổng chưa đào giếng hay chưa baogiờ coi đào giếng- luôn đào hố hố nhỏ trước, có nước mới đào rộng ra và xây thành cho chắc chắn.Không ai ngaytừ đầu đào một cái miệnggiếngto đùng vì không có nước sẽphải bò ra lấp.Giếng sâu cũng vậy. Chỉ vùng nào cằn cỗi, mạch nước quá sâu mớiphải lao vào mà đàocòn đào xuốngchút xíu nước đã phun hà rầmthì ngu chi đào sâu và to cho khổ. Tuynhiên đào giếng đã lạc hậu rồi. Tìm cái hố có sẵn làm giếng rồi thả con ếch vô là ngon.Khi nào mất ngủ nằm nghe con ếch ở đáy giếng nó hót nghe cũng thú lắm nha (6).
Giống Nguyễn Thị Bích Hậu, Nguyễn Thùy Dương không đả động gì đến ông Bộ trưởng Thông tin và truyền thông mà chỉ nói khơi khơi :Có nhiều bậc cha mẹ, thầy cô lấy lãnh đạo làm hình mẫu cho học sinh. Học sinh non nớt nghe ông này bà kia thì nghĩ tính xác thực cao. Mặc nhiên, trang giấy trắng bắt đầu được viết những dòng đầu tiên về định dạng cuộc đời và niềm tin.Rồi tụi học trò sẽ học được gì từ những hình mẫu như chú Hùng té… à nhầm chú Hùng đào giếng, chú Diên (Nguyễn Hồng Diên – Bộ trưởng Công Thương) tầm nhìn buôn lậu.Kiến thức sinh tồn còn sai thì hỏi sao càng ngày xã hội càng đi xuống.Cha mẹ, thầy cô nên suy nghĩ chọn hình mẫu khác để con học tập. Học cán bộ rồi năm, mười năm cán bộ đăng nhập đội tuyển an ninh 24/7 thì khổ. Chẳnghạn trường hợp chú Long cựu Chưởng môn phái Y tế chỉhai năm đã phải đăng nhập rồi thấy hôn ?Ở miền khác sao thì tui không biết, ở miền Nam đào giếng miệng rộng dễ sạt miệng với bị té giếng lúc xách nước lắm (7).
***
Cũng từ ví von :Muốn đào một giếng sâu thì miệng giếng phải rất to Thái Hạo so sánh về hiệu quả đào giếng – phụ thuộc vào công cụ và cho rằng :Thứcó tính quyết định đối với việc đào cạn hay sâu không nằm ở miệng to hay nhỏ mà ở "công cụ lao động". Đối với giáo dục thì cũng thế, thứquan trọng nhất, quyết định chất lượng đào tạo và học hành của sinh viên là côngcụ, chứ không phải học rộng cỡnào. Công cụ đó là gì ? Là tư duy. Dạy học là dạy tư duy, học là học "phương pháp học". Nếu không có công cụ tư duy đúng đắn, phù hợp thì dù học rộng đến mấy cũng không thể sâu được, có khi còn gây họa như đào giếng sai cách mà ông Hùng đã chỉ giáo.Một nền giáo dục đúng đắn, tiến bộ phải coi trọng tư duy, lấy tự do làm nền tảng, dùng trao đổi - đối thoại làm phương pháp. Tất cả những cái này được đặt trên những hiểu biết phổ quát về triết học (chính trị học, đạo đức học, logic học, mỹ học...), tôn giáo "Điều kiện cần" để sinh viên có thể phát triển bản thân chính là những thứ "tư liệu sản xuấ t" này.
Thái Hạo nhấn mạnh :Trong khi kêu gọisinh viên "hãy rộng trước rồi sâu sau" nhưng vẫn hạn chế tự do, bóp nghẹt tư duy, ngăn cản phản biện, nhồi nhét - giáo điều, thì đó chỉ là nói cho có, nói lấy được. Đó là cách nói phủi bỏ trách nhiệm (phải tạo môi trường lành mạnh cho giáo dục và học thuật) và dồn hết lên vai sinh viên trong khi họ hoàn toàn không thể tự quyết định được. Không giao đất mà bắt trồng cây lấy gỗ thì thánh cũng phải bó tay.Trước khi nói sinh viên phải học như thế nào, ông Hùng và các cơ quan nhà nước có trách nhiệm hãy làm công việc thuộc về trách nhiệm của mình trước là trao lại "công cụ lao động" và "tư liệu sản xuất" cho người học. Xin đừng cao đạo mà nói cho sướng miệng nữa(8).
Không tán thành việc nhiều người chỉ xoay quanh chuyện đào giếng, Võ Võ Tuyên Tuyên bảo rằng :Mấu chốt nằmở chỗ ông Hùng CHÔM và XÀO lại ý tưởngcủa Kim Woo-chung - một doanh nhân HànQuốc nổi tiếng.
Kim Woo-chung là người sáng lập Daewoo, một trong những tập đoàn kinh tế hùng mạnh của Hàn Quốc. Ông đề cập đến việc muốn đào giếng sâu trước tiên phải đào rộngkhi trò chuyện với giới trẻ Hàn Quốc kèm lý giải...
Điều bâygiờ tôi lo nghĩ là chúng ta quá bận tâm tới việc đào giếng càng nhanh càng tốt và chúng ta quên đi chiều sâu. Muốn đào đủ sâu bạn cần phải có một khoảng trống đủ rộng trước khi đào. Tuy nhiên chiều sâu và chiều rộng phải tỷ lệ nghịch với nhau. Nếu bạn muốn chiều sâu giếng tương ứng với chiều rộng thì bạn sẽ gặp khó khăn ngay.Muốn đào sâu bạn cần đủ chiều rộng. Mọi vật không phải luôn theo chiều hướng nàynhưng đó là nguyên tắc cơ bản cần áp dụng đầutiên. Nếu bạn chỉ nghĩ đến chiều sâu thì chỉ cần đào sâu mộtchút, bạn sẽ thấy rằng bạn không thể xuống sâu hơn nếu không có đủchiều rộng cần thiết.Vì thế hãy tạo cho mình khoảng trống đủ rộng trước khi bắt đầu đào. Lúc đó bạn có thể cảm thấy thoải mái để đào sâu. Hãy trở thành chuyên gia, chuyên viên nhưng không tới mức độ trở thành đui mù với mọi thứ khác. Dù chuyên môn của bạn là gì đi nữa thì bạn cũng cầncó tầm hiểu biết chung đủ rộng, lúc đó bạn mới là người có văn hoá, có tri thức(9).
***
Biết nói gì đây với ông Hùng khi thiên hạ đã nói với ông đủ thứ từ khi ông trở thành Bộ trưởng Thông tin và truyền thông và thích chứng tỏ ông vừa "mạnh". vừa "hùng" nhưng những tuyên bố xủng xoẻng, khuấy động dư luận ấy chỉ cho thấy, đến giờ ông vẫn chưa giống ai !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 28/10/2022
Chú thích
(2) https://baodansinh.vn/bo-truong-nguyen-manh-hung-doi-khat-la-mot-loi-the-86516.htm
RFA, 27/04/2020
Vào ngày 21/4/2020 hãng tin Reuters trích hai nguồn tin giấu tên thuộc Facebook cho biết, các công ty viễn thông trong nội địa Việt Nam đã để các máy chủ hoạt động ở dạng offline trong khoảng 7 tuần khiến việc truy cập Facebook bị gián đoạn. Sau đó, Facebook đã phải nhượng bộ chính quyền Việt Nam trong việc kiểm duyệt các thông tin bị cho là có tính tiêu cực đối với Việt Nam.
Ảnh minh họa : Quyền tự do biểu đạt tại Việt Nam bị giằng co giữa chính phủ Hà Nội và Facebook - RFA Edited
Đài Á Châu Tự Do mới đây cũng nhận được thông báo từ Facebook, cho biết một nội dung là bài viết về việc chính phủ Việt Nam kêu gọi người Việt ở nước ngoài giúp sức chống dịch Covid-19 đã bị chặn truy cập tại Việt Nam.
Hiện Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào về thông tin mà hãng Reuters loan.
Vào đầu năm 2019, cơ quan này cũng đã lên tiếng chỉ trích Facebook vì không chịu gỡ bỏ những thông tin liên quan đến vụ xung đột dẫn đến đổ máu giữa công an và người dân xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội. Đại diện bộ này khi đó cho báo chí trong nước biết : "Không thể kiên nhẫn nếu Facebook không tuân thủ pháp luật Việt Nam".
Người dùng Việt Nam sử dụng Facebook để có được những tin tức độc lập, không chịu sự kiểm soát của chính quyền, với biện pháp của Facebook vấn đề này bị tác động thế nào ?
Trao đổi với RFA liên quan vấn đề này, nhà hoạt động Trần Bang nhận định :
"Việc đó ảnh hưởng không tốt với người dân Việt Nam. Họ lại bị bịt tai, bịt miệng, che mắt như thời không có Facebook. Bởi thông tin của mấy chục triệu người dùng Facebook đưa nhiều tin đa chiều, giúp người dân thấy nhiều, biết nhiều tin nóng, tin sự thật về chính trị, kinh tế xã hội, tự nhiên... giúp người dân khai trí rất tốt. Facebook chặn, gỡ bài theo yêu cầu nhà cầm quyền là đồng loã với độc tài, vi phạm nhân quyền, ở đây là quyền tự do ngôn luận... Như vậy, Facebook có khác gì tuyên giáo và an ninh cộng sản ?"
Tuy nhiên ông Bang cho rằng, người dân sẽ có cách, như dần dần sẽ chuyển sang mạng khác như Twitter hay Telegram... nhưng trước mắt người dân Việt Nam thiệt thòi vì sẽ không được "hưởng thụ" những tin nóng, sự thật đa chiều, hay kiến thức cần thiết nhiều mặt như về y khoa, dịch bệnh, về chủ quyền, nhân quyền... thời sự chính trị quốc tế... ở những trang Facebook truyền thông như RFA, VOA, RFI, SBS... hay Facebooker uy tín. Theo ông đó là sự tụt lùi của văn minh, là chính sách ngu dân để trị, để giữ độc tài và túi tiền của tài phiệt làm khổ nhân dân !
Facebooker Trần Đình Thu cho RFA biết ý kiến của mình :
"Chúng tôi không bao giờ muốn bị kiểm duyệt, bởi vì như thế thì sẽ hạn chế quyền tự do ngôn luận của chúng tôi. Tuy nhiên tôi nghĩ Facebook bị rơi vào thế phải hợp tác chứ họ cũng không muốn. Bởi vì nếu không chấp nhận yêu cầu của chính quyền thì họ sẽ dựng tường lửa chặn Facebook như trước đây, khi mới có mặt ở Việt Nam thì cũng căng. Theo tôi thì facebook phải tiếp tục đặt tự do thông tin lên hàng đầu".
