Ai mới là bạn của Việt Nam trên Biển Đông ?
Nguyễn Trọng Thiêm, RFI, 11/07/2020
Thêm một cơ hội bị bỏ lỡ
Những mong đợi về quyết tâm của Chính phủ Việt Nam tiếp tục thực hiện quyền thăm dò và khai thác dầu khí tại Lô 06.1 vừa qua đã tiêu tan khi ngày 9/7, thông tin chính thức trên trang web của tập đoàn Noble đã đưa tin hợp đồng của giàn khoan Noble Clyde Boudreaux ở Việt Nam đã bị hủy bỏ. Tập đoàn Noble cũng cho biết là trong hợp đồng thuê giàn khoan này có bao gồm điều khoản phải bồi thường khi hủy hợp đồng.
Giàn khoan Hakuryu-5 ngoài khơi Vũng Tàu hôm 29/4/2018 - Reuters
Trước đó, năm 2017 Việt Nam đã phải yêu cầu công ty Repsol hủy bỏ việc thăm dò tại Lô 136.3. Năm 2018, Việt Nam tiếp tục yêu cầu Repsol hủy bỏ dự án đang tiến hành tại Lô 07.3. Tất cả các sự hủy bỏ này đều có nguyên do Việt Nam lo ngại sự đe dọa từ Trung Quốc.
Theo một số nguồn tin nội bộ thì Repsol đã yêu cầu bên ký hợp đồng là PetroVietnam phải bồi thường tổng số tiền khi yêu cầu dừng các dự án thăm dò và khai thác này với số tiền khoảng 2,6 tỉ USD.
Mới đây, báo chí cho biết, Repsol đã bán lại toàn bộ phần vốn của mình trong các dự án này cho Petro Vietnam.
Bị đe dọa và ngăn cản ngay trong nhà
Hợp đồng dầu khí lô 06.1 hiện nay gồm Rosneft - chiếm 35%, ONGC của Ấn Độ - 45% và PVN - 20%. Rosneft Vietnam B.V. là nhà điều hành việc khai thác khí và condensate tại các mỏ Lan Tây, Lan Đỏ và Phong Lan Dại trong suốt 15 năm qua, cung cấp hàng năm khoảng hơn 30% sản lượng khí cho Việt Nam. Sản lượng khai thác trung bình ngày hiện nay khoảng 8,8 triệu m3 khí/ngày và khoảng 1.500 thùng condensate/ngày. Các mỏ này thuộc Lô 06.1. Sản lượng khai thác cộng dồn của Lô 06.1 đến tháng 6/2017 là 53,5 tỷ m3 khí và 19,8 triệu thùng condensate.
Mặc dù Việt Nam vẫn đang tiến hành khai thác tại Lô 06.1 này, tuy nhiên, vẫn còn nhiều khu vực tiềm năng chưa khai thác. Vì vậy, cần phải tiếp tục thăm dò và khai thác các mỏ mới tại Lô này. Năm 2019, Công ty Rosneft đã thuê giàn khoan Hakuryu-5 thuộc Công ty khoan Nhật Bản (JDC) điều hành để tiến hành khoan thăm dò tại lô 06.1 từ ngày 15-5 đến 30-7-2019. Và đây cũng là lý do để Trung Quốc đã đưa tàu cảnh sát biển được trang bị vũ khí hạng nặng Haijing 35111 vào khiêu khích xung quanh giàn khoan Hakuryu-5 ở lô 06.01. Đồng thời, tàu Hải Dương Địa chất 8 của Trung Quốc cùng các tàu cá hộ tống tiến hành khảo sát địa chất trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam hơn 100 ngày liên tiếp. Chỉ khi giàn khoan Hakuryu-5 kết thúc việc khoan thăm dò thì tàu hải cảnh 35111 của Trung Quốc mới rút ra khỏi khu vực biển của Việt Nam. Mục đích chính của Trung Quốc khi triển khai các tàu xâm phạm vùng biển của Việt Nam nhằm đe dọa việc thăm dò và khai thác dầu khí tại Lô 06.1. Cho dù, Lô 06.1 nằm trên bể Nam Côn Sơn, sâu trong vùng thềm lục địa của Việt Nam, và theo quy định tại Điều 56 và Điều 77 của UNCLOS 1982, Việt Nam có đầy đủ các quyền để thăm dò và khai thác tại các Lô 06.1 này.
Dư luận đã tỏ ra phấn chấn trước thông tin Việt Nam sẽ tiến hành thăm dò mới tại Lô 06.1 bất chấp sự đe dọa từ Trung Quốc. Mặc dù phía Việt Nam không đưa ra thông tin chính thức nào nhưng nhiều báo chí đã xôn xao khi biết thông tin một công ty nặc danh đã hợp đồng thuê giàn khoan Noble Clyde Boudreaux để khoan ở vùng biển Việt Nam trong 2 tháng từ đầu tháng 6 đến cuối tháng 7 với giá thuê khoảng 165.000 USD/ngày.
