Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

14/10/2021

Tập Cận Bình dám hay không dám đánh Đài Loan ?

Thanh Hà - Anh Vũ - Phạm Phú Khải

Trung Quốc, kẻ thù hữu ích cho Đài Loan

Thanh Hà, RFI, 14/10/2021

Nhờ Trung Quốc, Đài Loan trở thành tâm điểm của thế giới. Hai nhà nghiên cứu Marc Julienne và John Seaman của Viện Quan hệ Quốc tế Pháp - IFRI cùng nhận định, Đài Loan là một bậc thầy trong việc "khai thác mối đe dọa xuất phát từ Trung Quốc để thoát khỏi thế cô lập trên trường quốc tế".

dailoan1

Ảnh minh họa Reuters - DADO RUVIC

Đối với công luận trong nước, điểm tín nhiệm của tổng thống Thái Anh Văn thực sự vững vàng. Kinh tế Đài Loan tăng trưởng tốt bất chấp đại dịch Covid-19 và những đòn trừng phạt của Bắc Kinh. Đài Bắc đã chứng minh là một mắt xích không thể thiếu trong tầm nhìn về một vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Cuối cùng về công nghệ, Trung Quốc gián tiếp giúp cho các tập đoàn Đài Loan được cả từ Mỹ đến Châu Âu, Nhật Bản ve vãn hơn bao giờ hết.

Trong bài tham luận mang tựa đề "Bắc Kinh : Kẻ thù tệ nhất và tốt nhất của Đài Loan" đăng trên tạp chí Politique Etrangère (số 2021/2), Marc Julienne và John Seaman nhắc lại : khi mới lên cầm quyền năm 2013 ông Tập Cận Bình đã ngỡ rằng sẽ dễ dàng thuyết phục Đài Loan "trở về với đất mẹ". Nhưng rồi cử tri Đài Loan đã bầu lãnh đạo đảng Dân Tiến vào chiếc ghế tổng thống năm 2016.

Trở thành vị nữ tổng thống đầu tiên của Đài Loan, bà Thái Anh Văn đoạn tuyệt với chính sách của người tiền nhiệm Mã Anh Cửu bên Quốc Dân Đảng, thân Bắc Kinh. Điều khó chấp nhận hơn nữa trong mắt ông Tập Cận Bình là bà Thái Anh Văn đã tái đắc cử vẻ vang hồi năm 2020 đúng vào lúc mà Vũ Hán trở thành tâm dịch, Bắc Kinh bị chỉ trích bưng bít thông tin, thao túng Tổ Chức Y Tế Thế Giới về mức độ nguy hiểm của virus corona chủng mới.

Uy hiếp tinh thần, làm sói mòn sức lực của đối phương 

Hai đồng tác giả bài viết trên tạp chí Politique Etrangère nêu ra hàng loạt những thành công của Đài Loan từ 2016 khiến Hoa Lục càng tức giận và điều đó giải thích phần nào cho thái độ càng lúc càng "hung hăng" của Bắc Kinh đối với Đài Bắc.

Vào lúc hình ảnh của Trung Quốc xấu đi trong mắt cộng đồng quốc tế về nhiều mặt, từ y tế cho đến việc nuốt lời hứa về một mô hình "một quốc gia hai chế độ" dành cho Hồng Kông, hay trước những tiết lộ cưỡng bức lao động tại tỉnh Tân Cương và nhất là Trung Quốc đang trực diện đối đầu với Mỹ về mọi mặt, thì Đài Loan được xem như là mô hình mẫu mực trong việc giải quyết khủng hoảng Covid. Chính quyền Đài Loan chứng minh rằng một chế độ dân chủ cũng có thể dập được dịch. Virus corona chủng mới không làm xáo trộn kinh tế Đài Loan. Thế rồi Đài Bắc mở rộng cửa đón các nhà đấu tranh nhân quyền Hồng Kông.

