Bộ trưởng Công thương : "Nếu báo cáo là đúng thì đâu thiếu xăng dầu"

Cường Ngô, Lao Động online, 10/02/2022

Lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước cho biết, nguồn cung xăng dầu hiện có 800.000 m3 các loại từ nguồn trong nước và 750.000 m3 từ nguồn nhập khẩu. Nghe báo cáo này, ông Nguyễn Hồng Diên - Bộ trưởng Công thương nói "nếu báo cáo này là đúng thì đâu có thiếu nguồn cung xăng dầu ?".

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại Hội nghị. Ảnh : HH 

Dứt khoát phải rút giấy phép những cây xăng găm hàng

Thông tin này được ông Nguyễn Hồng Diên - Bộ trưởng Bộ Công thương nêu ra khi chủ trì cuộc họp cùng các đơn vị chức năng về tình hình cung ứng xăng dầu chiều 9/2.

Theo ông Nguyễn Hồng Diên, câu chuyện thiếu hụt nguồn cung xăng dầu bắt đầu từ sự kiện Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất các tổ máy từ 105% xuống còn 80% vì khó khăn về tài chính. Điều này đã dẫn đến "không đủ cung ứng xăng dầu cho thị trường ; không đủ cung cấp cho các doanh nghiệp đầu mối, còn doanh nghiệp đầu mối cũng không đủ cấp cho thương nhân phân phối, dẫn đến khan hàng cục bộ".

Người đứng đầu Bộ Công thương khẳng định, sở dĩ có nhiều cửa hàng xăng dầu ở khu vực phía Nam đóng cửa, không bán xăng dầu cho người dân là vì có hiện tượng găm hàng, chờ nâng giá, cần phải xử lý nghiêm.

"Với những cửa hàng xăng dầu găm hàng, chờ tăng giá, lập tức xử phạt về vật chất và thu hồi giấy phép hoạt động của cửa hàng xăng dầu đó.

Ai găm hàng, phải tịch thu giấy phép khẩn trương ; nếu không tịch thu trực tiếp, phải lập tức tạm đình chỉ, để sau đó, chuyển điều tra, xử lý nghiêm", ông Nguyễn Hồng Diên lệnh cho lực lượng Quản lý thị trường và Sở Công thương các địa phương, đồng thời cho biết, trách nhiệm này thuộc về Sở Công thương (với các cửa hàng, đại lý bán lẻ) và Vụ Thị trường trong nước (với các thương nhân phân phối).

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Hồng Diên yêu cầu lực lượng Quảng lý thị trường phải thực hiện sứ mệnh của mình, nếu làm ngơ hoặc làm không hết trách nhiệm, sẽ tạm đình chỉ công tác những người này.

"Trong lúc nguồn cung xăng dầu căng thẳng, mà có hiện tượng trục lợi, ăn trên đồng bào mình là không thể chấp nhận được", ông Nguyễn Hồng Diên nói.

Nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022

Tại buổi làm việc, ông Trần Duy Đông - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho hay, nguồn cung xăng dầu trong nước căng thẳng, giá cao do có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ biến động giá xăng thế giới.

"Giá dầu thô trên thị trường thế giới có xu hướng tăng liên tục trong thời gian vừa qua và đã đạt mức cao nhất trong 8 năm trở lại đây (ngày 5/2).

Giá dầu WTI hiện ở mức 91,31 USD/thùng, dầu Brent lên mức 92,95 USD/thùng (ngày 8/2) và được các chuyên gia phân tích thị trường dự báo có thể tăng vượt ngưỡng 100 USD/thùng trong năm nay. 

Khi giá dầu thô lên ngưỡng 90 USD/thùng sẽ khiến các nhà đầu tư kỳ vọng và tin tưởng hơn về việc giá dầu sẽ đạt ngưỡng 100 USD/thùng, theo đó tạo tâm lý đẩy giá dầu lên cao", ông Đông nói.

Còn về tình hình cung cầu xăng dầu trong nước, ông Trần Duy Đông dẫn báo cáo của Công ty trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn cho rằng, do khó khăn về tài chính nên Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn đã phải cắt giảm công suất sản xuất từ mức 105% xuống 80% và dự kiến ngừng sản xuất vào sau Tết Nguyên đán.

Tuy nhiên, theo chỉ đạo của Chính phủ và sau khi có nguồn cung cấp bổ sung tạm thời về tài chính từ phía PVN, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn hiện vẫn duy trì sản xuất với công suất khoảng 60% và dự kiến sẽ nâng dần công suất lên 85% từ 12/3/2022 và lên mức 100% từ 15/3/2022. Việc duy trì sản xuất tạm thời đến khoảng tháng 5/2022.

