Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

28/01/2022

Kiều hối : nguồn oxy bất tận của sinh hoạt kinh tế Việt Nam

Hiếu Chân - Trân Văn

Kiều hối và trục lợi người Việt xa quê

Hiếu Chân, SaigonnhoNews, 26/01/2022

Giống như trẻ con sau những ngày Tết lại hớn hở ngồi đếm những đồng tiền lì-xì, nhà nước Việt Nam mỗi độ xuân về lại hí hửng tính toán những đồng tiền "kiều hối" nhận được trong năm, xem tăng bao nhiêu phần trăm. Và hoan hỉ loan báo cho công chúng biết, cứ như đó là một thành tích của chính quyền, cần được biểu dương. Vậy nhưng, dưới mắt nhà cầm quyền Hà Nội, những người gửi tiền về chỉ là những con bò sữa, đang được vắt sữa bằng mọi thủ đoạn.

kieuhoi1

Nhà cầm quyền Hà Nội hoan hỉ với số tiền kiều hối khổng lồ nhưng chẳng quan tâm tới thân phận của người Việt xa quê. Ảnh minh họa

Truyền thông cho biết, hôm 22 Tháng Giêng, trong buổi liên hoan "Xuân Quê Hương 2022" dành cho kiều bào ở nước ngoài về quê ăn tết, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiết lộ, lượng kiều hối năm 2021 tiếp tục tăng, với tổng số đạt gần 14 tỷ USD. Ông đồng thời cho rằng "đó là tình cảm, sự sẻ chia đong đầy của bà con ta với Tổ quốc và với bà con nơi quê nhà." Trong cơn xúc động, ông Phúc đọc hai câu "vè" : "Mỗi năm Tết đến Xuân về. Quê hương đất mẹ đề huề mong con" (!).

Theo thông tin của đài Á Châu Tự Do, Ngân hàng Thế giới (WB) và tổ chức hợp tác quốc tế về người di cư KNOMAD dự báo Việt Nam đứng thứ tám thế giới và đứng thứ ba khu vực Châu Á-Thái Bình Dương về lượng kiều hối trong năm 2021, ước tính ở mức 18,1 tỷ USD, cao hơn mức 17,2 tỷ USD năm 2020. Triển vọng kiều hối năm 2022 sẽ còn tăng cao hơn nữa, một phần nhờ ở các nước có đông người Việt Nam tình hình dịch Covid-19 đã căn bản được kiểm soát, các nền kinh tế hồi phục mạnh mẽ.

Kiều hối (remittance) về Việt Nam có hai nguồn chính : Một là từ cộng đồng hơn 5.3 triệu người Việt Nam định cư ở các nước phát triển Bắc Mỹ, Úc và Châu Âu, hai là từ lực lượng người lao động Việt Nam ra ngoại quốc làm thuê ở Nam Hàn, Đài Loan, các nước Trung Đông và cả Châu Phi. Không có số liệu chính thức về số người ra ngoại quốc làm thuê, mà chính quyền trong nước gọi là "xuất khẩu lao động", nhưng một số nguồn tin cho biết, có khoảng vài ba triệu người. Kiều hối từ cộng đồng người Việt định cư có thể lớn hơn nhiều lần so với từ nguồn xuất khẩu lao động, do điều kiện kinh tế tài chính khác nhau giữa hai thành phần này ; nhưng dù từ nguồn nào thì dòng kiều hối đổ về Việt Nam vẫn tăng đều đặn, năm sau nhiều hơn năm trước. Đáng chú ý là trong hai năm dịch Covid-19, kinh tế các nước bị đình đốn nhưng lượng kiều hối gửi về Việt Nam vẫn tăng mạnh như số liệu nêu trên cho thấy.

Quan sát hiện tượng này, chúng tôi thấy trong thời gian đại dịch, người Việt định cư ở Hoa Kỳ gửi tiền, gửi quà cho thân nhân ở Việt Nam nhiều hơn thời trước đại dịch. Điều đó một phần do thông cảm với người thân trong nước đang khốn đốn, mất việc, mất thu nhập vì các biện pháp phong tỏa, phòng dịch một cách cực đoan của nhà cầm quyền, do hỗ trợ các tổ chức từ thiện ở trong nước ; một phần vì trong thời gian dịch bệnh người định cư ở nước ngoài không về Việt Nam được nên không trực tiếp về thì gửi tiền và hàng để biểu lộ tình cảm. Ở Mỹ, các công ty làm dịch vụ gửi tiền, gửi hàng về Việt Nam cho biết lượng tiền và hàng gửi tăng gấp rưỡi so với năm trước. Có không ít người dành dụm những đồng tiền được chính phủ Mỹ trợ cấp cho người nghèo trong thời gian đại dịch để gửi về giúp thân nhân ở trong nước.