Ngần ấy cũng đủ để Trung Quốc gia tăng áp lực với Đài Loan về mặt quân sự với những đợt tập trận của Hải Quân càng lúc càng cận kề với các vùng biển của Đài Loan, với các chiến dịch dồn dập đưa chiến đấu cơ vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Tuy nhiên tính toán của Trung Quốc muốn vừa uy hiếp tinh thần 23 triệu dân Đài Loan, vừa khiến đối phương mòn sức vì phải chống đỡ, tạm thời thất bại. 

Những lá chủ bài của Đài Loan

Hai đồng tác giả bài tham luận "Bắc Kinh : kẻ thù tệ nhất và tốt nhất của Đài Loan" giải thích, về đối nội, bà Thái Anh Văn được công luận Đài Loan ủng hộ hơn bao giờ hết. Về mặt kinh tế, đành là Đài Loan bị cấm xuất khẩu quả na, quả dứa sang Hoa Lục nhưng hòn đảo tí hon này lại có những lá chủ bài khác trong tay mà ông khổng lồ Bắc Kinh không có được : đó là những con bọ "chip" điện tử, là linh kiện bán dẫn mà ngay cả các tập đoàn Trung Quốc cũng xem là "cột xương sống" để phát triển. 

Chip điện tử và linh kiện bán dẫn là hai chìa khóa giúp Đài Loan "tự đặt mình vào trung tâm bàn cờ công nghệ cao", và là một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi sản xuất toàn cầu mà qua đó Đài Loan là một chìa khóa trong cuộc đọ sức Mỹ-Trung về công nghệ cao, về kinh tế và chiến lược. Chỉ nội với việc một tập đoàn TSMC của Đài Loan, dẫn đầu trong ngành công nghệ nano, những ông khổng lồ Trung Quốc như Hoa Vi hay HiSilicon hay Hik Vision cũng có thể bị điêu đứng, nếu không được TSMC cung cấp bọ nano kịp thời. 

Mỹ thở phào nhẹ nhõm khi thuyết phục được TSMC mở nhà máy ở bang Arizona. Liên Âu đang ráo riết đàm phán để cũng trở thành điểm đến hấp dẫn trong mắt nhà sản xuất bọ điện tử này. Chỉ nội với lá chủ bài công nghệ cao cũng đủ sức thuyết phục các siêu cường phương Tây không nên bỏ rơi Đài Loan trước những nanh vuốt của Bắc Kinh.

Về địa chính trị, từ trước đại dịch, Đài Loan luôn chứng minh là một quốc gia "chia sẻ tầm nhìn và những giá trị" với các nền dân chủ tự do, là một điểm tựa hữu ích trong chiến lược Ấn Độ -Thái Bình Dương của Mỹ. Điểm trớ trêu nhất đối với Bắc Kinh có lẽ là từ 2016, chưa bao giờ Hoa Kỳ giờ tỏ thái độ ủng hộ Đài Loan mạnh mẽ như hiện nay. Marc Julienne và John Seaman đặt câu hỏi : không hiểu Donald Trump có ý thức được về tầm mức quan trọng cuộc điện đàm với tổng thống Đài Loan trước khi chính thức bước vào Nhà Trắng hay không ? Có một điều chắc chắn là dưới chính quyền Trump, Mỹ đã tăng tốc các dự án cung cấp vũ khí cho Đài Loan. Người kế nhiệm ông là Joe Biden đang tiếp tục đi theo con đường đó.

Không phủ nhận tình hình eo biển Đài Loan đang tựa như một thùng thuốc súng, nhưng hai đồng tác giả của bài tham luận trên tạp chí Politique Etrangère ghi nhận là : Trung Quốc mà càng hung hãn, càng hiện nguyên hình là một chế độ độc đoán thì lại càng khiến mô hình dân chủ Đài Loan trở nên "hấp dẫn hơn". Bắc Kinh càng muốn cô lập Đài Bắc thì lại càng có nhiều phái đoàn các quan chức quốc tế đến thăm hòn đảo với 23 triệu dân này, gần đây nhất là phái đoàn của các thượng nghị sĩ Pháp, hay chuyến viếng thăm Đài Loan của cựu thủ tướng Úc, Tony Abbot. 