Còn Facebooker Đinh Văn Hải thì cho rằng, việc này thứ nhất làm cho người dùng bất mãn và có xu hướng chuyển sang dùng các nền tảng ứng dụng khác. Thứ hai, sẽ làm giảm đi tinh thần lên tiếng của những người dùng Facebook như là một phương tiện để cất lên tiếng nói từ lương tâm. Ông Hải cho rằng Facebook không từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin, nhưng người dùng phải học cách cài đặt và sử dụng VPN...
Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch vào ngày 23 tháng 4 lên tiếng cho rằng tập đoàn Facebook đã cúi đầu khuất phục sức ép của chính phủ Việt Nam, đồng ý hạn chế đăng tải của những người bất đồng chính kiến. Điều này tạo nên một tiền lệ xấu cho nhân quyền và chính sách toàn cầu. Quyết định đó của Facebook làm tăng thêm khả năng về những giới hạn nội dung trong tương lai.
Trước đó vào này 22/4, Tổ chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International cũng đã ra thông cáo báo chí lên tiếng kêu gọi Facebook ngưng đồng lõa với biện pháp kiểm duyệt của chính phủ Hà Nội, cụ thể không chặn những nội dung đăng tải bị cho là chỉ trích chính phủ Việt Nam.
Ông Mark Zuckerberg - nhà đồng sáng lập Facebook, và hiện đang là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành, khi phát biểu ở Georgetown University, Hoa Kỳ, vào tháng 10/2019, đã khẳng định việc kiểm duyệt đi ngược lại với cam kết bảo vệ tự do ngôn luận.
Hướng dẫn bảo mật thông tin người dùng trên Facebook. Reuters
Vậy liệu Facebook hợp tác với chính quyền Việt Nam ngăn chặn các tiếng nói đối lập như vậy, có phải từ bỏ chức năng cổ xúy cho tự do thông tin ?
Bà Amy Sawitta Lefevre - Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, khi trả lời RFA qua email hôm 22/4, đã dẫn lại lời người phát ngôn của Tập đoàn cho hay :
"Chính phủ Việt Nam đã chỉ thị chúng tôi hạn chế quyền truy cập vào nội dung được coi là bất hợp pháp tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng tự do ngôn luận là quyền cơ bản của con người và nỗ lực hoạt động để bảo vệ quyền tự do dân sự quan trọng này trên toàn thế giới. Tuy nhiên, chúng tôi đã thực hiện hành động này để đảm bảo các dịch vụ của chúng tôi vẫn có sẵn và hàng triệu người ở Việt Nam có thể sử dụng được vì họ dựa vào chúng mỗi ngày".
Vẫn theo vị Quản lý chính sách truyền thông của Facebook, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù những nội dung này đã bị chặn ở Việt Nam, nhưng nó vẫn có thể được xem ở các quốc gia khác trên thế giới. Phía Facebook tin rằng đây là kết quả tốt nhất có thể trong những hoàn cảnh vô cùng thách thức đang diễn ra hiện nay.
Ông Ngô Toàn Thắng, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam khi phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội hôm 23/4/2020 đã cáo buộc rằng, từ năm 2019 đến nay, Facebook đã vài lần vi phạm quy định về đóng thuế tại Việt Nam và chậm trễ trong việc gỡ bỏ các nội dung chống chính quyền mà phía Việt Nam yêu cầu.
Thêm lần này cùng một số lần trước, chính quyền Hà Nội đã thành công trong việc buộc Facebook rút xuống một số đăng tải.
Theo Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, trong hai năm 2018-2019, Google đã hợp tác và gỡ bỏ theo yêu cầu gần 8.000 clip bị chính phủ Việt Nam cho là xấu độc. Buộc Facebook xóa 208 trong số 211 tài khoản bị cho là giả mạo, hơn 2.400 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp, hơn 200 link bài viết có nội dung mà Hà Nội nói là chống phá đảng, nhà nước, gỡ 215 fanpage quảng cáo game cờ bạc...
Vào tháng 8 năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã yêu cầu Facebook phải triển khai việc định danh tài khoản, trước mắt áp dụng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Theo đó, chỉ các tài khoản định danh mới được phép phát sóng trực tiếp (livestream). Ngoài ra, Bộ này cũng yêu cầu Facebook cần có chính sách tiền kiểm và gỡ các quảng cáo phát tán tin giả liên quan đến các vấn đề chính trị khi có yêu cầu từ chính phủ.
Việt Nam từng cho ra đời những mạng xã hội do trong nước phát triển ; tuy vậy đến lúc này những mạng đó đều chết yểu và không thể nào thay thế Facebook. Nhưng liệu trong tương lai ước muốn này có thể thành hiện thực ?
Ông Nguyễn Lâm Thanh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Truyền thông số Việt Nam, khi trả lời RFAđưa ra ý kiến của mình :
"Theo tôi nghĩ, việc làm mạng xã hội thay Facebook, thì về mặt kỹ thuật không có gì khó, nhưng vấn đề là không có người dùng. Quyền để làm một sản phẩm để cạnh tranh thì cũng là bình thường, nhiều doanh nghiệp cũng có thể nhảy vào để làm. Còn để có một kết quả để có người sử dụng thật sự thì không thể nói trước được, chắc là khó".
Còn ông Nguyễn Tử Quảng, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghệ BKAV cho rằng, về mặt công nghệ Việt Nam hoàn toàn có khả năng để làm mạng xã hội, để thay thế Facebook. Tuy nhiên ông nói tiếp :
"Về mặt phát triển thị trường thì cần phải rất là nỗ lực mới có thể thay thế Facebook. Hiện có hai xu hướng, một là các công ty sẽ vào thị trường ngách, tức là họ tìm một điểm mới, cũng theo phương thức mạng xã hội, nhưng khác với Facebook, nếu thành công thì phần nào cũng cạch tranh với Facebook. Thứ hai là làm ra một cái mới có thể thay thế hoàn toàn Facebook. Tôi nghĩ công cuộc này chắc chắn có nhiều khó khăn, tuy nhiên không phải là không thể".
Nhưng ông Nguyễn Tử Quảng cho rằng, không dễ dàng có sự ủng hộ của người dân, vì hiện nay rất nhiều người đang sử dụng Facebook một cách rất quen thuộc, việc chuyển sang một hệ thống khác không phải là dễ dàng. Ông cho biết, một số nước có nền công nghệ phát triển, như Trung Quốc hay Hàn Quốc, đã có thể có các đối thủ nặng ký với Facebook. Theo ông Quảng, nếu dùng biện pháp chặn hẳn Facebook như Trung Quốc thì dễ dàng nhất, nhưng ông cho rằng Việt Nam sẽ không làm như vậy.
Liên quan vấn đề này, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á có trụ sở ở Singapore, khi trao đổi với RFA qua tin nhắn cho biết :
"Chính phủ Việt Nam thời gian qua giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng một số mạng xã hội gần giống như facebook, vận động người Việt Nam sử dụng các mạng đó. Họ nhằm mục đích kiểm soát nội dung và thông tin chia sẻ trên các mạng xã hội, nhằm chống các lại quyền tự do biểu đạt ý kiến, chính kiến. Nhưng các mạng xã hội Việt Nam chế ra rất ít người xài, và kém xa Facebook. Bộ trưởng thông tin và truyền thông năm ngoái cũng tuyên bố rằng Việt Nam sẽ có các mạng xã hội 'tốt hơn' Facebook...
Tuy nhiên, tôi chưa thấy có bất cứ tuyên bố hay ý định của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc cấm sử dụng Facebook".
Hồi đầu năm ngoái, luật An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực. Đây là bộ luật gặp phải nhiều chỉ trích của quốc tế vì những ràng buộc và hạn chế tự do thông tin trên mạng internet. Luật cũng yêu cầu các công ty nước ngoài như Facebook, Google phải thiết lập trung tâm dữ liệu tại Việt Nam và lưu trữ các thông tin người dùng trong nước ngay tại Việt Nam. Tuy nhiên, Facebook cho biết hãng này không lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam.
Việt Nam hiện là quốc gia bị nhiều chỉ trích về việc hạn chế thông tin, đàn áp các nhà báo và blogger. Theo báo cáo mới được công bố hôm 21/4/2020 của tổ chức Phóng viên không biên giới, Việt Nam xếp thứ 175 trên 180 quốc gia về chỉ số tự do báo chí 2020.
Nguồn : RFA, 27/04/2020
********************
Chỉ cần làm như thế giới đã là phúc… 70 đời !
Trân Văn; VOA, 26/04/2020
Người Việt thường dùng thành ngữ "phúc bảy đời" để diễn đạt về những may mắn hiếm có, vượt xa cả mong đợi lẫn khả năng tưởng tượng. Đại dịch do Covid-19 tạo ra là dịp để người Việt có thể thấy rằng, chỉ cần hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam hành xử như thiên hạ, "phúc" cho xứ sở và cho cả dân tộc có lẽ sẽ tăng đến… 70 đời !
Sùng Mí Sò, 12 tuổi, ngụ ở xã Sùng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cõng gạch thuê để nuôi thân và giúp ông bà nội nuôi hai đứa em.
Sở dĩ nên tăng "phúc" lên mười lần so với cảm nhận phổ quát về những may mắn hiếm có, ít ai dám mơ khi Việt Nam hành xử như thiên hạ, vì cơ hội hưởng an lành đã giảm rất sâu khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam tiếp tục được dẫn dắt bởi những người như ông Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Phó Ban Tuyên giáo của Ban chấp hành trung ương đảng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông, nung nấu tham vọng : Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm (1) !
***
Tuần trước, mạng xã hội rồi hệ thống truyền thông chính thức cùng rưng rưng trước những tấm ảnh chụp Sùng Mí Sò, 12 tuổi, ngụ ở xã Sùng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cõng gạch thuê để nuôi thân và giúp ông bà nội nuôi hai đứa em. Cõng gạch trở thành dịch vụ, tạo ra sinh kế cho nhiều đứa trẻ, có đứa chỉ sáu, bảy tuổi ở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vì địa hình vùng này hiểm trở, đường đã hẹp độ dốc lại lớn, các phương tiện vận chuyển thông thường không thể đưa gạch đến nơi có nhu cầu xây dựng.
