Sợ bị chống đối, Tập Cận Bình để cho tay sai hù dọa

BBC tiếng Việt, Trân Văn

Ông Tập Cận Bình lặp đi lặp lại về 'vai trò trọng tâm của Đảng cộng sản'

BBC, 20/07/2020

Lúc Trung Quốc gặp khó khăn, Chủ tịch Tập Cận Bình nhắc đi nhắc lại rằng Đảng cộng sản lãnh đạo ở 'Đông, Tây, Nam, Bắc và cả Trung tâm'.

Hình ông Tập Cận Bình trên tường ngoài một bệnh viện ở Vũ Hán

Một bài viết quan trọng của Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình đăng trên tạp chí của Đảng Cộng sản hôm 15/07/2020 nhắc lại định hướng "Đảng lãnh đạo tổng thị toàn cục" cho đất nước và xã hội Trung Quốc.

Thế nhưng bài trên tạp chí Cầu Thị (Qiushi – Tìm Sự thật), của Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc bị các học giả Phương Tây cho là "nhàm chán, lặp lại" (monotony), và chỉ có mục tiêu khẳng định quyền lực cá nhân của ông Tập.

Tuy thế, giới quan sát cho rằng điều đáng nói chính là sự xuất hiện của bài báo vào lúc Trung Quốc đang gặp khó khăn bên trong : lụt lội lớn, dịch Covid-19 chưa dứt, và bên ngoài : va chạm với Hoa Kỳ, vấn đề Huawei, Hong Kong.

Theo James Palmer viết trên Foreign Policy (17/07) thì bài của ông Tập không có gì mới, chỉ là sự nhắc lại 18 đoạn trích dẫn đã cũ của chính ông.

Phần dẫn nhập thậm chí còn dùng một đoạn trích lời ông Tập từ 2013.

Đây là dấu hiệu mục đích duy nhất của việc đăng bài là nhằm xác tín lại quyền lực của Tập Cận Bình, bài trên Foreign Policy trích chuyên gia về Trung Quốc, ông Carl Minzer cho biết.

Việc kiểm soát này gồm hai phần : Đảng nắm tất cả, và ông Tập Cận Bình là hạt nhân, nắm trọn quyền trong Đảng.

'Đặc sắc Tập Cận Bình'

Bản tiếng Anh của bài có tựa đề nói rõ rằng : "Sự lãnh đạo của Đảng chính là nét đặc sắc trọng yếu nhất của Chủ nghĩa xã hội mang đặc tính Trung Hoa".

"Sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc là sự lựa chọn của toàn thể nhân dân Trung Quốc, gồm các đảng phái dân chủ, tổ chức xã hội, dân tộc, các gia tầng và tất cả mọi người".

Cụm từ quen thuộc "Đông, Tây, Nam, Bắc, và Trung tâm, mọi nơi đều do Đảng lãnh đạo", được nhắc lại năm lần trong bài.

James Palmer viết trên trang Foreign Policy, gọi đây là "Bài báo Đỏ nhỏ xíu", (Xi’s Little Red Article), gợi lại hình ảnh cuốn Mao Tuyển (Mao's Little Red Book), để cho rằng tư duy nhàm chán của ông Tập tuy thế rấ̃t nguy hiểm.

Còn Richard McGregor, cựu phóng viên báo Anh, tờ Financial Times tại Trung Quốc, hiện là học giả ở Viện Lowy Institute ở Sydney, Úc thì cho rằng ông Tập Cận Bình đang tìm cách nhấn mạnh, để lỡ có ai quên, về vai trò trung tâm của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

McGregor cũng viết trên tờ The Sunday Times hôm Chủ nhật 19/7 rằng nhân dịp vụ Anh loại Huawei, truyền thông Trung Quốc, và cả một số nhà ngoại giao Trung Quốc công khai đe dọa Anh.

Đại sứ Trung Quốc tại Anh ông Lưu Hiểu Minh

Tuy thế, ông McGregor, tác giả cuốn sách hồi 2010 về Đảng Cộng sản Trung Quốc, "The Party : The Secret World of China's Communist Rulers" tin rằng với nước Anh, lời đe dọa của Trung Quốc không hiệu quả với Anh, vì trên thực tế, chỉ có 4% hàng xuất khẩu từ Anh là sang Trung Quốc, năm 2019.

Kinh tế Anh vì thế, không lệ thuộc nhiều vào Trung Quốc như kinh tế Úc, vì Úc xuất đi 40% hàng xuất khẩu sang Trung Quốc.

Ngoài ra, Anh vẫn đang nắm trong tay lá bài quyết định hay không về số phận của công ty Trung Quốc trong hợp đồng xây dựng nhà máy điện nguyên tử ở Bradwell-on-Sea, Essex.