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 14/10/2021

*********************

Căng thằng Trung Quốc – Đài Loan : Đài bắc cảnh báo mạnh mẽ đáp trả

Thanh Hà, RFI, 14/10/2021

Bộ trưởng quốc phòng Đài Loan, Khâu Quốc Chinh (Chiu Kuo Cheng) ngày 14/10/2021 cảnh báo sẽ có những biện pháp trả đũa mạnh mẽ nếu chiến đấu cơ Trung Quốc bay quá sâu vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Bắc Kinh giải thích các phi vụ của bên Không Quân "chỉ nhằm" bảo vệ hòa bình và ổn định. 

dailoan2

Một chiếc F-16 của không quân Đài Loan bám theo một chiếc máy bay ném bom H-6 của Trung Quốc bay qua kênh Bashi ở phía nam Đài Loan và eo biển Miyako gần Nhật Bản, ngày 25/05/2018.  AFP - Handout

Hãng tin Anh Reuters nhắc lại căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan đang ở mức cao nhất từ hơn 40 năm qua. Tuần trước bộ trưởng quốc phòng Đài Loan đã nêu lên khả năng Trung Quốc tiến hành một cuộc xâm lược quy mô toàn diện vào năm 2025 sau đợt hơn 150 chiến đấu cơ Trung Quốc thâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan từ 01 đến 04/10/2021.

Theo một báo cáo trình lên Quốc Hội, bộ quốc phòng Đài Loan ghi nhận không một sự cố nào đã xảy ra và chiến đấu cơ của Trung Quốc không thâm nhập không phận Đài Loan, nhưng đã tập trung hoạt động tại phía tây nam hòn đảo này. Lãnh đạo bộ quốc phòng Đài Loan nhấn mạnh "tuyệt đối không phát động chiến tranh hay gây hấn", nhưng "sẽ có những biện pháp đáp trả mạnh mẽ nếu như đối phương tiến vào quá gần" và Đài Loan sẽ tự vệ ở mức "tối đa" trong trường hợp bị tấn công.

Trước đó vài giờ, phát ngôn viên văn phòng sự vụ Đài Loan của Trung Quốc, Mã Hiểu Quang (Ma Xiao Guang) giải thích : các hoạt động quân sự của Bắc Kinh gần Đài Loan là những hành động chính đáng nhằm "bảo vệ hòa bình và ổn định" và sự cấu kết của chính quyền Đài Bắc với các lực lượng nước ngoài là nguyên nhân dẫn tới căng thẳng.

Thanh Hà

********************

Giới hạn của cuộc đối đầu Trung-Mỹ trên hồ sơ Đài Loan

Anh Vũ, RFI, 13/10/2021

Những căng thẳng gia tăng xung quanh số phận của Đài Loan đang đặt Trung Quốc và Hoa Kỳ trước sự lựa chọn khá tế nhị : Duy trì áp lực với nhau đến mức nào để không dẫn đến xung đột giữa hai cường quốc quân sự hàng đầu của thế giới ?

dailoan3

Cờ Mỹ và Trung Quốc. © Reuters/Tingshu Wang

Hai nền kinh tế hàng đầu thế giới trong suốt thời gian qua đối đầu căng thẳng với nhau trong đủ các hồ sơ, trong số đó có vấn đề Đài Loan khiến nhiều người lo ngại có thể dẫn tới xung đột quân sự lớn.

Vẫn coi đảo Đài Loan như một tỉnh ly khai, Trung Quốc thường xuyên đe dọa sử dụng vũ lực mỗi khi Đài Bắc có dấu hiệu, chưa cần phải có tuyên bố độc lập. Đợt xâm nhập ồ ạt của không quân Trung Quốc vào vùng nhận dạng phòng không Đài Loan những ngày đầu tháng 10 vừa qua là một ví dụ mới nhất. 