Cũng như những năm trước, hàng chục tỷ đô la kiều hối là một nguồn tài chính quan trọng, giúp tăng dự trữ ngoại tệ, ổn định cán cân thanh toán của chính quyền Việt Nam và duy trì tỷ giá hối đoái.

Từ thân phận đau thương của "lao động xuất khẩu"…

Thế nhưng điều kỳ lạ là, tuy hoan hỉ với dòng tiền kiều hối, chính quyền Việt Nam vẫn làm ngơ trước tình cảnh bi thảm của người Việt đi làm thuê ở nước ngoài và tìm cách trục lợi từ nguyện vọng về quê của hàng trăm ngàn người Việt định cư.

Tình trạng "xuất khẩu lao động" rồi đem con bỏ xứ người, không bảo vệ quyền lợi và nhân phẩm của họ kéo dài đã nhiều năm. Công luận quốc tế đang rất nóng vụ hàng trăm công nhân Việt Nam bị cưỡng bức lao động cho công ty Trung Quốc ở Serbia. Cao uỷ Nhân quyền Liên Hiệp Quốc trong tuyên bố đưa ra hôm 21 Tháng Giêng 2022, cáo buộc có hàng trăm công nhân Việt Nam bị bán sang Serbia để làm việc cho các công ty Trung Quốc, hiện đang kêu cứu vì phải sống và làm việc trong các điều kiện tồi tệ.

Từ cuối Tháng Mười Một năm ngoái, các hãng tin quốc tế đã tường thuật việc có khoảng 500 công nhân Việt Nam – tham gia xây dựng một nhà máy lớn của hãng lốp xe Trung Quốc Shandong Linglong Tyre ở thành phố Zrenjanin, miền Bắc của Serbia – đang phải sống trong các khu nhà tạm không có máy sưởi và nước ấm, bị đói khát, không có tiền và cũng không được giúp đỡ. Nhưng đến nay chính phủ Việt Nam hầu như không quan tâm. "Bộ Ngoại giao Việt Nam không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận của VOA. Một người phát ngôn của bộ hồi Tháng Mười Một nói rằng các cán bộ phía Việt Nam không được báo cáo gì về "bạo lực và quấy rối" tại nhà máy của Trung Quốc", đài Tiếng Nói Hoa Kỳ cho biết.

Trước đó công luận cũng bàng hoàng trước việc hàng trăm người Việt Nam, chủ yếu là phụ nữ, cả trẻ em gái dưới 16 tuổi, bị bán đi làm người giúp việc nhà ở Saudi Arabia, một nước Hồi giáo khét tiếng khắc nghiệt với phụ nữ. Ở đó họ bị hành hạ, bị ngược đãi, bị bỏ đói, bệnh tật không được chữa trị, xin hồi hương không được hỗ trợ và bé H Xuân Siu (người Gia Rai ở buôn Tơ Yoa, xã Cư A Mung, huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk) đã chết tức tưởi trước khi được lên máy bay về nhà ! Chính quyền Việt Nam vẫn không hề có biện pháp chấn chỉnh các công ty xuất khẩu lao động đã đem con bỏ chợ như vậy bất chấp yêu cầu của Liên Hiệp Quốc.

…đến những thủ đoạn trục lợi trâng tráo

Với người Việt định cư ở nước ngoài hoặc người Việt ra nước ngoài học tập, làm việc, thăm thân nhân rồi bị kẹt lại vì đại dịch, thái độ của nhà cầm quyền Việt Nam cũng không tử tế gì. Lợi dụng lúc tình hình căng thẳng do dịch Covid-19 bùng phát, chính quyền ra lệnh cấm các chuyến bay đến và đặt yêu cầu "cách ly" triệt để ; con đường về nhà của những người Việt ở nước ngoài bị cắt đứt.

