Trump đánh vào Tencent, "tử huyệt" kinh tế kỹ thuật số của Trung Quốc
Mai Vân, RFI, 10/08/2020
Chưa hài lòng với Hoa Vi và TikTok, hôm 06/08/2020 vừa qua, tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiến thêm một bước trong cuộc tấn công vào các biểu tượng công nghệ Trung Quốc trên thế giới.
Logo của tập đoàn Tencent. Reuters/Aly Song
Đối tượng lần này là ứng dụng tin nhắn đa chức năng WeChat, mà chủ nhân không ai khác hơn là Tencent, một đại tập đoàn công nghệ có thế lực nhất nhì tại Trung Quốc. Vị trí quan trọng của Tencent và WeChat đã khiến giới phân tích cho rằng Tổng thống Mỹ đang muốn điểm vào một huyệt đạo trọng yếu, nếu không muốn nói là "tử huyệt" của công nghệ số Trung Quốc.
Khi đe dọa trừng phạt WeChat, ông Donald vẫn xác nhận lý do cố hữu : "Giống như TikTok, WeChat tự động thu thập một lượng lớn thông tin cá nhân của người dùng. Đây là một cơ sở dữ liệu có nguy cơ cho phép Đảng cộng sản Trung Quốc tiếp cận những thông tin nhạy cảm về công dân Hoa Kỳ".
WeChat : 1,2 tỷ người dùng với 90% là dân Trung Quốc
Lý do ông Trump đưa ra có vẻ không vững vì ứng dụng WeChat quả đúng là cực kỳ phổ biến, có đến 1,2 tỷ người sử dụng trên toàn thế giới, nhưng theo trang mạng chuyên môn TechCrunch, hơn 90% trong số đó là người cư ngụ ở Trung Quốc, hoặc là người Trung Quốc ra làm việc ở nước ngoài.
Theo đài truyền hình Pháp France 24 ngày 07/08, tổng thống Mỹ không hoàn toàn vô lý, vì từ nhiều năm nay, các chuyên gia an ninh mạng phương Tây đã coi WeChat là một công cụ giám sát bằng kỹ thuật số mà "Bắc Kinh hằng mơ ước".
Citizen Lab, một trung tâm nghiên cứu Canada về quyền tự do ngôn luận trên mạng, ngay từ năm 2016 đã theo dõi cách thức chính quyền Trung Quốc giám sát các cuộc thảo luận trên mạng WeChat để kiểm duyệt tốt hơn nội dung trao đổi thông qua ứng dụng này.
Một công cụ Bắc Kinh dùng để theo dõi và kiểm duyệt
Để gạt bỏ lập luận theo đó WeChat là một ứng dụng chủ yếu dùng trên lãnh thổ Trung Quốc, chưa lan tỏa được ra toàn thế giới như TikTok chẳng hạn, với nạn nhân bị theo dõi và kiểm duyệt đại bộ phận là người Trung Quốc, sắc lệnh nhắm vào WeChat mà ông Trump ban hành đã chính thức nêu bật sự cần thiết phải bảo vệ những người Trung Quốc đang ở Hoa Kỳ khỏi sự giám sát của Bắc Kinh.
Theo báo chí Mỹ, với lập luận này, Washington leo thêm một nấc thang trong cuộc đọ sức với Bắc Kinh, không đơn thuần nhằm bảo vệ người Mỹ, như được thấy qua các lệnh trừng phạt đối với Hoa Vi hoặc TikTok, mà còn nhằm hỗ trợ cho quyền tự do ngôn luận của mọi người, kể cả người Trung Quốc, trước những gì bị Mỹ cho là một chiến dịch giám sát hàng loạt trên toàn thế giới "Made in China".
Tencent : Trung tâm nền kinh tế kỹ thuật số Trung Quốc
Dẫu sao thì đối với giới quan sát, khi lấy WeChat làm mục tiêu tấn công, chính quyền Mỹ đã chấp nhận đọ sức với Tencent, một đối thủ mạnh hơn rất nhiều so với Bytedance, công ty mẹ của TikTok.