Chưa rõ tại sao dân chúng Đồng Văn (Hà Giang) gọi những viên gạch đúc, lõi đặc là gạch "cay". Tuy nhiên thù lao cõng một viên gạch nặng tới 12 ký, vượt dốc cao, đèo sâu chỉ có 2.000 đồng/viên, dù mỗi chuyến, những đứa trẻ như Sò ráng cõng ba viên nhưng cõng suốt ngày cũng chỉ được chín viên, kiếm được 18.000 đồng thì rõ ràng là "cay" ! Trò chuyện với tờ Tiền Phong, Mua Thị Chở - sinh viên Đại học Khoa học Thái Nguyên, cùng quê với Sò - bảo rằng, cô cũng đã từng cõng gạch như thế sang cả Trung Quốc (2)…
***
Tháng trước, ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam chính thức thừa nhận : Mấy tháng nay, nhiều người khổ lắm rồi, nhiều gia đình khó lắm rồi (3) - song đến giờ này, trợ cấp từ gói hỗ trợ trị giá 61.580 tỉ đồng (4) dành cho những cá nhân, doanh nghiệp đang chật vật xoay sở với đủ thứ khó khăn khi Covid-19 bùng phát (tùy trường hợp mà một cá nhân, một gia đình, những cơ sở kinh doanh nhỏ sẽ được hỗ trợ một lần 500.000 đồng hay từ 1 triệu đến 1,8 triệu đồng/tháng) vẫn chưa được phát.
Hôm thứ hai vừa rồi, tờ Tiền Phong cho rằng "Không thể đợi thêm" (5). Theo đó, từ người già đến trẻ con như Sùng Mí Sò vẫn chờ đợi trong mỏi mòn vì Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội chưa soạn xong hướng dẫn thực hiện cứu giúp đối tượng "khổ lắm rồi, khó lắm rồi". Thậm chí khi đã có hướng dẫn thực hiện chắc chắn cũng không thể trao tiền hỗ trợ ngay vì toàn bộ hệ thống công quyền sẽ còn phải thực hiện thêm nhiều bước, xác định, xác minh đối tượng nào đủ… tiêu chuẩn.
Vào lúc này, ngay cả những người đã từng nộp thuế thu nhập, bảo hiểm xã hội... nếu bị thất nghiệp, cần trợ cấp cũng vẫn phải làm đủ thứ thủ tục và phải chờ đến 25 ngày mới nhận được một triệu đồng ! Sau khi dân kêu như bọng, một số nơi đã "cải tiến", giảm thời gian chờ đợi xuống còn mười ngày ! Vì sao hệ thống công quyền Việt Nam không thể khai thác hệ thống dữ liệu hiện có để kiểm tra dữ kiện cá nhân của những người xin trợ cấp thất nghiệp rồi chuyển trợ cấp vào tài khoản cá nhân như… thiên hạ ?
Chẳng riêng Việt Nam, hàng trăm quốc gia đã cũng như đang tiến hành đủ loại biện pháp nhằm tiếp sức cho những công dân đang gặp khó khăn vì kinh tế, xã hội tê liệt do buộc phải áp dụng những biện pháp nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn Covid-19 lây lan rộng hơn. Sự khác biệt trong hỗ trợ công dân giữa những quốc gia ấy với Việt Nam chỉ nằm ở chỗ, họ quyết định rất nhanh và việc thực thi các giải pháp hỗ trợ diễn ra ngay lập tức, kể cả khi dân số gấp vài lần Việt Nam như Mỹ.
Vì sao hệ thống dữ liệu hiện có của nhiều quốc gia có thể phân tích dữ kiện cá nhân và chuyển tiền, phát đủ loại phiếu như phiếu trợ cấp thực phẩm đến tận nhà những công dân cần trợ giúp trong vòng năm, bảy ngày mà không buộc ai làm "đơn", không khiến ai phải tất bật xác minh, phê duyệt từng trường hợp như Việt Nam ? Câu trả lời nằm ở chỗ những quốc gia ấy không có… Bộ Chính trị nên việc ứng dụng công nghệ thông tin, viễn thông vào quản trị, điều hành không phải theo… nghị quyết về "cách mạng công nghệ 4.0" (6).
Những quốc gia ấy cũng không có thành viên nào trong nội các tìm đủ cách để đánh bóng hình ảnh đảng của mình, tên tuổi của mình, bằng những tuyên bố kiểu như : Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - giống ông Nguyễn Mạnh Hùng và được từ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền đến hệ thống truyền thông chính thức tận tình tán thưởng ! Rõ ràng tham vọng Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - khiến người Việt trở thành "phúc mỏng, phận bạc" !
***
Chẳng riêng người Việt, thiên hạ cũng sững sờ khi Reuters phát giác, hai doanh nghiệp khổng lồ của nhà nước chuyên cung cấp dịch vụ Internet và viễn thông tại Việt Nam là VNPT và Viettel đã tắt các máy chủ mà Facebook đặt ở Việt Nam trong suốt bảy tuần, từ giữa tháng 2 đến đầu tháng này (7). Trước thắc mắc của nhiều triệu khách hàng vì gặp khó khăn khi truy cập vào facebook, cả hai cùng nói dối khi cam kết sẽ phối hợp với các đối tác để kiểm tra nhằm khắc phục triệt để hiện tượng này.
Vì sao VNPT và Viettel dám làm như thế và dám dối trá một cách thản nhiên như vậy ? Chắc chắn là vì Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm ! Nếu không nuôi cuồng vọng làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - chắc chắn hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam không khăng khăng đòi Facebook phải kiểm duyệt nội dung chống mình trên mạng xã hội này ! Tắt những máy chủ mà Facebook đặt tại Việt Nam không chỉ khiến việc truy cập vào Facebook gặp trở ngại…
Dương Ngọc Thái - Chuyên gia về công nghệ thông tin, viễn thông của Google - nhận định : Từ nay về sau, có còn công ty Internet quốc tế nào muốn mở văn phòng hay đầu tư lâu dài ở Việt Nam ? Nếu họ không mở văn phòng, không đầu tư, xây dựng hạ tầng ở Việt Nam, ai sẽ chịu trách nhiệm về những thiệt hại này ? Bao nhiêu người đang kiếm sống nhờ Facebook ? Việc tắt máy chủ Facebook cũng đặt dấu chấm hết cho hy vọng thuyết phục các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Amazon đem công nghệ vào Việt Nam. Không ai ngu đến mức đầu tư vài trăm triệu USD để người khác muốn tắt là tắt. Thiếu hạ tầng điện toán đám mây hiện đại những nghị quyết về 4.0 sẽ nằm mãi trên giấy.
Theo Thái : Ở Việt Nam, Facebook không chỉ là nơi người ta gặp gỡ, trao đổi, kinh doanh, mua bán mà còn là nơi tìm kiếm tự do và bình đẳng. Ở đâu và thời nào thì người có tiền, có quyền và có quan hệ cũng muốn thay đổi luật chơi theo hướng có lợi cho họ nhưng một xã hội thông minh sẽ thiết lập các cơ chế để phát hiện, ngăn chặn và xử lý bọn chơi gian. Họ sẽ có tam quyền phân lập. Họ sẽ đặt chính phủ dưới sự kiểm soát của các đảng đối lập. Họ sẽ có những những tổ chức dân sự, những tờ báo độc lập để kiểm soát chính quyền và những kẻ muốn chơi xấu. Việt Nam thiếu những cơ chế như vậy và mọi chuyện chỉ thay đổi cho đến khi Internet và Facebook, YouTube xuất hiện.
Thái ngậm ngùi : Sau nhiều thập niên, người Việt có một sân chơi mà trí tuệ là tiêu chí hàng đầu. Ai có tài năng hay ý kiến mới, người đó có sân khấu và vài chục triệu khán giả. Nói không ngoa, đó là thay đổi tích cực nhất về tự do dân chủ, công bằng xã hội ở Việt Nam kể từ sau đổi mới. Tắt máy chủ Facebook là cách nhanh nhất triệt tiêu những thay đổi tích cực ấy… Khi Luật An ninh mạng còn là dự thảo, tôi đã dự đoán Facebook sẽ không bị chặn hẳn nhưng sẽ bị làm chậm nhưng thú thật từ lúc nghe tin này đến giờ tôi vẫn còn choáng váng, vì không ngờ cá mập ở Biển Đông lại làm việc cho chính phủ Việt Nam. Trump có Space Force thì Việt Nam cũng ngạo nghễ, có kém gì với Shark Force.
Những hi vọng của Dương Ngọc Thái : Chính phủ sẽ giải thích tại sao người Việt phải hy sinh lợi ích kinh tế và tự do cá nhân để chính phủ kiểm duyệt các nội dung "chống chính phủ" trên Facebook... Sau khi đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kiểm duyệt Facebook, chính phủ sẽ điều động đội quân cá mập ra cắn bớt tàu chiến và dàn khoan của nước lạ đang ra vô Biển Đông như đi chợ (8) - dù chính đáng và được nhiều người đồng tình chắc chắn sẽ bị cuồng vọng Việt Nam có thể làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm - biến thành ảo vọng. Bây giờ có lẽ bạn đã hiểu tại sao Việt Nam chỉ cần chịu làm những điều như thế giới đã làm lại giống như phúc… 70 đời !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 23/04/2020
Chú thích
(4) https://www.thesaigontimes.vn/302244/cac-goi-ho-tro-giam-soc-cho-doanh-nghiep-trong-dich-benh.html
(5) https://www.tienphong.vn/toi-nghi/khong-the-doi-them-1645008.tpo
(8) https://vnhacker.blogspot.com/2020/04/reuters-chinh-phu-viet-nam-lam-giam-toc.html
Hôm nay, thứ Bảy, 14/3, đáng lẽ Hội nghị Thượng đỉnh US-ASEAN trù liệu họp ở thủ đô cờ bạc Las Vegas, nhưng bị hoãn lại vì dịch coronavirus.
Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN lần thứ 7 ngày 04/11/2019 tại Bangkok, Thái Lan : Chỉ có ba thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith (thứ 4, từ bên trái), Thái Lan Prayut Chan-O-Cha (thứ 6), Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (thứ 7) và cố vấn an ninh Mỹ Robert O’Brien (thứ 5). Reuters/Soe Zeya Tun
Một số người cho đây là một điều đáng tiếc, nó đánh mất một cơ hội để ASEAN và Hoa Kỳ hợp tác và phối hợp hành động nhằm phục vụ quyền lợi chung, như đối phó với dịch cúm hay với vấn đề an ninh khu vực, đặc biệt ở Biển Đông.
Đối với riêng Việt Nam, một số nhà bình luận cho rằng Viêt Nam cần tăng cường quan hệ chiến lược, thậm chí cần phải làm đồng minh với Hoa Kỳ, để có thể "thoát Trung". Một chuyên viên của RAND Corporation còn khuyến cáo Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nên sang Hoa Kỳ gặp Tổng thống Trump càng sớm càng tốt, để nâng quan hệ chiến lược giữa hai nước.
Hai vấn đề cần đặt ra : Một, việc hoãn cuộc họp thượng đỉnh có phải là một cơ hội bị "bỏ lỡ" ? Hai, Việt Nam có nên là đồng minh của Hoa Kỳ trong lúc này không ?