Toàn cảnh mỏ Lan Tây do Rosneft Vietnam vận hành ở Biển Đông hôm 29/4/2018 Reuters
Sau đó báo chí đã tìm ra công ty ký hợp đồng thuê giàn khoan Noble Clyde Boudreaux chính là Rosneft.
Hồi đầu tháng 6, Bộ Chính trị Việt Nam đã có cuộc họp để quyết định có quyết định thực hiện việc tiến hành khoan thăm dò mới tại Lô 06.1 không ? Bởi vì việc tiến hành khoan thăm dò chắc chắn sẽ phải đối mặt với sự đe dọa từ Trung Quốc. Nhiều người mong đợi Bộ Chính trị Việt Nam sẽ quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước, thể hiện cụ thể qua việc tiến hành tiếp tục thăm dò khai thác tại Lô 06.1 bất chấp sự đe dọa từ Trung Quốc.
Thế nhưng, Bộ Chính trị Việt Nam đã không thể ra quyết định trong trường hợp này, và điều này cho thấy, Trung Quốc vẫn đang nắm phần thắng trong cuộc chơi ở biển Đông, và Việt Nam vẫn còn chưa thể thoát khỏi "nỗi sợ" từ Trung Quốc.
Nguy cơ cho ngành dầu khí
Việc không thể thăm dò tại Lô 06.1 lần này cho thấy nguy cơ đe dọa đến ngành dầu khí Việt Nam, vốn là một ngành kinh tế mang lại nhiều lợi ích quan trọng cũng như đóng một vai trò quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế biển của Việt Nam. Rất nhiều mỏ dầu khí của Việt Nam đã cạn kiệt hoặc không thể khai thác vì nhiều lý do. Trên trang cá nhân của ông Nguyễn Lê Minh - Thành viên Hội đồng biên tập tạp chí Năng lượng Việt Nam, ông ta có liệt kê một số mỏ dầu khí có nguy cơ dừng khai thác, bao gồm :
1. Mỏ kình Ngư Trắng/Kình Ngư Trắng Nam (Lô dầu khí 09-2/09 bể Cửu Long) : khoan phát sinh chưa được quyết toán chi phí lên đến 28,5 triệu USD do chưa cập nhật trong báo cáo đầu tư. Hiện Lô dầu khí này chưa đạt được thỏa thuận chuyển nhượng cho VSP và Zarubezhneft do quan điểm khác nhau về chi phí lịch sử, liên quan chi phí khoan này.
2. Mỏ Thăng Long/Đông Đô (Lô dầu khí 01-02/97 bể Cửu Long) : Phân cấp trữ lượng không chuẩn theo quy định 38, dẫn đến sản lượng sụt giảm nghiêm trọng, dưới 4000 thùng dầu/ngày (đang tiếp tục sụt giảm), thua lỗ và có nguy cơ dừng mỏ sau 8 năm hoạt động, trên tổng mức đầu tư khoảng 2,5 tỷ USD trong vòng đời 20 năm khai thác.
3. Mỏ Gấu Chúa/Cá Chó (Lô dầu khí 10 - 11/1 bể Nam Côn Sơn), đánh giá trữ lượng không tuân thủ tài liệu gốc, dẫn đến sai số và phải khoan thẩm lượng lại, tốn thêm chi phí 110 triệu USD không cần thiết, dự án đắp chiếu.
4. Mỏ Sông Đốc (Lô dầu khí 46/13 bể Malay - Thổ Chu) : Sau 10 năm hoạt động, sản lượng hiện tại chỉ còn dưới 1000 thùng dầu/ngày, đang tiếp tục sụt giảm do mỏ ngập nước hơn 90%, dự kiến dừng mỏ.
5/ Mỏ Rồng Đôi/Rồng Đôi Tây (bể Nam Côn Sơn) : sản lượng khí không đủ bù theo cam kết hợp đồng mua bán khí dù nhà điều hành đã có một số biện pháp nâng cao hệ số thu hồi dầu khí ; hiện mỏ đang dừng khai thác do sự cố kỹ thuật đến hết năm nay và có nguy cơ dừng hẳn.
Trong khi đó, những mỏ có trữ lượng rất lớn như Cá Kiếm Nâu tại Lô 136.3 và mỏ Cá Rồng Đỏ tại Lô 07.3 lại không thể khai thác được vì sự đe dọa từ Trung Quốc.
Hoa Kỳ lên tiếng ủng hộ Việt Nam
Ngày 9/7, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink liên tiếp lên tiếng phản đối Trung Quốc can thiệp vào việc khai thác dầu khí ở Biển Đông.
