Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin
Tổng thống Cộng hòa Donald Trump sẽ bắt tay với Tổng thống Nga Vladimir Vladimirovich Putin để giải quyết nhiều "điểm nóng" trên thế giới từng chia rẽ hai nước dưới thời Tổng thống mãn nhiệm Barack Obama,nhưng liệu Việt Nam thân Tầu có được ích gì không ?
Câu hỏi nằm trong bối cảnh chính trị mới của chinh quyền Donald Trump, người bất ngờ đắc cử Tổng thống Mỹ ngày 8/11/2016, không do được nhiều phiếu bầu của cử tri mà bởi 304 lá phiếu trên tổng số 538 của Đại Cử tri đoàn (College Votes).
Đối thủ của ông Trump, bà cựu Ngọai trưởng Mỹ Hillary Clinton của đảng Dân chủ được hơn ông Trump gần 3 triệu phiếu nhưng lại thua cuộc vì không hội đủ 270 phiếu cần thiết của Đại cử tri đoàn.
Bàn tay Nga ?
Sự thua cuộc của Bà Clinton không đơn giản, vì ông Trump, trước mắt người dân Mỹ, là Tổng thống của thiểu số cử tri. Ông Trump còn bị nhiều người Mỹ quan ngại cho tương lai quốc gia khi các Cơ quan an ninh và Tình báo Hoa Kỳ gắn kết chiến thắng của ông với kế họach phá họai cuộc bầu cử Mỹ của tình báo Nga.
Hai cơ quan, Tình báo Trung ương (Federal Security Service, FSB), trước đây là KGB và Tình báo Quân đội (GRU) của Nga bị nhận diện nhúng tay phá họai cuộc bầu cử Mỹ với chủ trương làm cho ông Trump đắc cử.
Tuy nhiên, các viên chức an ninh hàng đầu của Hoa Kỳ không xác định được mức độ ảnh hưởng của phá họai Nga đối với sự lựa chọn của cử tri Mỹ. Nhưng họ đã phúc trình với Tổng thống Barack Obama, ông Donald Trump và Quốc hội Mỹ rằng sự phá họai chống Bà Clinton và giúp ông Trump thắng cử nằm trong kế họach của tình báo Nga và do chính Tổng thống Putin ra lệnh và giám sát
Cơ quan an ninh-tình báo Mỹ cũng cho biết họ biết chắc an ninh Nga đã tung ra nhiều tin sai và sử dụng kỹ thuật điện cử cao tốc để chui vào đánh cắp các thông tin trong hệ thống máy điện tử của đảng Dân chủ và của ông John Podesta , Chủ tịch Ban vận động tranh của của bà Clinton.
Sau đó các cơ quan tình báo Nga lại chuyển cho Wikileaks, tổ chức chuyên phổ biến tin mật của nhiều nước để phát tán gây tác hại cho Bà Clinton.
Cũng có tin của an ninh Mỹ nói hệ thống máy của đảng Cộng Hòa cũng bị Nga xâm nhập nhưng họ không tung ra bất cứ tin nàocó hại cho ông Donald Trump.
Ông Donald Trump đã nhanh chóng chỉ trích đảng Dân chủ không biết bào vệ trước tấn công của tình báo Nga. Ông còn cáo buộc đảng Dân Chủ đã phối hợp với an ninh để tung tin Nga can thiệp vì quá thất vọng với thất bại ê chề.
Ông Trump hoàn toàn bác bỏ tin cho rằng ông Putin đã giúp ông đánh bại bà Clinton.Ông cũng không tin báo cáo của tình báo Mỹ chứa đựng sự thật
Cá nhân ông Trump và Ban Tham mưu của ông còn nói đi nói lại nhiều lần rằng vụ tin tặc Nga không thể thay đổi kết qủa bầu cử. Tất nhiên là không, nhưng ông Trump còn nói mà không đưa ra bằng cớ nào khi ông cáo buộc cơ quan an ninh-tình báo Mỹ đã tung tin sai lạc nhằm hạ úy tín ông
Sau khi có nhiều Dân biểu và Nghị sĩ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa lên tiếng bất bình về thái độ coi thường cơ quan tình báo Mỹ của mình, ông Trump đã thay đổi lập trường
Lần đầu tiên, trong cuộc họp báo ngày 11/01/2017, ông Trumpđã thừa nhận Nga đã xâm nhập vào cuộc bầu cử ngày 8/11/2016.
Ông nói : "Tôi nghĩ Nga đã làm như thế. Ông Putin không nên làm như vậy. Ông ấy sẽ không làm như thế. Nước Nga sẽ tôn trọng Hoa Kỳ hơn khi tôi lãnh đạo chứ không như dưới thời của người khác". ("I think it was Russia". Putin "should not be doing it. He won't be doing it. Russia will have much greater respect for our country when I am leading it than when other people have led it").
Nhưng ngay sau câu nói này, ông Trump lại chữa cháy : "Nga không phải là nước duy nhất tấn công vào các mục tiêu của Hoa Kỳ". (Russia is not the only nation that hacks US targets). Ông cũng nói thêm có thể là Trung Quốc, Nhật Bản hay nước nào đó.
Như thế rõ ràng là ông Donald Trump muốn giảm bớt sức nặng chỉ trích Nga trong câu nói của mình. Nhưng khi đề cập đến tin của an ninh Mỹ bị tiết lộ cho báo chí nói rằng gián điệp Nga đã có trong tay tin tức về cá nhân ông và tình hình tài chính của mình thì ông đã nổi cáu. Ông lên án sự tiết lộ ra ngoài những tin ông cho là "giả, sai lạc" về ông của an ninh Mỹ là đáng khinh bỉ (disgrace), bởi vì không ai khác ngoài ông đã đọc báo cáo của các viên chức an ninh đến thuyết trình cho ông biết.
