Một số cuộc biểu tình, được cho là do chính quyền tổ chức, đã diễn ra tại Nghệ An nhằm kêu gọi phản đối linh mục Đặng Hữu Nam là người thường cùng giáo dân Quỳnh Lưu đi biểu tình ôn hòa chống Formosa gây ô nhiễm môi trường biển miền Trung thời gian gần đây.
Linh mục Đặng Hữu Nam nói chuyện với ngư dân bên ngoài Tòa án Nhân dân Thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh hôm 26/9/2016. file photo
Hôm thứ Năm ngày 4 vừa qua, Hội Cựu Chiến Binh hai huyện Tân Kỳ và Quỳ Hợp ở Nghệ An tổ chức hội nghị với nội dung phản đối những luận điệu gọi là bêu xấu chế độ, xuyên tạc và nói sai sự thật của linh mục quản xứ Phú Yên, tỉnh Nghệ An là linh mục Đặng Hữu Nam liên quan đến bài giảng của ông về ngày 30 tháng Tư 1975. Tin được báo Công An Nghệ An đăng tải hôm thứ Hai 8 tháng Năm.
Buổi sáng thứ Bảy ngày 6 tháng Năm tại địa bàn xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu cũng diễn ra biểu tình kêu gọi chống linh mục Đặng Hữu Nam. Hình ảnh trên các video clips thu được cho thấy cuộc biểu tình có sự tham dự của Hội Phụ Nữ, Đoàn Thanh Niên và cả các em học sinh tay cầm cờ và gậy gộc vừa chạy vừa hô to " Bác Hồ muôn năm..".
Nói với đài Á Châu Tự Do, một giáo dân ở Quỳnh Lưu không tiết lộ tên cho biết :
Cái này chỉ có báo rồi đài truyền hình Nghệ An, nghĩa là toàn bộ báo Nghệ An lên tiếng chứ không có báo nào lên tiếng cả. Như vậy là huyện Quỳ Hợp này, Quỳnh Lưu này, Yên Thành, Vinh rồi nhiều nơi là đề nghị truy tố linh mục Đặng Hữu Nam phải chịu trách nhiệm hình sự. Không có khi nào lại có cái phong trào như thế, báo thì chỉ báo Nghệ An với báo Công An lên. Nói như thế để biết rằng phía sau chỉ thị đó có các đoàn thể, tổ chức chứ không có tự phát đâu, không có trường hợp nào mà coi như rầm rộ như thế này cả. Coi như rầm rộ một cách như thế này cả, coi như tăng thêm áp lực để truy tố linh mục Đặng Hữu Nam một cách hợp pháp.
Được hỏi ông nghĩ gì về những người đi biểu tình để kêu gọi chống linh mục quản xứ Nguyễn Hữu Nam, người giáo dân này trả lời :
Họ bảo là coi như ông Đặng Hữu Nam phản động như vậy là đáng bị truy tố, họ thiển cận đến góc độ như thế.
Đối với một giáo dân trẻ tuổi xin được giấu tên, thường đi biểu tình chống Formosa, thì nhà cầm quyền địa phương Nghệ An đang tìm cách bủa vây để đấu tố linh mục Đặng Hữu Nam :
Nói thẳng ra là đấu tố và tìm mọi cách để bắt cha Nam. Nhìn vào các cựu chiến binh rồi hội phụ nữ, các bà già và trẻ con tụ tập đông như thế thì nguồn tin từ facebooker Hoàng Bình và một số anh em mà em được biết thì những người đó đi biểu tình dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo huyện Quỳnh Lưu. Họ cấp phát tiền cho những người đi biểu tình người 200.000, người 30.000 người 50.000 tùy theo, chứ còn không có bất kỳ một giáo dân nào trong đó cả.