Trong buổi giao lưu trực tuyến với độc giả trên VietnamNet ngày 7/7 , ông đã phát biểu rằng : "Chúng tôi phản đối những nỗ lực của một số nước trong khu vực nhằm tìm cách can thiệp vào hoạt động thăm dò năng lượng vốn đã có lâu đời ở Biển Đông, bao gồm cả Việt Nam, tại những lô đã được thiết lập lâu nay.
Chúng tôi nghĩ rằng điều quan trọng là các quốc gia không sử dụng vũ lực hoặc hành động cưỡng ép, hoặc bắt nạt để tìm cách thúc đẩy lợi ích của họ".
Trước đó, tại một cuộc họp báo ngày 2/7 nhân dịp kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Mỹ-Việt, Đại sứ Kritenbrink cũng đã lên tiếng phản đối các hành động của Trung Quốc trong việc can thiệp và cản trở các quốc gia khai thác dầu khí trên Biển Đông. Ông nhấn mạnh : "Đặc biệt, chúng tôi phản đối Trung Quốc cố gắng cản trở các quốc gia ASEAN tiếp cận, khai thác nguồn tài nguyên trị giá 2.500 tỷ USD tại vùng biển này.
Chúng tôi cho rằng Trung Quốc đã lợi dụng cuộc khủng hoảng do Covid-19 gây ra để tăng cường khiêu khích và thể hiện sự hiếu chiến trên Biển Đông vì lợi ích của họ. Mỹ phản đối Trung Quốc, hay bất kỳ nước nào, sử dụng các biện pháp cưỡng ép để gia tăng các tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông. Trung Quốc cần dừng các hoạt động mang tính khiêu khích làm ảnh hưởng đến sự ổn định trong khu vực".
Điều đáng lưu ý là cách đây vài ngày, nhân trả lời báo chí, Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng cho rằng : "Hành động của Trung Quốc và Mỹ đã gây bất ổn và căng thẳng trên khu vực Biển Đông. Trung Quốc diễn tập quân sự trong vùng chủ quyền của Việt Nam là vi phạm chủ quyền, còn Mỹ cũng tiến hành tập trận gần khu vực Trung Quốc tập trận cũng là hành động gây căng thẳng".
Với phát biểu này từ một tướng quân sự, đã từng là Giám đốc Học viện Quốc phòng thì chúng ta cũng có thể hiểu được thái độ của phần đông các giới chức quân sự Việt Nam vẫn có cách nhìn thiếu thiện cảm với Hoa Kỳ. Mặc dù vậy, các giới chức ngoại giao Việt - Mỹ vẫn nhận thức rất rõ những bước tiến vượt bậc trong quan hệ giữa hai bên. Tuy nhiên, với tư duy lạc hậu từ các giới chức quân sự Việt Nam, mặc dù họ có ảnh hưởng rất lớn trong chính sách đối ngoại của Việt Nam. Chúng ta có thể thấy chính những lực cản để vượt qua "nỗi sợ" từ "quốc gia láng giềng bốn tốt, mười sáu chữ vàng" đến từ đâu.
Nguyễn Trọng Thiêm
Nguồn : RFA, 11/07/2020
******************
Đánh đồng Mỹ với Trung Quốc là nối giáo cho giặc
Nhân Hòa, RFA, 11/07/2020
Việc cần làm ngay đối với thượng tướng Võ Tiến Trung chừng nào còn sống là phải sửa ngay cái triết lý khốn nạn - "Mỹ là đối tượng tác chiến của quân đội Việt Nam" - do ông và các đồng ngũ để lại, chứ không chỉ lo "chạy tội" cho Trung Quốc ! Nếu không sửa, đấy sẽ là thảm họa cho quốc gia-dân tộc này, khi các ông vẫn chưa hết cơn say máu "đánh Mỹ đến người Việt cuối cùng" theo chủ trương từ Trung Nam Hải.
Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng
-----------------------
Lần đầu tiên, một tướng "Quảng Lạc" - tên rạp tuồng mà ở đó nhân vật được hóa trang lên múa may và hát bội - có tên là Võ Tiến Trung, đã tuyên bố ngược lại điều mà bất cứ đứa trẻ trâu nào ở Việt Nam đều biết, nếu không có Mỹ thì giờ này Trung Quốc còn lên nước - vừa hăm dọa vừa ra tay tàn độc với ngư dân Việt Nam - đến mức nào nữa !