Cơ quan FBI đang điều tra xem sự thật của tài liệu 2 trang này như thế nào, vì người cung cấp báo cáo này cho Chính phủ Mỹ là một cựu viên chức tình báo của nước Anh, được Mỹ thuê làm việc này, là người có quan hệ mật thiết với "nguồn tin Nga". Trong quá khứ, người này đã cung cấp cho Mỹ nhiều tin tức có "giá trị".
(Trích nguồn CNN - Cable News Network : "The allegations were presented in a two-page synopsis that was appended to a report on Russian interference in the 2016 election and drew in part from memos compiled by a former British intelligence operative, whose past work US intelligence officials consider credible").
Việt Nam được gì ?
Vậy, trước một Tổng thống Mỹ Donald Trump có quan hệ thế này thế nọ với nước Nga, theo tình báo Mỹ, và hy vọng sẽ được Tổng thống Putin, cựu Tư lệnh KGB của Nga, hợp tác trong tương lai thì Việt Nam có được gì không ?
Trước hết, dưới thời Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh (khóa VI) năm 1986, Trung Quốc thời Giang Trạch Dân-Đặng Tiểu Bình từng có tham vọng tái lập Thế giới cộng sản thu hẹp với Việt Nam, sau sự sụp đổ của nước Nga thời Mikhail Gorbachev. Nhưng chuyện này bất thành vì cuộc xâm lăng Cao Miên năm 1978 của Việt Nam đã đưa đến 2 cuộc chiến tranh biên giới tàn khốc giữa Việt Nam và Trung Quốc năm 1979-1990.
Hai nước nối lại bang giao năm 1991.
Sau đó, Việt Nam hoàn toàn bị lệ thuộc kinh tế và chính trị vào Trung Quốc để tồn tại. Càng về sau, từ thời các Tổng bí thư Đỗ Mười (khóa VII) , Lê Khả Phiêu (khóa VII), Nông Đức Mạnh (khóa IX và X) đến Nguyễn Phú Trọng (khóa XI và XII), đảng Cộng sản Việt Nam đã để cho Trung Quốc thao túng lãnh thổ qua các hợp tác kinh tế và phát triển trá hình. Nhân công Trung Quốc đã tràn ngập lãnh thổ, hàng hóa Tầu có mặt khắp nơi chốn và mỗi năm Việt Nam phải nhập siêu từ Trung Quốc trên 12 tỷ dollars.
Chỉ riêng kinh tế thôi, Việt Nam phải nhập phần lớn nguyên liệu từ Trung Quốc để sản xuất và gia công cho các công ty nước ngoài, mà phần lớn là của Trung Quốc, Hồng Kông và Đài Loan.
Đối với nước Nga, Tổng thống Putin từng tuyên bố coi Việt Nam là đồng minh chiến lược quan trọng nhất của Mạc Tư Khoa ở Châu Á. Nước Nga bán đủ loại vũ khí, tầu ngầm, tầu chiến, máy bay chiến đấu, radar, hỏa tiễn phòng không cho Việt Nam.
Nước Nga còn có cả nhà máy chế tạo vũ khí hợp doanh với Bộ Quốc phòng Việt Nam và chịu trách nhiệm đào tạo sĩ quan và huấn luyện cho lính Việt Nam.
Nhưng oái oăm thay, trước cuộc xâm lăng biển đảo Việt Nam của Trung Quốc, nước Nga đã bình chân như vại. Putin chỉ kêu gọi giải quyết xung đột bằng các biện pháp hòa bình nhưng lại hợp tác tập trận và tuần tra chung với Trung Quốc ở Biển Đông.
Nga cũng được Việt Nam cho sử dụng sân bay và hải cảng Cam Ranh để tiếp liệu cho không quân và sửa chữa tầu bè cho hải quân Nga.
Trong bối cảnh như thế thì Tổng thống Mỹ thân Nga, Donald Trump có giúp gì được cho Việt Nam, hay cứ để cho Hà Nội tự vùng vẫn mà tìm lối thoát giữa gọng kìm Nga-Tầu ?
Lý do vì ông Trump có rất ít kinh nghiệm với Trung Quốc ở Biển Đông, và càng chưa biết được con người thật và thế chiến lược của cựu trùm tình báo KGB, Vladimir Vladimirovich Putin.
Nhưng cũng chưa chắc Tổng bí thư, Chủ tịch nhà nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã hiểu được đường đi nước bước của ông Trump như thế nào đối với Bắc Kinh. Chỉ có điều chắc chắn là quan hệ kinh tế và mậu dịch giữa Bắc Kinh và Hoa Thịnh Đốn sẽ không còn như cũ khi ông Trump bươc chân vào Tòa Bạch Ốc ngày 20/01/2017.
Dù hai bên có chính sách khác nhau, nhưng một "cuộc chiến mậu dịch" giữa Mỹ và Trung Quốc là điều không ai muốn xẩy ra, nhất là đối với nền kinh tế nhỏ như Việt Nam. Quan hệ giữa Donald Trump và Tập Cận Bình, vì vậy sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Do đó chuyến thăm bất ngờ Trung Quốc từ 12 đến 15/01/2017 của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, trước ngày ông Donal Trump nhậm chức, cũng không phải là điều vô nghĩa.
Phạm Trần
(11/01/2017)