Khách quan mà nói, nhiều quốc gia khác cũng hạn chế tối đa việc nhập cảnh để ngăn ngừa sự truyền nhiễm của virus, không riêng gì Việt Nam. Nhưng trong hoàn cảnh chống dịch, các nước vẫn để mở cánh cửa cho công dân và thường trú nhân của họ từ nước ngoài trở về, có biện pháp theo dõi, truy vết và buộc cách ly tại nhà. Suy cho cùng, quyền trở về nhà với gia đình, với người thân là một quyền tự do, là nhân quyền thiêng liêng. Chỉ có Việt Nam – và Trung Quốc – thực hiện việc cấm cửa với cả công dân của mình và bắt buộc cách ly tại những cơ sở tập trung bất chấp người về có mắc bệnh hay không.

Gặp phải sự phản kháng của dư luận, nhà cầm quyền đã phải tổ chức những "chuyến bay giải cứu", mà hành khách phải mua "combo" trọn gói từ giá vé máy bay đến chi phí kiểm tra y tế và chi phí cách ly tập trung. Tuy được quảng bá rầm rộ là một "hoạt động nhân đạo" nhưng thực tế, những chuyến bay "giải cứu" này có giá trên trời, từ hơn $2,000 đến $5,000 mỗi hành khách, tức là cao gấp bốn đến tám lần mức giá vé máy bay thông thường. Để được "giải cứu", người về còn phải trải qua rất nhiều thủ tục hết sức nhiêu khê và phi lý, chẳng hạn như phải xin được giấy đồng ý tiếp nhận của chính quyền địa phương nơi mình về, phải tới đại sứ quán xin xác nhận bản sao thẻ tiêm chủng, phải ghi danh với cơ quan ngoại giao và chờ đợi được sắp xếp chuyến bay.

Nản lòng với cung cách làm việc của chính quyền và không muốn bị bóc lột vô lý, hàng vạn người đã phải bay vòng về Cambodia rồi từ đó tìm cách nhập cảnh Việt Nam bằng đường bộ. Một cái vé máy bay của hãng Singapore Airlines từ California về Phnom Penh, Cambodia giá chỉ 650 USD, trong khi giá vé "giải cứu" của Vietnam Airlines từ California về Sài Gòn thấp nhất là 1.850 USD – so sánh như thế để thấy chính quyền và công ty trong nước thông đồng với nhau để ăn trên lưng "kiều bào" như thế nào.

Ngay cả khi chính quyền đã công bố cho mở lại đường bay quốc tế thì tình trạng trục lợi vẫn tiếp diễn : Giá vé từ nước ngoài về Việt Nam vẫn cao gấp hai, ba lần giá vé từ Việt Nam ra đi trên cùng tuyến đường. Ở đây lợi dụng tâm lý sốt ruột mong về nhà của người Việt xa quê, các hãng hàng không Việt Nam đã chặt chém không thương tiếc.

Xem ra, dù thường xuyên ca ngợi người Việt xa quê định cư hoặc làm việc ở nước ngoài là "khúc ruột ngàn dặm" rất thân thương nhưng cái mà nhà cầm quyền Hà Nội nhắm tới chỉ là túi tiền của họ, là những triệu những tỷ đôla kiều hối để chính quyền hoan hỉ khoe khoang mỗi dịp cuối năm.

Họ không biết và chẳng thèm biết những đồng tiền đó là mồ hôi nước mắt, thậm chí là máu của những người tha phương chắt bóp dành dụm gửi về giúp đỡ gia đình, xây dựng quê hương. Nhà cầm quyền lẽ ra phải đối đãi với những người Việt ở nước ngoài – nguồn tạo ra dòng tiền "kiều hối" liên tục đổ về, năm sau cao hơn năm trước – một cách tử tế và trân trọng chứ không thể khinh rẻ họ, coi họ là những con bò sữa để tha hồ bóc lột bằng những thủ đoạn và mánh khóe.

Hiếu Chân

Nguồn : SaigonnhoNews, 26/01/2022

************************

Kiu hi và dòng ngoi t đm m hôi, nước mt, vy c máu

Trân Văn, VOA, 26/01/2022

H thng truyn thông chính thc ti Vit Nam va đng lot loan báo "tin vui" t Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Vit Nam : Bt chp đi dch Covid 19 ln ngược kinh tế - xã hi trên toàn thế gii, lượng kiu hi (ngoi t mà người Vit t khp nơi trên thế gii gi v Vit Nam) năm 2021 vn lên ti 12,5 t M kim, tăng khong 10% so vi năm trước đó (2020).

kieuhoi2

Mt người thân bên bàn th Phm Th Trà My, mt nn nhân trong s 39 người chết trong xe ti Anh, tháng 10, 2019.