Tuần trước, một tác giả khác, Ambrose Evans-Richard viết trên tờ The Telegraph rằng Anh Quốc không việc gì phải sợ Trung Quốc, vì theo ông, kinh tế Trung Quốc "đã lên tới đỉnh (peaked), và sẽ chỉ đi vào đình trệ". Điều quan trọng nhất, theo Evans-Richard, là chế độ của Tập Cận Bình không có một đồng minh kinh tế nào nữa.

Ngoại giao Trung Quốc lên tiếng

Gần đây, giới ngoại giao Trung Quốc lên tiếng mạnh mẽ phản đối 'sự bao vây" của Phương Tây và lên án các hoạt động của Mỹ, Anh ở châu Á.

Đại sứ Trung Quốc tại Anh, ông Lưu Hiểu Minh gần đây nhất xuất hiện trên chương trình phỏng vấn của phóng viên BBC Andrew Marr bác bỏ các cáo buộc về việc Trung Quốc giam giữ người Hồi giáo ở Tân Cương trong các trại cải tạo.

Ông Lưu Hiểu Minh nói với Andrew Marr rằng người Uighurs được đối xử giống như bất kỳ các nhóm sắc tộc nào khác ở Trung Quốc.

Trong một động thái khác thường, tuần trước, trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đăng bài của Tổng biên tập Hoàn cầu Thời báo, ông Hồ Tích Tiến, cảnh báo Việt Nam không đứng về phía Hoa Kỳ.

"Quan hệ quốc tế như trò trẻ con, thích dở mặt thì dở mặt. Mỹ hiện dành muôn vàn cưng chiều cho Việt Nam, mục đích chỉ có một, đó là ly gián quan hệ Trung– Việt, dung túng Việt Nam đối trọng với Trung Quốc trong vấn đề trên biển khiến Việt Nam cũng trở thành con cờ phục vụ cho chiến lược Mỹ chèn ép Trung Quốc".

Ông giải thích về các lý do vì sao quan hệ Trung – Việt quan trọng, gồm cả câu về ý thức hệ chung : xã hội chủ nghĩa", và "thực lực giữa Trung Quốc và Việt Nam là không sao thay đổi".

Điểm quan trọng hơn cả, theo ông Hồ Tích Tiến, là Việt Nam cần trách bị Hoa Kỳ "lợi dụng".

Vài hôm sau, nội dung bài của ông Hồ Tích Tiến bằng tiếng Việt đăng tải nhân dịp Mỹ - Việt kỷ niệm 25 năm quan hệ ngoại giao đã bị bỏ khỏi trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam.

***************

Từ ‘vài lời thật lòng’ của Hồ Tích Tiến

Trân Văn, VOA, 19/07/2020

Sau khi ông Hồ Tích Tiến, Tổng Biên tập Hoàn Cầu Thời Báo – cơ quan truyền thông đảm trách tuyên truyền trong đối ngoại của đảng cộng sản Trung Quốc – có "Vài lời thật lòng" (1) với người Việt, Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam lập tức chuyển ngữ tâm sự của ông Tiến từ tiếng Hoa sang tiếng Việt để giới thiệu trên trang facebook của cơ quan ngoại giao này. Đó chính là lý do thúc đẩy nhiều người Việttrải lòng với ông Tiến – nhân vật tự nhận là đại diện cho suy nghĩ của nhiều người Trung Quốc bình thường – về những điều mà đương sự khẳng định là… thật lòng !

Hình ảnh tuần duyên Trung Quốc và bản đồ khu vực Bãi Tư Chính trên Biển Đông. (Ảnh chụp màn hình Thanh Niên)

Duan Dang – một trong số rất nhiều người Việt tham gia bày tỏ tấm lòng của họ - minh định suy nghĩ của ông qua "Nói vài lời thật lòng với lão Hồ" (2). Duan nhấn mạnh "Vài lời thật lòng" là mộtâm mưu nhằmkích động, ly gián Việt Nam và Mỹ. Duan xem sự kiện lão Hồ đưa ra "Vài lời thật lòng" vào dịp Việt Nam – Hoa Kỳ kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, khuyên người Việt đừng quênhàng nghìn, hàng vạn tấn bom từng trút xuống miền Bắc Việt Nam chính là một kiểugièm pha và chẳng rõ nguyên nhân là do có đôi điều phẫn uất không cam tâmhay có tật giật mình, sợ bóng sợ gió (?).