Về câu hỏi thư nhất, Greg Rushford trong báo cáo ngày 5/3, cho rằng dịch cúm chỉ là một cái cớ "che đậy" cho việc hủy bỏ một cuộc họp đáng bị hủy vì thiếu tổ chức, không có chương trinh nghị sự rõ rệt, một số lãnh đạo ASEAN trước đó hoặc nói rõ sẽ không tham dự hoăc tỏ ra không mặn mà với nó và có thể chỉ gửi đại diện tham dự như cách hành động của Tổng thống Trump đối với hội nghi thuợng đỉnh ASEAN trong hai năm qua. Ngoài ra, hội nghị trù liệu chỉ có một phiên họp ngăn ngủi buổi chiều thứ Bảy rồi sau đó chụp ảnh chung. Không có cuộc họp tay đôi giữa Hoa Kỳ với một quốc gia nào khác, ngoài Indonesia để bàn dư án dời thủ đô Indonesia khỏi Jakarta ra Borneo với kinh phí hơn 30 tỷ mà một viên chức thân cận của Tổng thống Jokowi đã bay sang Hoa Kỳ thảo luận trước với Jared Kusher, con rể Tổng thống Trump va Ivanka Trump, con gái ông.
Rõ ràng Trump chỉ muốn có cơ hội chụp ảnh chung (photo-op) với các nguyên thủ ASEAN để tạo cho mình hình ảnh một lãnh đạo thế giới đối với cử tri Mỹ. Đêm hôm 14/3 cũng là đêm Tổng thống Trump sẽ đến đọc diễn văn trước cuộc họp của Liên Minh Cộng Hòa người Mỹ gốc Do Thái (Republican Jewish Coalition), nơi ông sẽ gặp Sheldon Adelson, một người nhiệt tình ủng hộ Trump và là một nhà tài trợ có thế lực của đảng Cộng Hòa. Những diễn tiến ngày hôm ấy đều nhằm phục vụ nhu cầu chính trị cá nhân của ông Trump. Thế mà các nhà lãnh đạo ASEAN bị ép phải chấp nhận họp ngày 14/3 vì đó là "ngày duy nhất hợp với chương trình làm viêc của" Tổng thống Trump (1).
Trong hoàn cảnh ấy, nếu hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN không bị hủy, nó sẽ đặt các lãnh đạo ASEAN vào tình trạng khó xử. Họ cần Hoa Kỳ nhưng bất mãn vì, khác với các Tổng thống tiền nhiệm, Trump coi thường ASEAN ra mặt bằng cách không những không tham dự Thượng đỉnh ASEAN hai năm liền, và năm 2018 chỉ cử một đại diên cấp khá thấp. Họ miễn cưỡng tham dự nhưng hẳn không thê hài lòng với cách Hoa Kỳ ép họ phải săp xếp chương trình riêng để thích ứng với một ngày do Hoa Kỳ ấn định. Chưa kể họ còn phải cân nhắc có nên thuê phòng ở khách sạn của tổ hợp Trump để lấy lòng ông ấy hay ở chỗ khác để giử thể diện quốc gia. Chuyện này nhỏ mà không dễ.
Về câu hỏi thứ hai, Việt Nam có nên tăng cường quan hệ chiến lươc với Hoa Kỳ, thậm chí phải là đồng minh của Hoa Kỳ, để chống áp lực của Trung Quốc ?
Triển vọng đồng minh quân sự giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong lúc này là một ảo tượng nguy hiểm. Hoa Kỳ không muốn đồng minh làm gánh nặng cho mình, và sẵn sàng bỏ rơi đồng minh trong những cuộc đổi chác (gần đây nhất là trường hợp của người Kurds ở Syria và Iraq). Do đó, họ không muốn liên mình với Việt Nam để có khi phải giúp Việt Nam trong trường hợp Việt Nam có đụng độ với Trung Quốc. Ngoài ra, với chính sách "America First", chính quyền Trump đã gây mâu thuẫn và làm suy yếu hệ thống đồng minh của họ ở nhiều nơi trên thế giới. Có thể nói Hoa Kỳ không có quyền lợi chiến lược để thành đồng minh của Việt Nam. Mặt khác, Việt Nam với chính sách "ba không" cũng không chủ trương làm đồng minh của Hoa Kỳ. Người Việt đã có khá nhiều kinh nghiệm đau đớn khi làm đồng minh của Hoa Kỳ.
Đối với Việt Nam, sách lược dùng Hoa Kỳ làm đối trọng với Trung Quốc là điều cần thiết nên làm. Tôi đã đề câp đến vấn đề này ít nhất từ 10 năm trươc, và giải thích rõ rệt trong hai bài khảo cứu "U.S.-Vietnam Relations : Evolving Perceptions and Interests" đăng trong cuôn Strategic Asia 2014-1015 : U.S. Alliances and Partnership at the Center of Global Power xuất bản ở Hoa Kỳ và "The Politics of United States-China-Vietnam Triangle in the 21st Century" xuất bản ở Singapore năm 2015. Nhưng thời điểm này thì không phải lúc.
Việt Nam có thể thoải mái hơn trong quan hệ vơi ASEAN, Cộng đồng Châu Âu, và Nhật Bản, nhưng so sánh tương quan lực lượng với Trung Quốc, thì chỉ Hoa Kỳ mới có khả năng làm đối trọng khả tín của Việt Nam. Vì chữ "khả tín" cho nên lúc này không phải là thời điểm tốt để Việt Nam xúc tiến việc ấy. Nếu Tổng bí thư Trọng sang đây ông có thể bị biến thành một phụ diễn miễn cưỡng, có khi vụng về, trong một màn "photo op" của Tổng thống Trump khi ông này dùng cuốc họp báo chung cho nhu cầu chính tri nội bộ, như trường hơp của Tổng thống Ukraine Zelensky hay của Tổng thống Phần Lan Niinisto.
Về Biển Đông và thế chiến lược Việt-Mỹ-Trung, người ta thấy có một hố sâu khác biệt trong lối suy luận của những người quan tâm đên chiến lược và quyền lợi quốc gia một bên, vơi bên kia là lối suy luận của một vị Tổng thống thiếu hiểu biết chiến lược, tự phụ với tài buôn bán và thương lượng của mình, quan tâm nhiều đến quyền lợi cá nhân, và thích có cơ hôi tạo dáng qua những photo-ops.
Đối với các chiến lược gia Mỹ, mà đại diện là quân đội và các cơ quan nghiên cứu (think tanks), thử thách chiến lược của Mỹ là Trung Quốc và nguy cơ bị Trung Quốc đẩy ra khỏi Biển Đông. Nếu để Trung Quốc chiếm được địa vị độc tôn ở đây thì Hoa Kỳ không có chỗ đứng trong một khu vực cực kỳ quan trọng về phương diện kinh tế và chiến lược trong nhiều năm tới. Quyền lợi chiến lược của Hoa Kỳ là tạo ra thế đa cực ở vùng này, nghĩa là phải khuyến khích và hỗ trợ cho viêc tăng cường khả năng và ý chí đề kháng Trung Quốc của một số quốc gia lớn, nhỏ ở trong vùng mà Việt Nam là một con bài quan trọng, nhất là sau khi ông Duterte đắc cử Tổng Thống Phi Luật Tân vói chính sách xa Mỹ gần Trung. Lối suy nghĩ này đươc thể hiện qua các văn bản chiến lược như U.S. National Defense Strategy và các lời tuyên bố của giới quân sự. Nếu để ý, ta thấy các tuyên bố có tinh cách cứng rắn và thách thức với Trung Quốc phần lớn bắt nguồn từ các nhà lãnh đạo quân sự Hoa Kỳ ; họ hậu thuẫn và thúc đẩy các cuộc tuần tra bảo vệ an ninh hàng hải và các cuộc viếng thăm hải quân và trao đổi quân sự càng ngày càng nhiều hơn với các quốc gia trong vùng.
Nhưng ngược lại, vị Tổng chỉ huy của họ (là Trump) lại có những hành động làm suy yếu thế lực của Hoa Kỳ trong vùng Châu Á-Thái Bình Dương bắt đầu bẳng việc rút khỏi Hiệp ước đối tác xuyên Thái Bình Duơng (TPP), thay thế các thỏa hiệp đa phương bằng những cuộc thương lượng tay đôi mà ông nghĩ rằng ông có tài o ép các đồng minh và đối tác để thủ lợi cho Hoa Kỳ mà không cần biết cách hành động ây có làm tổn hại lòng tin và đẩy họ về phía Trung Quốc.
Khuynh hướng chú trọng đến kinh tế thương mại và điều đình song phương dẫn đến mong muốn điều đình một "thương ước lớn nhất thế giới" với Trung Quốc (the biggest deal there is anywhere in the world) qua một tổng hợp các biện pháp vừa đe dọa trừng phạt vừa ve vãn xoa dịu. Cuối cùng, vì nhu cầu chính trị cá nhân Trump đã phải bằng lòng với một thỏa ước tạm thời mà không đòi đươc Trung Quốc phải thực hiện những nhượng bộ căn bản. Việc một người tự cao và thích photo ops làm cho mình quan trọng như Tổng thống Trump, trong trường hơp này, đã đành phải ký kết tay đôi, không phải với Chủ tịch Tập Cận Bình hay Thủ tướng Lý Khắc Cường, mà với Phó Thủ tướng Lưu Hạc của Trung Quốc cho thấy Trump cần Trung Quốc đến mức nào. Khi so sánh quyền lợi của Mỹ và đặc biệt nhu cầu cá nhân của ông Trump, thì đi với Trung Quốc phải quan trọng hơn đi với Việt Nam. Đó là lý do tại sao trong khi các phụ tá cùa Trump, kể cả Ngoại trưởng Pompeo và Phó Tổng thống Pence, chỉ trích Trung Quốc, Tổng thống Trump vẫn gọi ông Tập là "người bạn tốt" khen ngợi ông này hành xử có trách nhiệm đối với các cuộc biểu tình phản đối ở Hong Kong và dịch cúm ở Trung Quốc.
Vì lý do này, tin tưởng vào lời hứa và cam kết của các chiến lược gia Mỹ và các phụ tá của ông Trump về vai trò và cam kết của Hoa Kỳ ở Biển Đông với một ông Tổng thống coi đồng minh không ra gì, không muốn gây gổ với Trung Quốc, tuyên bố và hành động bất nhất khó lường, là một điều cần phải cân nhắc kỹ.
Nguyễn Mạnh Hùng
Nguồn : viet-studies, 14/03/2020.