Vẫn theo lời thanh niên này, những khẩu hiệu ghi trên các tấm bảng như "tử hình cha Nam " chẳng hạn đều là theo mệnh lệnh của lãnh đạo Quỳnh Lưu, điển hình qua hội Cựu Chiến Binh và Hội Phụ Nữ, chứ người dân thường không ai tự ý làm vậy, kể cả những người không theo đạo Công giáo :
Hầu như ai xem các video đó đều thấy có sự hướng dẫn của Hội Phụ Nữ, khi một bà già ra nói đó thì có một cô bên Hội Phụ Nữ ra bày cho bà nói. Họ đã tuyên truyền một cách dối trá, thứ hai nữa là thể hiện sự ủng hộ cho Formosa tiếp tục hoạt động ở Việt Nam. Còn xét về cha Nam hoặc cha Thục thì các Ngài chỉ là những người đồng hành với những người đi kiện Formosa, đúng ra những việc làm đó đều tốt cho dân tôc Việt Nam cả.
Đài Á Châu Tự do chưa thể kiểm chứng thông tin về việc người dân đi biểu tình được nhận tiền từ phía chính quyền.
Dưới mắt một giáo dân cũng là nhà hoạt động dân chủ Nguyễn Hữu Vinh, không cần tinh mắt thì cũng thấy có sự điều động rất chặt chẽ của chính quyền Nghệ An trong những cuộc biểu tình chống linh mục Đặng Hữu Nam mấy ngày qua :
Hẳn nhiên báo Nghệ An và Công An Nghệ An phải đăng vì chỉ đạo trực tiếp của tỉnh, chứ còn các báo khác chỉ khi nào có lệnh từ Ban Tư Tưởng và Ban Tuyên Giáo Trung Ương, thậm chí có lúc chia chỉ tiêu cho từng báo một, mỗi báo mấy bài về những vụ nọ vụ kia.
Những tổ chức như hội Cựu Chiến Binh, Hội Phụ Nữ, Hội Nông Dân dù ngân sách tốn kém biết bao nhiêu mà họ vẫn phải đổ tiến nuôi để sử dụng vào những lúc này. Theo thông tin mà tôi nhận được thì người ta được chia tiền. Báo chí nhà nước hay vu cáo những người biểu tình chống Trung Quốc là được chia tiền này khác, thực tế mà nói là họ suy từ bụng họ mà ra, bây giờ họ chi tiền cho những người biểu tình kia.
Đầu tháng Mười năm 2016, linh mục Đặng Hữu Nam đã dẫn đầu một cuộc biểu tình của giáo dân thuộc giáo xứ Phú Yên đi nộp đơn khiếu kiện Formosa tại Tòa án Kỳ Anh.
Đến ngày 7 tháng Mười 2016 Ủy ban Nhân Dân Tỉnh Nghệ An ra văn bản do ông Lê Xuân Đại, Phó chủ tịch UBND Tỉnh ký thay Chủ tịch Tỉnh yêu cầu : "Giám Mục Vinh chấn chỉnh các hoạt động mục vụ của Linh mục Đặng Hữu Nam, không bố trí Linh mục Đặng Hữu Nam tiếp tục hoạt động trên địa bàn tỉnh Nghệ An".
Văn bản cáo buộc linh mục Đặng Hữu Nam lợi dụng các buổi lễ để rao giảng kích động giáo dân tại các nhà thờ mà Linh mục Nam tới làm lễ. Bên cạnh đó cìn có cáo buộc là linh mục Nam cũng thường xuyên tiếp xúc các thành phần, đối tượng Việt Tân, giúp một số người trú ngụ trong nhà thờ giáo xứ Phú Yên.
Văn bản gửi cho Giám mục Giáo phận Vinh còn khẳng định giáo dân cũng như chức sắc thuộc giáo phận Vinh không đồng lòng với các hoạt động của Linh Mục Đặng Hữu Nam cho nên việc lnh mục Nam ở lại Nghệ An không được hoan nghênh.
Đó là lý do khiến dư luận trên cộng đồng mạng quan ngại là nhà cầm quyền Nghệ An đang tập trung chiến dịch bủa vây và đấu tố linh mục Đặng Hữu Năm qua các cuộc biểu tình trong mấy ngày qua nhằm mục đích bắt giữ hoặc trục xuất ông ra khỏi địa phương này.
Thanh Trúc, phóng viên RFA
********************
Linh mục Đặng Hữu Nam lên tiếng về các cuộc biểu tình (BBC, 09/05/2017)
Linh mục Đặng Hữu Nam chính thức lên tiếng sau khi xảy ra các cuộc phản đối ông được thông tin trên truyền thông nhà nước.