Theo France 24, thành lập vào năm 1998, Tencent hiện có giá trị hơn 680 tỷ đô la trên thị trường chứng khoán, gấp gần 10 lần giá trị ước tính của Bytedance. Không chỉ là tập đoàn internet mạnh nhất ở Trung Quốc sau Alibaba, Tencent còn là một nhân tố trung tâm của nền kinh tế kỹ thuật số của Trung Quốc nhờ WeChat.
Đài truyền hình Mỹ CNN ngày 07/08 ghi nhận rằng Tencent thuộc diện tập đoàn công nghệ có giá nhất thế giới, với trị giá trên thị trường chứng khoán cao hơn gấp đôi so với giá trị của tập đoàn Mỹ Netflix, với ứng dụng WeChat - mà phiên bản gốc lưu hành tại Trung Quốc dưới tên Vi Tín (Weixin) - là nhu cầu hàng ngày của hàng trăm triệu người Trung Quốc, dùng để nhắn tin, chia sẻ ảnh, gọi xe, thanh toán mua sắm, đặt nhà hàng, gọi thức ăn và một loạt các dịch vụ khác.
Tencent cũng là một đại gia trong lãnh vực giải trí, là công ty trò chơi điện tử lớn nhất thế giới nếu tính theo doanh thu, nhà phát hành của một số trò chơi rất được ưa chuộng trên thế giới, chủ nhân toàn phần hay một phần của một loạt công ty game tại Mỹ và nhiều nước khác, đồng thời là một trong những nhà cung cấp dịch vụ video và âm nhạc trực tuyến lớn nhất Trung Quốc, mà bộ phận âm nhạc trực tuyến Tencent Music (TME) - được niêm yết trên thị trường Wall Street.
Đánh vào Tencent có hiệu quả hơn đánh vào Hoa Vi
Theo hãng tin Anh Reuters ngày 07/08/2020, khi đánh vào Tencent, tổng thống Mỹ đã đánh vào một trong những điểm yếu nhất của Trung Quốc, và có thể ảnh hưởng đến Bắc Kinh nặng nề hơn là chiến dịch chống Hoa Vi.
Lời đe dọa của Mỹ là sẽ ngăn chặn các "giao dịch" với tập đoàn công nghệ Trung Quốc trước hết có thể tác hại đến các dịch vụ thanh toán dùng ứng dụng WeChat ở bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, mà điển hình là ví điện tử WeChat Pay, được chấp nhận ở nhiều nơi, kể cả ở Mỹ. CNN ghi nhận là vào năm ngoái, 25% doanh thu của Tencent đến từ các dịch vụ tài chánh và ứng dụng thanh toán như WeChat Pay
Hoạt động trong lãnh vực giải trí của Tencent cũng sẽ bị ảnh hưởng, nhất là trong lãnh vực trò chơi điện tử, vốn mang lại cho Tencent hơn 50% doanh thu trong năm 2019, nguồn lợi đến từ việc kiểm soát được hoặc nắm những phần hùn đáng kể trong một loạt những công ty phát triển những trò chơi điện tử rất được ưa chuộng trên thế giới, từ League of Legends cho đến Fornite, hay PlayerUnknown's Battlegrounds...
Đối với CNN, nếu chính quyền Mỹ quyết định cấm cửa các ứng dụng Trung Quốc, Tencent sẽ bị mất thị trường Mỹ trong lãnh vực trò chơi điện tử.
Những hoạt động của Tencent trong lãnh vực video giải trí hay ca nhạc trực tuyến cũng hợp tác với nhiều công ty Mỹ, từ hội bóng rổ NBA (National Basketball Association) cho đến tập đoàn Warner Music Group. Việc rút Tencent ra khỏi các quan hệ này có thể rất hỗn độn và tốn kém.