Năm 2016, Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Trương Minh Tuấn, chủ biên cuốn sách với tên gọi "Phòng, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" về tư tưởng trong cán bộ, đảng viên hiện nay". Cuốn sách không thấy ai phê bình hay hoặc dở chỉ có điều dưới mắt người dân nó là một cuốn sách chết non bởi người chủ biên của nó đã làm ngược lại những gì được viết trong sách.
"Cái chết" của Lotus có thể xem là cái chết non của những phát biểu từ bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng.
Cùng với ông Nguyễn Bắc Son, ông Tuấn bị truy tố về 2 tội danh "Vi phạm quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" và "Nhận hối lộ". Nhận định về vấn đề này, Thiếu tướng Lê Văn Cương (nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Bộ Công an) cho rằng, cuốn sách đã bộc lộ bản chất không thật thà và thiếu trung thực của ông Trương Minh Tuấn. Không cần thiết phải thu hồi cuốn sách, cứ để như vậy bởi chẳng có ai đọc làm gì và tự khắc nó sẽ chết".
Thật ra ông Trương Minh Tuấn từng là Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam nên lý luận chính trị của ông phải sắc bén và thuyết phục, ít nhất là thuyết phục những đồng chí chung quanh ông nhằm cho họ thấy rằng khả năng biểu đạt về chính trị của ông khó ai qua mặt, và khi làm Bộ trưởng Thông tin Truyền thông ông Tuấn nhiều lần xuất hiện trên báo chí hết lòng lên án những biểu hiện phản động, những manh nha chống lai chủ trương chính sách nhà nước và nhất là tố cáo thế lực thù địch âm mưu diễn biến hòa bình trong đảng. Cho tới khi bị bắt Trương Minh Tuấn vẫn là ngôi sao sáng bảo vệ tư tưởng chính trị cho đảng, và bây giờ thì người dân và cả đảng viên đều nhỉn rõ chân tướng của ông ta cũng như của chính cái Ban Tuyên giáo.
Có một cái chết khác non hơn cái chết của cuốn sách, lần này là của Bộ trưởng Thông tin Truyền thông mới thay cho ông Tuấn, ông Nguyễn Mạnh Hùng, được xem là ngôi sao sáng trong dàn Bộ trưởng của chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.
Ông Hùng vừa là một tướng lĩnh của Quân Đội Nhân dân vừa là một doanh nhân quốc doanh thành đạt khi điều hành tập đoàn Viettel của quân đội. Ông Hùng không chết như ông Tuấn phải ngồi tù và sự nghiệp chính trị tiêu ma, Ông Hùng không chết nhưng những phát biểu của ông nhằm kêu gọi một cuộc cách mạng thông tin mang tầm thế giới đã chết. Ông mạnh miệng cho rằng chỉ trong vòng vài năm nữa Việt Nam sẽ đánh bại Facebook, Twitter, Google và rằng "Đã đến lúc chúng ta viết một mạng xã hội mới, nhân văn hơn, thực sự coi trọng khách hàng hơn và đưa người dân làm chủ thể tri thức, vì triết học của facebook bây giờ nó thay đổi rồi không phù hợp với thế giời nữa rồi"
Và ông giới thiệu trang mạng xã hội Lotus như một điển hình mà thế giới sau này sẽ lấy đó làm bài học ông phấn khích tuyên bố: "Người Việt có thể làm ra những thứ mà thế giới chưa từng làm".
Nhưng số phận của Lotus ngắn hơn cuốn sách của Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, chì một thời gian chưa tới 6 tháng sau khi vận hành giờ đây Lotus như một bóng ma trên hệ thống mạng xã hội thế giới kể cả Facebook, theo ông Hùng, một công ty mà triết học không phù hợp với thế giới nữa!
Một bài báo của Thanh Niên Online xuất bản ngày 15 tháng 12 có tựa "Thực trạng ảm đạm của các mạng xã hội Việt Nam" miêu tả cái chết của hai trạng mạng Gapo và Lotus có thể minh chứng hùng hồn nhất những gì mà chủ nghĩa "sướng ngôn" vừa ngu dân vừa phá hoại niềm tin của những người còn chút bám víu vào những hứa hẹn mà nhà nước còn can đảm phát ngôn.
Bài báo viết "Không thoát khỏi dự báo của nhiều người, chỉ vài ba tháng sau khi ra mắt, các mạng xã hội đình đám này đều lần lượt chìm vào quên lãng. Thậm chí, trang chủ của Gapo.vn đã báo lỗi "không thể hiển thị". Còn trang chủ của mạng xã hội Lotus cũng không khá gì hơn, nó gần giống như một mạng xã hội "đã chết" với các bài viết của nhiều tài khoản trên Lotus gần như không có sự tương tác, kể cả đó là những nội dung dễ "câu view" như mảng giải trí.
Một số người của Lotus dùng bình luận trên Google Play rằng, khi họ thử đăng ký tài khoản Lotus thì mạng xã hội này thông báo email của họ đã được dùng để đăng ký cho một tài khoản khác, dù trước đó họ không hề đăng ký. Điều này cho thấy, không loại trừ nhiều tài khoản của Lotus là tài khoản ảo và được đăng ký trái phép thông qua bên thứ ba để "lấy số lượng".
Đây là câu trả lời cho phát biểu của Bộ trường Nguyễn Mạnh Hùng khi cho rằng mạng xã hội Việt Nam sau khi Lotus trình làng sẽ nâng con số người sử dụng lên tới 65 triệu người, một con số trong mơ cho một doanh nghiệp IT của Việt Nam.
Và cái chết của Lotus có thể xem là cái chết non của những phát biểu từ một bộ trưởng. Ông Nguyễn Mạnh Hùng chắc cũng không ngờ phát biểu của mình lại chết non như thế, theo tư duy của ông nếu trang mạng Lotus dù không thành công thì cũng không ảnh hưởng tới tên tuổi của ông. Nhưng ông Nguyễn Mạnh Hùng quên một điều hệ trọng: đối với một chính trị gia như ông thì bất cứ phát biểu nào cũng cần chính xác và thuyết phục. Ngay sau khi câu tâng bốc Lotus được in ra trên báo chí dư luận dã phản biện mạnh mẽ và không ai tin Lotus sẽ làm nên kỳ tích. Lotus chết non không phải vì ông Hùng quảng cáo nhưng nó chết vì những xúi dục của những người trong hệ thống đảng như ông Hùng. Nó chết vì tin rằng mạng xã hội dễ lôi kéo những con người nhẹ dạ cả tin và Lotus đã sụp chiếc bẫy thông tin do chính nó và những người như ông Hùng tạo ra.
Cái chết non thứ ba nhanh hơn bất cứ cái chết nào, nó chết từ khi vửa ra đời và cái chết của nó không làm ai ngạc nhiên.
Ông Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân với câu nói "tâm huyết": "Đảng viên đang là quản lý Nhà nước thì phải chia sẻ bức xúc với người dân, người dân có nhu cầu nhà ở thì phải trăn trở suy nghĩ phải làm sao để có thể đáp ứng".
Đứng trên mảnh đất thành phố HCM, nhìn sang bên kia sông là Thủ Thiêm, nhìn về Quận Tân Bình là Vườn rau Lộc Hưng, ông Nhân rất "tỉnh táo" khi kêu gọi đảng viên ý thức về một mái ấm của người dân và phải trăn trở suy nghĩ vê những nhu cầu bức thiết ấy.
Chẳng may cho ông, cả nước đã biết thế nào là trăn trở, thế nào là suy nghĩ của tất cả mọi loại cán bộ trên mảnh đất này.
Họ suy nghĩ làm cách nào để người dân Đồng Tâm phải giao đất cho những nhóm lợi ích núp phía sau Bộ quốc phòng mà tới bây giờ sau mọi suy nghĩ ấy vẫn chưa kết quả. Họ suy nghĩ làm cách nào cho dân Dương Nội ngừng tiếp xúc với Văn phòng chính phủ để đất đai mà họ đã cưỡng chiếm trở thành chính danh. Họ suy nghĩ làm cách nào để người dân Cồn Dầu không oán hận sau khi nhà cửa đất đai vào tay bọn mafia đỏ của Đà Nẵng. Họ trăn trở làm cách nào để dân Thủ Thiêm im lặng nhận một số tiền ít ỏi rồi biến mất khỏi cuộc đời họ càng nhanh càng tốt. Họ trăn trở làm cách nào lấy thêm đất chung quanh Vườn rau Lộc Hưng để mảnh đất này lớn hơn hầu có thể kinh doanh bất động sản hiệu quả hơn trong tình hình hiện nay.
Có những trăn trở ngay tại Thủ đô vừa qua nhưng là trăn trở của cán bộ đảng viên nạn nhân khi họ đi biểu tình ở Đông Anh Hà Nội đòi 'quyền lợi nhà đất". Họ là công an bị chính các đồng chí công an lửa đảo trong dự án mua đất xây nhà cho cán bộ công an kéo dài 17 năm không giải quyết.
Và đôi khi họ không cần trăn trở hay suy nghĩ mà chiếm đất chiếm nhà ngay lập tức như những điều họ đang làm tại Vũ La, Hải Dương.
Những "suy nghĩ, trăn trở" mà ông Nguyễn Thiện Nhân bày ra thật nham nhở và do đó nó chết ngay sau khi từ miệng của ông "dịch chuyển" sang các tờ báo quốc doanh. Nó chết non và ông Nhân biết nó sẽ chết vì chính ông cũng không tin những điều mình nói.
Mặc Lâm
Nguồn : VOA, 17/12/2019
Nguyễn Mạnh Hùng – ‘ngôi sao chính trị’ bao nhiêu ngàn tỉ ?
Trân Văn, VOA, 14/11/2019
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Việt Nam, nhân vật từng được xem như một "ngôi sao chính trị", lại làm nhiều người thở dài !
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại buổi gặp gỡ giới công nghệ thông tin - truyền thông phía Nam hôm 15/7 - Ảnh : Hải Đăng
Nếu nhận định của ông Hùng : Hiện nay nói gì, thậm chí yêu ai cũng nằm trên mạng xã hội, thành ra nếu chỉ dùng mạng xã hội, não người Việt sẽ nằm ở nước ngoài và điều này sẽ nguy hiểm tới an ninh quốc gia (1) – được giới thiệu rộng rãi, chắc chắn sẽ gây hoang mang trên… toàn thế giới !
Làm sao các chuyên gia hàng đầu của nhiều lĩnh vực (giáo dục, y tế, văn hóa – xã hội, kinh tế, khoa học – kỹ thuật) có thể chứng minh mạng xã hội là… não và não có thể trở thành một bộ phận… ngoại thân không chỉ của một… cá nhân mà còn của cả một… dân tộc ?
Nếu nhìn "não" theo nghĩa… bóng, nhận định của ông Hùng cũng vẫn là một kiểu ví von điển hình chỉ có giá trị đối với các chuyên gia chuyên nghiên cứu về… tâm thần khi cần khảo sát để bổ sung thêm cách nhận biết, lập phác đồ điều trị cho những bệnh nhân tâm thần phân liệt !