Vào lúc này, khi Tết âm lch đã cn k, dòng kiu hi đ vào Vit Nam đang tăng mnh và theo d đoán ca gii hu trách, tng lượng kiu hi ca c năm 2022 s tăng khong 2,6% so vi năm ngoái (1).

***

H thng chính tr, h thng công quyn ti Vit Nam chưa bao gi cho biết chi tiết v ngun gc kiu hi nhưng chc chn, lý do khiến dòng kiu hi đ vào Vit Nam gia tăng đu đn, k c khi đi dch lan tràn, tác đng tiêu cc đến toàn thế gii, có liên quan mt thiết đến s lượng người Vit ra ngoi quc làm thuê (c chính thc ln phi chính thc) càng ngày càng nhiu.

Sau khi gi khong 250.000 người Vit đi làm thuê ti mt s quc gia cng sn trong sut thp niên 1980 đ tr các khon n đã vay khi xã hội chủ nghĩa nhm "gii phóng min Nam", đu thp niên 1990, chính quyn Vit Nam chính thc xác đnh, nhân lc là mt trong nhng loi hàng hóa cn xut khu đ kiếm ngoi t, xut khu lao đng bt đu có "ch tiêu", các doanh nghip chuyên xuất khẩu lao động ra đi.

T đó đến nay, chưa có bt k thng kê nào cho biết đã có bao nhiêu người Vit được đưa ra nước ngoài làm thuê nhưng chc chn, con s này phi vài ba triu. B Lao đng, thương binh và xã hi) cơ quan thay mt chính ph thc hin và giám sát kế hoch đưa người Vit ra ngoi quc làm thuê, tng xác đnh, trong giai đon t 2017 đến 2020, mi năm s "xut khu" t 100.000 đến 120.000 người (2).

Năm 2019, sau khi đưa được 136.000 người Vit ra ngoi quc làm thuê, B Lao động, thương binh và xã hội nâng ch tiêu xuất khẩu lao động lên mc 130.000 người/năm nhưng do Covid-19, s người Vit được đưa ra ngoi quc làm thuê ch đt mc 70.000 người. Đó là lý do "ch tiêu" xuất khẩu lao động ca năm 2021 được h xung 90.000 người (3) nhưng cui cùng, trong c năm 2021, Vit Nam ch đưa được khong 45.000 người ra ngoi quc làm thuê (4).

Đáng lưu ý, cho dù các ngun li t xuất khẩu lao động đóng góp đáng k vào phát trin kinh tế - xã hi ti Vit Nam song chính quyn Vit Nam ch hào hng v lượng kiu hi không ngng gia tăng, k c khi Covid-19 khiến thiên h kit qu vì đi dch và tiếp tc làm ngơ trước s phn bi thm ca nhng đng bào mà h xut khu, ngay c khi cng đng quc tế hi thúc phi hành đng.

***

Cui năm va qua, bn Đc sát viên và chuyên gia v nhân quyn ca Liên Hip Quc cùng ký tên vào mt văn bn, nhc nh chính quyn Vit Namv các nghĩa v pháp lý đivi cng đng quc tế tronghp tác chng t nn buôn người, t điu tra đếncung cp các bin pháphu hiu nhm khc phc và h tr các nn nhân, sau khi chng kiến nhiuphn và bé gái Vit Nam donghèo đói mà b gt ra bên l xã hi ri tr thành nn nhân buôn người và nhng k buôn người không b trng pht.

...Cho dù có nhng bng chng rõ ràng v vic mt s doanh nghip chuyên xuất khẩu lao động ca Vit Nam đã tuyn c nhng bé gái ch 16 tui, làm gi giy t đ đưa sang Saudi Arabia làm thuê. Dù đ bnh vì b hành h, b b đói, không được cha tr, van xin được hi hương nhưng không được h tr và cô bé chết trước khi có th lên phi cơ nhưng ch có các t chc quc tế, sau đó là Liên Hip Quc bày t s lo ngi khi tình trng ph n và các bé gái Vit Nam được xut khu sang Saudi Arabia đ làm thuê b lm dng tình dc, bch hành h, tra tn dã man, b b đói, không được chăm sóc y tế, phi nhn mc lương thp hơn mc đã tha thun trong hp đng, thm chí không được tr lương tr thành ph biếvà yêu cu Saudi Arabia phi có bin pháp.