Hạn chế vũ khí đầu tư của Tencent
Ngoài ra, quyết định của Mỹ có thể đặt một loạt danh mục đầu tư rộng lớn của tập đoàn Tencent hải ngoại vào vòng nguy khốn. Cho đến nay, Bắc Kinh đã rất vất vả trong cuộc chiến bảo vệ thị phần của Hoa Vi ở nước ngoài. Thế nhưng Tencent có tầm hoạt động rộng lớn hơn nhiều.
Đây là một trong những tập đoàn đầu tư hào phóng nhất vào ngành công nghệ trên thế giới, với các khoản đầu tư vào các doanh nghiêp lên đến mức 60 tỷ đô la, tính đến tháng 12 năm 2019. Tencent chẳng hạn, đã đầu tư vào công ty dịch vụ mua sắm Afterpay của Úc, hay đã mua lại trang diễn đàn trên mạng Reddit nổi tiếng của Mỹ. Cổ phiếu của Tencent đã giảm 10% sau thông báo của Nhà Trắng.
Theo Reuters, nếu Mỹ quyết định xúc tiến việc trừng phạt Tencent, mục tiêu nhắm tới đầu tiên có lẽ là WeChat, do mối quan ngại là ứng dụng này tạo điều kiện dễ dàng cho việc kiểm duyệt và hoạt động gián điệp. Điều đó sẽ cắt nguồn thu nhập đến từ quảng cáo của các nhãn hiệu Mỹ muốn vươn đến người tiêu dùng ở Trung Quốc, và trên mặt chính trị, có thể khiến cho người dân Trung Quốc bình thường phải gánh chịu cái giá của cuộc chiến thương mại một cách rõ rệt hơn hơn bất kỳ thứ gì khác.
Sau cùng, quyết định trừng phạt của Mỹ cũng sẽ khiến cho các nhà đầu tư nước ngoài suy nghĩ lại trước khi đặt quan hệ đối tác với các công ty Trung Quốc. Bắc Kinh đã đầu tư đáng kể về chính trị cũng như kinh tế để nuôi dưỡng các nhà vô địch công nghệ thế giới của họ, nhưng Washington giờ đây đang dùng uy thế của mình trong lãnh vực cơ sở hạ tầng Internet và hệ thống điều hành để ngặn chặn toan tính của Trung Quốc. Ngón đòn của Nhà Trắng nhắm vào Tencent sẽ còn khiến Trung Quốc phải đau đớn lâu dài.
Mai Vân
*************************
Xây dựng một Mạng lưới sạch toàn cầu không có ảnh hưởng của Trung Quốc
Ngân Bình, VNTB, 10/08/2020
Ngoại trưởng Pompeo muốn cắt đứt quyền truy cập internet của Trung Quốc ở Mỹ (1)
Chính quyền Trump đang đưa ra một sáng kiến mới để tạo ra một Mạng lưới sạch toàn cầu không có ảnh hưởng của Trung Quốc, Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố hôm thứ Tư. Hoa Kỳ đã cáo buộc Trung Quốc đánh cắp dữ liệu và các hoạt động mạng độc hại khác khi căng thẳng giữa hai bên gia tăng. Pompeo đã đưa ra một đề nghị về những động thái có thể xảy ra nhằm giảm khả năng tiếp cận của Bắc Kinh đối với các mạng lưới của Mỹ.
Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết Hoa Kỳ đang đưa ra một sáng kiến mới để tạo ra một Mạng lưới sạch toàn cầu không có ảnh hưởng của Trung Quốc
Ông nói : "Chúng tôi đang bảo vệ thông tin nhạy cảm nhất của người Mỹ và tài sản trí tuệ có giá trị nhất của chúng tôi. "Chúng tôi kêu gọi tất cả các quốc gia và công ty yêu tự do tham gia vào Mạng lưới sạch".