Làm gì có chuyện người Việt kém cỏi đến mức để mạng xã hội chuyển hóa nhận thức, điều khiển toàn bộ hành vi thay não của họ ! Xem mạng xã hội là "não", cảnh báo về những… nguy cơ khi "não" của một dân tộc nằm ở bên ngoài… biên giới là sự miệt thị đồng bào của mình.
Dùng "an ninh quốc gia" như một lý do nhằm dọa dẫm, tìm kiếm thêm nguồn đầu tư cho mạng xã hội… thuần Việt, nhằm kéo "não" của người Việt về lại Việt Nam, hứa hẹn khả năng kiểm soát "não" của người Việt theo hướng có lợi nhất cho… đảng ta là một kiểu ngụy biện tội nghiệp, chỉ gian mà không khôn !
Nếu đọc kỹ các tường thuật về cuộc đối thoại giữa ông Hùng với các đại biểu Quốc hội Việt Nam hôm 8 tháng 11, có thể nhận ra ngay rằng ông Hùng hoặc là hết sức bất thường về khả năng tư duy và nhận thức, hoặc là hết sức bất lương khi bất chấp thực tế tuyên bố, năm tới, sẽ có… 90 triệu người Việt dùng mạng xã hội Việt Nam !
Thật đáng tiếc khi không có đại biểu nào đại diện cho "ý chí, nguyện vọng của nhân dân", yêu cầu ông Hùng giải thích thêm, tại sao sau khi ông trở thành Bộ trưởng Thông tin và truyền thông , tỉ lệ người Việt sử dụng mạng xã hội thuần Việt đã đạt đến… 65 triệu, tăng 30% so với trước ngày ông nhậm chức mà "não người Việt" vẫn còn "nằm ở nước ngoài" ?
***
Ông Hùng, 57 tuổi, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, kiêm Phó Ban Tuyên giáo, kiêm Bộ trưởng Thông tin và truyền thông , từng là thiếu tướng quân đội. Ông Hùng thành tướng không phải do cầm quân mà vì đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel).
Viettel đã và đang được xem là doanh nghiệp hàng đầu của Bộ Quốc phòng, đồng thời còn được xem như điển hình tích cực, biện minh cho việc dốc toàn bộ nguồn lực quốc gia nhằm phát triển các tập đoàn, tổng công ty quốc doanh và sự đúng đắn trong việc giữ vững chủ trương tạo điều kiện để… "quân đội làm kinh tế".
Hệ thống truyền thông chính thức của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam từng dành rất nhiều giấy, mực ca ngợi Viettel và ca tụng ông Hùng như một ông tướng giỏi… kinh doanh, một doanh nhân nhân tài ba khoác áo lính, một cá nhân có viễn kiến có thể… truyền cảm hứng cho đám đông, đặc biệt là giới trẻ (2)…
Chưa cơ quan truyền thông nào trong hệ thống truyền thông chính thức thử tìm hiểu và công bố, Viettel đã sử dụng bao nhiêu phần trăm hệ thống hạ tầng thông tin dành cho quốc phòng để kiếm tiền (?), hệ thống này trị giá bao nhiêu (?), bao nhiêu phần trăm ngân sách dành cho quốc phòng đã được rót vào Viettel (?),…
Cũng chưa có cơ quan hữu trách nào thử so sánh và trả lời cho công chúng, nếu tính đúng, tính đủ, liệu doanh thu và lợi nhuận của Viettel có tương xứng với nguồn lực dành cho quốc phòng mà Viettel đang tận tình khai thác (?), khai thác như thế có làm suy yếu khả năng quốc phòng và "mượn đầu heo nấu cháo" như Viettel có hợp lý (?)…
Một trong những lý do khiến ông Hùng được đánh giá cao, Bộ Quốc phòng và nhiều viên chức lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam "nở mày, nở mặt" là Viettel Global – doanh nghiệp đảm trách đầu tư, phát triển các thị trường bên ngoài Việt Nam của Viettel.
Viettel Global đã đầu tư vào chín quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á, ở châu Phi và ở Nam Mỹ. Bên cạnh vô số "những lời có cánh" dành cho Viettel và ông Hùng về Viettel Global, một vài nguồn tiết lộ : Năm 2016, Viettel Global lỗ 3.475 tỉ đồng. Năm 2016 lỗ 481 tỉ đồng. Năm 2018 lỗ 797 tỉ đồng (3).
Liệu các dự án đầu tư vào thị trường viễn thông bên ngoài Việt Nam của Viettel có giống như các dự án đầu tư vào thị trường dầu khí bên ngoài Việt Nam của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) – 11/13 dự án thua lỗ và khiến PVN (xét về bản chất là chính người Việt) mất trắng nhiều ngàn tỉ đồng (4) ?..
***
Con đường đưa ông Hùng trồi lên như một "ngôi sao chính trị", kiểu tư duy và các chiêu, trò mà ông Hùng thể hiện qua những tuyên bố - nhận định từ khi ông được chọn để thay thế ông Trương Minh Tuấn, đảm nhận cả vai trò Phó ban Tuyên giáo Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam lẫn Bộ trưởng Thông tin và truyền thông , khiến người ta nhớ đến hai "ngôi sao chính trị" : Đinh La Thăng và Nguyễn Bá Thanh.
Hai "ngôi sao chính trị" đã tắt vừa "trảm tướng", thề "hốt liền, không nói nhiều",… vừa lấy của người Việt nhiều ngàn tỉ liệu đã đủ để người Việt cảnh giác với những "ngôi sao chính trị" khác của đảng ta ? Thay vì trầm trồ hãy chú ý nhiều hơn đến Viettel, tuy so sánh "mạng xã hội – não" ngớ ngẩn nhưng đó là so sánh trị giá nhiều ngàn tỉ !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 14/11/2019
Chú thích
(2) https://news.zing.vn/10-phat-ngon-truyen-cam-hung-cua-ong-nguyen-manh-hung-post861680.html
(3) https://nhadautu.vn/viettel-global-lo-lai-the-nao-khi-mang-chuong-di-danh-xu-nguoi-d19563.html
******************
Não người Việt nên để ở đâu ?
Nguyễn Hùng, VOA, 14/11/2019
Hôm đầu tuần tôi đang đọc bài ‘Bạo lực ở Hong Kong sẽ còn tệ nữa’ trên máy tính thì cậu con trai bảy tuổi của tôi ra đứng sau lưng cùng đọc. Cậu đọc tít xong và thắc mắc : "Tại sao bạo lực ở Hong Kong sẽ tệ thêm. Con tưởng thế chiến đã hết rồi." Tôi bảo : "Thế chiến hết rồi nhưng ở nhiều nơi người ta vẫn bất đồng và xuống đường biểu tình. Ở Hong Kong cảnh sát đã dùng bạo lực để đáp trả." Cậu lại bảo : "Cảnh sát chỉ tới khi người ta làm điều gì trái pháp luật thôi chứ. Bất đồng có gì trái pháp luật đâu."
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng.
Thế đấy. Một cậu bé mới bảy tuổi mà đã có kết luận mà nhiều chính trị gia Việt Nam chắc chắn không đồng tình. Bất đồng hay chỉ ra cái sai của hệ thống, nhất là của các nhân vật cao cấp, là bị ghép vào tội "tuyên truyền chống nhà nước xã hội chủ nghĩa" ngay. Vậy nên não người Việt để bên ngoài hình chữ S tốt hơn, bộ trưởng thông tin truyền thông ạ. Ít nhất trong hiện tại. Nếu không đúng như vậy thì tại sao các cán bộ cứ hở ra là gửi con đi học nước ngoài ? Bản thân họ cũng khoái đi tây học nữa. Mới đây người ta lại chia sẻ bài viết từ năm ngoái về chuyện Cần Thơ bỏ ra tới 80 tỷ để đưa cán bộ sang Hoa Kỳ "bồi dưỡng".
Việt Nam xưa ao tù nước đọng tới mức những người muốn thay đổi tích cực ở dải đất chữ S phần đông phải ra nước ngoài thông não rồi mới về. Nhưng liệu ngày nay có gì khác ? Liệu có bao nhiêu uỷ viên trung ương hay ngay cả uỷ viên bộ chính trị chưa từng du học ? Ngay cả cộng sản đàn anh Trung Quốc cũng vẫn phải gửi gián điệp đi học mót và đánh cắp công nghệ của phương tây. Và trong khi Trung Quốc đã có chương trình thám hiểm mặt trăng thì Việt Nam vẫn lò dò trên con đường luẩn quẩn đào tài nguyên thiên nhiên và đem sức người đi bán. Não mà khá thì đã giữ tài nguyên cho các thế hệ tương lai và tập trung vào xuất khẩu chất xám thay vì "xuất khẩu lao động".
Bộ trưởng thông tin truyền thông nói người Việt Nam dùng mạng xã hội nước ngoài tức là não để ngoài nước. Phát biểu này thật ngây ngô vì não nào chẳng có chân và người Việt bỏ phiếu bằng chân từ lâu rồi. Sao những bộ não nhưNgô Bảo Châu hay Đàm Thanh Sơn không về Việt Nam mà lại chọn Đại học Chicago ở Hoa Kỳ làm nơi trú chân ?
Chỉ riêng cách ứng xử của chính quyền trong vụ 39 người Việt Nam chết trong thùng xe tải cũng cho thấy não trạng của giới chức có vấn đề. Vì sao phải giấu đi tuổi của các nạn nhân ? Vì sự thật thê thảm là có tới 10 em chưa tới hai mươi tuổi, hai em mới 15. Tại sao các em muốn mang não mình ra nước ngoài ? Nếu não lãnh đạo sáng sủa hơn, tôi tin các em chẳng dại gì chui đầu vào thùng công-ten-nơ mà sẽ ở lại quê hương gây dựng tương lai. Nếu lãnh đạo đầu óc bớt tăm tối, Việt Nam đã như Malaysia hay Singapore và công dân của họ được vào Anh du lịch trong sáu tháng mà không cần visa. Như vậy các em đâu phải chui thùng làm gì.
Ngay cả khi người đã chết rồi, các lãnh đạo địa phương não phẳng lại còn đến thúc ép các gia đình nhận tro cốt về trong khi các gia đình đều nói họ muốn nhìn mặt người thân lần cuối. Cái này có lẽ còn liên quan tới trái tim nhỏ hẹp của giới quan chức. Giả sử đó là con em họ liệu họ có muốn nhận tro về không ? Dĩ nhiên vì là quan chức nên có lẽ họ đã tham nhũng đủ để bay sang tận nơi đưa con em về. Bởi vậy họ không hiểu được sự khó khăn và hoàn cảnh của dân đen. Con em họ đi du học bằng chính những đồng tiền thuế của người dân. Họ sống cũng bằng tiền thuế của người dân. Nhưng họ có bộ não và trái tim của những đốc công thời thuộc địa.