Sau 4 năm liên tục (từ 2017) đuổi Việt Nam khỏi các lô dầu đang khai thác trong EEZ của mình, Trung Quốc mới đây còn răn đe, Hà Nội phải suy nghĩ hai lần trước khi định kiện Bắc Kinh. Ấy vậy mà hôm 8/7/2020 tướng 3 sao này phát biểu với báo chí trong nước : "Mỹ và Trung Quốc gây bất ổn và căng thẳng ở Biển Đông". Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng, trong cuộc trả lời phỏng vấn ấy, một mặt buộc phải thừa nhận, những hành động của Trung Quốc trong vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam là vi phạm luật pháp quốc tế. Nhưng mặt khác, ông tướng về vườn này lại đánh đồng, việc Hoa Kỳ đưa tàu chiến đến vùng Biển Đông chẳng qua cũng để "diễu võ, dương oai" và ông kết luận cả Trung Quốc lẫn Mỹ đều gây ra sự bất ổn và căng thẳng trong vùng (?)
Một hy vọng nhỏ nhoi : phát ngôn của ông Trung trong bài trả lời phỏng vấn nói trên chẳng đại diện cho ai cả, chỉ là quan điểm cá nhân. Tuy nhiên, ở một xứ hơn 700 tờ báo và tạp chí mà chỉ có một tổng biên tập - ông trưởng ban Tuyên giáo - thì độc giả có quyền nghi ngờ có "nhóm lợi ích" nào đấy (to hơn cả trưởng ban Tuyên giáo) chống lưng cho tướng Trung "độc diễn". Bởi lẽ chủ trương chiến lược đối với cả Mỹ và Trung Quốc ở Việt Nam lâu nay không phải là câu chuyện "đầu môi chót lưỡi". Đó là vấn đề cốt tử, liên quan đến vận mệnh quốc gia, không thể là đề tài cho loại tướng về hưu non như Võ Tiến Trung "ngẫu hứng lý ngựa ô" được !
Những ngày này, bộ đội biên phòng ta trên biên giới phía Bắc đã/đang hy sinh để bảo vệ bờ cõi. Tiếng súng bắt đầu vang trên bầu trời biên giới… Ấy vậy mà tướng Trung lại đánh đồng Trung Quốc - kẻ xâm lược - với Hoa Kỳ - người trợ giúp ngăn cản xâm lược - thì không đơn giản là hành động "chạy tội" cho Trung Quốc. Đó còn là thái độ "nối giáo cho giặc" ! Vào lúc các làn sóng dịch bệnh phát đi từ Vũ Hán vẫn còn kịch tính, khi tất cả các nước đang gồng mình chống dịch thì Trung Quốc lợi dụng tình hình khó khăn trên thế giới và trong khu vực để "múa gậy vườn hoang" trên các vùng biên giới Việt - Trung và ở Biển Đông. Vì thế, Trung Quốc đang rất cần những tiếng nói a dua - tòng phạm để trốn tránh nhiệm gây hấn, đi ngược lại UNCLOS-1982 trên Biển Đông, như Tuyên bố của Cấp Cao ASEAN-36 mới đây từ Hà Nội.
Thử hỏi, tướng Trung có thông tin về những diễn tiến mới nhất ấy không ? Tướng 3 sao Võ Tiến Trung có biết, trong bối cảnh bị Trung Quốc o ép như vậy, Mỹ đã cung cấp thêm cho Cảnh sát Biển Việt Nam 6 tàu tuần tiễu, nâng tổng số tàu viện trợ cho Hải quân Việt Nam lên con số 11 (con số này có thể đã cũ, vì chính quyền cộng sản Việt Nam thường dấu nhẹm sự giúp đỡ của Mỹ). Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng từng nhiều lần tuyên bố, Việt Nam và Hoa Kỳ đã/đang tiếp tục thúc đẩy hoạt động hợp tác quốc phòng song phương, trong đó có nội dung nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển…
Ông Trung không đọc thông viết thạo hay sao mà không biết đến "Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng năm 2011, Tuyên bố về tầm nhìn chung năm 2015 và bản kế hoạch hợp tác quốc phòng 2018-2020" ? Cả Hoa Kỳ lẫn Việt Nam từng cam kết tiếp tục thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương, trong đó nhấn mạnh nội dung nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ( !) Hay là cựu Giám đốc Học viện Quốc phòng lại muốn lặp lại "mẹo vặt" thời chiến tranh : Một mặt vẫn chửi Liên Xô là "quân xét lại", "tay sai đế quốc", mặt khác vẫn nhận vũ khí và các phương tiện chiến tranh hiện đại từ Mát-xcơ-va để "đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng" theo như ý đồ của Mao Trạch Đông ? Các cặp vợ chồng trẻ Việt Nam thời @ sẽ không đẻ kịp người cho các ông bắt lính để lặp lại bài học ấy đâu !