Sáng kiến này sẽ tập trung vào việc ngăn người dùng Mỹ không sử dụng các dịch vụ đám mây hoặc mạng di động của Trung Quốc, không cho các ứng dụng Trung Quốc vào các cửa hàng ứng dụng của Mỹ, tách các ứng dụng Mỹ ra khỏi cửa hàng ứng dụng của Trung Quốc và không cho các công ty Trung Quốc sử dụng các dự án cáp dưới biển.
Thông báo của Pompeo được đưa ra sau khi các nhà lập pháp và chính quyền Trump gây sức ép với ByteDance buộc họ phải bán TikTok cho một công ty Mỹ.
Ông Pompeo cáo buộc Trung Quốc thực hiện một chiến dịch trên phạm vi rộng nhằm phá hoại nền dân chủ ở cả trong và ngoài nước, từ việc đàn áp người thiểu số Duy Ngô Nhĩ đến việc ban hành lệnh truy nã các nhà hoạt động tại Hoa Kỳ.
Ông nói : "Các quốc gia yêu tự do phải hợp tác với nhau để đối đầu với hành vi gây hấn của Đảng cộng sản Trung Quốc, và điều tốt là tình thế đang hoàn toàn xoay chuyển. Tôi nghĩ sự nghi ngờ và rồi xác thực mà thế giới đang chứng kiến là cách tiếp cận đúng đắn".
Mạng lưới sạch bao gồm :
- Nhà cung cấp dịch vụ sạch
Đảm bảo các công ty cung cấp dịch vụ viẽn thông Trung Quốc không được liên kết với mạng lưới viễn thông của Mỹ vì đe doạ an ninh quốc gia. Các công ty này sẽ không được cung cấp các dịch vụ viễn thông ở Hoa Kỳ.
- Cửa hàng ứng dụng sạch
Tháo bỏ các ứng dụng không đáng tin cậy ra khỏi cửa hàng ứng dụng Mỹ. Các ứng dụng của Trung Quốc có nguy cơ đe doạ sự riêng tư, phát tán virus, kiểm duyệt nội dung, tuyên truyền và phát tán tin tức không đúng sự thật phải được gỡ bỏ nhằm bảo vệ các thông tin nhạy cảm của các cá nhân và doanh nghiệp Mỹ.
- Ứng dụng sạch
Ngăn chặn các nhà sản xuất điện thoại Trung Quốc cài đặt sẵn các ứng dụng trong các điện thoại thông minh. Các công ty Hoa Kỳ phải gỡ bỏ các ứng dụng của Huawei, cánh tay đắc lực của Đảng cộng sảnTrung Quốc ra khỏi cửa hàng ứng dụng để đảm bảo rằng họ không hợp tác với một "kẻ lạm dụng nhân quyền".
- Đám mây sạch
Ngăn chặn dữ liệu nhạy cảm của người Mỹ và tài sản trí tuệ quý giá của công ty Mỹ , kể cả dữ liệu về dịch Covid-19 được lưu trữ trong các dịch vụ đám mây do các công ty Alibaba, Baidu, China Mobile, China Telecom và Tencent của Trung Quốc như cung cấp.
- Cáp biển sạch
Nhằm ngăn chặn hệ thông cáp ngầm của Hoa Kỳ và hệ thống internet quốc tế bị tin tặc Trung Quốc thu thập tin tức tình báo đồng thời hợp tác với các quốc gia trên thế giới để tránh cho hệ thống cáp quan trọng yếu không bị tấn công.
Huawei có thể sẽ phải ngừng sản xuất điện thoại thông minh (2)
Một nhân viên điều hành Huawei cho biết công ty này sắp hết chip xử lý để sản xuất điện thoại thông minh vì lệnh trừng phạt của Mỹ và sẽ buộc phải ngừng sản xuất chip tiên tiến nhất của họ. Đây là một dấu hiệu cho thấy sự thiệt hại cho hoạt động kinh doanh của Huawei ngày càng tăng trước áp lực của Mỹ.