Bên cạnh đó, ông Trần Duy Đông nói rằng, hiện nay, lượng xăng dầu tồn kho tại các doanh nghiệp đầu mối (đến ngày 27/1/2022) còn khoảng 1,3 triệu m3 các loại ; dự kiến lượng mua vào để cung ứng cho thị trường đến hết tháng 2/2022 khoảng 1,55 triệu m3.

"Về nguồn có 800.000 m3 các loại từ nguồn trong nước và 750.000 m3 từ nguồn nhập khẩu. Với nhu cầu khoảng 1,8/2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022", vị này khẳng định.

Theo ông Trần Duy Đông, từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Tuy nhiên, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ 13/3/2022.

Các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước. Hiện Tổng Công ty dầu Việt Nam (PVoil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2/2022 là 26.000 m3 xăng và 42.000 m3 dầu.

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường theo đúng kế hoạch đã đăng ký.

Lượng bán xăng dầu ra thị trường của Petrolimex trong tháng vừa qua đã tăng khoảng 30% so với các tháng thông thường. Ngoài ra, các thương nhân đầu mối xăng dầu khác cũng đang tích cực triển khai việc ký kết, nhập khẩu xăng dầu.

Nghe báo cáo của lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, ông Nguyễn Hồng Diên nói "nếu báo cáo này là đúng thì đâu có thiếu nguồn cung xăng dầu ?".

Đối với vấn đề điều hành giá, ông Nguyễn Hồng Diên khẳng định, có nhiều ý kiến cho rằng không tiệm cận với những biến động của thị trường, sau cuộc họp hôm nay sẽ đề xuất Chính phủ có những điều hành giá linh hoạt hơn, không nhất thiết phải 10 ngày, mà có thể là 3 ngày, 5 ngày để việc điều hành xăng dầu trong nước tiệm cận với giá thế giới.

Còn trong tình huống đặc biệt hơn nữa thì phải sử dụng Quỹ dự trữ xăng dầu, quỹ này có thể đáp ứng được nhu cầu từ 8-10 ngày. Nhưng bất đắc dĩ mới phải sử dụng quỹ này. 

Cường Ngô

Nguồn : Lao Động online, 10/02/2022

**************************

Việt Nam khủng hoảng nhiên liệu vì… hết tiền ?

Trần Dzạ Dzũng, VNTB, 09/02/2022

Ngày 7/2/2022, nhiều cửa hàng xăng dầu ở các huyện Phú Tân, Châu Phú và thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang tạm đóng cửa hoặc treo bảng "hết xăng". Khi hỏi thì các nhân viên bán xăng đều bảo đã hết mấy ngày nay, xăng chưa về…

Giá dầu đã tăng lên mức cao nhất trong hơn 3 năm qua và còn tiếp tục tăng

Một số chủ cây xăng giải thích, lâu nay bán xăng có hoa hồng từ 200 – 1.000 đồng/lít xăng. Tuy nhiên, hiện nay nguồn cung khan hiếm nên không có đại lý nào bán xăng có lãi cả. Một số đầu mối phân phối thì "hoa hồng bằng không" nên các cửa hàng bán xăng đều thua lỗ từ 200 – 300 đồng/lít.

Nhiều cửa hàng bán xăng dầu họ nói bán không có lời nên không bán nữa. Một số khác họ nói Petrolimex An Giang chỉ cung cấp cho hệ thống của họ mà không bán cho bên ngoài, vì xăng đang khan hiếm.

Trong một diễn biến liên quan, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) nhìn nhận việc Công ty trách nhiệm hữu hạn lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP) có nguy cơ dừng hoạt động từ trung tuần tháng 2 này do thiếu dầu để sản xuất.

Tin tức cho biết, NSRP đã phải hủy nhập 2 tàu dầu thô trong tháng 1/2022, và đối diện với nguy cơ dừng hoạt động vào ngày 13/2/2022 do khó khăn nghiêm trọng về tài chính, bắt nguồn từ việc PVN chưa phê duyệt gia hạn thỏa thuận (RPA) và thanh toán sớm (EP) hợp đồng bao tiêu sản phẩm lọc dầu Nghi Sơn và các phụ lục (FPOA).

Tuy nhiên PVN cho rằng việc NSRP tự ý hủy nhập 2 chuyến tàu dầu thô dẫn đến nguy cơ dừng hoạt động nhà máy hoàn toàn thuộc phạm vi trách nhiệm của ban điều hành NSRP, không liên quan tới việc phê duyệt gia hạn RPA và EP.