Bà Oriana Skylar Mastro, nhà nghiên cứu thuộc cơ quan tư vấn Mỹ American Enterprise Institute giải thích với AFP hành động của Bắc Kinh "là để nói với Đài Loan rằng không ai có thể đến cứu được họ" và Bắc Kinh không bao giờ từ bỏ quyết tâm thống nhất Đài Loan, cho dù hòn đảo đã có chính phủ riêng từ năm 1949, chỉ 10 ngày sau khi chế độ cộng sản tuyên bố thành lập nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa.

Tuy nhiên giới quan sát nhận thấy những hành động thị uy sức mạnh của Trung Quốc đối với đảo Đài Loan vẫn chỉ mang ý nghĩa cảnh cáo, chưa phải đã là sự chuẩn bị cho một cuộc xâm lược. Đồng thời đó cũng là hành động thử nắn gân xem những nước đồng minh của Đài Loan phản ứng ra sao.

Bởi vì gần đây, mặt trận chống Trung Quốc với sự dẫn dắt của Hoa Kỳ đang trở nên sôi động hơn và Đài Loan cũng trở thành một mảnh ghép trong bức tranh chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc. Ngoài Washington, các đồng minh của Hoa Kỳ cũng liên tiếp tỏ lập trường ủng hộ Đài Loan, khiến cho Bắc Kinh không khỏi tức tối khó chịu.

Dù không ít lần các quan chức của Bắc Kinh tuyên bố rằng vấn đề Đài Loan là của người Trung Quốc, Bắc Kinh không có gì để thương lượng … Nhưng, theo AFP, trong cuộc đối thoại mới đây tại Thụy Sĩ tuần qua giữa ông Jake Sullivan cố vấn an ninh của tổng thống Joe Biden và lãnh đạo ngoại giao cao cấp của Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì, hai bên đã bàn đến vấn đề Đài Loan. Điều này cho thấy cả hai bên đều không muốn đầy vấn đề Đài Loan đi ngoài tầm kiểm soát.

Trả lời câu hỏi của BBC rằng liệu Hoa Kỳ có sẵn sàng can thiệp quân sự để bảo vệ đảo Đài Loan hay không, cố vấn An Ninh Mỹ trả lời : "Chúng tôi sẽ hành động ngay bây giờ để cố gắng làm sao điều đó không bao giờ là cần thiết". 

Mỹ có thể tiếp tục bán vũ khí hay huấn luyện cho quân đội Đài Loan như thông tin được một quan chức quốc phòng Mỹ tiết lộ với AFP gần đây, nhưng thừa nhận một quy chế ngoại giao nào đó với Đài Loan là điều khó có thể xảy ra.

Khi những căng thẳng trong eo biển Đài Loan bị đẩy lên cao độ, hôm 06/10, hãng tin Reuters đưa tin Tổng thống Mỹ Joe Biden cho hay ông đã điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về vấn đề Đài Loan và hai bên đồng ý tuân thủ "thỏa thuận Đài Loan" năm 1979.

Đó là cam kết đã được luật hóa ở Mỹ, theo đó cho phép duy trì các mối quan hệ văn hóa, thương mại và những mối quan hệ không chính thức khác giữa Mỹ và Đài Loan, sau khi Mỹ chuyển công nhận ngoại giao từ Đài Bắc sang Bắc Kinh. Đạo luật liên quan đó cho phép Mỹ cung cấp vũ khí mang tính phòng thủ cho Đài Loan, nhưng không nói rõ Mỹ sẽ chiến đấu để bảo vệ hoàn đảo.

