Phương Tây giúp Ukraine nhưng tránh trực tiếp đối đầu với Nga

Thanh Hà, RFI, 25/03/2022

Tăng cường khả năng phòng thủ trong Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, đẩy mạnh viện trợ nhân đạo và giúp Ukraine chống chỏi với Nga, nhưng khối này tránh đương đầu trực diện với Moskva. Đó là kết quả cuộc họp thượng đỉnh bất thường của NATO hôm 24/03/2022. 

Khối NATO tổ chức thượng đỉnh về chiến dịch xâm lược Ukraine của Nga tại Bruxelles (Bỉ) ngày 24/03/2022. Reuters – Henry Nicholls

Kết thúc cuộc họp tại Bruxelles, Bỉ, tổng thống Biden tuyên bố trong trường hợp Nga dùng vũ khí hóa học nhắm vào thường dân Ukraine, NATO sẽ "đáp trả". Lãnh đạo Nhà Trắng không đi sâu vào chi tiết và tránh sử dụng cụm từ "lằn ranh đỏ" như người tiền nhiệm Obama trong hồ sơ Syria hồi 2013. 

30 nhà lãnh đạo các nước thành viên NATO nhấn mạnh đến việc tăng cường khả năng phòng thủ. Trước hết là khả năng phòng thủ của Ukraine, kể cả trong việc đối phó với vũ khí hóa học và hạt nhân. Kế tới là tăng cường an ninh cho các thành viên của khối, đặc biệt là các nước Đông Âu. 

Tuy nhiên, trái với chờ đợi, ngoài Hoa Kỳ, NATO tránh ban hành thêm các biện pháp trừng phạt nhắm vào Nga và nhất là tránh đáp ứng tất cả mọi yêu cầu của chính quyền Kiev. Phát biểu qua cầu truyền hình trong khuôn khổ thượng đỉnh NATO hôm qua tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi phương Tây hỗ trợ quân sự cho Ukraine "về mọi mặt", trong đó bao gồm cả việc viện trợ vũ khí tấn công. 

Thông tín viên đài RFI Pierre Bénazet tổng kết thượng đỉnh NATO : 

"Liên Minh Bắc Đại Tây Dương từ chối áp đặt vùng cấm bay, từ chối đưa quân đến hiện trường hay cung cấp vũ khí tấn công. Mục tiêu nhằm tránh để bị coi là "cùng tham chiến với Ukraine" hay là một bên tham gia trong xung đột này. Ngược lại phần lớn các thành viên NATO đẩy mạnh viện trợ vũ khí phòng thủ cho Kiev. Trong đó bao gồm đạn dược, các vũ khí phòng không, thậm chí là Mỹ còn đề cập cả đến việc cấp tên lửa chống hạm cho Ukraine.

Trước những tuyên bố của Nga liên quan đến vũ khí hạt nhân và hóa học, NATO sẽ cung cấp cho Ukraine các thiết bị bảo hộ, phát hiện chất phóng xa và tẩy rửa trong trường hợp bị tấn công bằng các loại vũ khí hạt nhân, vũ khí sinh học hay hóa học. NATO cũng đưa ra những biện pháp tương tự để bảo vệ binh lính của khối này. 

Ngoài ra, Liên Minh Bắc Đại Tây Dương đã bắt đầu lập một lực lượng phòng thủ về lâu dài, với bốn cụm chiến thuật, bốn tiểu đoàn bổ sung tại tất cả các nước thành viên chung quanh Hắc Hải và biển Baltic.

Thủ tướng Nhật Bản đã đến trụ sở NATO dự thượng đỉnh nhóm G7 được diễn ra ngay sau đó. Khối này quyết định làm tất cả để Vladimir Putin phải trả giá về những hành vi của mình. Bảy nước công nghiệp phát triển nhất thế giới cũng đồng ý phối hợp các biện pháp trừng phạt"

Giới hạn của sự đoàn kết trong NATO

Một trong những mục tiêu của thượng đỉnh Liên Minh Bắc Đại Tây Dương bất thường vừa qua là phô trương đoàn kết chặt chẽ của phương Tây trên vấn đề Ukraine. Tuy nhiên theo giới quan sát, tổng thống Hoa Kỳ vẫn chưa thuyết phục được các đối tác Châu Âu ngừng nhập khẩu dầu khí của Nga.