Tàu chiến USS Barry của Hải quân Mỹ ở Biển Đông hôm 28/4/2020 AFP
Từng là Giám đốc Học Viện Quốc phòng, "việc cần làm ngay" (từ của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh) đối với tướng Trung chừng nào ông còn sống trong cõi này (để muôn đời sau cháu con và dòng tộc họ Võ khỏi mang tội) là phải sửa ngay cái tiết lý chết người - "Mỹ là đối tượng tác chiến của quân đội Việt Nam" - do ông và các đồng ngũ để lại, chứ không phải đi "chạy tội" cho Trung Quốc ! Nếu không, đấy sẽ là một thảm họa cho quốc gia-dân tộc, khi các ông vẫn chưa hết cơn say máu "đánh Mỹ đến người Việt cuối cùng" theo chủ trương từ Trung Nam Hải.
Nói lại một lần nữa cho rõ : Đánh đồng Mỹ với Trung Quốc trong tình hình Biển Đông đang như một "vạc dầu" do đích thân Tập Cận Bình nhóm lò và đun sôi lên lâu nay là "nối giáo cho giặc", là công khai hóa ý đồ "rước voi về dày mả tổ". Tập Cận Bình đâu có giấu chủ trương này của ông ta, y sang Việt Nam thuyết giáo trước 500 đại biểu Quốc hội rồi chỉ một ngày sau, từ Singapore, y tuyên bố, tất cả các đảo trên Biển Đông là của "các cụ Tàu" để lại từ ngàn xưa. Dạo ấy truyền thông trong nước nhận được chỉ thị phải "cấm khẩu" suốt cả mấy tuần !
Khác với dạo ấy, dịp này các chuyên gia trong nước, ngay lập tức đã đồng loạt lên tiếng phê phán lối tuyên bố ma lanh "mập mờ đánh lận con đen" của ông thượng tướng. Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu trên FB của mình đã trưng dẫn những bằng cứ không thể chối cãi chứng minh Trung Quốc từ lâu có những hành động vi phạm chủ quyền lãnh hải của Việt Nam. Các bằng chứng đó xuyên suốt từ cuộc đánh chiếm Hoàng Sa hồi tháng 1/1974 kéo dài cho đến mới nhất, đó là vào ngày 4/7 đã cho tàu Hải Cảnh 5402 tiến sát một cách khiêu khích đến giàn khai thác tại mỏ khí Lan Tây thuộc lô 06.1 mà Việt Nam đang khai thác. Sau đó hai ngày, vào ngày 6/7 tàu Hải Cảnh Trung Quốc 5402 còn di chuyển đến giếng dầu mỏ Phong Lan Dại ở khoảng cách 2,5 hải lý. Qua liệt kê một số vi phạm của Trung Quốc trong vùng EEZ của Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu gián tiếp nêu vấn đề rằng, Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng như các nước ASEAN đều chưa hề phản đối Hoa Kỳ tập trận trên Biển Đông trong bối cảnh Trung Quốc đang "cày nát" các vùng EEZ của Việt Nam.
Tiến sĩ Hà Huy Hợp thì cho rằng sở dĩ ông Trung phát biểu như vậy là vì : Thứ nhất, ông tướng đã không hiểu tình hình quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ bây giờ đã tiến triển ra sao ; Thứ hai, là ông này cũng không nắm được chính sách của Mỹ ở Châu Á -Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương như thế nào. Thậm chí ông còn không hiểu được là Trung Quốc gây hấn trên biển không chỉ là để diễu võ - dương oai, mà cái chính, Trung Quốc có mục đích tối hậu là phải độc chiếm được Biển Đông !
Thạc sĩ Hoàng Việt, chuyên gia cao cấp về Biển Đông, từ Thành phố Hồ Chí Minh suy đoán : "Ông là tướng nhưng chưa chắc ông nắm vững và nắm sâu được vấn đề, vì ở Việt Nam có nhiều tướng lắm, nhưng tướng trong lĩnh vực gì và phát biểu dưới góc độ nào ?".
Thạc sĩ Hoàng Việt không ngần ngại đánh giá : nhiều khi ông tướng này nói mà không hiểu vấn đề. Tuy nhiên, có lẽ vì trả lời công khai, lại phát biểu với truyền thông quốc tế nên các chuyên gia nói trên đều khá thận trọng. Các chuyên gia đã chưa chỉ ra một cách rốt ráo, nguyên nhân sâu xa nào, mà một vị tướng 3 sao của quân đội nhân dân Việt Nam lại phải đứng ra công khai "chạy tội" cho Trung Quốc như vậy ?
Dư luận trong nước hiện cho rằng, sở dĩ ông Trung đánh đồng các hành động vô luân vô pháp của Trung Quốc trên Biển Đông với các hoạt động tự do di chuyển trên biển quốc tế của Hoa Kỳ dựa trên luật pháp FONOP), chủ yếu xuất phát từ thâm ý "đánh lộn sòng - vơ đũa cả nắm". Tâm lý này nhằm để chiều lòng Trung Quốc, hay nói cách khác là vì sợ Trung Quốc.