Trong một sự kiện mới đây ở Bắc Kinh, chủ tịch trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra tuyên bố Trung Quốc vẫn đặt mục tiêu "thống nhất" Đài Loan nhưng trong "hòa bình". Thông điệp được giới quan sát đánh giá là có chừng mực và thực tế, khác với những tuyên bố sẵn sàng dùng vũ lực quân sự của ông trước đây không lâu.

Giới quan sát có thể dễ dàng nhận thấy trong hồ sơ Đài Loan, Mỹ, Trung không giống nhau về mục tiêu nhưng có điểm chung về hành động theo kiểu "mềm nắn, rắn buông". Bởi cả hai đều đang cố tìm một sự cân bằng để không đẩy sự việc đi quá xa.

Anh Vũ

Nguồn : RFI, 13/10/2021

**********************

Đài Loan : Đim nóng chiến tranh leo thang

Phạm Phú Khải, VOA, 12/10/2021

Đài Loan trước nay luôn là đim nóng đa chính tr ca vùng Á Châu Thái Bình Dương. Gi đây Đài Loan là trung tâm ca đim nóng đó khi căng thng gia Hoa K và Trung Quc ngày mt gia tăng.

dailoan4

S thành công ca Đài Loan không t nhiên mà có, mà do chính s chăm ch và lòng qu cm ca 23.5 triu dân ti đây.

Ch ni trong tun đu tháng 10, Bc Kinh đã gi tng cngkhong 150 máy bay chiến đu  bay trên không phn, hay gn không phn, ca hòn đo này. Năm nay Bc Kinh mun dùng ngày quc khánh ca Trung Quc, 1 tháng 10, đ va th uy chính quyn Đài Loan, cũng t chc ngày quc khánh 9 ngày sau, tc 10 tháng 10, va mun cho Hoa K biết s bt mãn ca mình đi vi vic Hoa K ngày càng tách ri chính sách công nhn "mt Trung Quc" đ công khai ng h Đài Loan. Trước đó vài hôm,thông cáo ca B ngoại giao Hoa K vào ngày 3 tháng 10 kêu gi Bc Kinh ngng áp lc và cưỡng ép quân s, ngoi giao và kinh tế lên Đài Loan. Hoa K còn khng đnh s tiếp tc h tr Đài Loan duy trì kh năng t v đy đ, và rng s cam kết này đi vi Đài Loan là không h lay chuyn. Điu này đã làm cho Bc Kinh gin d. Nhưng Bc Kinh phn n hơn khi biết tin rng Hoa K đã tnggi lc lượng đc bit đến hun luyn quân đi Đài Loan, mc du Ngũ Giác Đài chưa xác nhn ngun tin này.

Sut 72 năm qua, Bc Kinh vn không t b ch quyn ca mình lên hòn đo này k t khi Trung Hoa Quc Dân Đng do Tưởng Gii Thch cm đu đã b lc đa đ đến đây năm 1949. Bc Kinh nhiu lnđe da s dùng vũ lc đ chiếm hòn đo này nếu các chính quyn dân c ti Đài Loan tuyên b đc lp. Tp Cn Bình khng đnh mun đt đượcs thng nht bng hòa bình, không phi chiến tranh, nhưng sn sàng làm mi th đ đt được mc tiêu này. Mi đây Tptuyên b rng s thng nht trước sau gì cũng phi xy ra, bi vì vn đ này không th c chuyn giao t thế h này sang thế h khác mãi được. Điu này cũng có nghĩa là Tp mun thy nó din ra trong thi ca ông !

Có Tp Cn Bình ti Bc Kinh thì cũng có Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen) ti Đài Bc. Tng thng Thái trước nay vn kiên đnh lp lilp trường nhiu ln rng Đài Loan đã là mt quc gia đc lp, cho nên mi s tuyên b (đc lp quc gia) như thế đu không cn thiết. Tp và Bc Kinh thù ghét lp trường cng rn này ca bà Thái và không mun đi thoi vi bà Thái, tuy bà cho biết sn sàng đi thoi mt cách bình đng, tc vi tư cách đi din ca mt quc gia có ch quyn.