Trong số các vụ phản đối này có việc Hội Cựu chiến binh tỉnh Nghệ An có công văn gửi Thủ tướng Việt Nam phản đối "hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng" của linh mục Đặng Hữu Nam, theo báo Công an Nhân dân.
Trả lời BBC về các cáo buộc này, hôm 9/5 Linh mục Đặng Hữu Nam cho biết trong hơn một năm qua khi Formosa xả thải gây ra thảm họa môi trường tại miền Trung, ông là "một trong những người đầu tiên ở giáo phận Vinh lên tiếng phản đối yêu cầu nước sạch cho cá, minh bạch cho dân".
"Trong suốt tháng năm đấu tranh tôi biểu tình rồi tổ chức những thánh lễ thắp nến cầu nguyện rồi tuần hành, chính quyền rất khó chịu với những việc làm này của tôi".
Người dân tại giáo xứ Phú Yên tham gia đi kiện Formosa hồi tháng 10/2016
Vào dịp 30/4, Linh mục Nam tiến hành lễ tưởng niệm "những đồng bào ngã xuống trong cuộc chiến".
"Tôi nói 30/4 mở ra một ngày buồn cho đất nước, cho dân tộc, cho giáo xứ chúng tôi nữa bởi vì giáo xứ Phú Yên là nạn nhân của biến cố 1953 và 1975", Linh mục phân trần.
"Trước năm 1950, giáo xứ Phú Yên là một trong những giáo xứ sầm uất nhất của giáo phận Vinh. Năm 1953, với các cuộc đấu tố, gia đình ly tán...với gần 3000 giáo dân nhưng sau 1953, nhiều người dân ra đi, chỉ còn 70 người".
Linh mục Đặng Hữu Nam nói 30/4 có một ý nghĩa khác đối với giáo dân Phú Yên
"Mặc dù chúng tôi không hận thù chiến tranh, không hận thù chế độ nhưng cái nỗi đau của người dân, tôi phải đau nỗi đau đó. Tôi tổ chức tưởng niệm cho cả những người anh em không cùng niềm tin, cả bắc cả nam, người cầm súng lẫn người dân thường".
"Các cuộc biểu tình này không chỉ là khủng bố tinh thần mà còn khủng bố thể chất tôi và các giáo dân. Họ muốn bịt miệng tôi và bảo vệ Formosa".
'Ủng hộ biểu tình, không ủng hộ nội dung'
Linh mục Nam cũng cho biết, ông và giáo dân giáo xứ Phú Yên hoàn toàn "ủng hộ việc người dân biểu tình dù không ủng hộ nội dung".
Hai ngày cuối tuần, 6-7/5, giáo dân Phú Yên đã tổ chức tiếp nước, bánh và sữa cho những người biểu tình phản đối linh mục Nam.
Giáo dân giáo xứ Phú Yên tiếp nước cho người biểu tình dù không đồng tình nội dung
Trao đổi với BBC hôm 8/5, Linh mục Nguyễn Đình Thục, thuộc quản xứ Song Ngọc cho biết :
"Chúng tôi cũng không phản đối chuyện họ biểu tình. Tôi nhận thấy biểu tình là một dấu hiệu tốt".
"Phía chính quyền luôn tìm cách để ngăn cản khi chúng tôi đi tuần hành ôn hòa, bảo là gây mất trật tự an toàn và có nhiều công an, an ninh đi theo".
"Còn các cuộc biểu tình này rõ ràng có sự tổ chức, chỉ đạo của họ, không có bóng dáng công an, chỉ có một vài an ninh thường phục đứng từ xa theo dõi".
"Thực ra chúng tôi thấy chẳng thấy gì sợ hãi hay ngại ngùng khi quyết định dấn thân con đường đấu tranh, chúng tôi đã đặt ra các tình huống xấu như đi tù hay bị ám sát đều chấp nhận hết rồi, sẵn sàng đón nhận".
Biểu ngữ này xuất hiện nhiều trong các cuộc biểu tình gần đây do chính quyền và người dân địa phương tổ chức
Linh mục Nam nói, các linh mục và giáo dân sẽ tiếp tục con đường khời kiện Formosa, đòi công bằng cho người dân.
"Chúng tôi không chỉ đấu tranh cho chúng tôi, mà còn cho tương lai giống nòi dân tộc Bách Việt", Linh mục Nam cho biết.