Về phía Pháp, tổng thống Emmanuel Macron đã nhấn mạnh NATO không muốn trở thành "một bên tham chiến" trong xung đột tại Ukraine. Về vai trò của Bắc Kinh trên hồ sơ này, Paris quan niệm do là thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, là một cường cuốc thế giới Trung Quốc "chỉ có thể đóng một vai trò trung gian và chừng mực" để giải quyết xung đột đang diễn ra tại Châu Âu. Tổng thống Macron cũng nói thêm ông hy vọng rằng "Trung Quốc sẽ không tham gia dưới bất kỳ hình thức nào khiến tình hình thêm căng thẳng". 

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 25/03/2022

*************************

NATO họp thượng đỉnh, quyết định tăng cường khả năng phòng thủ sườn đông

Thanh Hà, RFI, 24/03/2022

Ba thượng đỉnh về cùng một đề tài là Ukraine. Ngày 24/03/2022, lãnh đạo NATO, khối G7 và Liên Hiệp Châu Âu họp tại Bruxelles nhằm gia tăng áp lực với Nga trong hồ sơ Ukraine và nhất là tăng cường khả năng phòng thủ ở sườn đông Liên Minh Bắc Đại Tây Dương.

Biểu đồ những quốc gia thành viên NATO năm 1998 và năm 2022

Trước khi khai mạc thượng đỉnh NATO sáng nay, với sự tham gia trực tiếp của tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, tổng thư ký Liên Minh Bắc Đại Tây Dương Jens Sotltenberg nêu lên khả năng triển khai các "đơn vị chiến thuật" đến Bulgaria, Hungary, Romania và Slovakia nhằm trấn an các quốc gia gần sát Nga và Ukraine.

Đặc phái viên của đài RFI Juliette Gheerbrant từ Bruxelles tường thuật về chương trình nghị sự dầy đặc của các lãnh đạo phương Tây với một trong tâm duy nhất là Ukraine.

Khoảng 40 nhà lãnh đạo trên thế giới tập hợp về trụ sở NATO vào lúc 10 giờ sáng nay dưới sự canh phòng về an ninh cao độ. Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky sẽ phát biểu qua cầu truyền hình trong cuộc họp của NATO cũng như trong khuôn khổ thượng đỉnh của nhóm G7 và của Liên Hiệp Châu Âu dự trù diễn ra vào lúc 14 giờ 15 và 16 giờ 15 chiều nay. Trong ngày, nhiều cuộc họp tay đôi cũng được dự trù, chẳng hạn như tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ có buổi làm việc riêng với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Tại ba cuộc họp cấp cao này giới lãnh đạo sẽ bàn về những biện pháp trừng phạt Nga và viện trợ cho Ukraine. Điểm quan trọng nhất là NATO cũng như Liên Hiệp Châu Âu chứng tỏ các thành viên đoàn kết.

NATO thông báo tăng cường viện trợ cho Ukraine đồng thời đẩy mạnh sự hiện diện quân sự tại Đông Âu. Còn đối với thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu, các bên sẽ phải thảo luận về nhiều hồ sơ lớn. Các vấn đề đó gồm chính sách trừng phạt Nga xâm chiếm Ukraine, chính sách năng lượng chung của toàn khối đối với dầu khí của Nga, 27 nước trong Liên Âu phải tìm ra một giải pháp để bảo đảm các nguồn cung ứng về năng lượng, và các biện pháp hỗ trợ người dân Ukraine, những điều kiện tiếp nhận hơn 3 triệu người tị nạn đã chạy trốn chiến tranh".

Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, từ Kiev sẽ phát biểu tại ba cuộc họp quan trọng này. Tối qua, trong một đoạn video ông đã phát biểu bằng tiếng Anh, kêu gọi toàn dân trên thế giới đồng lòng với Ukraine chống chiến tranh, nhân danh "tự do" và "sự sống".

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 24/03/2022