Lp trường dt khoát này đã được th hin ln na vào ngày quc khánh ca Đài Loan 10 tháng 10 va qua. Tng thng Thái Anh Văn khng đnh rng, chính quyn Đài Loan, dưới s lãnh đo ca bà, s không nhượng b trước áp lc thng nht t Bc Kinh. Tuybà Thái không mun nhìn thy s căng thng leo thang như tun qua tiếp din, nhưng cam kết s không hành đng mt cách hp tp, và rng "tuyt đi không nên o tưởng rng nhân dân Đài Loan s cúi đu trước áp lc".

Trong bài phát biu nhân ngày quc khánh Đài Loan 10 tháng 10, Tng thng Thái Anh Văn khng đnhlp trường nht quán ca mình :

"Đài Loan s tiếp tc cng c nn quc phòng ca chúng tôi và th hin quyết tâm t v đ đm bo rng không ai có th buc Đài Loan đi theo con đường mà Trung Quc đã vch ra cho chúng tôi. Đó là bi vì con đường mà Trung Quc đã vch ra không mang li mt li sng t do và dân ch cho Đài Loan, cũng như ch quyn cho 23 triu người dân ca chúng tôi".

Tng thng Thái Anh Văn đã viết mt bài quan đim đáng chú ý tr trên tp chí Foreign Affairs vào đu tháng 10 (cho s tháng 11/12 này) vi ta "Đài Loan và cuc chiến cho cân ch" (Taiwan and the Fight for Democracy).

Trong bài lun văn này, bà Thái xác đnh s thành công ca Đài Loan là mt minh chng rng nhng người/quc gia hành x dân ch (được th hin bng cung cách qun tr tt và s minh bch), nếu quyết tâm, thì s đt được. S thành công đó không t nhiên mà có, mà do chính s chăm ch và lòng qu cm ca 23.5 triu dân ti đây. Bà Thái ghi nhn Đài Loan là ngưỡng ca ca nhiu s đi nghch : ý thc h chính tr, đc bit gia t do và cng sn ; gia Tây và Đông, mà trong đó Đài Loan va tiếp thu tích cc các giá tr dân ch và văn minh phương Tây, đng thi chu nh hưởng bi văn minh Trung Hoa và được đnh hình bi truyn thng Á Châu.

Trong nhng năm qua, như có trình bày trongbài trước, mc tiêu ca Đng cộng sản Trung Quc là truyn bá ch nghĩa chuyên chế, m rng hot đng thông tin, cng c nh hưởng kinh tế và can thip vào các h thng chính tr nước ngoài. Bc Kinh mun làm mt đi các thiết chế và chun mc dân ch trong và gia các quc gia. Nói cách khác, Bc Kinh munxut khu ch nghĩa cường quyn, vì cho rng nó mang tính ưu vit hơn : phát trin nhanh hơn, k c xóa đói gim nghèo ; chăm lo cho đi sng người dân hơn, k c nhân quyn ; và nó là mt mô hình chính tr và kinh tế vượt tri hơn. Mc tiêu ca Bc Kinh không phi là đ giúp cho các nước khác thành công như mình, mà ch yếu là khi các nước khác kính n mình, hay ít nht là chp nhn mô hình này, dù có đi theo mô hình đó hay không cũng không quá quan trng. Chp nhn thì s không, hay bt phê phán, nhng vi phm nhân quyn trm trng, hay nhng mưu toan chiến lược cũng như các tính cách chuyên chế ca h.

Trong khi đó, Đài Loan là hin thân ca s thành công ca mt nn dân ch linh đng, trách nhim và có th đóng góp rt nhiu cho s thnh vượng chung ca nhân loi. Đài Loan không ch tn ti trước áp lc liên tc t Bc Kinh, mà còn là bng chng ca s thành công và thnh vượng. Như thế, như bà Thái Anh Văn trình bày, Đài Loan không ch là s cn tr cho tham vng bá quyn ca Trung Quc trong vùng và thế gii, mà còn là s ma mai đi vi nhng tuyên b giáo điu t Bc Kinh.