Công ty Huawei cho biết sắp hết chip xử lý để sản xuất điện thoại thông minh vì lệnh trừng phạt của Mỹ và sẽ buộc phải ngừng sản xuất chip tiên tiến nhất của họ.
Huawei Technologies Ltd., một trong những nhà sản xuất điện thoại thông minh và thiết bị mạng lớn nhất, đang là tâm điểm của căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về công nghệ và bảo mật. TikTok và dịch vụ nhắn tin WeChat cũng đang là các đối tượng bị cuốn vào cuộc.
Washington đã cắt quyền truy cập âm nhạc và các dịch vụ điện thoại thông minh khác của Google của Huawei vào năm ngoái. Hồi háng 5 Nhà Trắng cấm các nhà cung cấp trên toàn thế giới sử dụng công nghệ của Hoa Kỳ để sản xuất linh kiện cho Huawei.
Đồng thời Washington cũng đang vận động Châu Âu và các đồng minh khác loại Huawei ra khỏi mạng 5G vì lý do an ninh.
Richard Yu, chủ tịch bộ phận tiêu dùng của công ty cho biết, việc sản xuất chip Kirin do chính các kỹ sư của Huawei thiết kế sẽ ngừng vào ngày 15/9 vì họ không có khả năng tự sản xuất. Để sản xuất linh kiện này các nhà thầu cần phải có công nghệ sản xuất của Mỹ trong khi các nhà sản xuất chỉ nhận đơn hàng cho đến ngày 15/9.
Ông Yu thừa nhận đây là thiệt hại rất lớn cho Huawei vì họ không có chip và nguồn cung cấp. Doanh số bán điện thoại thông minh năm nay của Huawei có thể sẽ thấp hơn mức 240 triệu điện thoại được bán ra năm 2019.
Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng cáo buộc tin tặc Trung Quốc nhắm vào cơ sở hạ tầng bầu cử Mỹ (3)
Theo Reuters, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Robert O’Brien cho biết hôm Chủ nhật, các tin tặc có liên hệ với chính phủ Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng bầu cử Mỹ trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Robert O’Brien cho biết các tin tặc có liên hệ với chính phủ Trung Quốc nhắm vào cơ sở hạ tầng bầu cử Mỹ trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia đưa ra hôm thứ Sáu cũng đã cho biết Trung Quốc "đang mở rộng các nỗ lực ảnh hưởng" và rằng Nga muốn hạ gục ứng cử viên Dân chủ Joe Biden. Nhưng Hội đồng An ninh Quốc gia không cáo buộc cụ thể Bắc Kinh tấn công các hệ thống bầu cử Mỹ.
Ông O’Brien tuyên bố Trung Quốc "muốn thấy Tổng thống thua cuộc", và cáo buộc Trung Quốc cũng như Nga và Iran đã thực hiện các cuộc tấn công mạng gây ảnh hưởng đến bầu cử.
Tuy nhiên Trung Quốc liên tục phủ nhận các cáo buộc này tấn công mạng vào các công ty, chính trị gia hay các cơ quan của chính phủ Hoa Kỳ khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang cho biết hồi tháng 4 tuyên bố "Bầu cử tổng thống Mỹ là chuyện nội bộ, chúng tôi không có hứng thú can thiệp vào đó".
O’Brien cho biết Hoa Kỳ đã chứng kiến tin tặc cố xâm nhập vào các trang web thuộc các văn phòng Ngoại trưởng trên khắp đất nước, nơi chịu trách nhiệm quản lý các cuộc bầu cử ở cấp địa phương và thu thập dữ liệu về người Mỹ.
"Bất kỳ quốc gia nào cố gắng can thiệp vào cuộc bầu cử tự do và công bằng của chúng tôi sẽ phải nhận lãnh hậu quả nghiêm trọng".
Ngân Bình tổng hợp
___________________
Nguồn :
(1)https://nationalinterest.org/blog/skeptics/pompeo-wants-cut-china’s-access-america’s-internet-166337