Hôm 8/5, hai Giáo hạt Thuận Nghĩa và Giáo hạt Vàng mai đăng đơn tuyên bố "Phản đối chính quyền đấu tố các linh mục".
Lá đơn này được ký bởi 18 linh mục thuộc hai giáo hạt để "bày tỏ tinh thần hiệp thông" với linh mục Đặng Hữu Nam và linh mục Nguyễn Đình Thục.
BBC đã tìm cách liên lạc với ông Lê Đức Cường, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Nghệ An và bà Nguyễn Thị Quỳnh Nga, Phó chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nghệ An trong hai ngày qua nhưng không được.
*********************
Một phường ở Thành phố Hồ Chí Minh 'không cho photo tài liệu về Formosa' (BBC, 09/05/2017)
Văn bản được cho là của UBND phường Tân Tạo A, quận Bình Tân gửi các tiệm photocopy trên địa bàn
Một văn bản do một phường ở TP Hồ Chí Minh gửi đến các tiệm photocopy trên địa bàn yêu cầu "không in ấn, nhân bản các loại tờ rơi, khẩu hiệu liên quan Formosa".
Hôm 9/5, mạng xã hội rò rỉ một văn bản được cho là do bà Huỳnh Đặng Hà Tuyên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân phường Tân Tạo A, quận Bình Tân ký hồi tháng 4/2017.
"Ủy ban Nhân dân phường đề nghị các cơ sở in ấn, photocopy trên địa bàn không in ấn, nhân bản các loại tờ rơi, khẩu hiệu liên quan Formosa và báo cáo công an nếu phát hiện có người đến in ấn, photocopy các tài liệu có nội dung xấu hoặc liên quan đến Formosa", văn bản này viết.
Bà Huỳnh Đặng Hà Tuyên là một trong những người trúng cử đại biểu Hội đồng Nhân dân TP Hồ Chí Minh khóa IX, nhiệm kỳ 2016 - 2021.
Hôm 9/5, BBC liên hệ số điện thoại của bà Hà Tuyên nhiều lần nhưng bà không bắt máy.
Cùng ngày, một chủ tiệm photocopy ở phường Tân Tạo đề nghị không nêu danh tính, xác nhận với BBC rằng họ "đã nhận được văn bản này" nhưng "chưa thấy khách hàng nào đến photocopy nội dung về Formosa".
Hôm 9/5, trả lời BBC từ Hà Nội, nhà hoạt động Nguyễn Anh Tuấn, người từng tường thuật diễn biến vụ Formosa tại các tỉnh miền Trung năm 2016, nói : "Độ xác thực của văn bản đề nghị các cơ sở photocopy không in tài liệu về Formosa là khá cao, vì tôi đã thấy các văn bản tương tự như vậy ở các tiệm photocopy".
"Nhìn vào văn bản này, người ta có thể thấy nó không có căn cứ pháp lý nên không có hiệu lực".
"Hơn nữa, trong bối cảnh Formosa đã được kết luận là thủ phạm gây ra thảm họa cá chết ở miền Trung mà chính quyền lại đi ngăn cấm khi người dân đi in ấn tài liệu liên quan thì rất khó khiến người dân không nghi ngờ người ký văn bản đứng về phía Formosa".
"Với văn bản này, người ta thấy thêm một dấu hiệu là 'quả bom âm ỉ' Formosa vẫn chưa được tháo ngòi nổ và phía chính quyền vẫn đang đi từ sai lầm này đến sai lầm khác trong việc xử lý hậu quả của thảm họa môi trường".
Tháng 1/2016, mạng xã hội từng xôn xao vụ việc một chủ tiệm photocopy tại Đà Lạt phải viết giấy cam kết gửi Công an Đà Lạt với nội dung "Nay tôi xin cam kết, cam đoan khi có trường hợp tới photo, in ấn các tài liệu có liên quan tới các vấn đề nhạy cảm chính trị, các tài liệu, văn bản có nội dung phản ánh về Biển Đông, các vấn đề chính trị liên quan tới Trung Quốc, tôi sẽ ngay lập tức thông báo cho cơ quan Công an để có biện pháp xử lý kịp thời".