Đng trước áp lc và căng thng ngày càng gia tăng v chính tr và quân s này, hơn bao gi hết, Tng thng Thái hiu rõ tính cách vô cùng tế nh và phc tp ca tình hung này. Bà Tháikhng đnh rng tình hình ca Đài Loan "phc tp và linh hot hơn bt k thi đim nào khác trong 72 năm qua", và s hin din quân s thường xuyên ca Trung Quc trong vùng nhn dng phòng không ca Đài Loan đã nh hưởng nghiêm trng đến an ninh quc gia và an toàn hàng không.

Chc chn ước mơ ca Tp Cn Bình là mun thy Đài Loan sát nhp vi Trung Hoa đi lc trong lúc ông còn ti nhim. Khi nào Trung Quc sn sàng tiến hành mc tiêu này, k c tiến hành mt cuc xâm lăng, thì chưa rõ. Theo B trưởng Quc phòng Đài Loan, Chiu Kuo-cheng, thì Trung Quc có thsn sàng tn công vào năm 2025. Hoa Kỳ, dưới s lãnh đo ca Tng thng Joe Biden hay mt tng thng Mỹ nào khác vào lúc đó, có bo v Đài Loan bng mt cuc chiến toàn din, mà hy sinh và mt mát s rt là khng khiếp, thì cũng chưa ai rõ.

Trong lúc này, mt li nói, hay mt hành đng, không kim chế, có th là cái ngòi châm vào kho đn. Thêm vào đó, như mt s nhà bình lunphân tích, mt Trung Quc đang trên đà đi xung v kinh tế/phát trin (n nng quc gia rt cao, năng lượng thiếu ht, năng xut gia gim, và nhân công ngày càng già đi) li là nguy cơ đưa đến chiến tranh hơn là mt Trung Quc vn tiếp tc trên đà phát trin. Vì s tham vng, cung vng và tuyt vng gp chung. Tham vng và cung vng t bá quyn ca ông Tp và Bc Kinh, khi thy gic mơ ca mình không thành, thì có kh năng chơi liu đánh ván c cui cùng. Trong khi đó, lp trường cng rn ca bà Thái và Đài Bc là không lay chuyn. Thêm vào đó, s leo thang ca liên minh an ninh AUKUS, QUAD v.v đ khng đnh Trung Quc không th cưỡng chế hay hiếp đáp các quc gia khác. Tt c tr thành nguy cơ làm cho Thế Chiến III là điu khó tránh khi trong thi gian ti. Ln này, Trung Quc có Iran và Nga làm đng minh hay không thì chưa rõ.

Hin nay, chưa có gì đm bo chc chn rng Hoa K, AUKUS, hay QUAD, s hoàn toàn đng v phía Đài Loan nếu nước này b xâm chiếm. Không có nước nào mun chiến đu hy sinh c triu hay hàng chc triu người đ đánh nhau vimt quân đi rt mnh ca mt nước đông dân nht thế gii vi nhiu vũ khí ti tân hàng đu hin nay. Tuy nhiên, nếu các nn dân ch chn đng ngoài thì hu qu s vô cùng khc lit. Như bà Thái bin lun trong bài trên Foreign Affairs : "H nên nh rng nếu Đài Loan sp đ, hu qu s là thm khc đi vi hòa bình khu vc và h thng liên minh dân ch. Điu đó s báo hiu rng trong cuc cnh tranh toàn cu v các giá tr ngày nay, ch nghĩa chuyên chế chiếm ưu thế hơn so vi nn dân ch".

Phạm Phú Khải

Nguồn : VOA, 12/10/2021

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Thanh Hà, Anh Vũ, Phạm Phú Khải
Read 470 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)