Từ năm 2014, bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh lúc bấy giờ đã từng than vắn thở dài sau khi ông đi khắp nơi trong nước và nhận ra, ở Việt Nam từ trẻ con cho đến người già đều có xu hướng ghét Trung Quốc, ai nói tích cực cho Trung Quốc là ái ngại. Thì lần này, sau khi bị ông Ngô Sỹ Tồn dọa, Việt Nam nên nghĩ hai lần trước khi định kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài quốc tế, tướng Trung đã mất hết tinh thần để phân biệt hai hoạt động khác nhau về chất. Một bên là xâm phạm các vùng EEZ của một quốc gia có chủ quyền, một bên là đưa lực lượng ra đối trọng lại các hành động xâm lấn hàng hải ấy.
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu, cùng chia sẻ tia hy vọng mong manh của người viết bài này khi tự an ủi rằng, phát biểu của thượng tướng Võ Tiến Trung không đại diện cho trí tuệ và dũng khí của các tướng lĩnh và quân đội Việt Nam. Cũng là tự sướng thôi, Tiến sĩ Toán học ơi ! Khi mỗi tướng lĩnh có vài khu resorts, dăm bảy cái nhà, mở tài khoản tại các ngân hàng quốc tế trên đất Mỹ, con cái cư ngụ trong "Xóm Việt Cộng" ở Washington thì chủ trương đánh Mỹ đến người Việt cuối cùng cũng chỉ là "diễn" để Trung Quốc yên lòng. Đấy là chưa kể vào thời điểm hiện nay, cả Hoa Kỳ lẫn Việt Nam đang hồ hởi nhưng lặng lẽ kỷ niệm một phần tư thế kỷ của mối quan hệ mà các chuyên gia trong khu vực từ Nhật Bản hay Hàn Quốc đều đánh giá đó là một quan hệ đồng minh (trên cả đối tác chiến lược).
Cá nhân người thay mặt cho Tổng thống Trump ở Việt Nam, đại sứ Daniel Kritenbrink mới đây bày tỏ cam kết khi ông nhắc lại lời của một tổng thống Mỹ trước đây : "Chúng ta không được phép lãng quên lịch sử, nhưng cũng đừng để lịch sử kiểm soát chúng ta. Chúng ta không thể thay đổi những gì đã diễn ra trong quá khứ, nhưng chúng ta có thể cùng nhau dốc lòng, bằng mọi cách thúc đẩy tiến trình hòa giải, tình hữu nghị, quan hệ đối tác Hoa Kỳ và Việt Nam, người Mỹ và người Việt".
Đó là tất cả những điều Việt - Mỹ đã/đang cam kết thực hiện. Thượng tướng Võ Tiến Trung không dám hé răng trước Trung Quốc xâm lược, cố tình "lôi" Hoa Kỳ vào để đổ vấy cho tính hình căng thẳng trên Biển Đông. Đánh đồng kẻ xâm lược với những lực lượng hỗ trợ ngăn cản xâm lược, phát biểu của Trung phản ánh một phần tâm địa muôn thuở của một nhánh trong Đảng cộng sản Việt Nam, nghĩ một đằng nói một nẻo.
Thái độ vô ơn, quay quắt ấy không phải Washington không biết. Chẳng thế có lúc Tổng thống Trump đã chửi đổng : "Việt Nam tệ hại hơn cả Trung Quốc trong việc lợi dụng Mỹ"… Tuy nhiên, vì lợi ích chiến lược của Mỹ và cũng vì trọng trách trước "Trật tự thế giới" hậu Covid-19, tàu chiến Mỹ USS Gabrielle Giffords vẫn chia lửa với tàu chiến Việt trong màn tác chiến ngoạn mục cách đây mấy ngày mà báo "Tuổi Trẻ" hôm 2/7/2020 đã được phép đăng lại "Vải thưa không che được mắt Thánh". Nhiều người biết, Võ Tiến Trung là "đệ" của Nguyễn Chí Vịnh, một tướng Việt Nam làm việc cho Trung Quốc từ thời "lính tẩy" Lê Khả Phiêu (may mà Phiêu "rụng" sớm, nếu không rất có khả năng Vịnh đã ngồi vào ghế Tổng bí thư từ dạo ấy).
Khôn ra, Đảng cộng sản Việt Nam không được để cho quan điểm nói trên của Võ Tiến Trung len lỏi vào Cương lĩnh hay Nghị quyết của Đại hội 13.
Nhân Hòa
Nguồn : RFA, 11/07/2020
Tham khảo :
- Tướng Võ Tiến Trung : Mỹ tập trận ở Biển Đông không phải để ủng hộ Việt Nam bảo vệ chủ quyền
- Ông Võ Tiến Trung đừng nhầm lẫn kẻ xâm lược trên biển !