Tháng 12 năm ngoái, các Đc sát viên và nhng chuyên gia nhân quyn ca Liên Hip Quc cáo buc Vit Nam vn chưa làm gì c cho dù trong vòng chưa đy hai tháng (t 3/9/2021 đến 28/10/2021) có 205 ph n được xem là nn nhân buôn người được h tr hi hương (5). Thm chí đến bây gi, câu hi nhng ai phi chu trách nhim v cái chết chết ca H Xuân Siu (người Gia Rai buôn Tơ Yoa, xã Cư A Mung, huyn Ea HLeo, tnh Đk Lk) vn chưa được tr li (6) !

***

Năm 2013, American Thinker - t báo đin t chuyên gii thiu nhng bài bình lun v các vn đ được xem là quan trng vi Hoa K - tng gii thiu kết qu kho cu ca Michael Benge, xác đnh chính quyn Vit Nam ch trương buôn người (7). Nhiu t chc quc tế chng buôn người như Hagar International (8), Walk Free cũng nhn đnh y ht như vy.

Năm 2013, ln đu tiên Walk Free công b "Ch s tình trng Nô l Toàn cu" (Global Slavery Index). Theo đó, Vit Nam xếp th 64/162 v tình trng công dân b buc làm nô l (b khng chế, cưỡng ép lao đng) c bên ngoài ln bên trong Vit Nam. Nếu xét riêng khu vc Châu Á, Vit Nam xếp th chín. Còn xếp theo tng s nô l, Vit Nam đng th 15 (9).

Năm 2019, cng đng quc tế rúng đng trước s kin cnh sát Essex – Anh phát giác 39 người Vit chết ngt trong mt container loi chuyên dùng ch hàng đông lnh. Tuy 39 nn nhân chết do tìm cách xâm nhp Anh Quc bt hp pháp nhưng dân chúng và chính ph Anh ch thy sc khi 39 nn nhân thm tch vì hi vng có được mt cuc sng tt đp (10).

Còn chính quyn Vit Nam ? Ngay sau s kin va k, t Nhân Dân cơ quan ngôn lun ca Ban Chp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, chính thc khuyến cáo :Đng gán ghép trách nhim cho nhà nước(11) !

Vi chính quyn Vit Nam, nhà nước hoàn toàn vô can khi không to ra được cơ hi nào đ công dân, đc bit là nông dân, công nhân có đ cơm ăn, áo mc, có ch trú thân, có th nuôi thân, nuôi cha m, v con nên lũ lượt dt díu nhau đi làm thuê ngoi quc c bng con đường xuất khẩu lao động hay mo him theo con đường bt hp pháp, chp nhn đem c nhân phm, sinh mng đ hoán đi cơ hi đt ti m no không ch cho mình mà cho c cha m, v con mình.

Dòng kiu hi đ v Vit Nam tiếp tc gia tăng đu đn, chính quyn Vit Nam tiếp tc hoan h, không thy cn bn tâm v chuyn nhng khon ngoi t đó thm bao nhiêu m hôi, nước mt, thm chí vy máu đng bào !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 26/01/2022

Chú thích

(1) https://tienphong.vn/cang-gan-tet-nguyen-dan-kieu-hoi-ve-viet-nam-tang-manh-post1412209.tpo

(2) http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx?tintucID=219367

(3) https://cand.com.vn/Thi-truong/Khong-it-thach-thuc-cho-doi-xuat-khau-lao-dong-i598019/

(4) http://www.vamas.com.vn/mobile/mdetail.aspx?id=44851

(5) https://news.un.org/en/story/2021/11/1104872

(6) https://www.voatiengviet.com/a/thieu-nu-nguoi-viet-17-tuoi-chet-sau-hai-nam-lao-dong-o-a-rap-xe-ut/6254569.html

(7) https://www.americanthinker.com/articles/2013/05/communist_vietnam_human_trafficker_extraordinaire.html

(8) https://www.huffingtonpost.co.uk/luke-daleharris/vietnam-human-trafficking_b_2424595.html?guccounter=1

(9) https://www.bbc.com/vietnamese/world/2013/10/131017_slavery_index_2013

(10) https://tuoitre.vn/thu-tuong-anh-danh-mot-phut-mac-niem-39-thi-the-trong-container-20191029080146688.htm

(11) https://nhandan.com.vn/chinhtri/binh-luan-phe-phan/item/42096902-"dung-cu-luc-nao-cung-gan-ghep-trach-nhiem-cho-nha-nuoc-viet-nam".html

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Hiếu Chân, Trân Văn
Read 469 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)