Hiện các vấn đề về RPA và EP là các nội dung nằm trong phương án tái cấu trúc tổng thể NSRP và đang trong quá trình đàm phán. Đồng thời, PVN khẳng định đang nỗ lực đàm phán, thuyết phục và thống nhất với các bên góp vốn nước ngoài về giải pháp tái cấu trúc tổng thể NSRP nhằm duy trì hoạt động an toàn, hiệu quả công ty cũng như đảm bảo quyền lợi của Petrovietnam và phía Việt Nam.

NSRP là công ty liên doanh được thành lập vào tháng 4/2008 do bốn thành viên góp vốn, bao gồm Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), Công ty Dầu khí quốc tế Kuwait (KPE), Công ty Idemisui Kosan Nhật Bản (IKC) và Công ty hóa chất Mitsui Nhật Bản (MCI), trong đó Petrovietnam góp vốn 25,1%.

Với vốn đầu tư 9 tỷ USD, Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn nằm trong Khu kinh tế mở Nghi Sơn huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa có công suất giai đoạn 1 là 200.000 thùng dầu thô một ngày, tương đương 10 triệu tấn dầu thô mỗi năm. Công suất này gần gấp đôi Nhà máy lọc dầu Dung Quất (Quảng Ngãi).

Theo thoả thuận với nhà đầu tư, Lọc dầu Nghi Sơn được hưởng ưu đãi, trong đó có thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 70 năm ; được cấp bù (từ tiền của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, PVN) giai đoạn 2017/2027 nếu thuế suất áp dụng chung trên thị trường thấp hơn thuế ưu đãi ; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm (chỉ phải nộp thuế suất bình quân 10% trong 70 năm sau đó).

PVN là đơn vị bao tiêu sản phẩm của Nghi Sơn trong 15 năm, với giá mua buôn tương đương nhập khẩu cùng thời điểm cộng với ưu đãi thuế nhập khẩu 3-7% tuỳ chủng loại mặt hàng. Theo các tính toán trước đây, tập đoàn này cho biết có thể phải bù lỗ 1,5-2 tỷ USD cho Nghi Sơn.

Với thị phần nguồn cung khoảng hơn 35%, Lọc hóa dầu Nghi Sơn giảm công suất, hoặc xấu hơn là có thể dừng sản xuất, sẽ ảnh hưởng tới nguồn cung xăng, dầu trong nước.

Chính phủ tiền nhiệm Nguyễn Tấn Dũng được cho đã có những sai lầm trong chuyện thu hút đầu tư bằng mọi giá.

Theo tính toán, sau khi bù trừ đi số tiền thuế, tiền phí, tiền thuê đất… thu được từ dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn, thì số tiền mà quốc gia phải bỏ ra trả thêm cho nhà đầu tư trong 10 năm bắt đầu từ ngày nhà máy vận hành thương mại là 36.730 tỷ đồng nếu giá dầu là 50 USD/thùng, sẽ là 47.870 tỷ đồng nếu giá dầu là 60 USD/thùng, 64.580 tỷ đồng nếu giá dầu là 75 USD/thùng, 88.100 tỷ đồng nếu giá dầu là 100 USD/thùng.

Trong đó, tại thời điểm ký cam kết GGU (Government Guarantee – Bảo lãnh chính phủ) đã phát sinh 3 nội dung ưu đãi trái quy định gồm : Áp dụng thuế suất 10% thuế thu nhập doanh nghiệp trọn đời của dự án ; cán bộ, công nhân viên làm việc trong Khu kinh tế Nghi Sơn sẽ được giảm 50% nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân ; trong bất cứ tình hình thị trường quan hệ cung cầu ra sao thì Việt Nam vẫn phải chịu trách nhiệm tiêu thụ 100% lượng xăng, dầu do nhà máy sản xuất ra tại cổng nhà máy.

Với 3 cam kết như trên, đến nay chưa có cơ quan nào tính toán cụ thể số tiền thiệt hại thêm cho ngân sách quốc gia là bao nhiêu, nhưng chắc chắn không phải là nhỏ, nó phải là hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí là hàng chục nghìn tỷ đồng, cộng với số tiền phải thực hiện cam kết ưu đãi thuế nhập khẩu 3 năm 7% như nêu trên thì số tiền thiệt hại cho ngân sách quốc gia sẽ là rất lớn.

Có phải đây là vụ việc gây thiệt hại kinh tế cho quốc gia lớn nhất từ trước đến nay hay không ?

Trần Dzạ Dzũng

Nguồn : VNTB, 09/02/2022