- Tướng Việt Nam nói : "Mỹ và Trung Quốc gây bất ổn và căng thẳng ở Biển Đông"
*******************
Nói với người cộng sản Việt Nam nhân 25 năm bang giao Việt - Mỹ
Nguyễn Ngọc Già, RFA, 11/07/2020
Hoa Kỳ và Việt Nam vừa trao thư chúc mừng lẫn nhau, nhân 25 năm thiết lập bang giao 11/7/1995 - 11/7/2020. Nhắc đến sự kiện này, không thể không đề cập nhân vật lịch sử : Võ Văn Kiệt.
Thủ tướng Võ Văn Kiệt (trái) và Tổng thống Bill Clinton tuyên bố quyết định bình thường hóa quan hệ năm 1995 - Ảnh ghép minh họa
Không biết lắng nghe thật tâm
Võ Văn Kiệt (1922 - 2008) được biết như là người cộng sản chịu lắng nghe thật tâm những ý kiến trái chiều, thậm chí [1] " ông Sáu luôn tôn trọng, lắng nghe, dù ý kiến của giới trí thức không phải lúc nào cũng đồng thuận, thuận chiều. Ông nói "nghe xuôi, nghe ngược, có khi nghe xốn cả lỗ tai" nhưng vẫn khuyến khích, cổ vũ những ý kiến tâm huyết..." , như lời thuật của ông Phan Xuân Biên - nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy [2] kể với báo Tuổi Trẻ vào ngày 18/11/2012 nhân kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh của ông Kiệt.
Võ Văn Kiệt không phải là "người Nam nói tiếng Bắc", càng không phải "người Bắc có lý luận" nhưng ông ta vẫn được đánh giá cao trong việc góp phần đắc lực cho mối bang giao Việt - Mỹ được gầy dựng lại, sau khi bị gãy đổ hoàn toàn từ 1975.
"Thời đại" Võ Văn Kiệt, người cộng sản Việt Nam cũng không tỏ ra sính hư danh "giáo sư - tiến sĩ" như sau này.
Chính từ mối bang giao Việt - Mỹ tái lập cùng với biết lắng nghe thật tâm như Võ Văn Kiệt, đã giúp Việt Nam tiến bộ hơn thấy rõ. Đó là điều không cần bàn cãi, bởi nhiều nguồn vốn đầu tư, vốn vay ưu đãi cùng với khoa học - kỹ thuật tân kỳ và công nghệ mới lạ ào ạt chảy vào từ đó.
Võ Văn Kiệt chiếm một số trang không ít trong "Bên Thắng Cuộc", được nhà báo Huy Đức mô tả như là người vừa dám nghĩ - dám làm, vừa chịu lắng nghe - chịu trách nhiệm.
Dù được xuất bản từ tháng 11/2012, cuốn sách đình đám một thời không được hậu bối của ông Kiệt... lắng nghe (!)
Chính vì biết lắng nghe thật tâm mà ông Kiệt có được niềm tin trong xã hội và đặc biệt là tầng lớp trí thức lúc bấy giờ.
Vì thế, thời Võ Văn Kiệt không cần phải [3] "...muốn trí thức lên tiếng… thì nền tư pháp phải hoạt động độc lập với chính quyền, với doanh nghiệp, với bất kỳ chủ thể nào của nhà nước. Tư pháp chỉ vận hành theo tôn chỉ đảm bảo quyền con người và lẽ công bằng. Và mọi công dân đều công bằng trước pháp luật…" như tiến sĩ - bác sĩ Trần Tuấn (người Mỹ gốc Việt) khuyên nhủ như thể là điều... mới lạ !
Tính từ Võ Văn Kiệt cho đến sau này, nói cho công bằng, không tìm thấy bất kỳ hậu bối cộng sản nào "dám" nghe ý kiến trái chiều một cách thật tâm như vậy. Đó cũng là cách giải thích thuyết phục đối với ngay những người cộng sản bảo thủ và giáo điều mà cho đến nay, họ vẫn dành cho ông Võ Văn Kiệt một sự trân trọng hiếm có so với những "tiền bối" cộng sản khác như : Lê Duẩn, Đỗ Mười, Mai Chí Thọ, Nguyễn Văn Linh v.v...
Vì ông Võ Văn Kiệt biết lắng nghe thật tâm nên đã tạo được niềm tin trong dân chúng, đặc biệt trong tầng lớp trí thức - Trí thức thật sự luôn luôn xem phản biện, tranh luận là bổn phận và trách nhiệm của họ để xã hội lành mạnh, đất nước tiến bộ.
Không còn niềm tin
Hai mươi lăm năm trôi qua, bang giao Việt - Mỹ vẫn gập ghềnh, khúc khuỷu.
Tầm kinh tế vĩ mô, tầm quản lý đất nước cứ thế mà trồi sụt theo từng sự kiện trong suốt những năm sau cấm vận.