Từ xa theo dõi phát biểu của các quan chức Việt Nam tôi thấy hãi hùng. Những người như vậy mà leo được lên ghế lãnh đạo thì người dân bảo Việt Nam đang theo chủ nghĩa "Xuống Hố Cả Nút" là đúng rồi. Ngày nào còn thứ chủ nghĩa lai căng đó trên mảnh đất Việt Nam, ngày đó não người Việt tốt nhất cứ để bên ngoài vì "an toàn là bạn".
Nguyễn Hùng
Nguồn : VOA, 14/11/2019
Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng vừa có phát ngôn ấn tượng vào ngày 15 tháng 7 trong buổi gặp gỡ các doanh nghiệp công nghệ thông tin phía Nam. Bộ trưởng Hùng cố thuyết phục các doanh nghiệp IT rằng Việt Nam cần một mạng xã hội và công cụ tìm kiếm "Made in Vietnam" và khẳng định : "Việt Nam muốn hùng cường, phát triển thì phải dựa vào công nghệ. Trọng trách này đặt lên vai các doanh nghiệp công nghệ thông tin. Sự chuyển đổi này mang sứ mạng cho hàng nghìn năm. Việt Nam muốn thay đổi thứ hạng trên bản đồ thế giới thì phải đi nhanh, đi đầu để có lợi thế".
Ngày 15/6, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi gặp gỡ các doanh nghiệp công nghệ thông tin phía Nam.
Cái sứ mạng hàng nghìn năm đó có thể làm cho chủ doanh nghiệp phía dưới hưng phấn vì được mang trọng trách khá vinh quang nhưng khi suy nghĩ lại thì họ ngay lập tức phát hiện ra rằng hai chữ "sứ mạng" không có trong tự điển doanh nghiệp, mà nói cách khác chỉ có "lợi nhuận" mới có thể làm họ "sung mãn" và lập kế hoạch thực hiện.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng có vẻ cao hứng thái quá khi cho rằng "Đã đến lúc chúng ta viết một mạng xã hội mới, nhân văn hơn, thực sự coi trọng khách hàng hơn và đưa người dân làm chủ thể tri thức" Tuy nhiên cũng những lời nói ấy khi chưa được báo chí biên tập lại, câu chữ có vẻ huyền bí và khó hiều hơn nhiều khi nghe giọng ông nói trên chương trình VTV 24 : "Vì triết học của facebook bây giờ nó thay đổi rồi không phù hợp với thế giời nữa rồi"
"Người dân làm chủ thể tri thức" và "triết học của facebook" là ý tưởng mà ông Hùng muốn hạ gục facebook, nhưng suy nghĩ hoài doanh nghiệp cũng không hiểu ngọn ngành của câu nói đầy chất "học thuật" ấy cho tới khi ông đưa ra nhận xét : "2 tỷ 3 trăm triệu người tạo ra giá trị thì rơi vào một người là Mark Zuckerberg và luật chơi trên đấy 2 tỷ 3 người không được quyết định".
Từ tiền đề này Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng dẫn dắt thêm : "Mình phải thay đổi triết học của Facebook thì mới có giá trị. Tức là mạng xã hội của tôi giá trị được chia sẻ với tất cả mọi người, Mạng xã hội của tôi luật chơi được anh em mình hoàn toàn quyết định. Mạng xã hội của tôi được may đo theo luật pháp địa phương. Ra một mạng xã hội như thế thì may ra mới có cửa thắng, thế nên may được một cái áo giống người khác chưa hẳn là giỏi. May một cái áo với một triết học khác thì đấy mới là cửa thành công"
Mặc dù ngôn ngữ của ông vẫn rối rắm nhưng ít ra người nghe cũng có thể mang máng nhận ra rằng ông đang cổ vũ doanh nghiệp IT lập ra một mạng xã hội khác để đối trọng với Facebook đang làm mưa làm gió tại Việt Nam.
Ông cho rằng Facebook lấy tiền của người sử dụng nhưng không tôn trọng họ và ông khuyến khích lập một trang mới tôn trọng người dùng bằng cách thay đổi giá trị và nhất là may đo theo luật pháp địa phương, ở đây là Việt Nam, nơi đang có một Luật An ninh mạng treo lơ lửng trên đầu người sử dụng mạng lưới Internet.
Nếu Facebook không chấp nhận tuân theo luật địa phương làm cho ông Hùng trăn trở thì phải xem xem cái luật ấy như thế nào và nếu chấp nhận liệu facebook có còn hấp dẫn người tham gia nhiều đến thế tại Việt Nam hay không.
Việt Nam đòi hỏi Facebook phải cung cấp hồ sơ cá nhân của người sử dụng khi được chính phủ yêu cầu nếu người này vi phạm điều khoản của Luật an ninh mạng. Tuy nhiên người dân rất lo ngại những quy định hết sức mơ hồ và rất dễ bị quy chụp ngay cả khi họ nhận xét một nhân vật nào đó của chính phủ có những phát ngôn đi ngược lại với văn hóa cộng đồng vẫn có thể bị gán ghép vào tội xúc phạm danh dự và nhân phẩm của người khác như trường hợp bà PGS TS Phan Thị Hồng Xuân vừa xảy ra vài ngày trước đây.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh mạng xã hội mà ông khuyến khích sẽ "may đo theo luật pháp địa phương" trong ý nghĩa mà Luật an ninh mạng nhấn mạnh.
Mặc dù Bộ Thông tin và Truyền thông nhiều lần khẳng định sẽ không cấm Facebook và Google nhưng khi bộ trưởng Hùng ví von rằng "Tại sao mình không làm công cụ tìm kiếm để cho mẹ mình ấy chỉ nói một câu, cụ nói thế này này thì máy tính không đưa ra 1 triệu câu trả lời mà 1 câu trả lời thôi ?" thì người dân lo ngại điều ấy có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Trong tương lai của Internet tại Việt Nam khi bạn đánh vào mục tìm kiếm do Bộ trưởng Hùng chỉ đạo viết phần mềm với một câu đơn giản "Hồ Chính Minh là ai" ngay lập tức hiện ra một trả lời hoàn chỉnh, đầy đủ với hàng trăm trang giấy. Tất cả được trích ra từ lịch sử Đảng do Ban tuyên giáo nhiều đời bí thư hợp soạn. Không có một kết quả thứ hai trái ngược lại với những gì Ban tuyên giáo muốn.
Doanh nghệp sau khi được Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông hướng dẫn có thể không cần suy nghĩ về giấy phép hoạt động khi hình thành một trang mạng xã hội nhưng điều khó tránh khỏi là doanh nghiệp sẽ họp nội bộ thuyết phục Hội đồng quản trị về "sứ mạng hàng nghìn năm" để bắt đầu thuê người viết một chương trình thay thế facebook. Tuy nhiên khi bị Hội đồng quản trị đặt câu hỏi về lợi nhuận lấy ở đâu ra cho một mạng xã hội không có phản biện, không có mọi thứ đang hấp dẫn người sử dụng như bên facebook, không có hẳn sự an tâm khi viết một status nhạy cảm thì lấy đâu ra số like cho một trang quảng cáo ?
Dù sao những gợi ý của ông Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã góp phần cho một hình ảnh không chóng thì chày sẽ xuất hiện tại Việt Nam : Google và facebook sẽ chào tạm biệt Việt Nam, ngoại trừ nếu hệ thống vệ tinh Internet của Elson Musk đi vào hoạt động.
Elson Musk đã phóng 60 vệ tinh Internet lên vũ trụ vào ngày 25/05/2019 và kế hoạch phóng tiếp gần 12.000 vệ tinh nữa trong vòng 6 năm đã được chính phủ Mỹ và Uỷ ban truyên thông liên bang phê duyệt. Việc nghiên cứu và thử nghiệm công nghệ tuyền tin radio và laser với tốc độ ánh sáng đã được triển khai.
Mạng Starlink của tỷ phú Elon Musk sẽ phủ sóng Internet tốc độ cao đến tất cả các vùng xa xôi hẻo lánh nhất trên thế giới, từ rừng sâu, núi cao, sa mạc, hải đảo, biển khơi…. Cái ngày mà chúng ta chỉ cần một cái ăng ten nhỏ lắp trong nhà, lắp trên nóc xe ô tô, để truy cập Internet trên toàn cầu với tốc độ cao gấp nhiều lần 5G, lẫn 4G mà không cần bất cứ sợi dây cáp nào không còn xa nữa.
Nếu Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng có ước mơ thực hiện một mạng xã hội theo ý của Đảng Cộng sản Việt Nam để trói buộc quyền tự do thông tin thì người dân Việt cũng có quyền mơ rằng một ngày nào đó vấn đề kiểm soát facebook sẽ không thể xảy ra vì mạng Starlink như một vị thần bảo trợ cho ước mơ này của toàn dân Việt.
Mặc Lâm
Nguồn : VOA, 19/07/2019
Hòa Ái, RFA, 27/06/2019
Tập đoàn Viễn thông Viettel lớn nhất Việt Nam vừa đưa ra đề xuất Nhà nước nhanh chóng có quy định để đảm bảo quyền khai thác dữ liệu của doanh nghiệp, trong đó bao gồm quyền được khai thác dữ liệu cá nhân một cách hợp lý.
Hội thảo Khoa học Cấp Quốc gia, với chủ đề "Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và những vấn đề pháp lý đặt ra cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam", diễn ra vào chiều ngày 24/06/19. Courtesy : Ảnh chụp màn hình thesaigontimes.vn
Tại Hội thảo Khoa học Cấp Quốc gia, với chủ đề "Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và những vấn đề pháp lý đặt ra cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam", diễn ra vào chiều ngày 24/06/19, truyền thông quốc nội ghi nhận các doanh nghiệp viễn thông như Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) và Tập đoàn Công nghệ Viễn thông Quân đội Viettel nêu lên vấn đề các văn bản pháp luật hiện hành chưa quy định rõ ràng và còn thiếu sót trong các quy định về khai thác, bảo vệ dữ liệu cá nhân dẫn đến hậu quả đang là rào cản đối với các doanh nghiệp trong ngành công nghệ hoạt động ở Việt Nam.