Duan lấy làm tiếc khi Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam lại chuyển ngữ nhữnglời hồ đồnhư thế để giới thiệu với người Việt. Cũng vì vậy, Duan thắc mắc, phải chăng hành động nàylà một cách thể hiện quan điểm ? Nếu không, phải chăng là nhiệt liệt ủng hộ và muốn phổ biến những lời hồ đồ ấy đến nhân dân và quan viên nước Việt ? Bởilão Hồluận bàn về lịch sử bang giao, Duan đề nghị nhân vật này tự vấn :Vì sao quan hệ Việt – Mỹ chỉ mới trải qua 25 năm, còn quan hệ Việt – Trung đã kéo dài 70 năm mà đa số người Việt có thiện cảm và niềm tin dành cho Mỹ hơn hẳn đối với quý quốc ?

Duan lý giải, đó là vì trong 25 năm qua lại giữa Việt Nam và Mỹ chất đầy thành tâm, thiện chí, không xóa bỏ quá khứ nhưng xem trọng tương lai, còn trong 70 năm quan hệ với quý quốc, người Việt chủ yếu chỉ nhận lại mưu hèn - kế bẩn, phản trắc và chiến tranh xâm lược. Duan gọi năm yếu tố mà lão Hồ liệt kê, xem nhưchuỗi lợi íchnếu phát triển quan hệ Việt – Trung là năm điều xằng bậy. Vì Lão Hồ liên tục đề cập đếnthể chế, ổn định chính trị, chỗ dựa khi giới thiệuchuỗi lợi ích, Duan khẳng định :Với chúng tôi, đời nào, thể chế cũng chỉ là vỏ, cốt lõi là lợi ích dân tộc. Không bảo vệ được lợi ích dân tộc thì cái vỏ nào cũng vô nghĩa, cũng nhanh chóng tan biến.

Do lão Hồkhông giấu diếm sự ái ngại việc Việt Nam bị Mỹlợi dụng để kiềm chế Trung Quốc, Duan khuyên, chỉ cần quý quốc từ bỏ dã tâm bành trướng, vĩnh viễn chấm dứt can thiệp vào hoạt động dầu khí hợp pháp ở biển Đông, chấm dứt bức hiếp ngư dân Việt, tôn trọng luật pháp quốc tế, từ bỏ đường lưỡi bò, phi quân sự - hoàn nguyên và triệt thoái khỏi các thực thể chiếm đóng phi pháp ở Trường Sa, dựa vào tiền lệ Bạch Long Vỹ mà trao trả Hoàng Sa, thành tâm phân định các vùng biển chồng lấn còn lại theo luật pháp quốc tế thì lẽ nào lại không thể bán anh em xa mua láng giềng gần !

Bên cạnh một số người như Duan Dang – bỏ thời gian, bỏ công hồi đáp "Vài lời thật lòng" của ông Hồ Tích Tiến bằng những thông tin, ý kiến hết sức rạch ròi, còn có nhiều ngàn người Việt trực tiếp trải lòng với "Vài lời thật lòng" trên trang facebook của Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam. Dù đã bỏ công dịch – giới thiệu tâm tình của ông Hồ Tích Tiến với người Việt nhưng dường như chịu không thấu tâm tình thật của người Việt, chỉ chừng một ngày sau khi quảng bá "Vài lời thật lòng", Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tự ý đục bỏ "Vài lời thật lòng" khỏi trang facebook của họ (3).

***

Hàng loạt diễn biến dồn dập, hoặc xảy ra trên biển Đông hoặc liên quan đến biển Đông trong vài tháng gần đây đã tạo ra những phản ứng trái chiều cả bên ngoài lẫn bên trong Việt Nam. Trong bối cảnh đó, người Việt không chỉ dành sự chú ý, thời gian cho "Vài lời thật lòng" của Tổng Biên tập Hoàn Cầu Thời báo ở Trung Quốc mà còn bàn luận khá nhiều về những ý kiến dường như cũng rất… thật lòng khác của một số cơ quan, viên chức hữu trách hoặc đang tại nhiệm hay đã nghỉ hưu ở Việt Nam, trong đó, nổi bật là tướng Võ Tiến Trung.

Tuần trước, trong một cuộc trò chuyện với tờ Dân Việt, ông Trung (Anh hùng Lực lượng vũ trang, Thượng tướng, cựu Giám đốc Học viện Quốc phòng, cựu đại biểu Quốc hội, cựu Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam) nhận định, đại ý :Các hoạt động liên quan tới biển Đông của Mỹ chỉ nhằm vào lợi ích riêng của Mỹ. Cả Trung Quốc lẫn Mỹ đang gây bất ổn và căng thẳng tại biển Đông. Cho nên cần yêu cầu hai bên hết sức kiềm chế, dừng ngay và không để lặp lại các hoạt động gây bất ổn, vi phạm đến chủ quyền của chúng ta và của ASEAN. ASEAN cần phải đoàn kết, phản đối mạnh mẽ (4)…