Hàng hóa có nhiều hơn, có rẻ hơn, cuộc sống có dễ thở hơn, và người dân thì mừng vui khấp khởi...
Nhiều bạn bè tôi đã nói về những dự định làm ăn to lớn, những hoài bão khát khao cho cá nhân và góp chút gì đó cho đất nước.
Để bây giờ nhìn lại những hướng đi mới, những dự án táo bạo hầu hết là tiêu điều trong một đất nước vẫn... bế tắc !
Bất chấp những bộ luật ra đời hàng hà sa số, bất chấp lời kêu gọi "đoàn kết", "cả hệ thống chính trị vào cuộc", "cải cách tư pháp", "xử lý nghiêm", "đốt lò", "chống tham nhũng không có vùng cấm", v.v... quen tai đến nhàm chán, Việt Nam cứ ì ạch lê bước ! Dân oan không hề giảm đi ! Xã hội suy đồi mọi mặt ! Tham nhũng ngập tràn mọi ngóc ngách !...
Người cộng sản Việt Nam không biến được hai sự kiện : Bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ và được làm thành viên chính thức WTO trở thành cơ hội lớn để phát triển.
Mới đó đã hai mươi lăm năm ! Thời gian quả là nhanh như thoi đưa ! Dù ai cũng biết câu thành ngữ "Thời giờ là vàng bạc" nhưng giới cầm quyền cộng sản Việt Nam vẫn đang phung phí thời gian !
Tuy nhiên, điều đó không làm người ta ngạc nhiên, bởi với tư tưởng viển vông của Marx-Lenin, với cấu trúc chính trị độc đảng toàn trị, chính nó đã chống lại tất cả những gì tiến bộ và phù hợp với quy luật phát triển xã hội loài người.
Thật khó tin khi ông Trần Quốc Vượng khẳng định [4] "phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã là xu thế tất yếu" ! Một thời quá vãng kinh hoàng và mọi người đều phải "đổ mồ hôi hột" khi nhắc lại thảm cảnh nghèo đói lầm than - cái trạng ngữ một thời người cộng sản Việt Nam ưa dùng để chụp mũ cho "đế quốc Mỹ" gieo rắc xuống miền Nam Việt Nam trước 1975.
Càng không thể tin được khi ông Phùng Hữu Phú cam đoan : "đến giữa thế kỷ 21, nước ta trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa" và sự cam đoan này mang tính "phấn đấu" - tức là cố gắng lắm đến 2050... mới có. Tuy nhiên, điều nghịch lý lại ở chỗ, ông Phú không vẽ ra nổi "mặt mũi, hình hài" của cái gọi là "theo định hướng xã hội chủ nghĩa" (!).
Tạm kết
Báo Thanh Niên giật tựa "25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Mỹ : Việt Nam và Mỹ là bạn bè chân thành" trong cuộc phỏng vấn Đại sứ Daniel Kritenbrink vào ngày 11/7/2020.
Không biết lắng nghe thật tâm và không có lòng tin, làm sao trở thành "bạn bè chân thành" được nhỉ (?).
Một người "bạn chân thành" cũng không nên phát biểu hớ hênh và hàm hồ như ông Nguyễn Xuân Phúc với "cột điện có chân" cũng từ Mỹ chạy về Việt Nam, trong lúc dịch virus Vũ Hán hoành hành dữ dội tại Hoa Kỳ nói riêng và thế giới nói chung.
Chắc hẳn, người cộng sản Việt Nam cũng nên định nghĩa cho rõ "bạn bè chân thành" nhân kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Hoa Kỳ - Việt Nam.
Nguyễn Ngọc Già
Nguồn : RFA, 11/07/2020 (nguyenngocgia's blog)
[1] https://tuoitre.vn/tha-mat-chuc-ma-dan-no-520902.htm
[2] Phan Xuân Biên là người mà nhà báo Phạm Chí Dũng (đang ở tù) đã viết : "... ông Phan Xuân Biên, nguyên trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, một đảng viên cao cấp cùng sinh hoạt trong đảng ủy Viện Nghiên cứu Phát triển, đã mở đầu cuộc "đấu tố" tôi bằng đánh giá cho rằng bức tâm tư từ bỏ đảng mà tôi đã "phát tán" lên mạng Internet và báo đài phương Tây là "lăng nhăng lít nhít"..." http://thuymyrfi.blogspot.com/2013/12/ts-pham-chi-dung-ang-lam-sao-co-ha....
[3] https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53365316
[4] https://thanhnien.vn/thoi-su/bo-chinh-tri-phat-trien-kinh-te-tap-the-hop...
[5] https://thanhnien.vn/thoi-su/qua-do-len-chu-nghia-xa-hoi-bao-lau-co-may-...
[6] https://thanhnien.vn/thoi-su/25-nam-thiet-lap-quan-he-ngoai-giao-viet-na...