Trưởng ban Chiến lược của Viettel, ông Nguyễn Việt Dũng nhấn mạnh rằng nguồn dữ liệu khách hàng là rất lớn và là tài nguyên, lợi ích của mô hình kinh doanh số mới ; tuy nhiên việc khai thác, sử dụng dữ liệu còn gặp nhiều hạn chế, chưa phát huy hết tiềm năng là vì một phần chưa có quy định pháp luật để bảo vệ quyền được khai thác dữ liệu cá nhân một cách hợp lý. Đại diện của Tập đoàn Viettel cho rằng cần có hành lang pháp lý và mong muốn cơ quan nhà nước nhanh chóng ban hành quy định để đảm bảo quyền khai thác dữ liệu của doanh nghiệp trong thời đại công nghiệp 4.0.
Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghệ BKAV, ông Nguyễn Tử Quảng đưa ra nhận xét của ông liên quan đề xuất vừa nêu của Tập đoàn Viettel :
"Tôi nghĩ việc sử dụng các dữ liệu như vậy của các doanh nghiệp có lẽ cũng là một phần tất yếu. Chúng ta có thể thấy tất cả các doanh nghiệp như Google, Facebook thì những tiện ích họ tạo ra cho người sử dụng trên toàn cầu có một phần dựa vào việc họ sử dụng dữ liệu lớn của người dùng đóng góp vào. Đấy là một phần tất yếu của sự phát triển internet. Tuy nhiên, chúng ta cũng thấy là họ lạm dụng, chẳng hạn như gần đây chúng ta thấy Facebook lạm dụng rất nhiều và cũng bị lên án rất nhiều. Do đó, tôi nghĩ đấy cũng là lý do tại sao các doanh nghiệp internet ở Việt Nam muốn có luật để quy định rõ ràng họ có quyền sử dụng đến đâu".
Theo số liệu thống kê của Bộ Thông tin và truyền thông tính đến hết tháng 8 năm 2016, Việt Nam có tổng số hơn 128 triệu thuê bao điện thoại di động trên mạng, trong đó thuê bao mạng Viettel chiếm gần 50%. Và theo ghi nhận của Sách trắng CNTT-TT phát hành năm 2017, ba doanh nghiệp Viettel, VNPT và MobilFone chiếm giữ đến 95% thị phần tại Việt Nam trong năm 2016.
Đài RFA nêu vấn đề với một số khách hàng của các tập đoàn viễn thông ở trong nước rằng họ đón nhận đề xuất của Viettel liên quan Việt Nam cần có quy định bảo vệ quyền được khai thác dữ liệu cá nhân của khách hàng và được đa số cho biết họ cũng nghĩ rằng khách hàng sẽ được đảm bảo quyền lợi chắc chắn hơn một khi các quy định pháp luật được ban hành. Một sinh viên trẻ tuổi nói với RFA :
"Tôi nghĩ là có hai mặt của nó, cũng có một phần là tốt. Ví dụ như có xảy ra liên quan đến pháp luật chẳng hạn thì sẽ dựa vào luật làm căn cứ để xem xét".
Mặt không tốt của vấn đề mà bạn sinh viên không muốn nêu tên đưa ra là :
"Lo ngại các dữ liệu của bản thân, những gì cần bảo mật mà lại bị xâm phạm thì không tốt".
Qua trao đổi với giới chuyên gia về công nghệ thông tin, Đài Á Châu Tự Do ghi nhận điều lo ngại của không ít khách hàng sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp mạng Việt Nam liên quan thông tin cá nhân của họ bị xâm phạm không phải là vô cớ. Chuyên gia công nghệ thông tin Hoàng Ngọc Diêu, từ Australia đưa ra lập luận cho rằng đề xuất của Viettel có thể xem như là một phương thức "hợp thức hóa" sự kiểm soát người dân một khi Nhà nước Việt Nam ban hành luật định. Ông Hoàng Ngọc Diêu lý giải qua ứng dụng Messenger :
"Đại diện của Tập đoàn Viettel có những đánh tráo rất tinh vi về chuyện ‘khai thác dữ liệu cá nhân’ và ‘khai thác dữ liệu’. Thứ nhất, không có một quốc gia tự do và minh bạch nào trên thế giới mà cho phép một công ty quân đội hoặc một công ty nào bất kỳ có quyền ‘khai thác dữ liệu cá nhân’. Ngược lại, các quốc gia tự do và minh bạch có luật lệ cụ thể bảo vệ quyền riêng tư và thông tin cá nhân. Thêm nữa, Viettel đề nghị bảo vệ và khai thác thông tin cá nhân vì lý do lợi ích và cho rằng đó là ‘tài nguyên’ và tròng tréo giữa ‘dữ liệu cá nhân’ với dữ liệu chung chung. Từ đó, họ đẩy đến lý do thời đại công nghệ 4.0 cần phải có ‘dữ liệu’ mới phát triển trí tuệ nhân tạo. Đó là cách bẻ vấn đề một cách ma mãnh. Ai cho phép họ quyền sử dụng thông tin và dữ liệu cá nhân ? Và ai cho phép họ biến những thứ riêng tư ấy thành ‘tài sản và ‘tài nguyên’ ?"
Chuyên gia Hoàng Ngọc Diêu nhấn mạnh rằng Nhà nước Việt Nam đã và đang ngang nhiên sử dụng thông tin cá nhân của người dân một cách tuỳ thích cho mục đích quản lý và trấn áp với mục đích bảo vệ chế độ mà các Chính phủ trên thế giới cùng những tổ chức nhân quyền quốc tế chỉ trích rất nhiều vì lý do vi phạm nhân quyền và do đó ông khẳng định :
"Chiêu bài ‘công nghệ 4.0’ tròng tréo với ‘dữ liệu cá nhân’ này nhằm hơp thức hóa những trò sử dụng thông tin cá nhân vừa có thể kiểm soát và quản lý người dân, vừa có thể né được những chỉ trích vì đó là... luật".
Báo mạng techwireasia.com, hồi đầu tháng 5 năm 2017, qua bài báo với nhan đề "Việt Nam có thể là hòn ngọc công nghệ Đông Nam Á-nhưng kiểm soát chặt chẽ những bất đồng quan điểm" ghi nhận Việt Nam là quốc gia "tự do internet", nằm trong số hơn 49 triệu người sử dụng internet và 45 triệu tài khoản mạng xã hội tại khu vực Đông Nam Á nhưng vẫn không có tự do ngôn luận. Con số này theo Báo cáo Digital 2019 thì nay có 62 triệu người Việt Nam thường xuyên sử dụng mạng xã hội, chiếm 64% dân số ; trong số này có 58 triệu người sử dụng mạng xã hội bằng điện thoại.
Và theo ghi nhận của RFA, các cư dân mạng tại Việt Nam, trong đó hầu hết những người có quan điểm phản biện với chính quyền cùng đồng thuận rằng họ sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro và nguy hiểm khi đề xuất của Viettel về quyền của doanh nghiệp được đảm bảo khai thác dữ liệu cá nhân chính thức được đưa vào quy định pháp luật.
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 27/06/2019
********************
Bộ trưởng truyền thông Việt Nam bị chê ‘dại dột’ khi đe dọa Google và Facebook
Người Việt, 27/06/2019
"Các nhà chính trị Việt Nam, xin các bạn hãy thông hiểu nước Mỹ, đừng dại dột. Ông [Nguyễn Mạnh] Hùng, nên rút lại lời đe dọa hai tập đoàn công nghệ của nước Mỹ, càng sớm càng tốt", Luật sư Trần Vũ Hải ở Hà Nội viết trên trang cá nhân hôm 27/6.
Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng. (Hình : Zing)
Ông Hải lập luận thêm về đề nghị của mình : "Tôi đã nhiều lần cảnh báo chính quyền Việt Nam, tuy Mỹ đang ve vãn Việt Nam, và Việt Nam đang hưởng lợi rất nhiều từ Mỹ, nhưng nếu như Việt Nam có chính sách gây hại đến lợi ích và các tập đoàn của Mỹ, họ sẽ có cách gây sức ép tương xứng ngay. Tôi cũng nhấn mạnh, các Tập đoàn Google và Facebook tuy kiếm doanh thu đến nửa tỉ đô ở Việt Nam về quảng cáo nhưng so với thặng dư thương mại của Việt Nam hàng chục tỉ đô đối với Mỹ, cũng không đáng bao. Do đó nếu làm khó hai tập đoàn này ở Việt Nam, các chuyên gia lobby chính sách sẽ tác động ngay đến các quan chức cao cấp Mỹ và thậm chí trực tiếp đến Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump".
Bình luận của luật sư Hải được đưa ra trong bối cảnh Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng càng lúc càng khiến công luận bất mãn vì thể hiện sự thiếu hiểu biết về công nghệ của ông khi ra quyết sách chặn doanh nghiệp Việt Nam "quảng cáo trên các clip xấu độc".
Trước đó, báo Zing dẫn phát ngôn của Bộ trưởng Hùng : "Việt Nam không chào đón các doanh nghiệp nền tảng xuyên biên giới đến làm ăn tại Việt Nam mà không tuân thủ pháp luật Việt Nam. Chính phủ Việt Nam sẽ sử dụng các biện pháp pháp lý, biện pháp kinh tế, biện pháp kỹ thuật để yêu cầu các bạn tuân thủ luật pháp Việt Nam. Các bạn đã chi rất nhiều tiền để làm ra các thuật toán để đọc dữ liệu khách hàng, hiểu sâu sắc khách hàng nhưng đầu tư không đáng kể vào các thuật toán để ngăn chặn nội dung xấu độc. Còn về phía các doanh nghiệp Việt Nam, các bạn nên chọn đúng nền tảng để quảng cáo, vì quảng cáo trên các nền tảng xấu độc chính là hại đất nước".
Không chỉ mạnh miệng phát ngôn về "clip xấu độc trên YouTube", ông Hùng còn huy động cả hệ thống báo nhà nước công bố danh sách 21 thương hiệu, nhãn hàng Việt Nam "có hành vi quảng cáo sản phẩm, dịch vụ trong các video, clip xấu độc, phản động trên YouTube".
Khái niệm "xấu độc" được báo Thanh Niên hôm 10 tháng Sáu diễn giải là "phản động, chống phá đảng, nhà nước".
Trên mạng xã hội, nhiều blogger chế giễu ông Hùng vì tuy đứng đầu một bộ quản lý về truyền thông mà dường như ông này không hề am hiểu về cách thức Google Adsense cho quảng cáo chạy tự động theo yêu cầu về phân khúc khách hàng của doanh nghiệp, nhãn hàng mua quảng cáo, mà không quan tâm đến nội dung của các clip đó là gì, có "trái ý" nhà cầm quyền Việt Nam hay không.
Tuy người của một số tòa soạn ở Việt Nam có hiểu biết nhất định về việc này nhưng họ không có chọn lựa nào khác ngoài việc đăng tin theo chỉ thị và tuân theo chủ trương "không được nói ngược lại Bộ Thông tin và truyền thông Việt Nam", nếu như không muốn tổng biên tập tờ báo bị mất ghế ngay lập tức. (T.K.)