Từ những nhận định như vừa kể, Lý Trần phát giác Việt Nam có "những viên tướng giá áo, túi cơm" và cho biết đã hiểu thế nào là Việt gian. Lý Trần tin rằng chẳng người Việt nào ngây thơ tới mức tin rằng hoạt động của Mỹ tại biển Đông nhằm bảo vệ chủ quyền của Việt Nam ở đó nhưng đánh đồng Mỹ với Trung Quốc như tướng Trung thì chỉ có thể khẳng định một điều :Đảng cộng sản Việt Nam bám chặt lấy đảng cộng sản Trung Quốc để tồn tại và Mỹ sẽ luôn được xác định là kẻ thù vì là kẻ thù của chế độ cộng sản. Lẽ nào Mỹ không "gây bất ổn" thì biển Đông sẽ "yên bình" vì được "đồng chí" Trung Quốc bảo vệ (5) ?

Tương tự, Nguyễn Ngọc Chu liệt kê hàng loạt hàng động từ trước tới nay của Trung Quốc tại Biển Đông để chứng minh ông Trung "nhầm lẫn" và thắc mắc,tại sao một ông tướng như ông Trung lại không phân biệt được thế nào là xâm lược biển, đảo của Việt Nam và thế nào là chế ngự sự lăng loàn ? Nguyễn Ngọc Chu cho rằng :Trong bối cảnh như hiện nay, quân đội Việt Nam phải dũng mãnh hơn lúc nào hếtvà bày tỏ hy vọng : Phát biểu của ông Võ Tiến Trung không đại diện cho trí tuệ và dũng khí của các tướng lĩnh và quân đội Việt Nam(6).

Là một trong những người tham gia bàn luận về nhận định của ông Trung, Chau Doan cho rằng, những phát biểu của những người như ông Trung "rất khó nghe" vì : Các anh đã không đủ năng lực và dũng khí để bảo vệ biển đảo của tổ quốc, đã vậy còn bị Tàu Cộng ngăn đuổi, không cho khai thác dầu ngay trên vùng biển thuộc chủ quyền của mình khiến chính phủ Việt Nam phải bồi thường cho thiên hạ vì huỷ hợp đồng. Khi thế lực khác có thể góp phần bảo vệ luật pháp quốc tế cũng như chủ quyền của Việt Nam, nếu không mở miệng nói được lời hay, các anh nên im miệng là tốt hơn cả(7)...

Giữa lúc nhiều người thi nhau bình luận và góp ý cho những cá nhân suy nghĩ và nhận định kiểu như ông Trung, Hoàng Nguyên Vũ phát giác :VTV đang "đánh Mỹ". Ngày nào cũng "đánh Mỹ". Theo Vũ, "đánh Mỹ" hiện là "món khoái khẩu" của VTV,cứ hết chương trình thời sự là "đánh Mỹ". Xong phim này sang phim nọ, phim nào cũng "đánh Mỹ", đánh từ miền Nam đánh ra miền Bắc, từ thành thị đến nông thôn, đánh từ núi cao cho đến tận biển khơi, từ thành thị đến nông thôn.

Vũ bỡn cợt :Vầng, biết rồi. Đánh rồi, thắng rồi. Lịch sử đáng tự hào nhưng chúng ta cũng cần sống cho hiện tại nữa chứ. Chuyện "khép lại quá khứ hướng tới tương lai" do các ông nhà mình nêu ra khi bình thường hoá quan hệ với Mỹ. Khép lại kiểu gì không biết nhưng những ngày này, hôm nào cũng lôi quá khứ ra nói, ai mà chơi nổi hả giời ? Tàu Khựa vẽ ra đủ thứ, vu khống đủ kiểu, bắt nạt đủ đường nhằm bành trướng lãnh thổ. Là "anh em, đồng chí" mà nã pháo vào lãnh thổ gây đau thương một thời. Hoàng Sa, Gạc Ma còn đau hồn chiến sĩ, sao VTV1 không chiếu dùm những thước phim đó ?

Vũ đặt vấn đề :Phải biết được kẻ thù thực sự của dân tộc này là ai, đang ở đâu chứ. Loại bạn miệng thì hữu nghị nhưng cậy thế nước lớn, lấn đất, cướp biển, đặt điều, dựng chuyện nên từ mặt, càng chơi càng đau khổ dài dài. Còn với Mỹ, quá khứ chiến tranh là ký ức không quên nhưng đã nói "khép lại" thì phải hướng tới những điều tốt đẹp phía trước. "Khép lại" mà truyền thông ngày nào cũng đùng đoàng thì bó tay rồi đấy. Đã chơi thì phải chân thành. Miệng thì bảo "tao với mày làm bạn" mà tay chân lòng dồi suốt ngày lôi chuyện xưa ra than oán thì bạn cái gì hả giời ? Bạn dế à (8) ?